همه

همه مراجع (به جز آيةاللَّهبهجت): بدون قصد لذت اشكال ندارد. آيةاللَّه بهجت: اگر خوب و بد را مى‏فهمد، بنابر احتياط واجب نگاه به بدن او جايز نيست. منبع: امام، تحريرالوسيلة، ج 2، النكاح، م 26؛آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، النكاح، م 26؛آيت اللهتبريزى، التعليقه على منهاج‏الصالحين، م1232؛آيت اللهسيستانى، منهاج‏الصالحين، ج3، م24.آيت اللهبهجت، توضيح‏المسائل، م1933. و دفتر:آيات عظام وحيد، خامنه‏اى، فاضل، ...

همه مراجع (به جزآيات عظام مكارم و تبريزى): پسر بچه مميز تكليف ندارد و نگاهش به زن بى‏اشكال است؛ ولى بنابر احتياط واجب، زن بايد بدن و موى خود را از پسر بچه مميزى كه نگاهش به زن، باعث تحريك شهوت او مى‏شود، بپوشاند. آيات عظام تبريزى و مكارم: پسر بچه مميز تكليف ندارد و نگاهش به زن بى‏اشكال است؛ ...

همه مراجع (به جز آيت الله تبريزى و آيت الله مكارم): آرى، بايد آن را از نامحرم بپوشاند. آيت الله مكارم: خير، واجب نيست؛ ولى بهتر آن است كه بپوشاند. آيت الله تبريزى: پوشاندن زير چانه واجب است؛ ولى پوشاندن روى پا تا مچ بنابر احتياط واجب است. تبصره. لازم نيست پشت و روى پا به وسيله جوراب پوشانده شود؛ ...

همه مراجع (به جزآيت الله فاضل): خير، اين كار لازم نيست؛ ولى نبايد لحن صداى خود را نيز نازك نمايد، به طورى كه مرد را تحريك كند. آيةاللَّه فاضل: خير، اين كار لازم نيست؛ ولى بنابر احتياط واجب نبايد صداى خود را نيز نازك نمايد، به طورى كه مرد را تحريك كند. منبع: آيت الله صافى، هدايةالعباد، ج2، (النكاح)، م29؛آيت ...

همه مراجع: اگر باعث تهييج شهوت ديگران نشود، اشكال ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج1، (الستر)، الثانى.

همه مراجع: اگر باعث مفسده نشود، اشكال ندارد. تبصره. پدر يا برادر در حكم خصوصيتى ندارند؛ بلكه به طور كلى زن مى‏تواند در برابر تمامى محارم خود، با لباس آستين حلقه‏اى ظاهر شود؛ مشروط بر آنكه مفسده‏اى در بين نباشد. منبع: العروة الوثقى، ج1، (الستر).

همه مراجع: اگر منشأ فسادى خاص نشود، اشكال ندارد. منبع: دفتر: همه مراجع.

استفاده از مواد نرم كننده كه لباس را كمى خوشبو و لطيف مى‏كند، براى بانوان چه حكمى دارد؟ آيا بيرون مى‏توانند بروند؟  همه مراجع: اگر باعث جلب مرد نامحرم بشود جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 667؛آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س797؛آيت الله تبريزى، استفتاءات، س1616؛آيت الله نورى، استفتاءات، ج1، س1033؛ دفتر:آيات عظام وحيد، صافى، بهجت، امام و ...

همه مراجع: اگر باعث جلب توجه مرد نامحرم شود، بايد بپوشاند و اگر نپوشاند، گناه كرده است؛ ولى نماز او صحيح است. منبع: العروة الوثقى، ج 1، فى الستر و الساتر، م 5.

زنى كه مى‏داند به جهت چهره زيبايش، مردان نامحرم به او نگاه مى‏كنند، چه وظيفه‏اى دارد؟ آيا پوشاندن آن واجب است؟ آيات عظام امام، خامنه‏اى، سيستانى، فاضل، مكارم و نورى: اگر باعث مفسده نشود، پوشاندن چهره بر آنان واجب نيست؛ ولى مردان وظيفه دارند به او نگاه نكنند. آيات عظام بهجت، تبريزى و وحيد: اگر باعث جلب توجه مرد نامحرم ...

برخى از زنان هنگام صحبت كردن، با آب و تاب و صداى نازك سخن مى‏گويند؛ آيا مرد نامحرم مى‏تواند به سخنان او گوش دهد و با او صحبت كند؟ همه مراجع: اگر تلذّذ و يا ترس افتادن به گناه در ميان باشد، گوش دادن به سخنان آنان جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 678 و 684؛آيت اللهصافى، هدايةالعباد، ...

همه مراجع: تشخيص آن به نظر عرف است؛ مانند شلوارها و برخى اقسام بلوز و كفش‏هاى مشترك. منبع: همه مراجع :العروةالوثقى، ج1، التقليد، م67.

همه مراجع (به جزآيات عظام امام و بهجت): خير، اشكالى ندارد. آيات عظام امام و بهجت: بنابر احتياط واجب جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س1219؛آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س132 و 138؛آيت اللهسيستانى، sistani.org، (زينت)، س34 و توضيح‏المسائل مراجع، م846؛آيت اللهصافى، جامع‏الاحكام، ج2، س1688؛آيت اللهتبريزى، صراطالنجاة، ج3، س781؛آيت اللهوحيد، توضيح‏المسائل، م852؛آيت اللهنورى، استفتاءات، ج2، س569 و توضيح‏المسائل، م847.توضيح‏المسائل ...

همه مراجع: زمانى كه يكى از نشانه‏هاى بلوغ در دختر آشكار شود، رعايت حجاب بر او واجب مى‏گردد. تبصره. نشانه بلوغ در دختر سه چيز است: 1. روييدن موى درشت و خشن زير شكم (بالاى آلت تناسلى)، 2. بيرون آمدن منى، 3. تمام شدن نُه  سال قمرى. البته به نظر آيةاللَّه سيستانى، نشانه بلوغ در دختر تنها تمام شدن نُه  ...

همه مراجع (به جزآيت الله مكارم): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، مى‏توانند به تمام بدن يكديگر [به جز عورت] نگاه كنند.  آيةاللَّه مكارم: اگر قصد لذت و ترس افتادن به حرام نباشد، مى‏توانند تنها به آن مقدارى كه در ميان محارم، نپوشاندنش معمول است، نگاه كنند و در غير آن (مثلاً ما بين ناف تا ...

همه مراجع (به جزآيات عظام بهجت و صافى): دوستى بين دختر و پسر جايز نيست؛ چون ترس افتادن به گناه در ميان است. اما ارتباط شغلى اگر باعث مفسده نشود و موازين شرع در آن رعايت گردد، اشكال ندارد. آيات عظام بهجت و صافى: آرى، جايز نيست. منبع: پرسشهاوپاسخهاي دانشجويي/كتاب احكام نگاه وپوشش/نهادرهبري در دانشگاهها

  همه مراجع: نگاه اتفاقى به بدن و موى آنان حرام نيست؛ ولى بايد از نگاه عمدى [و پيوسته] اجتناب كرد. تبصره. نگاه به زنان بى‏بند و بار حكم خاصى دارد كه در “نگاه به بى‏حجاب” آمده است. منبع:   آيت الله مكارم، استفتاءات، ج2، س1036؛آيت اللهفاضل، جامع‏المسائل، ج2، س1324؛آيت اللهصافى، جامع‏الاحكام، ج2، س1702 و 1703؛ العروة الوثقى، ج2، (النكاح)، ...

همه مراجع (به جز آيت اللّه صافى): زن بايد تمام بدن و موى خود را [به جز گردى صورت و دست‏ها تا مچ‏] در برابر مرد نامحرم بپوشاند. آيت اللّه صافى: زن بايد تمام بدن و موى خود را در برابر نامحرم بپوشاند و بنابر احتياط واجب، بايد دست و صورت را نيز بپوشاند.  منبع: آيت اللّه فاضل، امام خمينى، آيت ...

همه مراجع: اگر حجاب شرعى رعايت شود و قصد لذت و يا ترس افتادن به گناه نباشد، اشكال ندارد. تبصره. اگر زنان بخواهند در اين گونه اجتماعات فعاليت و خدمت كنند، بايد علاوه بر حفظ حجاب، از آرايش چهره خود بپرهيزند. منبع: آيت الله صافى، جامع‏الاحكام، ج2، س1664؛آيت اللهتبريزى، استفتاءات، س1595؛آيت اللهمكارم، استفتاءات، ج1، س776؛ امام، استفتاءات، ج3، (وظايف اجتماعى ...

همه مراجع (به جزآيت الله بهجت): آرى، دست دادن با آنان جايز نيست. آيةاللَّه بهجت: بدون قصد لذت، اشكال ندارد. منبع: آيت الله تبريزى، صراطالنجاة، ج2، س1695 و 1173؛آيات عظام امام، نورى، فاضل و مكارم، العروة الوثقى، ج2، (النكاح)، م35؛ .آيت الله بهجت، توضيح‏المسائل، م1943.دفتر:آيات عظام وحيد، صافى، سيستانى و خامنه‏اى.

همه مراجع: اگر ظاهر كننده او را نشناسد و باعث مفسده نيز نشود، اشكال ندارد. منبع : آيت اللّه خامنه‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س1188؛ آيت اللّه فاضل، جامع‏المسائل، ج‏1، س‏1730 و 1732؛ امام خمينى، استفتاءات، ج‏3، (احكام حجاب)، س‏15؛ آيت اللّه مكارم،استفتاءات، ج‏1، س‏798 و 838؛ دفتر آيات عظام نورى، وحيد، سيستانى، تبريزى، صافى و بهجت.  

  همه مراجع: اگر عكس گيرنده زن و يا محرم باشد و ظاهر كننده او را نشناسد و باعث مفسده نيز نباشد، عكس انداختن اشكال ندارد و اجازه شوهر در اينجا لازم نيست. منبع:   آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س1188؛آيت اللهفاضل، جامع‏المسائل، ج1، س1732 و 1730؛آيت اللهمكارم، استفتاءات، ج1، س798 و 838؛ امام، استفتاء ات، ج3، (احكام حجاب)، س15؛ دفتر:آيات ...

آيا براى تدريس خصوصى در منزل، مى‏توان براى دانش‏آموزان دختر، معلم مرد و براى پسر معلم زن استخدام كرد؛ در حالى كه هر دو در اتاق بسر مى‏برند و كس ديگرى در آنجا نيست؟ آيات عظام امام، خامنه‏اى و نورى: اگر كسى نمى‏تواند وارد اتاق شود و آنان بترسند كه به حرام بيفتند، ماندنشان در آنجا حرام است. آيةاللَّه صافى: ...

همه مراجع (به جزآيت الله تبريزى): خير، تحريك شهوت به وسيله فيلم‏ هاى مبتذل و جنسى، جايز نيست. آية اللَّه تبريزى: نگاه به فيلم ‏هايى كه باعث تحريك شهوت بر حرام و يا ترويج فساد در جامعه مى ‏شود، جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه‏ اى، اجوبةالاستفتاءات، س1203؛آيت الله صافى، جامع‏ الاحكام، ج2، س1329؛آيت الله نورى، استفتاءات، ج2، س554؛آيت الله ...

نگاه به فيلم‏هاى مبتذل كه بيشتر زنان غير مسلمان در آن بازى مى‏كنند – در صورتى كه موجب تحريك انسان نشود – چه حكمى دارد؟ همه مراجع (به جزآيات عظام تبريزى و سيستانى): با توجه به اينكه ديدن اين گونه فيلم‏ها به طور معمول شهوت برانگيز و مقدمه ارتكاب گناه مى‏باشد، نگاه به آنها حرام است. آيةاللَّه تبريزى: نگاه به ...

همه مراجع: حكم نگاه به عكس و فيلم دوران حيات آنان را دارد و هيچ تفاوتى نمى‏كند. منبع: آيت الله تبريزى، صراطالنجاة، ج5، س1271 و دفتر: همه مراجع.

آيا مرد مى‏تواند براى آگاهى از خصوصيات جسمى و زيبايى دخترى كه مى‏خواهد با او ازدواج كند، عكس يا فيلم او را مشاهده كند؟ در صورتى كه دختر، فاميل و آشنا باشد، چه حكمى دارد؟ همه مراجع: اگر بدون قصد لذت باشد، اشكال ندارد؛ هر چند آن دختر از فاميل و آشنايان باشد. منبع: پرسشهاوپاسخهاي دانشجويي/کتاب احکام نگاه وپوشش/نهادرهبري در ...

همه مراجع: در فرض مذكور، نگاه به آنان جايز نيست. منبع: آيت اللّه سيستانى، منهاج‏الصالحين، ج‏3، م‏18؛ دفتر همه مراجع.

آيات عظام امام، خامنه‏اى و سيستانى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد؛ ولى بنابر احتياط [مستحب] به جاهايى [مانند ران، شكم و سينه] كه معمولاً آنها را مى‏پوشانند، نگاه نكند. آيات عظام فاضل، مكارم و نورى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد، ولى بنابر احتياط واجب به جاهايى ...

همه مراجع: خير، نامزد نامحرم با ساير زنان تفاوتى ندارد. توضيح المسائل، مراجع م، 2433؛ العروة الوثقى، ج 2، النكاح، م 26؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2442؛آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2429.

آيات عظام امام، خامنه‏اى، صافى: جايز نيست. آيات عظام تبريزى، مكارم، سيستانى، نورى، فاضل و وحيد: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكالى ندارد. آيةاللَّه بهجت: بنابر احتياط واجب جايز نيست. منبع: آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 487؛آيت اللهصافى، جامع‏الاحكام، ج2، س1712، امام، استفتاءات، ج3، (نظر)، س6 و 39.آيت اللهمكارم، استفتاءات، ج2، م1043؛آيت اللهتبريزى، استفتاءات، س1591؛آيت ...

آيات عظام امام، خامنه‏اى و فاضل: بنابر احتياط واجب، بايد كلاه گيس را از نامحرم پوشاند.  آيات عظام تبريزى، سيستانى، صافى، مكارم و نورى: خير، كلاه گيس خود يك نوع زينت است و بايد از نامحرم پوشانده شود.  آيات عظام وحيد و بهجت: اگر باعث مفسده شود، جايز نيست. منبع: پرسشهاوپاسخهاي دانشجويي/کتاب احکام نگاه وپوشش/نهادرهبري دردانشگاهها

آيات عظام امام و خامنه‏اى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد؛ ولى بنابر احتياط واجب، نبايد دست را بر دست فشار دهند.  آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى، صافى، مكارم و وحيد: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد.  آيةاللَّه فاضل: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه ...

اگر انسان همان طور كه از ديدن باغ و گلستان لذت مى‏برد، از نگاه كردن به چهره زن لذت ببرد؛ آيا اين كار حرام است و مصداق قصد لذت به حساب مى‏آيد؟ همه مراجع: اين گونه نگاه‏ها چون جنبه لذت جنسى دارد، جايز نيست. منبع: آيت الله مكارم، استفتاءات، ج1، س 799 وآيت الله تبريزى، صراطالنجاة، ج5، س1274 و دفتر: ...

هرگاه در منطقه يا محيطى، رسم بر اين باشد كه هنگام برخورد با يكديگر مصافحه مى‏كنند(حتى زنان با مردان) و اگر اين كار را ترك كنند، اهانت و اسائه ادب نسبت به طرف مقابل محسوب مى‏شود؛ حكم دست دادن زن و مرد با اين فرض چيست؟  همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم جايز نيست و شعائر دينى بايد حفظ ...

همه مراجع: آرى، گناه است و بايد خود را بپوشانند و با ساير نامحرمان تفاوتى ندارند و نگاه شما بر مو و بدن آنان جايز نيست. منبع: العروة الوثقى، ج1، (الستر) و ج2، (النكاح)، م31.  

همه مراجع: اگر واقعاً شك پيدا شد، استفاده از آن اشكال ندارد. منبع: العروةالوثقى، ج1، (لباس المصلى)، م21.

همه مراجع (به جزآيت الله مكارم): دريافت مدال طلا اشكال ندارد؛ ولى به گردن انداختن آن براى مردان جايز نيست. آيةاللَّه مكارم: دريافت مدال طلا اشكال ندارد؛ ولى به گردن انداختن آن براى مردان جايز نيست، مگر در موارد ضرورت. تبصره. چنانچه مدال‏هاى ياد شده از آب طلا باشد، اشكال ندارد. منبع: آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س446؛ توضيح‏المسائل مراجع، م832؛آيت ...

همه مراجع: پوشيدن طلا – مانند آويختن زنجير طلا به سينه و به دست كردن انگشتر و ساعت مچى طلا – براى مرد حرام است. منبع: توضيح‏المسائل مراجع، م832؛آيت الله نورى، توضيح‏المسائل، م833؛آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س444؛آيت الله وحيد، توضيح‏المسائل، م838.

همه مراجع (به جزآيت الله مكارم): پوشيدن طلا براى مرد حرام است؛ هر چند به قصد زينت نباشد و از نگاه ديگران پنهان بماند. آيةاللَّه مكارم: اگر پنهان باشد، اشكال ندارد. منبع: آيت الله خامنه‏اى، اجوبةالاستفتاءات، س444؛آيت اللهتبريزى، التعليقه على منهاج‏الصالحين، ج1، الخامس و م31؛ امام، نورى، فاضل، تعليقات على‏العروة، (لباس المصلى)، م24؛ آيت اللهبهجت، وسيلةالنجاة، ج1، م639؛آيت اللهصافى، هدايةالعباد، ج1، ...

آيات عظام امام، بهجت و فاضل: تفاوتى بين لباس زير و غير آن در حكم نمى‏كند. آيات عظام تبريزى، خامنه‏اى، صافى و وحيد: كه اگر آن را زىّ و پوشش خود قرار دهد، بنابر احتياط واجب پوشيدن آن جايز نيست. آيةاللَّه سيستانى: اگر او را به صورت جنس مخالف در بياورد، بنابر احتياط واجب پوشيدن آن جايز نيست. آيةاللَّه مكارم: ...

همه مراجع (به جزآيت الله سيستانى): اگر به شش سالگى رسيده باشد، بنابر احتياط واجب بوسيدن او – هر چند بدون قصد لذت – جايز نيست. آيةاللَّه سيستانى: بدون قصد لذت اشكال ندارد؛ ولى احتياط مستحب آن است كه از بوسيدن او خوددارى شود. منبع: آيت الله صافى، هداية العباد، ج2، (النكاح)، م25؛ امام، تحريرالوسيلة، ج2، (النكاح)، م25؛آيت اللهتبريزى، صراطالنجاة، ...

همه مراجع (به جزآيات عظام امام، خامنه‏اى و فاضل): نگاه به آن اشكال ندارد.  آيات عظام امام، خامنه‏اى و فاضل: بنابر احتياط واجب نگاه به آن جايز نيست. منبع: آيات عظام مكارم و نورى، تعليقات على‏العروة، (النكاح)، م46 و 45؛ دفتر:آيات عظام بهجت، وحيد، سيستانى، تبريزى، صافى.آيت اللهفاضل، جامع‏المسائل، ج2، س1326؛ امام، تعليقات على‏العروة، (الستر) م1 و (النكاح) م46 و ...

همه مراجع (به جزآيات عظام بهجت، تبريزى و مكارم): اگر خوب و بد را مى‏فهمد و احتمال مى‏دهد كه نگاهش به بدن زن، موجب تحريك شهوتش شود؛ بنابر احتياط واجب بايد بدن و موى خود را از او بپوشاند. آيةاللَّه بهجت: اگر خوب و بد را مى‏فهمد، بنابر احتياط واجب بايد بدن و موى خود را از او بپوشاند.  آيات ...

همه مراجع: آرى، اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. منبع: العروة الوثقى، ج1، (الستر) و ج2، (النكاح)، م40.

همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم حرام است؛ خواه فاميل باشد و يا غير فاميل و خواه با قصد لذت باشد و يا بدون آن. منبع: آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 493؛آيت اللهتبريزى، استفتاءات، س1606؛آيت اللهصافى، جامع‏الاحكام، ج2، س1660؛آيات عظام مكارم، امام، نورى و فاضل، تعليقات على‏العروة، (النكاح)، م40؛ آيت اللهبهجت، توضيح‏المسائل، م1934؛آيت اللهسيستانى، منهاج‏الصالحين، ج2، (النكاح)، م16؛ دفتر:آيت اللهوحيد. ...

آيات عظام امام، تبريزى، خامنه‏اى، فاضل و وحيد: اگر آرايش و زينت محسوب نشود و بوى خوش آن باعث تحريك نامحرم نگردد، اشكال ندارد. آيات عظام بهجت و صافى: اگر آرايش و زينت محسوب نشود و بوى خوش آن باعث تحريك نامحرم نگردد، اشكال ندارد؛ ولى بنابر احتياط واجب بايد صورت را از نامحرم بپوشاند. آيات عظام سيستانى، مكارم و ...

همه مراجع (به جزآيات عظام مكارم، بهجت و صافى): اگر گريم به عنوان آرايش، يا آرايش و تغيير چهره براى خانم‏ها باشد، بايد از نامحرم پوشانده شود و اگر تنها به عنوان تغيير چهره باشد، پوشاندن آن واجب نيست. آيات عظام بهجت و صافى: اگر گريم به عنوان آرايش، يا آرايش و تغيير چهره براى خانم‏ها باشد، بايد از نامحرم ...

همه مراجع: خير، گريم زن توسط نامحرم جايز نيست؛ هر چند براى فيلم‏سازى و بازيگرى باشد. منبع: دفتر: همه مراجع.

همه مراجع: خير، پوشاندن آن واجب نيست. منبع: دفتر: همه مراجع.