همه

پیشینه انسان در آفرینش خدا بی گمان و بر اساس مستندات قرآنی، سلسله نسل موجود انسان به آدم و حوا (ع) منتهی می شود. اما باید روشن گردد که این آیا این دو نفر، با نسل های پیشین ارتباطی نداشته و خود، سر سلسله نسل انسان اند؟ برای پاسخ این مسئله، پیشینه انسان در آفرینش خدا نویسنده: آیت الله عبدالله ...

زن از دنده چپ آدم برخاسته؟!!! در کتب عقلی آمده است که ذکورت و انوثت به ماده مربوط است؛ نه صورت، و چون شیئیت هر چیزی را صورت آن تشکیل می دهد، مذکر و مؤنث بودن اشیا در فعلیت و شیئیت آن ها دخیل نیست. زن از دنده چپ آدم برخاسته؟!!! نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   در کتب ...

زن از دنده چپ آدم برخاسته؟!!! در کتب عقلی آمده است که ذکورت و انوثت به ماده مربوط است؛ نه صورت، و چون شیئیت هر چیزی را صورت آن تشکیل می دهد، مذکر و مؤنث بودن اشیا در فعلیت و شیئیت آن ها دخیل نیست. زن از دنده چپ آدم برخاسته؟!!! نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   در کتب ...

هدف از خلقت انسان؟ در مسئله هدف خلقت دو بحث کلی مطرح است: یکی هدف خالق و دیگری هدف مخلوق. لازم توضیح اینکه بسیاری معانی و صفاتی که درباره مخلوقات به کار می بریم، درباره خدای سبحان نیز به کار می رود؛ لیکن این استعمال، به هدف از خلقت انسان؟ نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   در مسئله هدف ...

انسان، موجودی دو ساحتی موجودات عالم خلقت همگی یک جنبه دارند؛ بعضی از آن ها مانند فرشتگان و مجردّات، تنها جنبه فراطبیعی دارند و برخی دیگر، مانند موجودات عالم ماده، تنها جنبه طبیعی بودن؛ اما خدا انسان را از دو جنبه طبیعی و فراطبیعی به وجود انسان، موجودی دو ساحتی نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   موجودات عالم خلقت ...

انسان، موجودی دو ساحتی موجودات عالم خلقت همگی یک جنبه دارند؛ بعضی از آن ها مانند فرشتگان و مجردّات، تنها جنبه فراطبیعی دارند و برخی دیگر، مانند موجودات عالم ماده، تنها جنبه طبیعی بودن؛ اما خدا انسان را از دو جنبه طبیعی و فراطبیعی به وجود انسان، موجودی دو ساحتی نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   موجودات عالم خلقت ...

جان شدن، لایق جانان شدن قرآن کریم سیر انسان را «صیرورت»، معرفی کرده است. تفاوت صیرورت با سیر این است که سیر به معنای حرکت است که در همه اجرام زمینی و آسمانی وجود دارد. اما صیرورت، یعنی تحوّل و شدن و از نوعی به نوع دیگر، و از جان شدن، لایق جانان شدن نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی ...

جان شدن، لایق جانان شدن قرآن کریم سیر انسان را «صیرورت»، معرفی کرده است. تفاوت صیرورت با سیر این است که سیر به معنای حرکت است که در همه اجرام زمینی و آسمانی وجود دارد. اما صیرورت، یعنی تحوّل و شدن و از نوعی به نوع دیگر، و از جان شدن، لایق جانان شدن نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی ...

مقدمه ای در باب تعریف انسان انسان اجمال همه عالم است؛ به گونه ای که اگر او را شرح دهیم، هم ملکوت مجرّد و هم مُلک مادی را داراست: ملکوت وجود انسان، روح الهی و فطرت خداخواهی اوست و مُلک وجود او همان طبیعت و بدن خاکی. این گونه است که مقدمه ای در باب تعریف انسان نویسنده: آیت الله ...

فصل الفصول حقیقت انسان انسان متألّه که در سایه تعلیم قرآن کریم به انسانیت دست یافته، از وضعیت روشنی بهره مند است و در همه امور حیات خود می تواند با شفّافیت تمام سخن بگوید. او می داند از کجا آمده است و به کجا می رود. نیز رابطه او با خودش، فصل الفصول حقیقت انسان نویسنده: آیت الله عبدالله ...

تعریف انسان بی شک، همه علوم رایج، چه آن ها که از حیث نظری متوجه انسان است و چه آن ها که به لحاظ کاربردی و عملی معطوف به آدمی است، بر انسان شناسی استوار است؛ یعنی بدون معرفت و شناخت انسان، نه علوم انسانی با رشته های تعریف انسان نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   بی شک، همه ...

فطرت و طبیعت فطرت و طبیعت، هر دو از قوای روحی انسان اند؛ با این تفاوت که فطرت، نحوه هستی روح بلند انسانی است و مرتبه وجودی آن، نسبت به طبیعت بالاتر است، و طبیعت نیروهای تدبیری روح انسان است که عهده دار امور طبیعی بدن فطرت و طبیعت نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   فطرت و طبیعت، هر ...

حقیقت انسان ها واحد است روح انسانی نشأت گرفته از منشا ازلی و روح خدایی است و از آنجا که این سر منشأ در نهاد همه بشر دمیده شده و فطرت تغییر ناپذیر انسان، در روح همه انسان ها یکسان قرار داده شده است، این پرسش مطرح می شود که آیا حقیقت حقیقت انسان ها واحد است نویسنده: آیت الله ...

مقدمه ای بر تعیین جایگاه انسان در هستی تعیین جایگاه هر موجود، فرع بر تبیین ماهیت و هویت آن موجود است؛ به این معنا که تا هویت یک شیء شناخته نشود، جایگاه آن شیء در نظام هستی روشن نخواهد شد و اگر ماهیت چیزی شناخته شد، جایگاهش نیز خود به خود مقدمه ای بر تعیین جایگاه انسان در هستی نویسنده: ...

خلافت الهی انسان در قرآن قرآن کریم تنها یک بار، خلافت مطلق انسان را مطرح می کند. خدای سبحان درباره خلافت الهی انسان، در آیات نخستین سوره بقره سخن گفته و طی آن فرشتگان را از خلقت جانشین خویش آگاه ساخته است: (وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلَائِکَةِ إِنِّی خلافت الهی انسان در قرآن نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   قرآن ...

انسان، خلیفة الله است انسان تنها موجودی است که خدای ازلی عنوان جامع و کامل خلیفه الله را به او عطا کرد: (انِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً) (1) و عناوین دیگر مربوط به انسان، همگی از آن عنوان جامع و شامل صادر می شود و همه اسامی زمینی اند، جز انسان، خلیفة الله است نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی ...

راه رسیدن به خلافت الهی برای رسیدن به غایت وجودی انسان که همان خلیفه خدا شدن است، مسلماً مسیری باید پیموده شود. این مجرا و مسیر، دارای دو بخش است: یکی علم و دیگری عمل. راه رسیدن به خلافت الهی نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   برای رسیدن به غایت وجودی انسان که همان خلیفه خدا شدن است، مسلماً ...

جایگاه معرفت انسان در آفرینش در ساحت گسترده علم، شناخت خدای سبحان و اسمای حسنا و صفات علیای او از علوم حقیقی و اَصالی است و هر دانشی که در این راه، به یاری بشر برخیزد و تا حریم شناخت حق او را همراهی کند، نسبت به معرفت خدا و شناخت جایگاه معرفت انسان در آفرینش نویسنده: آیت الله عبدالله ...

جمال انسان در آفرینش تفاوت انسان با دیگر موجودات هستی در این است که وقتی خداوند انسان را آفرید، پس از این آفرینش او به خود گفت که «مبارک باد خدایی که زیباترین آفریشنگر است» و به همین لحاظ انسان از مرتبه دیگری از زیبایی و جمال جمال انسان در آفرینش نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   تفاوت انسان ...

معنای کرامت انسانی قرآن کریم در بیش از پنجاه آیه، به وصف های نکوهیده ای اشاره کرده و برای آن انسان را سرزنش کرده است؛ صفاتی چون بخیل، ضعیف، هلوع، جزوع، منوع، عجول، قتور، ظلوم، جهول و… که همگی به طبیعت انسان باز می گردد معنای کرامت انسانی نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   قرآن کریم در بیش از ...

اراده در رفتار انسان آیا انسان ذاتاً بر اساس سرشتی پاک و نیکو آفریده شده یا ذاتاً بدسرشت است؟ یا حقیقت وجودی انسان، نه به وصف نکویی است و نه در رنگ زشتی و بدی، بلکه به گونه ای بی گرایش به هیچ وصفی ایجاد شده و ظرفی تهی را می ماند اراده در رفتار انسان نویسنده: آیت الله عبدالله ...

اراده در رفتار انسان آیا انسان ذاتاً بر اساس سرشتی پاک و نیکو آفریده شده یا ذاتاً بدسرشت است؟ یا حقیقت وجودی انسان، نه به وصف نکویی است و نه در رنگ زشتی و بدی، بلکه به گونه ای بی گرایش به هیچ وصفی ایجاد شده و ظرفی تهی را می ماند اراده در رفتار انسان نویسنده: آیت الله عبدالله ...

آزادی انسان، چیستی، چگونگی روشن است که آزادی به معنای گسترده اش، بدون مرز بندی، هرگز به دست نیامده؛ نه مقدور است و نه مطلوب، زیرا انسان که محدود است، هرگر نمی تواند رهای مطلق باشد؛ لیکن همین مفهوم جامع که تفسیر آن بعداً می آید، اقسام آزادی انسان، چیستی، چگونگی نویسنده: آیت الله عبدالله جوادی آملی   آزادی، مفهومی ...

شرط خیار در عقد ضمان آنچه در این مختصر مورد بررسی قرار می گیرد، صحت و یا عدم صحت اشتراط خیار در عقد ضمان است. فقها و محققان عقود را از یک حیث به عقود لازم و عقود جایز تقسیم کرده اند. (1) فسخ عقود لازم ممکن نیست مگر در جایی شرط خیار در عقد ضمان نویسندگان: دکتر مصطفی محقق ...

شرط خیار در عقد ضمان آنچه در این مختصر مورد بررسی قرار می گیرد، صحت و یا عدم صحت اشتراط خیار در عقد ضمان است. فقها و محققان عقود را از یک حیث به عقود لازم و عقود جایز تقسیم کرده اند. (1) فسخ عقود لازم ممکن نیست مگر در جایی شرط خیار در عقد ضمان نویسندگان: دکتر مصطفی محقق ...

بررسی تخصیص ناپذیری قاعده ی حرمت اخذ اجرت بر واجبات حرمت اخذ اجرت بر واجبات به مثابه ی قاعده ای فقهی مورد تسالم فقها واقع شده است. با وجود این، اغلب فقها با تقسیم واجبات به دو قسم نظامی و غیرنظامی از جواز اخذ اجرت در واجبات نظامی سخن گفته اند و از آنجا که ادله ی اقامه بررسی تخصیص ...

واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی عنوان ناصب، در احادیث اهل بیت علیهم السلام و سخنان فقیهان امامی به فراوانی آمده است و احکام زیادی از جمله: محرومیت از حقوق مدنی (چون ازدواج با همسر مؤمن، ارث نبردن و …)؛ اجتماعی و معنوی (چون بایکوت نمودن و واکاوی مفهوم ناصب و محرومیت او از حقوق مدنی نویسندگان: ...

وضعیت تصرفات ناقل عین مرهونه از سوی راهن از مسائل مهم راجع به حق مرتهن، مسئله ی وضع حقوقی قراردادهای ناقل عین از جمله فروش عین مرهونه توسط راهن است. در این خصوص بر اساس نظر مشهور فقهی نفوذ قراردادهای مزبور نیازمند اذن یا اجازه ی مرتهن است. وضعیت تصرفات ناقل عین مرهونه از سوی راهن نویسندگان: دکتر سیدمحمدتقی قبولی ...

حکم اولی و ثانوی در قرآن حکم شرعی دو گونه است: یکی حکم ثابت برای چیزی به عنوان فعلی از افعال، با قطع نظر از حالات و علم و جهل مکلف به آن، مانند وجوب نماز، روزه، حرمت مردار که به آن حکم «واقعی اوّلی» می گویند و دیگر حکم ثابت برای حکم اولی و ثانوی در قرآن نویسنده: دکتر ...

نمونه هایی از کاربرد قیاس در آثار فقهی شیخ طوسی مسئله ی قیاس و چگونگی برخورد با آن از مسائل دیرین در فقه و اصول مذاهب است. در این میان، در مذهب شیعه هر چند رویکرد کلی از دیرباز رویکردی منفی بوده است و هنوز هم این رویکرد ادامه دارد ولی مطلب مهمی که صرف نمونه هایی از کاربرد قیاس ...

فضیلت روزه بدان که روزه عبادتی شریف است و خدای عزّوجل بستوده است روزه داران را اندر قرآن و گفت: «السّائحون»، روزه دار را «سائح» خواند، از بهر آنک علما گفتند سیاح همه روز می رود بی توشه، و روزه دار همه روز روزه همی فضیلت روزه   شرافت روزه داری بدان که روزه عبادتی شریف است و خدای عزّوجل ...

اسرار روزه بدان که مقصود از روزه آن است که حجاب شهوت و غضب از پیش دیده دل برخیزد تا به سرّ ملکوت آسمان و زمین بینا شود؛ چه، روح آدمی از عالم ملکوت است و او را از اتصال به ارواح ملأ اعلی و مکالمه ساکنان سرادقات قدس و اسرار روزه   مقصود از روزه بدان که مقصود از ...

فواید روزه فایده روزه، پاکی اعضا و جوارح است؛ چرا که روزه کامل مشتمل است بر حفظ جوارح و اعضا از دیدن ناملایم و شنیدن نامناسب و تناول ناموافق. فایده دیگر، تعمیر ظاهر و باطن است، اما اشتمال روزه بر تعمیر ظاهر یا به واسطه فواید روزه   فواید بی شمار فایده روزه، پاکی اعضا و جوارح است؛ چرا که ...

وقایع و اعمال ماه مبارک رمضان اعمال مشترک شب و روز رمضان قسم اول اعمالی است که در هر شب و روز این ماه به جا آورده می شود، و آنها چند امر است: وقایع و اعمال ماه مبارک رمضان     اعمال مشترک شب و روز رمضان قسم اول اعمالی است که در هر شب و روز این ماه ...

اعمال و آداب حج بدان ایدک الله تبارک و تعالی که حج و عمره واجب است بر کسی که بالغ و عاقل و آزاد بوده باشد، و او را توشه ای باشد مقدار رفتن و برگشتن میانه حال، و راحله ای که توانایی برداشتن او داشته باشد، اگرچه الاغ گوش و دم بریده باشد، اعمال و آداب حج   شرایط ...

آداب باطنی حج و چون آداب و مناسک طواف خانه گل دانستی، زیارت کعبه دل را که منزل خاص حق و محل تجلی جمال مطلق است بر آن قیاس کن. طواف کعبه دل کن، اگر دلی داری دل است کعبه معنی، تو گل چه پنداری آداب باطنی حج   طواف کعبه دل و چون آداب و مناسک طواف خانه گل ...

وقایع و اعمال ذی الحجة الحرام بدان که این ماه از ماه های شریفه است و چون این ماه واصل می شد، صلحای صحابه و تابعین اهتمام عظیم در عبادت می کردند و دهه اولِ آن، ایامش ایام معلومات و در نهایت فضیلت و برکت است، و از رسول خدا صلی الله علیه و آله وقایع و اعمال ذی الحجة ...

فضیلت و ضرورت حج بدان که حج از ارکان اسلام است، و عبادتِ عُمْر است و رسول صلی الله علیه و آله گفت: «هر که بمرد و حج نکرد، گو: خواه جهود میر و خواه ترسا!» و گفت: «هر که حج کند ـ بی آنکه تن به فسق آلوده کند و زبان به بیهوده و ناشایست فضیلت و ضرورت حج ...

شمه ای از اسرار رمضان حُرمتِ صوم عیدین، اشارت است به مقام «فنا»، و حکایت است از استغراق در شهودِ دوست و بی خبری از خود، و عملِ خود، و از قشر و پوست که اهل معنی گویند: سالک تا هستی دارد، و تا جان دارد، باید عمل کند، ولی باید به جایی شمه ای از اسرار رمضان   حکمت ...

ماه رمضان، ماه میهمانی خدا ماه رمضان، ماهی است که هم بشوید هم بسوزد. بشوید به آب توبه دل های مجرمان، بسوزد به آتش گرسنگی تن های بندگان. اشتقاق رمضان از رَمْضاست یا از رَمْض؛ اگر از رَمْضاست آن سنگ گرم باشد که هر چه بر آن نهند بسوزد، و ماه رمضان، ماه میهمانی خدا   فضیلت ماه رمضان رمضان، ...

قیام امام حسین علیه السلام از دیدگاه طبری چون حسین بن علی از مکه بیرون همی آمد، خویشان و آشنایان او را همی گفتند: «مشو و بر مردم کوفه آمِن مباش!» و عبدالله بن عباس سوی وی آمد و گفت «ای سید، مرو! از مکه و حرم خدای دست بازمدار!» و عبدالله بن زبیر به مکه قیام امام حسین علیه ...

قیام امام حسین علیه السلام از دیدگاه شیعیان شیخ مفید و سید بن طاووس و شیخ ابن نما و سید بن ابی طالب چنین ایراد نموده اند که چون حضرت سیدالشهدا علیه السلام در سوم ماه شعبان سال شصتم هجرت از بیم آسیب مخالفان، مکه معظمه را به نور قدوم خود منور گردانیده بود، در قیام امام حسین علیه السلام ...

تقسیم بندی جدید فلسفه (1) استاد محمدتقی جعفری، در پی دعوت رئیس دانشگاه آتن در تاریخ 23 /1 /1374 برای انجام یک سخنرانی و شرکت در یک سمپوزیوم به کشور یونان عزیمت نمود و ضمن بازدید از دانشگاه آتن و ملاقات با رئیس دانشگاه و چند تن از اساتید تقسیم بندی جدید فلسفه (1)   سخنران: علامه محمد تقی جعفری ...

تقسیم بندی جدید فلسفه (2) حال بپردازیم به مطالبی درباره تفاوت‌هایی که در میان فلسفه شرق و غرب گفته‌اند: مطلب یکم- «فلسفه شرق از روحانیت و حقایق ماوراء طبیعی اشباع شده است، در صورتی که فلسفه غرب بیشتر طبیعت‌گرا است و تقسیم بندی جدید فلسفه (2)   سخنران : علامه محمد تقی جعفری حال بپردازیم به مطالبی درباره تفاوت‌هایی که ...

علامه جعفری در دانشگاه بیرمنگام انگلستان دیدار پروفسور «سیکارو» رئیس دپارتمان ادبیات و فرهنگ دانشگاه «بیرمنگام» و تعدادی از اساتید این بخش از کشورهای ترکیه- مالزی و عراق با استاد محمدتقی جعفری علامه جعفری در دانشگاه بیرمنگام انگلستان   دیدار پروفسور «سیکارو» رئیس دپارتمان ادبیات و فرهنگ دانشگاه «بیرمنگام» و تعدادی از اساتید این بخش از کشورهای ترکیه- مالزی و ...

مشترکات ادیان ابراهیمی متن سخنرانی استاد جعفری در کنفرانس اسلام و مسیحیت در کشور سوئیس که در تاریخ پنجم و ششم آذرماه 1374 برگزار گردید. تجدید نظر در دین جهانی ابراهیمی برای هماهنگی اهل کتاب و توجه آنان به یک وحدت عالی مشترکات ادیان ابراهیمی   متن سخنرانی استاد جعفری در کنفرانس اسلام و مسیحیت در کشور سوئیس که در ...

ملاقات دو فیلسوف بزرگ آتن شهری که شاید آن را بتوان از نخستین جایگاه‌های تفکر و تعقل بشری محسوب نمود، شهری که در آن معلمان بزرگ و کلاس‌های بزرگ و تفکرات عالی برای توسعه بخشیدن به ابعاد روحی انسان و شناخت و درک جهان هستی پایه‌گذاری ملاقات دو فیلسوف بزرگ نویسنده: علامه محمد تقی جعفری   آتن شهری که شاید ...

تفسیر سوره حمد از علامه جعفری همانطور که جناب آقای فریدلی متذکّر شدند، عوامل بسیاری برای تفاهم شرق و غرب وجود دارد. همان‌گونه که تاریخ نشان داده است در گذرگاه قرون و اعصار، تبادل علمی، فلسفی، فرهنگی و اقتصادی میان این دو اقلیم بزرگ جهان وجود تفسیر سوره حمد از علامه جعفری   تفسیر سورة حمد علامه جعفری در جمع ...

از مصادیق علم غیب امام در این سه توقیع شریفه که به دست مبارک امام مهدی علیه السلام نوشته شده است، ایشان به مواردی از علم غیب خود اشاره می نمایند تا شیعیان ایشان علاوه بر دانستن مقام شامخ امامت، بدانند که در محضر امام خود حاضرند و امام علیه از مصادیق علم غیب امام نویسنده: آیت الله محمد خادمی ...

امام از زبان امام مهدی(عج) احمد بن اسحق می گوید: ‌از جعفر بن علی نامه ای به دست من رسید که طی آن ادعا کرده بود به علیه دین (حلال و حرام) و نیز کلیّه علوم و آنچه که مردم بدان نیازمندند،‌ آگاهی دارد. پس از اینکه نامه را خواندم، عریضه ای به پیشگاه امام از زبان امام مهدی(عج) نویسنده: ...