همه

آداب مناظره و گفت و گو در اصول دين در اين پژوهش، قواعد و آداب مناظره از كتاب، سنّت و حكم عقل سليم، استنباط شده است. اميد است كه براي محققان اين عرصه از علم سودمند باشد و توفيق همه از خداوند است… آداب مناظره و گفت و گو در اصول دين   نويسنده: سيدعلي حسيني ميلاني   بسم الله ...

زندگينامه ي سيّد مرتضي علي، فرزند حسين موسوي بغدادي، ملقب به شريف مرتضي علم الهدي و معروف به سيد مرتضي، در سال 355 ه . ق در دوره ي خلافت مطيع لله عباسي و پادشاهي بهاء الدوله از آل بويه، در بغداد متولد شد و در سال 436 ه . ق وفات زندگينامه ي سيّد مرتضي   نويسنده: محمود شفيعي ...

امامت و غيبت شيوه ي استدلال سيد مرتضي درباره ي امامت به گونه اي است که از آن تفکيک بين حضور و غيبت برداشته مي شود. به نظر سيد، مشاهده ي امام براي اثبات ضرورتش، لازم نيست؛ چرا که ضرورت آن با دليل « عقلي » به اثبات امامت و غيبت   نويسنده: محمود شفيعي   شيوه ي استدلال سيد ...

امامت در گفتمان شيعه مسئله امامت در گفتمان شيعه به دلايل مختلف بحثي پيچيده است: از سويي براي امام شأن هاي مختلفي ذکر مي کنند؛ از سوي ديگر، در اين که کدام يک از اين شأن ها اساس امامت را تشکيل مي دهد و کدام شأن تبعي است، نظريه هاي امامت در گفتمان شيعه   نويسنده: محمود شفيعي   دو ...

گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمين صادق لاريجاني ضرورت تدوين فلسفه ي علم اصول گفت وگوي حاضر، مجموعه اي از پرسش ها و پاسخ هايي است که با حضور استاد حجت الاسلام والمسلمين صادق لاريجاني برگزار گرديد و در آن به پرسش هايي که درباره ي تأسيس و تدوين فلسفه ي علم اصول وجود دارد پاسخ گفتند. ضرورت تدوين فلسفه ...

فلسفه علم اصول فقه دراين نوشتار ابتدا فلسفه ي اصول فقه به عنوان دانشي که چيستي، ساختار، روش، مبادي، موضوعات، ادله و غايات اصول فقه را تحقيق مي کند، معرفي شده و سپس جايگاه فلسفه ي اصول از حيث توصيف و نقّادي نشان داده شده است. فلسفه علم اصول فقه   نويسنده: علي عابدي شاهرودي (1)   چکيده: دراين نوشتار ...

معرفي آثار فيلون اسکندراني قبل از بررسي اجمالي آثار فيلون بايد به اين سؤال پاسخ داد که اصولاً در عصر حاضر آشنايي با آثار فيلون چه ضرورتي دارد، و به عبارت دقيق تر، آشنايي با افکار فيلون کدام يک از مشکلات ما را حل مي کند؟ تحقيق درباره ي افکار معرفي آثار فيلون اسکندراني   نويسنده: رضا گندمي نصرآبادي (1) ...

تأثير فيلون بر عهد جديد فيلون اسکندراني يا يهودي حدود بيست سال قبل از ميلاد به دنيا آمد و حدود چهل و پنج سال پس از ميلاد از دنيا رفت. او زمان حيات خود، ميان يهوديان موقعيت ممتازي داشت به گونه اي که در نزاعي که ميان يهوديان و حکومت تأثير فيلون بر عهد جديد   نويسنده: رضا گندمي (1) ...

استناد فقهي به مذاق شريعت در بوته ي نقد مذاق شريعت از نهادهايي است که به صورت گسترده، ولي پراکنده در دو سده ي اخير در متون فقهي واستدلال هاي فقيهان به کار گرفته شده است. با وجود گستردگي استناد به مذاق شريعت، اين نهاد به صورت مستقل کمتر مورد بررسي استناد فقهي به مذاق شريعت در بوته ي نقد ...

خاستگاه انديشه ي قوم برگزيده در يهوديت انديشه ي قوم برگزيده از بنيادي ترين مباحثي است که همواره در تاريخ قوم يهود مطرح بوده است. يهوديان بسته به ديدگاهشان در اين مسئله، رويکردي انحصارگرايانه يا توأم با تساهل و تسامح در برابر پيروان ساير اديان در پيش گرفته خاستگاه انديشه ي قوم برگزيده در يهوديت   نويسنده: رضا گندمي نصرآبادي ...

از اسينان تا کاباليسم سير زُهد و عرفان در دين يهود قوم يهود به شهادت تاريخ، مهاجرتها و تبعيد هاي زيادي را متحمل شده و گاه و بيگاه در معرض ستمهاي فراوان قرار گرفته اند. به همين سبب مقدسين و مذهبيون اين قوم بر آن شدند تا واقع بينانه تر به دنياي اطراف خويش نگريسته و سير زُهد و عرفان ...

يهوديت يوناني مآب و تكوين عهد عتيق تأثير فرهنگ يوناني مآب بر سنت‌ هاي ديني و قومي مشرق زمين و ظهور فرهنگ‌ هاي تلفيقي جديد، گذشته از شأن و جاذبه‌ هاي تاريخي و تبارشناسانه، از جهت منشأ قرار گرفتن براي تحولات بعدي اهميت مضاعف پيدا مي‌كند. از نمونه يهوديت يوناني مآب و تكوين عهد عتيق   نويسنده: حسين كلباسي (1) ...

عرفان يهودي و مکتب گنوسي ريشه هاي عرفان يهودي در كتاب مقدس وجود دارد. در تجاربِ پيامبرانِ عبري، عنصر عرفاني وجود داشته است. (1) بعدها، در دين يهود، جنبش عرفاني خاصي به ظهور رسيد كه كمال آن در قبالاي ميانه مشهود است. آغازين تاريخ عرفان يهودي و مکتب گنوسي   نويسنده: طاهره حاج ابراهيمي   اشاره: ريشه هاي عرفان يهودي ...

در تصاویر زیر مکان‌هایی که الهام‌بخش ۱۰ اثر هنری معروف و شناخته شده بودند را مشاهده کنید.

القران يفسّر بعضه بعضاً فهم قرآن با قرآن تفسير قرآن اصولي مدون و نامدون دارد. في المثل يکي از اصول مدون آن علم به زبان عربي و صرف و نحو و مفردات و ترکيبات لغات قرآن است. يا به قول زمخشري دو علم معاني و بيان، از علوم بلاغي، براي مفسر قرآن لازم است. فهم قرآن با قرآن   نويسنده: ...

نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم عبدالمحمد آيتي يکي از فرخنده ترين و مهمترين رويدادهاي تاريخ يکهزار و سيصد ساله ي ترجمه قرآن مجيد به فارسي، ترجمه ي شيواي استاد عبدالمحمد آيتي، مترجم نامدار معاصر، از آن است که نخست بار در سال 1367 شمسي انتشار يافت. و چاپ نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم عبدالمحمد ...

نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم محمدباقر بهبودي بعضي از مترجمان قرآن مجيد براي نماياندن دقت نظر خويش، در مقدمه يا مؤخره اي که بر ترجمه ي خود نوشته اند، نکته هاي علمي يا ادبي طرح کرده اند. چنان که شادروان ابوالقاسم پاينده در مقدمه ي ترجمه ي خود از جمله اين نکته را نگاهي به ترجمه ي ...

نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم محمد خواجوي قرآن حکيم. ترجمه ي محمد خواجوي ( از جهت وجوه و نظاير و غريب و مقاصد قرآن، همراه با شأن نزول ). تهران. انتشارات مولي. 1369. پنجاه و يک صفحه مقدمه، 250 صفحه متن قرآن، 250 صفحه ترجمه، 165 صفحه شأن نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم محمد ...

نگاهي به ترجمه ي قرآن مجيد، به قلم جلال الدين فارسي آقاي جلال الدين فارسي از دولتمردان معاصر و از صاحب نظران انديشه ي سياسي اسلامي در عصر جديد است و چندين اثر، اعم از تأليف و ترجمه از ايشان انتشار يافته است. ترجمه ي ايشان از قرآن مجيد، خوش نما و تا حدودي خوشخوان نگاهي به ترجمه ي قرآن ...

نگاهي به ترجمه قرآن مجيد، به قلم مهدي الهي قمشه اي (1) کمابيش در حدود نيم قرن از ترجمه ي قرآن کريم به قلم شادروان مهدي الهي قمشه اي استاد سابق دانشگاه تهران که علاوه بر قرآن کريم، صحيفه ي سجاديه و مفاتيح الجنان را هم به فارسي شيرين و شيوايي درآورده است، مي گذرد. به نگاهي به ترجمه قرآن ...

نگاهي به ترجمه قرآن مجيد، به قلم مهدي الهي قمشه اي (2) در ترجمه ي لَقَدْ کَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ … ( مائده، 73 ) نوشته اند: « البته آن کساني که سه خدا قائل شدند ( اب ابن و روح القدس را خدا گفتند ) کافر گرديدند » ( ص 119 ). بايد گفت که مسيحيان ...

نگاهي به ترجمه قرآن مجيد، به قلم مهدي الهي قمشه اي (3) 45. گفتني است که شادروان قمشه اي در ترجمه ي خود گاه به حضور و غياب و جمع و مفرد بودن افعال و ضماير توجه کافي مبذول نداشته اند. اگر در اين نقد مي خواستيم کلمه به کلمه نص قرآني را با ترجمه ي فارسي مقابله کنيم، از ...

همسخني بين اسلام و اهل کتاب در قرآن مجيد مقاله ي « انقلاب کپرنيکي در کلام » نوشته ي آقاي دکتر نصرالله پورجوادي که در نشر دانش ( سال دوازدهم، شماره ي سوم، فروردين و ارديبهشت 1371 ) به طبع رسيده است مقاله اي روشنگر، بيدار کننده و تأمل انگيز است و تصور همسخني بين اسلام و اهل کتاب در ...

نگاهي به ترجمه قرآن مجيد، به قلم مهدي الهي قمشه اي (4) عبارت قرآني فَابْعَثُوا أَحَدَکُمْ بِوَرِقِکُمْ هذِهِ إِلَى الْمَدِينَةِ فَلْيَنْظُرْ أَيُّهَا أَزْکَى طَعَاماً فَلْيَأْتِکُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ وَ لْيَتَلَطَّفْ وَ لاَ يُشْعِرَنَّ بِکُمْ أَحَداً ( کهف، 19 ) چنين ترجمه شده است: « باري شما درهمهاتان را به شهر بفرستيد تا مشاهده شود که کدام نگاهي به ترجمه قرآن مجيد، ...

ویدئویی از تصاویر حیرت‌انگیز نمایش رنگ‌ها در مزارع گل Lisse در هلند را با هم ببینیم.

نگاهي به کتاب « تاريخ قرآن » نوشته ي دکتر محمود راميار فصلي نوين در پژوهشهاي قرآن شناسي تاريخ قرآن نوشته ي دکتر محمود راميار، نخست بار در سال 1346 انتشار يافت. (1) اين کتاب براستي در نوع خود، در ميان آثار قرآن شناسي فارسي، بي سابقه و بي نظير بود و اينک طبع دوم آن، با تجديد نظر و ...

نقدي بر دائرة الفرائد در فرهنگ قرآن دائرة الفرائد فرهنگ دايرة المعارف گونه ي عظيمي است که به همت دکتر محمدباقر محقق – که تاکنون چندين اثر عالمانه از جمله حقوق مدني زوحين از نظر قرآن، و نمونه ي بينات در شأن نزول آيات از ايشان انتشار يافته – تدوين و سه نقدي بر دائرة الفرائد در فرهنگ قرآن   ...

نگاهي به کتاب « فرهنگ آماري کلمات قرآن کريم » قرآن پژوه معاصر، فرهنگ بسامدي يا واژه نما، يا کونکوردانس قرآن مجيد است، که کليه ي کلمات و حتي حروف قرآن مجيد را ( 114 سوره، 236، 6 آيه، 77,807 کلمه ) در يک نظم سراسر الفبايي ( = ابجدي / ابتثي ) به قرآن پژوهان نگاهي به کتاب « ...

زندگي نامه علّامه شرف الدين سيد عبدالحسين شرف الدين در سال (1290هـ. ق) در کاظمين متولد شد. پدر و مادر او هر دو از سادات جليل القدر بودند. پدر، سيد يوسف شرف الدين و مادر، بانو زهرا صدر، دختر آية الله سيد هادي صدر و خواهر سيد حسن صدر، زندگي نامه علّامه شرف الدين   نويسنده: سيد نادر علوي   ...

زندگينامه ميرزاي قمي ميرزا ابوالقاسم گيلاني فرزند آخوند ملامحسن (محمد حسن) معروف به ميرزاي قمي اصالتاً اهل شفت گيلان بود. پدر وي از شفت به جاپلق بروجرد رفته، در آن جا ازدواج کرد و ميرزا در ميانه ي قرن دوازدهم در سال 1151 ق در آن جا زندگينامه ميرزاي قمي   نويسنده: سيد رضا مهدي نژاد   1. ولادت ميرزا ...

زمانه و زمينه ي ميرزاي قمي دوران زندگي ميرزاي قمي مصادف با حکومت زنديه و ابتداي دوره ي قاجاريه است، اما دوره ي شهرت علمي و مرجعيت وي با روي کارآمدن سلسله ي قاجار در اوايل سده ي سيزدهم، مصادف است. کشمکش هاي جانشينان کريم خان زمانه و زمينه ي ميرزاي قمي   نويسنده: سيد رضا مهدي نژاد   1. ...

خواندن و درنیافتن قرآن عنوان این مقاله را مخصوصاً این گونه سنگین و کوبنده برگزیده ام، تا شاید اندگی تکان دهنده و بیدار کننده و غفلت زدا باشد. و خواه و ناخواه روی سخنم با قاریان هنرمند جوان همدین و هم مذهب و هموطن عزیزم نیز هست که شاید به صرافت افتند خواندن و درنیافتن قرآن   نویسنده: بهاء الدین ...

سریال «امام علی(ع)» به کارگردانی داوود میرباقری، نخستین مجموعه مهم مذهبی ـ تاریخی صداوسیما به‎‌‎حساب می‎‌‎آید.

اصطلاحات قرآني در محاوره ي فارسي نفوذ قرآن مجيد در ذهن و زبان مسلمانان از اهل علم و غير اهل علم بسيار عظيم و وصف ناپذير است. امثال و حکم قرآني هم که در ادب عربي و فارسي به کار مي رود فراوان و شمارش ناپذير است. در مقاله ي حاضر بعضي اصطلاحات قرآني در محاوره ي فارسي   نويسنده: ...

استشهادهاي ظريف به آيات قرآن قرآن مجيد از عهد نزول آن تا امروز، رسوخ عظيمي در ذهن و زبان و زندگي مسلمانان، مخصوصاً‌ مسلمانان اديب و سخن شناس داشته است، و در بسياري از موقعيتهاي مناسب به آيات کريمه ي قرآن، استناد يا استشهاد يا تمثيل شده استشهادهاي ظريف به آيات قرآن   نويسنده: بهاء الدين خرمشاهي   قرآن مجيد ...

تورات در قرآن و فرهنگ شيعه تورات، نام پنج کتاب اول از کتاب مقدس يا به عبارت دقيق تر پنج کتاب [ = سِفر ] اول از عهد عتيق است که به اسفار خمسه هم شهرت دارد و گاه توسعاً به کل عهد عتيق اطلاق مي گردد. در قاموس کتاب مقدس در ذيل عنوان « پنج تورات در قرآن و ...

نگاهي به حديث منزلت (1) نگاهي به راويان حديث منزلت پيش از آن که به بررسي متن حديث منزلت بپردازيم، اسامي برخي از اصحاب پيامبر که اين حديث را روايت کرده اند مي آوريم. هم چنين به نام مشهورترين راويان پرآوازه از محدثان، مفسّران و تاريخ نگاران در قرن هاي مختلف اشاره مي نماييم. نگاهي به راويان حديث منزلت   ...

نگاهي به حديث منزلت (2) نگاهي به متن حديث منزلت و تصحيح آن اين حديث در صحيح بُخاري در دو مورد نقل شده است. محمد بن بشّار، از غندر، از شعبه، از سعد نقل مي کند که گويد: از ابراهيم بن سعد، از پدرش سعد بن أبي وَقّاص شنيدم که مي گفت: پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله) به ...

نگاهي به حديث منزلت (3) نگاهي به دلالت هاي حديث منزلت دومين محوري که از آن سخن مي گوييم، دلالت هاي حديث منزلت است. چنان چه پيش تر اشاره شد، حديث منزلت بر امور متعددي دلالت مي کند که هر کدام از آن ها به تنهايي دليلي کافي بر امامت اميرمؤمنان علي (عليه السلام) است. نگاهي به دلالت هاي حديث ...

نگاهي به حديث منزلت (5) تلاش هاي علمي براي ردّ حديث منزلت در بخش هاي پيشين حديث شريف منزلت را از نظر سند و متن بررسي کرديم، در اين بخش اشکال هاي علمي و تلاش هايي که براي ابطال و ردّ اين حديث از طرف اهل تسنن صورت گرفته است بررسي مي کنيم. اين اعتراض ها و تلاش هاي علمي ...

نگاهي به حديث منزلت (4) دلالت حديث منزلت بر خلافت امام علي (ع) بعد از آن که معلوم شد حديث منزلت مقام ها و منزلت هاي متعددي را براي اميرمؤمنان علي (عليه السلام) اثبات مي کند که لازمه ي هر کدام از آن ها امامت و خلافت آن حضرت است؛ اکنون سخن در اين است که اين حديث به طور ...

نگاهي به حديث منزلت (6) موارد بيان حديث منزلت پيامبر گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله) در موارد بسيار و در موقعيت هاي گوناگون، حديث منزلت را در شأن مولاي متقيان اميرمؤمنان علي (عليه السلام) فرموده اند. اينک به اختصار به چند مورد آن اشاره مي کنيم. موارد بيان حديث منزلت   نويسنده: آيت الله سيد علي حسيني ميلاني ...

نگاهي به حديث منزلت (7) اشکال هاي غيرعلمي به حديث منزلت اکنون به اشکالاتي که از روش هاي غيرعلمي براي ردّ حديث منزلت پناه برده اند به اختصار اشاره مي کنيم. برخي از مغرضان اهل تسنن، آن گاه که از راه علمي نتوانسته اند اشکالي بر حديث منزلت وارد کنند، از روش هاي غيرعلمي بهره جسته اند. اشکال هاي غيرعلمي ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي بقره هويت ايماني در قرآن سوره ي بقره، با ما در پيرامون چه سخن مي گويد؟ هنگام پاسخگويي بدين پرسش با دشواري روبه رو مي شويم، ليک مي توان گفت: سوره در آغاز مردمان را به سه دسته ي مؤمن، کافر و منافق تقسيم مي کند… که از آن مي توان دريافت، قرآن ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي نساء رنگ و رسم عمومي جامعه ي اسلامي قرآن نام « نساء » را برگزيد و بر اين سوره نهاد، چه، سوره در آغاز از حقوق زن سخن گفته، آنگاه به پيوندهاي زن با مرد پرداخته، گوشه هايي از زندگي زنان بَرمي رسد. رنگ و رسم عمومي جامعه ي اسلامي   نويسنده: آيت ...

نگاهي به درونمايه ها و محورهاي سوره ي آل عمران کانون وحي و جايگاه رسالتهاي الهي از چه رو اين سوره به « آل عمران » ناميده شده است؟ آيا بدان سبب است که آل عمران جامعه ي ايماني راستيني را برپا داشته بودند، بدين اعتبار که سوره در پيرامون امّت اسلامي به مثابه جامعه اي مکتبي، که گرد محور ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي انعام مسؤوليّت انسان در برابر پروردگار در آغاز اين سوره، حقايق هستي، بر پايه ي بينش توحيدي، به يکديگر آميخته شده است؛ اگرچه اين بينش مي کوشد مرزهاي واقعي اشياء را مشخص سازد، ليک براي ميزان پيوند آنها با يکديگر نيز، ارزش شاياني قايل است. اين سوره مسؤوليّت انسان در برابر پروردگار   ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي مائده تمدّن ايماني نام سوره از داستاني که در پايان آمده، الهام گرفته شده است و اندرز و آموزه ي ارزنده ي آن اين که رفاه اقتصادي، نعمتي است آسماني، که به اندازه ي پايبندي بشر به برنامه ها و احکام الهي فرود مي آيد. تمدّن ايماني   نويسنده: آيت الله سيدمحمدتقي مدرسي ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي اعراف بيان شخصيت ايماني اين سوره به کاوش در موضوع انسان مي پردازد؛ ابتدا به کتاب خدا (قرآن) روي آورده، که پروردگار آن را براي هدايت و هشدار به مردم، بر قلب پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) فرود آورده، تا تذکر و پندي براي آنان باشد و نيز به بيان ...

نگاهي به درونمايه و محورهاي سوره ي توبه جهاد، راه بيزاري جستن از مشرکان با اينکه ويژگي عمومي سوره، هشدار برق آسا به مشرکان است، ليک وجود آيه هاي توبه، به ويژه در آغاز سوره، در فضايي از خشم وحشتناک، پنجره اي گسترده فرا روي رحمت گشوده است؛ از اين رو، اين سوره به « توبه » نامبردار جهاد، راه ...