طبق آيه 38 سوره مائده و دستور امام جواد (عليه السلام) دست سارق را از كجا بايد قطع كرد؟

«وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَةُ فَاقْطَعُواْ أَيْدِيَهُمَا جَزَاءَ  بِمَا كَسَبَا نَكَالًا مِّنَ اللَّهِ  وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيم»دست مرد دزد و زن دزد را، به كيفر عملى كه انجام داده ‏اند، بعنوان يك مجازات الهى، قطع كنيد! و خداوند توانا و حكيم است.
در اين آيه حكم سرقت، بصورت قطع شدن دست سارق بيان شده است. اما در ظاهر آيه مشخص نيست از كجا بايد دست سارق را قطع نمود. امام جواد عليه السلام درباره اين مسئله كه دست دزد از كجا بايد قطع شود استدلالي قوي ارائه كرده، محل قطع دست را مشخص كردند.
روزي در مجلس معتصم عباسي فردي به سرقت خود اعتراف نمود. معتصم، فقها و امام جواد عليه السلام را حاضر نمود تا از ايشان جويا شود كه دست سارق از كجا بايد قطع گردد. عده اي از فقها فتوا دادند كه دست سارق بايد از مچ قطع شود و عده اي گفتند از مرفق. معتصم پس از شنيدن سخنان فقها نظر امام جواد عليه السلام را جويا شد. امام ابتدا از پاسخ امتناع كردند ولي با اصرار معتصم فرمودند هر دو گروه به خطا رفته و بدون توجه به سنت فتوا داده اند. بايد كف دست سارق را باقي گذاشت و انگشتان دست را قطع نمود. خليفه دليل چنين فتواي خاصي را از امام عليه السلام جويا شد. امام فرمودند: دليل اين سخن گفتار رسول خدا صلي الله عليه و آله است كه فرمود سجده بايد بر هفت عضو بدن صورت بگيرد.1. صورت؛ 2و3. دو دست؛ 4و5. دو زانو؛ 6و7. دو پا. و اگر دست دزد را از مچ قطع كنند، و يا از مرفق ببرند ديگر دستى برايش نمى‏ ماند تا با آن سجده كند، خداى تعالى هم فرموده: «وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ»، محل سجده همه از آن خدا است، يعنى اين اعضاى هفتگانه كه بر آن سجده مى‏ شود از آن خدا است، «فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدا»و چيزى كه از آن خدا باشد قطع نمى‏ شود، معتصم از اين فتوا و اين استدلال تعجب كرد، و خوشش آمد، دستور داد دست آن دزد را از بيخ انگشتان قطع كنند، و كف دستش را باقى بگذارند.
اما همين استدلال قوي امام جواد عليه السلام باعث شهادت ايشان شد. زيرا فرداي آنروز فقيه ديگري نزد معتصم رفت و به او يادآوري كرد كه پيروي از دستور شخصي كه خود را سزاوارتر از معتصم براي خلافت مي داند، براي جايگاه او بسيار خطرناك است. چرا كه مردم اين فتوا و استدلال را خواهند شنيد و مي فهمند كه تو نظر او را پذيرفته اي و اين هشداري است براي تو. معتصم نيز متوجه خطر شد و امام را با كمك واسطه هايي براي صرف غذا دعوت نمود و ايشان را مسموم كرد. امام محمد بن علي عليه السلام  آن روز و آن شب را با آن وضع بسر برد تا به شهادت رسيد.[1] پي نوشت:
[1] . البرهان في تفسير القرآن، بحرانى سيد هاشم،بنياد بعثت، تهران،1416، ج‏2، ص: 298-296؛ ترجمه تفسير الميزان، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه قم ،1374ش، ج‏5، ص: 550-548