همه

آغاز تدوین حدیث بنابر منابع تاریخی، نخستین کسانی که در پی فرمان عمر بن عبدالعزیز به تدوین احادیث مبادرت کردند خالد بن معدان، ابن حزم انصاری، محمد بن شهاب زهری، سعید بن ابی عروبه بوده‌اند. البته بیشتر پژوهشگران، زهری را نخستین فرد دانسته‌اند. آغاز تدوین حدیث   نویسندگان: رمضان رضایی و یدالله رفیعی   بنابر منابع تاریخی، نخستین کسانی که ...

صحاح سته مسانید از لحاظ موضوعی طبقه‌بندی نشده بود و از طرفی احادیث ضعیف نیز در آنها به چشم می‌خورد. این مشکلات برخی محدثان را بر آن داشت که با دقت و وسواس بیشتر به جمع‌آوری احادیث و بررسی اسناد روایات بپردازند. بدین‌ترتیب در قرن صحاح سته   نویسندگان: رمضان رضایی و یدالله رفیعی   مسانید از لحاظ موضوعی طبقه‌بندی ...

جوامع حدیثی شیعه شیعیان کلام امامان خود را جزء سنت می‌دانند. ایشان در دوران امامان خود، به ویژه در دوران امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام)، به جمع‌آوری روایات ایشان پرداختند و این روایات را به صورت موضوعی تدوین کردند. هر یک از جوامع حدیثی شیعه   نویسندگان: رمضان رضایی و یدالله رفیعی   شیعیان کلام امامان ...

محدثان شیعه قرن اول تا چهارم، مولای متقیان حضرت علی (علیه السلام) نخستین کسی بود که به املاء رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) احادیث آن بزرگوار را تدوین کرد، و هم احادیث شریف مصحف فاطمه و جعفر و جامعه را به قلم مبارک خویش تحریر محدثان شیعه   نویسندگان: رمضان رضایی و یدالله رفیعی   قرن ...

بررسی و تبیین جایگاه جهاد به عنوان یکی از مبانی دفاع مقدّس در قرآن کریم جهاد در قرآن کریم یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در قرآن کریم به طورگسترده مطرح گردیده است، موضوع جهاد است. این تحقیق با هدف بررسی و تبیین جایگاه جهاد در قرآن کریم، صورت گرفته است. موضوعی که به عنوان یکی از مهمترین مبانی ادبیّات جهاد ...

بن‌مایه‌ها و مصداق‌های پایداری در صحیفه‌ی سجّادیه نیایش‌های صحیفه، تنها نمود «عشق»، «نیاز» و «خواستن» انسان در برابر پروردگار نیست، بلکه دو بُعد اساسی دیگر، یعنی؛ «آگاهی» و «پایداری» نیز در آن نهفته است. این دو محور، بیانگر مسولیت الهی و بصیرت اجتماعی و سیاسی بن‌مایه‌ها و مصداق‌های پایداری در صحیفه‌ی سجّادیه   نویسندگان: دکتر تورج زینی‌وند (1) دکتر فریبا ...

شمارگان (تعداد) آیات قرآن در شماره‌ی آیات قرآنی اختلاف اقوالی دیده می‌شود. مكتب‌های مختلف كوفی، مكی، مدنی، بصری و شامی هر یك عددی را برگزیده‌اند كه مطابق روایات و اخباری بوده كه از نظر آنان بر دیگر اخبار رجحان و مزیتی داشته است. گفته‌اند: علت این شمارگان (تعداد) آیات قرآن   نویسنده: محمود رامیار   در شماره‌ی آیات قرآنی اختلاف ...

بحثی در ترتیب و چینش آیه‌های قرآن سخن مسلم و قطعی درباره‌ی ترتیب آیه‌ها و طرز قرار گرفتن آنها در سوره‌ها، به این صورتی كه امروزه در مصاحف موجوده می‌یابیم، بی‌گفتگو اینست كه: این ترتیب، وابسته به توقیف نبی اكرم و فرود آمده از جانب خدای تعالی است و برای رأی بحثی در ترتیب و چینش آیه‌های قرآن   نویسنده: ...

نامها و شماره‌ی سوره‌ها هر سوره‌ای نامی دارد و بسیاری از سوره‌ها هر یك چند نام دارد كه در روایات مختلفه آمده و چنین گفته‌اند كه نام سوره‌ها توقیفی است. نامها و شماره‌ی سوره‌ها   نویسنده: محمود رامیار   هر سوره‌ای نامی دارد و بسیاری از سوره‌ها هر یك چند نام دارد كه در روایات مختلفه آمده و چنین گفته‌اند ...

نخستین و آخرین سوره‌ی قرآن درباره‌ی نخستین سوره‌ای كه به تمامی و یكباره در اولین بار نزول یافت پراكندگی سخن كمتر [از سخن درباره‌ی فرجامین سوره] است. در یكی دو جائی از قول مجاهد و ابن عباس باز گفته‌اند كه نخستین سوره‌ی نازل شده «اقرأ» می‌باشد نخستین و آخرین سوره‌ی قرآن   نویسنده: محمود رامیار   درباره‌ی نخستین سوره‌ای كه ...

اقسام سوره‌ها (دسته بندی سوره‌های قرآن) از پیامبراكرم روایت شده كه فرمود:‌ «به من عطا شده است به جای توراة «السبع الطول» و در عوض زبور «المئین» و مكان انجیل «المَثانی». و برتری یافتم به «مفصّل» اقسام سوره‌ها (دسته بندی سوره‌های قرآن)   نویسنده: محمود رامیار   از پیامبراكرم روایت شده كه فرمود:‌ «به من عطا شده است به جای ...

ترتیب سوره‌ها در قرآن بر چه مبنایی بوده؟ درباره‌ی ترتیب سوره‌ها كه آیا توقیفی است، یعنی این تركیب كنونی برحسب اشاره و فرمان رسول خدا بوده و چنین ترتیبی آسمانی است؟ و یا اینكه وابسته به اجتهاد یاران پیامبر بوده و آنان چنین ترتیبی را مقرر داشته‌اند؟ اختلاف نظری است. ترتیب سوره‌ها در قرآن بر چه مبنایی بوده؟   نویسنده: ...

مكی و مدنی در قرآن ما در این مبحث قصد آن نداریم كه به تفصیل و با ذكر دلایل لازمه، آیات كریمه و سوره‌های شریفه‌ی قرآن را، از نظر مكی و مدنی بودن، بررسی كنیم و بدان برسیم كه كدام مكی و كدام مدنی است. این موضوع خود پهنه و دامنه‌ی وسیعی دارد و مكی و مدنی در قرآن   ...

ترجمه‌ی قرآن معنی ترجمه درباره‌ی ریشه‌ی این كلمه علمای فن اختلاف جسته‌اند. بعضی آن را تَرْجَمَ در ریشه‌ی چهار حرفی دانسته‌اند و برخی از رَجْم عربی به معنی سخن گفتن از روی گمان و حدس گرفته‌اند. در اینكه این لغت اصلاً عربی باشد جای سخن بسیار معنی ترجمه   نویسنده: محمود رامیار   ترجمه‌ی قرآن درباره‌ی ریشه‌ی این كلمه علمای ...

آیا ترجمه‌ی قرآن جایز است یا نه؟ این سؤال از دیرباز پیش آمده كه آیا ترجمه‌ی قرآن جایز و یا واجب است؟ یا نه؟… البته حكم در این باره بستگی به معنایی دارد كه از ترجمه می‌كنیم. گفتیم كه ترجمه چهار معنی اصلی دارد كه سه تای از آنها مربوط به لغت و چهارمی مشترك میان آیا ترجمه‌ی قرآن جایز ...

شرایط ترجمه گفتگویی نیست كه مثل هر ترجمه‌ی دیگری مترجم [قرآن نیز] باید به زبان خود و زبان عربی تسلط كامل داشته باشد. دقائق و رموز، اسلوب و خصائص هر دو زبان را به خوبی بشناسد. همه‌ی معانی و مقاصد اصل را در ترجمه كاملاً در نظر شرایط ترجمه   نویسنده: محمود رامیار   گفتگویی نیست كه مثل هر ترجمه‌ی ...

نظر برخی دانشمندان درباره‌ی ترجمه‌ی قرآن بد نیست نظر چند تن از دانشمندان را درباره‌ی ترجمه‌ی قرآن بدانیم. شافعی می‌گوید: اگر پیش نمازی به هنگام نماز در تلفظ قرآن دچار اشتباه یا لحنی شد یا كلمه‌ای غیرعربی به زبان آورد، اگر منظورش قرائت بوده نماز او و نمازگزاران نظر برخی دانشمندان درباره‌ی ترجمه‌ی قرآن   نویسنده: محمود رامیار   بد ...

ترجمه‌های اروپایی قرآن قرآن تقریباً به تمام زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه شده و همچنان این كار هنوز ادامه دارد. روزی نیست كه ترجمه‌ی تازه‌ای از این كتاب آسمانی زینت بخش مطبوعات نباشد. ترجمه‌ی قرآن به زبان‌های دیگر از همان صدر اسلام سابقه داشته و ترجمه‌های اروپایی قرآن   نویسنده: محمود رامیار   قرآن تقریباً به تمام زبان‌های زنده‌ی دنیا ترجمه ...

مثلث پول، رسانه و تشکیلات؛ نقشه راه چنددهه فعالیت جریان شیرازی‌ها رمزگشایی از فعالیت‌های تشکیلاتی رسانه‌ای شیرازی‌هامثلث «پول»، «رسانه» و «تشکیلات»؛ نقشه راه چنددهه فعالیت جریان شیرازی‌ها مثلث پول، رسانه و تشکیلات؛ نقشه راه چنددهه فعالیت جریان شیرازی‌ها رمزگشایی از فعالیت‌های تشکیلاتی رسانه‌ای شیرازی‌هامثلث «پول»، «رسانه» و «تشکیلات»؛ نقشه راه چنددهه فعالیت جریان شیرازی‌ها «مرجعیت»، «امام حسین فارسی، عربی و ...

عهد عتیق در چه زمانی و توسط چه کسانی نوشته شد؟ بین نسخ قدیم و جدید عهد عتیق تفاوت‌هایی وجود دارد، لذا بعضی از مسیحیان، نسخ جدید عهد عتیق را نسخ مدرن و یا کتاب مقدس مدرن می‌خوانند. بحث مشروح و نقد کردن متن کتاب تورات (عهد عتیق) از مقوله‌ی این مقاله خارج است، عهد عتیق در چه زمانی و ...

چشم‌انداز حقوق یهودی (1) یهودیت، با بیش از سی سده حضور در تاریخ بشری، یکی از مهم‌ترین ادیان زنده‌ی جهان است. گرچه این دین در دنیای معاصر پیروان چندانی ندارد (کمتر از یک سیصدم جمعیت جهان)، هماره بر فرهنگ و تمدن بشری تأثیرگذار بوده چشم‌انداز حقوق یهودی (1)   نویسنده: حسین سلیمانی   گفتار یکم: کلیات الف) یهودیت و ادیان ...

چشم‌انداز حقوق یهودی (2) منظور از منابع قانونی در یک نظام حقوقی منابعی است که خود آن نظام آنها را به عنوان منابع معتبری که قواعد حقوقی قدرت الزام‌آورشان را از آنها می‌گیرند به رسمیت شناخته است. منبع قانونی منبع مستقیمِ وضع قاعده است. برای چشم‌انداز حقوق یهودی (2)   نویسنده: حسین سلیمانی   ب) منابع قانونی حقوق یهودی منظور ...

قانون و اخلاق در یهودیت در اسفار پنج‌گانه هنجارهای قانونی و اخلاقی با هیچ معیار معینی از هم متمایز نشده‌اند. شیوه‌ی ارائه‌ی هر دو از طریق وحی است؛ هنجارهای اخلاقی نه چون حکمت، بلکه مانند وحی انبیا عرضه شده‌اند. از این رو، هر دوی اینها از نظر قانون و اخلاق در یهودیت   نویسنده: شائول برمن (1) مترجم: حسین سلیمانی ...

ساختار حقوق یهود تورات در مفهوم خاص‌‌ترش، که به معنای اسفار خمسه یا پنج کتاب موسی است، والاترین حجیت و اعتبار را دارا است؛ یعنی «قانون بنیادین» است. تورات در مفهوم عام‌ترش کل شریعت و عرف بسط یافته‌ی دینی یهود را دربر ساختار حقوق یهود   نویسنده: دیوید ام. فلدمن (1) مترجم: حسین سلیمانی   تلمود (2) تورات در مفهوم ...

حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (1) یهودیان آلمان قرون وسطا از مباحث کلامی و فلسفی محروم ماندند، مباحثی که تأثیری بس عمیق بر اندیشه‌ی یهودیت هم دوره‌اش در شرق، یعنی در اسپانیا و ایتالیا به جا گذاشت، و نیروی محرکی برای رشد و گسترش حیات فرهنگی این حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (1)   نویسنده: گرشوم گرهارد شولم برگردان: علیرضا ...

حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (2) تا جایی که به دیدگاه‌های رهبران حسیدی مربوط می‌شود، خود یهودای حسیدی اساساً مخالف با هر نوع تأملی درباره‌ی زمان آمدن مسیح موعود بود. او در نقل متن سفرنامه‌ی پِتَحْیا اهل رگنسبورگ، که خدود سال 1175 به بغداد و حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (2)   نویسنده: گرشوم گرهارد شولم برگردان: علیرضا فهیم   ...

حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (4) قبل از حسیدها، خدای عرفای قدیم پادشاه مقدسی بود که از عرش خود در جبروت به نیایش‌های شورانگیز مخلوقاتش گوش می‌داد. ارتباط عینی این عرفا با خدا مشروط به تجلیل از مراتب خاصی از الوهیت، یعنی جلال و عظمت او حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (4)   نویسنده: گرشوم گرهارد شولم برگردان: علیرضا فهیم ...

حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (3) هنوز پاسخ روشنی به این سؤال داده نشده است که شکل خاصی از سحر و جادو تا چه میزان در ادعیه‌ی عرفانی حسیدها نفوذ کرده، که پیش از این نویسندگان هم‌عصرشان آن را ویژگی ممتاز ایمان آنها تلقی می‌کردند. یعقوب بن آشر، حسیدیسم در آلمان قرون وسطا (3)   نویسنده: گرشوم گرهارد شولم برگردان: ...

تصویر انسان و حقوق افراد در سنت یهودی پیش‌فرض اساسی حقوق اشخاص در یهودیت عبارت است از باور به ارزش مطلق و بی‌چون و چرای جان آدمی. این باور بر ارزش یکسان افراد در طرحِ الاهی آفرینش استوار است و به شکل‌های گوناگون در مکتوبات وابسته به کتاب تصویر انسان و حقوق افراد در سنت یهودی   نویسنده: مایکل فیشبین ...

حقوق کیفری یهود براساس قانون تلمود، هیچ عملی جرم جزایی و به خودی خود قابل مجازات نیست، مگر آنکه در کتاب مقدس (شریعت مکتوب) در عباراتی صریح مقرر شده باشد. برای این منظور، وجود مقرره‌ای که مجازات خاصی را درباره‌ی یک حقوق کیفری یهود   نویسنده: حییم هرمان کوهن (1) مترجم: حسین سلیمانی   اصول قانونی بودن (2) (3) براساس ...

اهداف مجازات و اصول حاکم بر آن در حقوق یهودی با آنکه هیچ نظریه‌ی جدیدی درباره‌ی مجازات وجود ندارد که نتوان، به شکلی، منشأش را در مفاهیم کتاب مقدس یافت، هدف اصلی و برجسته‌ی مجازات در شریعت کتاب مقدس «خشنودی خدا» است. خدا از رسوم مجرمانه‌ی اقوام دیگر اهداف مجازات و اصول حاکم بر آن در حقوق یهودی   نویسنده: ...

مجازات‌ها در حقوق یهودی (2) عمل سلب آزادی یک فرد با محبوس کردن وی در یک مکان خاص گاه دارای شکل بازداشت یا توقیف (به طور موقت) است و گاه حبس کیفری است. حبس در معنای نخست (برای مثال، بازداشت مظنون به ارتکاب جرم تا زمان مجازات‌ها در حقوق یهودی (2)   نویسنده: حسین سلیمانی   گفتار دوم: مجازات سالب ...

مجازات‌ها در حقوق یهودی (1) در شریعت یهود، احکام کیفری جایگاهی ویژه دارد، تورات، که نخستین و مهم‌ترین منبع حقوق یهود است، جرایم بسیاری را برشمرده و برای آنها مجازات تعیین کرده است. در تلمود، که حاصل گردآوری شریعت شفاهی در سده‌های دوم مجازات‌ها در حقوق یهودی (1)   نویسنده: حسین سلیمانی   در شریعت یهود، احکام کیفری جایگاهی ویژه ...

حقوق اقلیت‌های دینی در منابع اسلامی در منابع اسلامی، یعنی قرآن و حدیث و آرای فقها، امتیازات و تكالیفی برای غیرمسلمانان منظور شده است. در منابع فقهی، احكام مربوط به غیرمسلمانان عمدتاً در باب جهاد، و پاره‌ای احكام دیگر در ابوابی چون نكاح، ارث، حدود، حقوق اقلیت‌های دینی در منابع اسلامی   نویسنده: روح الله شریعتی   در منابع اسلامی، ...

حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین ایران تا پیش از پیروزی انقلاب مشروطه در 1285ش، وضع حقوقی اقلیت‌های دینی، همچون سایر مردم، بیشتر تابع مشی سیاسی حكومت‌ها، منش فردی پادشاهان و امرای محلی و برخی آرای عالمان مسلمان و غیرمسلمان بود. در عصر قاجار حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین ایران   نویسنده: سعید عدالت نژاد   تا پیش از پیروزی انقلاب ...

حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین ایران تا پیش از پیروزی انقلاب مشروطه در 1285ش، وضع حقوقی اقلیت‌های دینی، همچون سایر مردم، بیشتر تابع مشی سیاسی حكومت‌ها، منش فردی پادشاهان و امرای محلی و برخی آرای عالمان مسلمان و غیرمسلمان بود. در عصر قاجار حقوق اقلیت‌های دینی در قوانین ایران   نویسنده: سعید عدالت نژاد   تا پیش از پیروزی انقلاب ...

حقوق اقلیت‌های مسلمان در كشورهای غیراسلامی بر پایه‌ی گزارش اجلاس 1980 سازمان كنفرانس اسلامی، حدود یك سوم از مسلمانان جهان در كشورهای غیر عضو این سازمان ساكن‌اند. این آمار و نیز ماهیت مسائل مورد ابتلای این مسلمانان بر اهمیت موضوع حقوق اقلیت‌های حقوق اقلیت‌های مسلمان در كشورهای غیراسلامی   نویسنده:سعید عدالت نژاد   بر پایه‌ی گزارش اجلاس 1980 سازمان كنفرانس ...

مروری بر مالكیت فكری (حقوق معنوی)‌ در ایران حقوق مالكیت فكری (حقوق معنوی)، اصطلاحی حقوقی به معنای حقوق شناخته شده برای پدیدآورنده‌ی هرگونه اثر فكری و غیرمادی اعم از اثر علمی، فرهنگی و صنعتی است. در منابع حقوقی بر پایه‌ی دیدگاه‌های مختلفی كه درباره‌ی مروری بر مالكیت فكری (حقوق معنوی)‌ در ایران   نویسنده: سیدحسن شبیری   حقوق مالكیت فكری ...

جایگاه امامت و ولایت در حدیث سلسلة‌الذهب حدیث سلسلة‌الذهب از زبان حضرت علی بن موسی الرضا (علیه‌السّلام) در سفر اجباری به سوی مأمون، در نیشابور و به درخواست جمع کثیری از راویان و محدثان بیان شده است. چون در سلسله‌ی سند این حدیث تا رسول خدا (صلی ‌الله‌ جایگاه امامت و ولایت در حدیث سلسلة‌الذهب   نویسنده: هادی رستگار مقدم ...

مهم‌ترین آسیب‌های اعتقادی اثرگذار بر پیشبرد گفتمان توحید در عصر امام رضا (ع) فرایند درک و تفسیر احادیث معصومین با زمینه‌های فکری، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی که معصوم را احاطه کرده و سخن ایشان در آن جغرافیای خاص ایراد شده است، در ارتباط تنگاتنگ بوده و آشنایی با زمان، مکان، افراد و سایر مهم‌ترین آسیب‌های اعتقادی اثرگذار بر پیشبرد گفتمان ...

میراث تفسیری امام رضا (ع) در ذیل آیات الأحکام «آیات الأحکام» آیاتی از قرآن است که به تنهایی با به کمک آیات دیگر، حکم یا احکامی از مسائل فقهی را به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث اسلامی در طول قرن‌ها، مورد گفتگو قرار داده است. بر اساس فرموده‌ی خداوند، پیامبر میراث تفسیری امام رضا (ع) در ذیل آیات الأحکام   ...

حیای پسندیده و ناپسندیده در کلام امام رضا (ع) آیا حیاء همیشه خوب است یا بد؟ حیاء در کجا خوب است و باید با حیاء بود و در کجا بد است و باید بی حیاء شد؛ برخی تصور می‌کنند حیاء همه جا زیبا، خوب و لازم است و هیچ جا نباید بی‌حیاء بود! این تصور غلط در بین برخی از ...

فصلی در اندیشه‌ی کیفرشناختی حاخامی نقش مجازات در حقوق کیفری یهود 1.ناکار آمدی حقوق کلاسیک یهودی و ناتوانی آن در غلبه بر مشکلات اجتماعیِ مربوط به جرم و مجازات شهره‌ی خاص و عام است. نمونه‌ی آن این قاعده است که هیچ‌کس را نمی‌توان به سبب جرمی محکوم کرد مگر اینکه [پیش از نقش مجازات در حقوق کیفری یهود   نویسنده: ...

شیوه و آیین دادرسی در نظام حقوقی یهود جلساتِ دادگاه‌هایِ دارایِ سه قاضی که در موضوعات مدنی دارای صلاحیت بودند در طول روز برگزار می‌شد، اما – به تبع پند یترون به موسی که قاضیان باید «پیوسته» در دسترس باشند (خروج، 18: 22) – آنان می‌بایست برای به شیوه و آیین دادرسی در نظام حقوقی یهود   نویسنده: حییم هرمان ...

بت دین و قاضیان بِت دین (در جمع: باتّه دین) که در لغت به معنای «خانه‌ی دادرسی» است، در منابع حاخامی به جای دادگاه یهودی به کار رفته است. در دوران جدید معمولاً مراد از این واژه دادگاه مذهبی است که به امور دینی مانند طلاق و نظارت بت دین و قاضیان   نویسنده: جمعی از نویسندگان (1)   بِت ...

واژه شناسیِ حدیث حدیث در لغت به معنای چیز تازه، ضد قدیم و مطلق کلام و خبر است، خواه کم باشد خواه زیاد و به تعریف جامع‌تر، هر سخنی است که انسان از طریق شنیدن یا وحی، در خواب یا بیداری، با آن مواجه شود. واژه شناسیِ حدیث   نویسنده: نصرت نیل ساز   حدیث در لغت به معنای چیز ...

روایت و سنّت در فهم دین درباره جای‌گاه حدیث نسبت به قرآن، از جنبه‌های گوناگونی بحث شده است و در مجموع سه دیدگاه در این زمینه وجود دارد: حجیت توأمانقرآن و حدیث؛ حجیت حدیث و حجیت نداشتن ظواهر قرآن ؛ و حجیت قرآن و نفی حجیت حدیث. روایت و سنّت در فهم دین   نویسنده: سید علی آقایی   جایگاه ...

حدیث به مثابه مبین قرآن عالمان مسلمان همواره از حدیث (سنّت) به عنوان مبین قرآن یاد کرده‌اند، چنان که سنّت را، همچون قرآن، وحیِ فروفرستاده از طریق جبرئیل دانسته‌اند که قرآن را تفسیر می‌کند و حتی برخی نیاز قرآن به سنّت را بیش از نیاز حدیث به مثابه مبین قرآن   نویسنده: سید علی آقایی   عالمان مسلمان همواره از ...

پیوند حدیث و تفسیر اولین نوع تفسیر، تفسیر مأثور بوده است و راویان و محدّثان نخستین کسانی بودند که به نقل احادیثی در تفسیر قرآن پرداختند، بدین ترتیب، شکل‌گیری علم تفسیر با تاریخ تدوین حدیث پیوند یافته است. پیوند حدیث و تفسیر   نویسنده: سید علی آقایی   حدیث و تفسیر قرآن پیوندی دیرین دارند؛ به گونه‌ای که اولین نوع ...

پیوندِ حدیث و علم کلام علم کلام بر پایه آیات و احادیث اعتقادی تکوین یافته است و محدّثان در شکل‌گیری آن تأثیر بسزایی داشته‌اند، چنان‌که بسیاری از کسانی را که امروزه از پایه‌گذاران علم کلام اسلامی می‌دانند (مانند حسن بصری و هشام بن حکم)، مفسران پیوندِ حدیث و علم کلام   نویسنده: محسن معینی   علم کلام بر پایه آیات ...