همه

راهبرد اهل بيت (عليهم السلام) در آموزش معارف اسلامي بدون ترديد پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و اهل بيت گران مايه ايشان در راستاي تداوم مسئوليت خطير خويش، رسالت سنگيني در حوزه تربيت اقشار مختلف جامعه را دارا بوده اند. بررسي تاريخ درخشان زندگي نبي اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و اهل بيت ...

پاسخ به شبهات و هابيون در بعضي از کتاب هاي لغت آمده است: شرک، همان سهيم و شريک بودن در چيزي با ديگري يا ديگران است. در حقيقت انسان شريک، از چيزي سهم و نصيبي دارد؛ مانند اين که شخصي ديگري را در سود خريد و فروش چيزي شريک خود قرار دهد. پاسخ به شبهات و هابيون پاسخ به شبهات ...

دفاع اهل بيت (عليهم السلام) از سيره و سخن پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) بررسي «تاريخ حديث» نشان مي دهد که احاديث پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم) در زمان حيات طيبه آن حضرت و نيز پس از رحلت ايشان، از آسيب کج فهمي جاهلان، و جعل و تحريف عالم نمايان جاه طلب، ...

زندگي سياسي امام هادي (عليه السلام) امام دهم از امامان دوازده گانه شيعه اماميه، علي بن محمد (عليهما السلام)، ملقّب به نقي و هادي است. آن حضرت همانند پدر خود در سنين کودکي (هشت سالگي) به امامت رسيد. ايشان در دوران 33 ساله امامتش با شش خليفه عباسي معاصر بود. از ميان اين شش خليفه، تنها منتصر بود که بعد ...

زندگي سياسي امام هادي (عليه السلام) امام دهم از امامان دوازده گانه شيعه اماميه، علي بن محمد (عليهما السلام)، ملقّب به نقي و هادي است. آن حضرت همانند پدر خود در سنين کودکي (هشت سالگي) به امامت رسيد. ايشان در دوران 33 ساله امامتش با شش خليفه عباسي معاصر بود. از ميان اين شش خليفه، تنها منتصر بود که بعد ...

زندگي سياسي امام هادي (عليه السلام) امام دهم از امامان دوازده گانه شيعه اماميه، علي بن محمد (عليهما السلام)، ملقّب به نقي و هادي است. آن حضرت همانند پدر خود در سنين کودکي (هشت سالگي) به امامت رسيد. ايشان در دوران 33 ساله امامتش با شش خليفه عباسي معاصر بود. از ميان اين شش خليفه، تنها منتصر بود که بعد ...

جایگاه علمی و معنوی حضرت معصومه (س)(1) با ظهور و گسترش دین اسلام، رشد و بالندگی زنان در پرتو «قوانین الهی» آغاز گردید. خداوند، ارزش وجودی زنان را بیان کرد و پیامبر اسلام با آزاد ساختن زنان از قید و بندهای جاهلی و سوق دادن آنان به سوی ارزش ها و کمالات انسانی جایگاه علمی و معنوی حضرت معصومه (س)(1) ...

جایگاه علمی و معنوی حضرت معصومه (س)(2) سعادت و کمال حقیقی جز با گذر از تنگناهای نفسانیات و رسیدن به قلّه بلند معنویت، امکان پذیر نیست و حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) این راه را با سربلندی طی کرد. القاب این بانوی گران قدر عبارت است از جایگاه علمی و معنوی حضرت معصومه (س)(2)     نویسنده: فاطمه سرخیل   ...

ابومسلم معاذ بن مسلم کيست؟ «معاذ هرّاء» در زمان حکومت يزيد بن عبدالملک (101ق.)(1) به دنيا آمد.(2) شخصي از معاذ، زمان ولادتش را پرسيد، جواب داد: در زمان خلافت يزيد بن عبدالملک به دنيا آمدم.(3) پس وي متولد حدود 101 هجري است. معاذ بن مسلم در کوفه به دنيا آمد و در همانجا نشو و نما يافت. وي در جواني ...

اخلاق سياسي در نامه هاي نهج البلاغه(1) در بخش اول درباره ي درک صحيح از خود، نگاه درست به مسئوليت، آزادگي، زهد، تخلق به فضائل و دوري از رذايل گفتگو به ميان آمده، و در بخش دوم با مفاهيمي چون درک صحيح از مسئوليت، حقوق شهروندي، حقوق مخالفين، مراقبت از کارگزاران و برخورد با متخلفين، عدالت گرايي و حق گرايي، ...

«عَمرَکي بن عليّ بُوفَکي نيشابوري» در روزگار مظلوميت و غربت مکتب اهل بيت پيامبر، برخي از محدثان با ابزار زبان و قلم و قدم خود، به ياري دين شتافتند و در راه اعتلا و ارتقاي دين، از هيچ کوششي دريغ نکردند. يکي از صدها محدّث شيعي، «عمرکي بن علي» است. زادگاه اين محدّث، روستاي «بُوفَک» بود و از اين رو، ...

اخلاق سياسي در نامه هاي نهج البلاغه(2) – عدالت گرايي، حق گرايي. رفتار امام(عليه السلام) از ابتداي حکومت بر اجراي تام و تمام عدالت و حق بنا نهاده شد. اين سفارش در نامه هاي نهج البلاغه بارها به صورت مستقيم و غير مستقيم به کارگزاران شده است؛ گرچه مردم هم براي برپاداري حق و عدل مخاطب امام(عليه السلام) بوده اند ...

اخلاق سياسي در نامه هاي نهج البلاغه(4) – وفاي به عهد. سياست علوي که همراه با ساير برنامه هاي حکومتي طريق حق و عدل را پيش مي گيرد، اقتضا مي کند که هم جانب اسلام و مسلمانان و هم احترام تعهدات و معاهدات را حفظ کند. بنابراين وفا بر تعهدات غير مسلماناني که عهد بسته اند امري واجب تلقي مي ...

اخلاق سياسي در نامه هاي نهج البلاغه(3) – درک صحيح از مسئوليت. نگاه اميرالمؤمنين(عليه السلام) به حکومت، با عنوان وظيفه و عهدي که خداوند از علما و دانشمندان گرفته است، معنا مي يابد. اين اصل زماني مجال تحقق مي يابد که به خواست مردم شرايط حکومت توسط امام(عليه السلام) فراهم شد. بنابراين اصل دموکراسي و مردم سالاري ديني براي اولين ...

بنيان اخلاقي اصل تقدّم تعليم و تربيتِ خويش بر تعليم و تربيتِ ديگران در پرتو حکمت 73 نهج البلاغه (1) حکمت هفتاد و سه نهج البلاغه به يکي از شرايط مهم امام در مفهوم عام کلمه مي پردازد و آن تقدّم تعليم خويش بر تعليم ديگران است. پاي بندي به اين اصل سبب مي شود در هدايت و راهنمايي ديگران ...

بنيان اخلاقي اصل تقدّم تعليم و تربيتِ خويش بر تعليم و تربيتِ ديگران در پرتو حکمت 73 نهج البلاغه (2) رهيافت اخلاقي برحسب آنچه در قسمت اول مقاله بيان شد به رهيافت تعليم و تربيت نزديک است با اين تفاوت که اولي خاص و دومي فراگيرتر است. در مقاله ي حاضر به نکته چيني از حکمت 73 نهج البلاغه با ...

فلسفه ي نظام هاي اجتماعي و رفتارهاي اخلاقي در نهج البلاغه – فلسفه ي نظام هاي اجتماعي که اشارت دارد بر اينکه اميرالمؤمنين(عليه السلام) بر برخي از نظام هاي مهم اجتماعي، که بيشتر ناظر به حکومت و حاکم است، توجه داشته و ضمن آن به فلسفه و دلايل آن توجه داده شده است. در اين حال اگر آحاد جامعه اعم ...

مباني مکتب تربيتي و اخلاقي اسلام از منظر نهج البلاغه(2) همواره تحول هاي عظيم ارزشي و فرهنگي، درگير با مفاهيم ارزشي گذشته بوده است. اگر در شرايط جديد ترسيم دقيق ارزشها صورت نگيرد و مفاهيمي جايگزين مفهوم هاي گذشته نگردد يا مفاهيم قبلي در معرض اصلاح و تجديد نظر قرار نگيرد؛ مفاهيم ارزشي پيشين با همان با معنايي به فرهنگ ...

مباني مکتب تربيتي و اخلاقي اسلام از منظر نهج البلاغه(1) مکتب اخلاقي اسلام، در همان قرن نخست، به برکت آيات روشنگر قرآن و سيره ي اخلاقي پيامبر(عليه السلام) و احاديث اخلاقي ايشان، به ويژه احاديث اخلاقي فراوان و کلمات قصار و خطبه هاي اميرالمؤمنين(عليه السلام) و سيره ي اخلاقي ايشان در طول 52 سال پس از پيامبر(صلي الله عليه و ...

مباني مکتب تربيتي و اخلاقي اسلام از منظر نهج البلاغه(3) از آن جا که زندگي بشر سرشار از تصادمها و تضادهاي بين موقعيتها و در نتيجه ارزشهاي گوناگون اخلاقي است، بنابراين يک مکتب اخلاقي کامل بايد تکليف پيروانش را هنگام بروز چنين تزاحمها و تضادهايي روشن کند. به عنوان مثال هنگام تعارض بين راستگويي و به تهديد افکندن جان بشر ...

جايگاه اهل البيت (ع( نزد خداوند و نقش آنان در نظام آفرينش واژهي اهل البيت واژهي اسلامي است، گرچه امت اسلامي در مصداق اين واژه اختلاف نظر دارند. دو گروه عمده ي اسلامي، يعني شيعه و اهل سنت، دربارهي جايگاه اهل البيت نزد خداوند و نقش آنان در نظام آفرينش دونگاه مهم دارند: جايگاه اهل البيت (ع( نزد خداوند و ...

جايگاه اهل البيت (ع( نزد خداوند و نقش آنان در نظام آفرينش واژهي اهل البيت واژهي اسلامي است، گرچه امت اسلامي در مصداق اين واژه اختلاف نظر دارند. دو گروه عمده ي اسلامي، يعني شيعه و اهل سنت، دربارهي جايگاه اهل البيت نزد خداوند و نقش آنان در نظام آفرينش دونگاه مهم دارند: جايگاه اهل البيت (ع( نزد خداوند و ...

جايگاه قرآنی اهل بیت(ع) در نهج البلاغه یکی از موضوعاتی که در نهج البلاغه از آن سخن به میان آمده، منزلت و مرتبت اهل بیت (ع) در قرآن می باشد. موضوعی که پردازش آن از دو حیث عترت شناختی و قرآن شناختی مهم ارزیابی می شود. عبارات (فانزلوهم باحسن منازل القرآن) در خطبه 86 و (فیهم کرائم القرآن) در خطبه ...

جايگاه قرآنی اهل بیت(ع) در نهج البلاغه یکی از موضوعاتی که در نهج البلاغه از آن سخن به میان آمده، منزلت و مرتبت اهل بیت (ع) در قرآن می باشد. موضوعی که پردازش آن از دو حیث عترت شناختی و قرآن شناختی مهم ارزیابی می شود. عبارات (فانزلوهم باحسن منازل القرآن) در خطبه 86 و (فیهم کرائم القرآن) در خطبه ...

روزه داری، خدا خواهی سفره‌ی احسان و رحمت و برکت پروردگار عالم درماه مبارک رمضان بر بندگانش گسترانیده شده اس. روزه به عنوان یک عمل عبادی مورد تقرّب الهی بهایمانی و احتسابی تقسیم می‌شود. و دارای ویژگی خاص است روزه دارای پیامدها و راه آوردهای متنوعی از قبیل، تمنای صحیح، تعدیل غرائز، یاد قیامت و… هست وعلاوه بر آن برکت‌هایی ...

سفره ی احسان و کرم امیرالمؤمنین علیه السلام مطالبی که پیش روی شماست درباره احسان و سفره کرامت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می باشد که یکی از سنت های حسنه در روز عید غدیر این است که مردم در ظهر آن روز اطعام دهند و در شب آن روز مردمی را که روزه دار هستند را افطاری دهند که ما ...

معرفت الله، عطیۀ نماز نماز عطیه الهی و ره آورد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در سفر مِعراجی آن حضرت می‌باشد. نماز برای ناآشنایان تکلیف و برای عاشقان وصال عاشقانه است. و در این پیوندی که بین عاشق و معشوق به واسطه نماز برپا شده است سکوی صعود به عالم ملکوت و راهیابی به بارگاه قدس الهی پنهان ...

اخلاق در نهج البلاغه(1) شناخت خلق ها و تميز محمود و پسنديده از مذموم و زشت آنها و آراسته شدن به اخلاق پسنديده و نيکو و زائل ساختن اخلاق ناپسند از نظر اميرالمؤمنين در رأس دانش ها قرار دارد. اخلاق نيکو در نظر آن حضرت، به منزله ي برترين همنشين و بالاترين حسب براي انسان است. يکي از اين خلق ...

اخلاق در نهج البلاغه(2) ضد کشف عيوب، پوشيدن و مخفي کردن عيب هاست و آن از شعبه هاي نصيحت است، و حدي براي ثواب آن نيست. چنان که از اخبار فراوان استفاده مي شود، رسول خدا(صلي الله عليه و آله) فرمود: من ستر علي مسلم ستره الله في الدنيا و الاخره؛ اخلاق در نهج البلاغه(2) اخلاق در نهج البلاغه(2)   ...

اخلاق در نهج البلاغه(2) ضد کشف عيوب، پوشيدن و مخفي کردن عيب هاست و آن از شعبه هاي نصيحت است، و حدي براي ثواب آن نيست. چنان که از اخبار فراوان استفاده مي شود، رسول خدا(صلي الله عليه و آله) فرمود: من ستر علي مسلم ستره الله في الدنيا و الاخره؛ اخلاق در نهج البلاغه(2) اخلاق در نهج البلاغه(2)   ...

اخلاق در نهج البلاغه(3) زهد در لغت، ترک ميل به شيء است. (التعريفات، ص102) و در اصطلاح اخلاق ضد حب دنيا و رغبت به آن است. زاهد کسي است که دنيا را به قلبش نخواهد و با جوارح و اعضا ترک نمايد جز به قدر ضرورت بدن از دنيا بهره نجويد. به عبارت ديگر، زهد رو گرداندن از دنيا به ...

اخلاق در نهج البلاغه(4) پرهيزگار از کسي که به او ستم کرده مي گذرد و به آنکه محرومش ساخته عطا مي کند و با کسي که پيوندش را قطع کرده مي پيوندد (همان، خطبه 193). يمسي و همه الشکر، و يصبح و همه الذکر، يبيت حذرا، و يصبح فرحا؛ اخلاق در نهج البلاغه(4) اخلاق در نهج البلاغه(4)   نويسنده: قاسمعلي ...

پژوهش ابعاد حکمراني اخلاقي در فحواي عهدنامه امير(عليه السلام) (1) عهدنامه امير به مثابه جان مايه ي خرد معنوي و سند افتخار شيعه، يکي از مستندات اصيل اسلامي براي استخراج الزامات و اصول اخلاق حکمراني و حکمراني اخلاقي است. تأکيد اصيل اين عهدنامه بر توحيد در قول و کردار، و آمادگي جان بازي در راه خدمت به جامعه، چهارچوب منسجمي ...

پژوهش ابعاد حکمراني اخلاقي در فحواي عهدنامه امير(عليه السلام) (3) حکمرانان موظف اند افراد مسئوليت پذير و کارداني را براي رسيدگي به امور فقرا، بي سرپرستان، بدسرپرستان، يتيمان و افراد سالخورده مأمور سازند. اين امر ضمن اينکه بر مسئوليت شناسي حکومت دلالت دارد، از درايت آن نيز حکايت مي کند. زيرا هرگاه حکومت به آحاد جامعه نياز داشته باشد، کمک ...

پژوهش ابعاد حکمراني اخلاقي در فحواي عهدنامه امير(عليه السلام) (2) ذهن بدگمان نمي تواند رابطه ي اخلاقي مناسبي را ميان خود و ديگران ايجاد کند؛ در واقع خوش گماني شرط توسعه ي ارتباطات صحيح است. اما کسب اين خوش گماني هزينه هايي دارد! کارگزاران فقط زماني مي توانند نسبت به مردم خوش گمان باشند که صادقانه به آنها خدمت کرده ...

اخلاق پزشکي در اسلام(1) علم پزشکي، از آنجا که با جان و روان انسان سروکار دارد، از منزلت و شرافت ويژه و همگاني ميان همه ي فرهنگ ها برخوردار است. بشر از ديرباز به حرفه ي پزشکي، به عنوان يک وظيفه ي مقدس مي نگريسته و در اين ميان، انتظار داشته که افراد شاغل در اين حرفه نيز با جذب ...

اخلاق پزشکي در اسلام(2) «تصح» به معناي خيرخواهي و اجتهاد به معناي به کارگيري همه ي توان است. بنابراين، تقواي پزشکي بدين معنا است که پزشک براي حسن انجام وظيفه، به سود نيانديشد، بلکه به صلاح بيمار نظر داشته باشد. پزشک بايد از همه ي توان فکري و عملي خود براي درمان بيمار بهره گيرد. پزشک باتقوا، کسي است که ...

لغزشگاه هاي اخلاقي از منظر امام علي(عليه السلام) با تأکيد بر نهج البلاغه(1) رفتارهاي اختياري انسان که محور و اساس مبحث اخلاق است تحت تأثيرعلل و عوامل گوناگوني تغيير کرده و در قالب ارزش و يا لغزش هاي اخلاقي بروز مي کند. چنان که برخي از رفتارها تحت تأثير عوامل دروني و نفساني انسان شکل مي گيرد، برخي ديگر نيز ...

لغزشگاه هاي اخلاقي از منظر امام علي(عليه السلام) با تأکيد بر نهج البلاغه(2) اميرمؤمنان(عليه السلام)، همنشيني و نشست و برخاست با انسان هايي که ثبات عقيده و رفتار ندارند و پيوسته با دورو و چهره در ميان مردم زندگي مي کنند را مايه ي انحراف و گمراهي مي داند. چنين انسان هايي نه تنهاخود راه به جايي نمي برند، بلکه ...

لغزشگاه هاي اخلاقي از منظر امام علي(عليه السلام) با تأکيد بر نهج البلاغه(3) رفاه زدگي، بدون شک، يکي از جايگاه هايي که بيشتر انسان ها در آن دچارلغزش و انحراف اخلاقي مي شوند. زيرامال و ثروت خاستگاه شهوت ها و خواسته هاي نفساني است و آدمي با انباشت ثروت به انجام رفتارهاي ناشايست برانگيخته مي شود، اميرمؤمنان علي(عليه السلام) در ...

لغزشگاه هاي اخلاقي از منظر امام علي(عليه السلام) با تأکيد بر نهج البلاغه(4) در ميان لغزشگاه هاي اخلاقي، عرصه ها و مياديني وجود دارند که سياست مداران و زمامداران بيش از ديگران در معرض ابتلا به آن هستند، زيرا برخي از آفات اخلاقي بستر و شرايطي را مي طلبد که صاحبان جاه و مقام از آن بهره مندند و بدين ...

آسيب شناسي اخلاقي از ديدگاه نهج البلاغه(1) سخنان امام علي(عليه السلام) در خصوص بازشناسي آسيب هاي اخلاقي در جامعه ي ديني، با توجه به رويکرد و عملکرد دينداران، حاکي از شدت آسيب پذيري جامعه از عواملي است که حضور اخلاق را در ارکان مختلف زندگي فردي يا اجتماعي، ناکارآمد جلوه مي دهد. بر اين اساس، ريشه ي بسياري از انحراف ...

آسيب شناسي اخلاقي از ديدگاه نهج البلاغه(2) از ديدگاه امام علي(عليه السلام) در سايه ي عدالت تعادل و آرامش بر جامعه حاکم شده و زمينه ي تکامل و رشد معنوي انسان فراهم مي آيد. عدالت روشي مطمئن و قانوني عام و جهان شمول است که آدميان براي رسيدن به سعادت بايد از آن عبور نمايند. شاخصه ي جامعه ديني نيز ...

آسيب شناسي اخلاقي از ديدگاه نهج البلاغه(3) در فرهنگ ديني «مشورت» به مثابه ي راهکاري براي جلوگيري از استبداد و خودمحوري و دست يافتن به انديشه هاي برتر، مورد تأکيد قرار گرفته است؛ امام علي(عليه السلام) يکي از ارکان تدبير و اداره ي جامعه را مشورت مي داند. جلوه ي آن را مي توان در تضاوب آراء، افکار و انديشه ...

آسيب شناسي اخلاقي از ديدگاه نهج البلاغه(3) در فرهنگ ديني «مشورت» به مثابه ي راهکاري براي جلوگيري از استبداد و خودمحوري و دست يافتن به انديشه هاي برتر، مورد تأکيد قرار گرفته است؛ امام علي(عليه السلام) يکي از ارکان تدبير و اداره ي جامعه را مشورت مي داند. جلوه ي آن را مي توان در تضاوب آراء، افکار و انديشه ...

اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (2) 4. رفتار با خویشاوندان، امام علی(علیه السلام) افزون بر توجه به خانواده ی خود، به خانواده های بزرگتری که با آنها دارای نسبت، سببی یا نسبی، بودند نیز توجه داشت. به طوری که می فرماید: ایها الناس، انه لا یسنغنی الرجلوان کان ذا مالعن عشیرته، و دفاعهم عنه بایدیهم والسنتهم، وهم اعظم ...

اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (1) نوشتار حاضر، پژوهشی درباره ی اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه است. بدون تردید آشنایی با مجموعه آموزه های دینی، احیاگر نوعی اعتدال و روشن بینی نسبت به زندگی اجتماعی است. از مجموع آموزه ها چنین برمی آید که امام علی(علیه السلام) به عنوان امیرمؤمنان، با اعضای خانواده و آحاد جامع ...

اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (3) 7. رفتار با دوستان، امام علی(علیه السلام) در انتخاب دوست دقت کافی داشته و ویژگی دوستان بد را به فرزندانشان بیان فرمود: پسرم! از دوستی با احمق، بخیل، بدکار و دروغگو بپرهیز (همان، حکمت 38)؛ ایشان معتقد بودند که: اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (3)   نویسنده: مرجان باوفا * ...

اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (3) 7. رفتار با دوستان، امام علی(علیه السلام) در انتخاب دوست دقت کافی داشته و ویژگی دوستان بد را به فرزندانشان بیان فرمود: پسرم! از دوستی با احمق، بخیل، بدکار و دروغگو بپرهیز (همان، حکمت 38)؛ ایشان معتقد بودند که: اخلاق علوی با تأکید بر نهج البلاغه (3)   نویسنده: مرجان باوفا * ...

اهميت و آداب نماز 1- قال الصادق(ع): اذا قمت الي الصلاة فقل بسم الله و بالله و من الله و الي الله و کما شاء الله و لاقوة الابالله اللهم اجعلني من زوارک و عمار مساجدک و فتح لي باب رحمتک واغلق عني باب معصيتک الحمدلله الذي جعلني ممن يناجيه اللهم اقبل علي برحمتک جل ثناوک ثم افتتح الصلاة(1). اهميت ...