ناگهانی بودن ظهور

ظهور : امر ناگهانی

کلمه «ظهور» نوعاً به معنای ظهور شخص امام زمان (ع) مطرح می شود و مثلاً به همین معنی «عجل علی ظهورک» گفته می شود و البته این مسأله ای قطعی و غیر قابل انکار است؛ لکن احتمال قوی و جدی دیگری هم وجود دارد که ظهور به معنای ظهور امر باشد، نه ظهور شخص. البته ظهور کامل و تام امر، مستلزم ظهور شخص اشت. یعنی تا شخص ظاهر نشود، امر امت به صورت تمام و کمال ظاهر نمی شود، ولی در عین حال میان این دو تفاوت هایی وجود دارد.

اصل این تفکر و اندیشه از این جا سرچشمه می گیرد که ظهور حداقل می تواند دو معنا داشته باشد: یک بار به معنای طلوع و آشکار شدن و پیدایش بعد از استتار: بدین گونه که ظهور را نقطه مقابل خفا بگیریم که نظارت مطلب بیشتر به ظهور شخص می باشد، و البته این قابل انکار نیست، و بار دیگر ظهور را از ماده و ریشه «ظهر» معنا کنیم که عبارت از تقویت و پشتوانه یافتن چیزی باشد که ما از آن تعبیر به پیروزی و حاکمیت مقتدرانه می نماییم و در این برداشت و نظر، مطالب دیگری به ذهن می رسد و نتایج دیگری به دست می آید. در این بحث، توجه به مشتقات لفظی لغت ظهور، مفید مطالب ارزشمندی است که می توان از آن کمک گرفت. اگر ظهور را صفت شخص بگیریم تمام آیات و روایات و ادعیه و زیارات و مناجات هایی که در آن ها واژه ظهور به کار رفته و استعمال شده است؛ تحقق نیافته و معنی پیدا نمی کند، مگر با ظهور شخص امام زمان (ع) زیرا ظهور به معنای پیدایش بعد از استتار و خفا استعمال شده است. اما اگر ظهور را به معنای پیروزی و سلطه اسلام تعبیر نماییم؛ حتی ممکن است این پیروزی البته تا حدودی قبل از ظهور امام زمان (ع) نیز حاصل شود؛ لکن نه به گونه ای که مستغنی از ظهور آن حضرت باشیم. [1]

امر ناگهانى

در بسیارى از روایاتى که از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) نقل شده، این نکته مورد تاکید قرارگرفته که ظهور نیز مانند قیامت، ناگهانى وغیر منتظره فرا مى رسد وزمان آن را هیچ کس جز خداوند نمى داند.

از جمله در روایتى که امام رضا(ع) به واسطه پدران بزرگوارش از پیامبر اکرم (ص) نقل می کند، چنین آمده است: به پیامبر(ص) عرض شد: اى رسول خدا آن قائم که از نسل شماست چه وقت ظهور می کندآن حضرت فرمود: ظهور او مانند قیامت است (1)

امام باقر(ع) نیز درتفسیر آیه شریفه (هل ینظرون إلا الساعةَ أَن تَاتیِهم بغته وهم لا یشعرون(2) مى فرماید: مراد از ساعت، ساعت قیام قائم (ع)است گه ناگهان بر ایشان مى آید.

حضرت مهدى (ع) نیز در نامه خود به شیخ مفید مى نویسد:.. فَإن امرنا بغتة فجاة(3) فرمان ما به طور ناگهانى فرا مى رسد.

دو واژه بغتة وفجاة هر دو، به یک معناست که عبارت از ناگهانى رسیدن امر است وظاهر سخن این است که منظور ازامرا در نامه مبارک، همان ظهور حضرت ولى عصر(ع) است.

واما نشانه هاى قطعى اى که پیش از ظهور رخ مى دهد، روز ظهور را مشخص نمى سازد وظهور آن حضرت براى مردم، به ویژه براى کسانى که به خاطر بها ندادن به مسأله یا ضعف عقیده به حضرت مهدى (ع) پیرامون وجود گرانمایه او وظهورش نمى اندیشند،ناگهانى تر وغافلگیر کننده ترخواهد بود. (4)

1.کمال الدین ج 2ص372

2.سوره زخرف 66

3.بحارالانوار ج24ص 164.

4.احتجاج طبرسى ج 2، ص 497 بحارالانوار ج 53، 75 1.

——————————————————————————–

[1] نشریه موعود، شماره 11، 10، ص 49