استمرار نسل بشر چگونه بوده و فرزندان حضرت آدم)ع( با چه کسانی ازدواج کردند؟ مگر میشود ائمه صحبتهایشان و کلامشان تناقض داشته باشد؛ چون امامان هر کدام تفسیری متفاوت در این خصوص داشتهاند؟ آیا این روایات نامعتبر است چون تناقض دارند؟
ادامه مطلب »همه
آیا در زمان پیامبر(ص)، چیزی مانند بیمارستان وجود داشت؟
در زمان پیامبر اسلام(ص) جایی که مردم میرفتند پیش طبیب، آیا اسم خاصی داشته است؟ آیا چیزی شبیه بیمارستان آن موقع بوده است؟
ادامه مطلب »آیا احادیثی که رشد و تربیت انسان را در مرحلههایی – چون دورههای هفت ساله – طبقهبندی میکنند، قابل اعتماد بوده و لزوماً تمام دینداران باید این مراحل را بر اساس همان زمان تعیین شده در روایات بگذرانند؟!
سلام؛ آیا به احادیثی که مراحل رشد انسان را به سه دوره هفت ساله تقسیم کرده، میتوان عمل کرد؟ با توجه به اینکه این احادیث ضعیف و مرفوع هستند؟
ادامه مطلب »سیده نفیسه معروف به نفیسه خاتون، که بود؟
نفیسه خاتون کیست؟
ادامه مطلب »بر اساس قرآن کریم، آیا پیامبر اسلام(ص) و دیگر پیامبران این اجازه را دارند که حلال خدا را بر خویش حرام کنند؟!
با سلام؛ در سوره تحریم آیه یک آمده است که ای پیامبر چرا به سبب اینکه در پی خشنودی همسرانت هستی چیزی را که خدا حلال کرده بر خود حرام میکنی. حضرت محمد(ص) دارای عصمت کامل بود، و حتی ترک اولی هم نباید در حضرت رخ میداد، پس در اینجا حرام کردن حلال بر خود، چه معنا میدهد؟
ادامه مطلب »بر اساس براهین عقلی، اصل واجب الوجود اثبات میشود، اما چرا ماده اولیه همان واجب الوجود نبوده و معتقد به خدا باشیم؟!
با سلام؛ همانطور که میدانید برهان امکان و وجوب فقط وجود واجب را اثبات میکند. حال اگر مادیگرایی اشکال کند، واجب اصل ماده است و ممکنات صورتهای این واجب هستند، چگونه میتوان با برهان امکان پاسخ او را داد؟
ادامه مطلب »زنی با نام «سجاح» در همان صدر اسلام ادعای پیامبری کرد. ماجرای این ادعا و سرنوشت زندگی او چه بود؟
زنی به نام «سجاح» (یکی از افرادی که پس از محمد ادعای نبوت کرده بود) که بود؟ عاقبتش چه شد؟
ادامه مطلب »«برهان علیت» نمیتواند وجود خدا را اثبات کند، زیرا با پذیرش این برهان، برای خود پروردگار نیز باید به دنبال علت باشیم، مگر آنکه بگوییم قانون علیت تنها در جهان مادی است که باز هم نمیتوان با این برهان، خدا را ثابت کرد چون خدا مادی نیست! شما به این نقد چگونه پاسخ میدهید؟
باسلام. همانطور که میدانید برهان علیت در طول تاریخ به عنوان یکی از براهین وجود خدا توسط خداباوران مورد استفاده قرار گرفته است. برهان علیت در اثبات وجود خدا به شرح زیر است: براساس قانون علیت، هر معلول، علتی دارد. همینطور در میان پدیدهها سلسلهای از علل وجود دارد؛ و چون تسلسل علل ممکن نیست، باید علت نخستینی وجود داشته باشد(علت العلل) وجود داشته باشد. این علت العلل خدا است. بنده فکر میکنم تناقضات و اشکالاتی در این استدلال وجود دارد: 1. بر اساس این استدلال وجود علتی بدون علت، برای وجود جهان الزامی است. این به معنای آن است که در این بین، موجود یا موجوداتی میتوانند بدون علت وجود داشته باشند، حال سوال اینجا است که پس چرا جهان نمیتواند این موجود باشد؟ یعنی به عبارت دیگر، بر اساس سخن برتراند راسل: «اگر هر چیزی باید دلیل و علتی داشته باشد، پس وجود خداوند هم باید علت و دلیل داشته باشد و اگر چیزی بتواند بدون دلیل و علت وجود پیدا کند، بحث دربارهی وجود خدا بیفایده خواهد بود؛ زیرا وجود طبیعت نیز بدون علت ممکن است». 2. با توجه به دیدگاه خداباوران، خداوند علت العلل(علت بیعلت) است، بنابراین اگر قرار باشد خدا علتی نداشته باشد، به این معنا است که علیت جهانشمول نیست؛ یعنی چیز یا چیزهایی وجود دارند که نیاز به علت ندارند. ولی یکی از مقدماتی که باعث شد به فرض وجود خدا برسیم جهانشمول بودن علیت بود. اگر علیت جهانشمول نباشد، باز هم زنجیرهای که تصور میکردیم ما را به خدا میرساند، تشکیل نمیشود. 3. البته جوابی که معمولاً از طرف خداباوران داده میشود این است که جهان نمیتواند بدون علت باشد، ولی خدا میتواند. ولی چطور؟ چه خصوصیتی وجود دارد که آنها را اینچنین میکند؟ قاعدتاً جواب میدهند اینکه جهان مادی است و خدا غیر مادی. حال سؤال اینجا است که مگر ما جایی از خصوصیت مادی بودن و غیرمادی بودن جهان برای رسیدن به علت استفاده کردیم؟ مگر ما جایی علیت را با توجه به خصوصیت ماده ثابت کردیم که اگر زمانی بگوییم چیزی غیر مادی وجود دارد(حتی اگر این تصور درست باشد) از علیت برکنار باشد؟ یا به عبارت دیگر، همانطور که مشخص است برهان علیت تنها برای جهان ماده صدق میکند، در این صورت در این ادعا گفته شده که خدا غیر مادی است. پس در این صورت خدا مشمول قانون علیت نمیشود و نمیتوان وجود خدا را با قانون علیت اثبات کرد.
ادامه مطلب »هارون بن عبدالله مهلّبی که بود؟
هارون بن عبدالله مهلّبی که بود؟
ادامه مطلب »با توجه به اینکه در قرآن و احادیث جایگاه خاصی برای شهیدان در نظر گرفته شده است، آیا امکان دارد شهیدی وارد بهشت نشود؟!
آیا ممکن است شهیدی داشته باشیم که اهل نجات نباشد؟!
ادامه مطلب »آیا این حدیث معتبر است که؛ گاه انسان گناهی را انجام میدهد که دیگر قابل بخشش نخواهد بود؟
آیا این حدیث معتبر است: امام صادق(ع) میفرماید: «هرگاه قصد کار بدى کردى آنرا انجام نده؛ زیرا گاهی خداوند به بنده در حال ارتکاب معصیتى نظر میافکند و میفرماید: به عزّت و جلال خود سوگند که از این پس هرگز او را نمیبخشم».
ادامه مطلب »اگر فردی برای گناهی که خودش نیز انجام داده بود، دیگری را سرزنش کند، تا ابد در دوزخ خواهد ماند؟
آیا روایتی با این مضمون یا مضامین دیگر وجود دارد که؛ هرکس برای گناهی را که خودش انجام داده، دیگری را سرزنش کند، تا ابد در جهنم خواهد ماند؟
ادامه مطلب »آیا واقعیت دارد که گربه یا سگ سیاه، از اجنّه هستند؟
آیا واقعیت دارد که گربه سیاه، جنّ است؟
ادامه مطلب »پروردگار در آیه 64 سورهی اسراء خطاب به ابلیس میفرماید: «و با آوازت هر کدام از آنان را که توانستی فریب ده»! تفسیر مختصری از آیه ارائه نموده و مراد از «صوت» و «آواز» شیطان را بیان کنید؟!
در آیه 64 سورهی اسراء خداوند به ابلیس میگوید: «از آنان هر کس را توانستی با آوازت به سوی باطل تحریک کن». چرا گفته با صوتت؟ منظور از صوت چیست؟
ادامه مطلب »آیا میتوان با استناد به آیه 35 سوره یونس بر لزوم پیروی از امامان(ع) و نیز عصمت آنان استدلال کرد؟
آیه 35 سوره یونس چگونه بر لزوم عصمت امام و همچنین بر افضلیت امام دلالت دارد؟
ادامه مطلب »«و برای هر امتی، پیامبری است». در این دسته از آیات، محدوده و معنای «امت» چیست؟
در سوره یونس آیه 47 آمده است: «و برای هر امتی پیامبری است»؛ آیا «امت» در این آیه شریفه به معنای محدوده جغرافیایی یا نژادی و زبانی است یا به معنای جهانی است؟ و اگر به معنای جهانی است چرا مثلاً در یک زمان دو پیامبر وجود داشت؟ و آیا فقط قرآن، برای اعراب یا حجاز است و یا برای ایران؟ لطفاً دقت داشته باشید که من مقصودم به آیهای است که فقط از کلمه «امت» استفاده کرده است و منظورم به آیه پیامبری به زبان آن امت نیست.
ادامه مطلب »تفاوت «تأویل معرفتشناسانه» با «تأویل وجودشناسانه» در چیست؟
تأویل معرفتشناسانه با تأویل وجودشناسانه چه فرقی دارد؟
ادامه مطلب »آیا تعداد بسیاری از یاران امام زمان(عج) از اهالی طالقان میباشند؟
آیا درست است که بیشتر یاران امام زمان(عج) از اهالی کرج و حومه طالقان هستند؟
ادامه مطلب »آیا ذکر گفتن با تسبیح چوبی موجب فقر میشود؟
در میان عوام مشهور است که تسبیح چوبی موجب فقر است؛ آیا این سخن مستند روایی یا فتوایی در بین فقها دارد؟ اگر دارد منبعش چیست؟
ادامه مطلب »اگر بعد از بررسی یک روایت موجود در منابع، در صدور آن از معصوم شک کردیم، آیا باید با استفاده از قاعده اصولی «استصحاب عدم»، روایت را از معصوم ندانیم؟!
اگر بعد از تحقیق و تفحص در در صدور روایتی از معصوم شک کردیم در این حالت چه اصلی جاری میگردد؟ آیا اصل اولی در روایات صدور است یا عدم صدور؟ آیا اصل استصحاب عدم جاری میشود یا احتیاطا بنا را بر صدور می گذاریم؟
ادامه مطلب »آیا حدیث «اشدّ الناس عذاباً یوم القیامة المصوّرون» شامل تمام نقاشان و مجسمهسازان میشود؟
«اشدّ الناس یوم القیامة المصوّرون»؛ معنای این حدیث چیست؟ آیا از نظر سندی صحیح است؟
ادامه مطلب »آیاتی از قرآن بیانگر آن است که نباید به غیر خدا اعتماد کرده و تنها باید به او توکل کرد. لطفاً کمی در باره این موضوع توضیح دهید؟
آیا در آموزههای دینی آمده است که به هیچ کس غیر از خدا اعتماد نکنید؟ اگر چنین است، لطفاً کمى در باره آن شرح دهید.
ادامه مطلب »«ولیّ نعمت» به چه معنا است، و چرا میگوییم: اهلبیت(ع) ولی نعمت ما هستند؟
معنای ولی نعمت چیست؟ چرا اهلبیت را ولی نعمت ما میگویند؟
ادامه مطلب »آیا از بتهای مشرکان، آوازهایی به گوش میرسید که همین موضوع، سبب گمراهی بتپرستان میشد؟
آیا بتهایی که توسط مشرکان پرستیده میشده، صداهایی از آنها میآمد. آیا در داخل آن بتها جنهای شیطانی نفوذ کرده و آن صداها را در میآوردند؟ چنین چیزی در حدیثی یا قرآنی آمده است؟
ادامه مطلب »در روایتی آمده است؛ دوستداران گناهکار اهلبیت(ع) با آنکه کارشان نادرست است، اما روحشان پاک است. مگر میشود با انجام گناه و مخالفت با خدا، روحی پاک داشت؟!
در روایت آمده است: به یکی از امامان(ع) خبر دادند فردی هست و شما را دوست دارد، ولی علنی گناه میکند، میتوانیم او را فاسق بنامیم. حضرت فرمود: نه، بگویید فاسق العمل، طیب روح. حال سؤال این است که چه طور میشود کسی روحش پاک باشد، ولی گناه کند. البته ضرب المثلی هست که میگوید: «از کوزه همان برون تراود که در او است». علت تناقض چیست؟
ادامه مطلب »چرا قرآن کریم، رویش گیاهان در سرزمینهای حاصلخیز را به اذن پروردگار پیوند زده است، اما به اجازه خدا در رویش گیاهانی – ولو اندک – در سرزمینهای بایر اشارهای نکرده است؟
قرآن کریم در آیه 58 سوره اعراف میفرماید: «وَالْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِی خَبُثَ لَا یَخْرُجُ إِلَّا نَکِدًا کَذَلِکَ نُصَرِّفُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَشْکُرُونَ». سؤال این است که چرا خروج نبات (گیاه) پاک را به اذن پروردگار تخصیص داده است؟
ادامه مطلب »خداوندی که مقلب القلوب است، آیا ممکن است که دل پاکی را تبدیل به دلی تاریک و ظلمانی کند؟
آیا دل آلوده و قلب ناسالم شامل دعای «یا مقلب القلوب و الابصار» و تقلیب خداوند میشود، یا به دست خود انسان است؟
ادامه مطلب »چرا وجود بیماریهای مسری توسط امام علی(ع) مورد انکار قرار گرفته است؟
چرا در نهج البلاغه، کلمات قصار 400، امام علی(ع) میفرماید سرایت بیماری از دیگری به دیگری حقیقت ندارد؟
ادامه مطلب »امام عسکری(ع) در روایتی، عالمان بدکردار را بدتر از سپاه یزید اعلام میکنند. آیا این روایت، صحیح است و مراد از آن چیست؟!
آیا حدیث فی صفة علماء السوء: «هم أضر على ضعفاء شیعتنا من جیش یزید على الحسین بن علی علیهما السلام و أصحابه، فإنهم یسلبونهم الأرواح و الأموال، و هؤلاء علماء السوء الناصبون المتشبهون بأنهم لنا موالون، و لأعدائنا معادون، یدخلون الشک و الشبهة على ضعفاء شیعتنا فیضلونهم ویمنعونهم عن قصد الحق المصیب...»؛ از نظر سندی درست است؟
ادامه مطلب »با شخص حسود چگونه باید رفتار کرد؟ برای دفع آثار حسادت چه کارهایی توصیه شده است؟
با شخصی که در هر مورد بسیار به ما حسادت میکند و همیشه همراه ما است چه باید کرد؟
ادامه مطلب »حافظ شیرازی دارای چه اندیشه سیاسی بود؟
درباره اندیشه سیاسی حافظ شیرازی توضیح دهید.
ادامه مطلب »آیا پیامبر اسلام(ص) فرمود صیقل قلب، تلاوت قرآن کریم است؟
آیا حدیثى از پیامبر(ص) هست که میگوید صیقل قلب، تلاوت قرآن کریم است؟
ادامه مطلب »آیا حدیث «نزلونا عن الربوبیه و قولوا فینا ما شئتم» نوعی غلوّ نیست؟
آیا حدیث «نزلونا عن الربوبیه و قولوا فینا ما شئتم» صحیح است و مشمول غلوّ نمیباشد؟ یا بیانگر مقام بالاتر ائمه(ع) از انسانهای عادی است؟
ادامه مطلب »در مورد زندگی «جُون» غلام سیاه پوست «ابوذر غفاری» که در کربلا به شهادت رسید، توضیحات بیشتری ارائه کنید؟
غلام سیاهی که در کربلا حضور داشت و برای رفتن به نبرد اصرار میکرد و بعد از شهادتش سفید میشود، داستانش چه بوده است؟ آیا این جریان سفید شدنش اعتبار دارد؟
ادامه مطلب »در سدههای گذشته و بعد از دوران امامت و در زمان غیبت، آیا در جوامع شیعی، نماز جمعه برپا میشد؟!
آیا خود شیعیان، در دوران بعد از ائمه اطهار(ع) و در دورانی مانند عصر صفویه، نماز جمعه برقرار میکردند؟
ادامه مطلب »کشتههای لشکر عمر بن سعد در کربلا چند نفر بود؟
کشتههای لشکر یزید در جنگ کربلا چند نفر بود؟
ادامه مطلب »معنای سخن امام علی(ع) که فرمود: «کسی را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد»، چیست؟
سلام؛ معنای دقیق این حکمت از نهج البلاغه چیست: «کسی را که نزدیکانش واگذارند، بیگانه او را پذیرا میگردد»؟
ادامه مطلب »«قطب عالم امکان» به چه معنا است؟ و چرا به امام مهدی(عج) قطب عالم امکان میگویند؟
با سلام؛ چرا به حضرت امام عصر(ع) قطب عالم امکان میگوییم؟ قطب به چه معنا است؟
ادامه مطلب »در قصاص عضو، آیا تفاوتی بین عضو سالم و عضو معیوب وجود ندارد؟
آیات قرآن و احادیث در مورد قصاص عضو معیوب در مقابل عضو سالم کداماند؟
ادامه مطلب »از نگاه روایات؛ آموختن چه دانشهایی ارزشمندتر است، و از هر دانشی تا چه اندازه باید آموخت؟
دو روایت از امام علی(ع) نقل شده است که عبارتاند از: 1- «سل عما لابد لک من علمه [علمه] و لا تعذر فی جهله». 2- «العلم اکثر من ان یحاط به،فخذوا من کل علم احسنه». علمهای زیادی در پیش روی خودم میبینم و زمانه اقتضا میکند که علوم زیادی در زمینههای مختلف فرا گیریم، اما در کیفیت و کمیت و باید و نباید فراگیری هر کدام سردرگمم. از آنجا که پاسخ این سؤال برای من بسیار اهمیت دارد. لطفاً ترجمه دو حدیث بالا را بیان کنید و اگر روایتی مناسب و یا مشابه با این موضوع وجود دارد بیان فرمایید. و با توجه به معارف اسلام بیان فرمایید که چه علومی را باید یاد گرفت و در هر زمینه چه مقدار باید ورود پیدا کرد؟
ادامه مطلب »آیا «نوع منطقی» در جواب «ما هو»، واقع میشود؟ در این صورت، آیا چنین جوابی «حد تام» محسوب میشود؟
با سلام؛ آیا نوع منطقی(مانند انسان) در جواب ما هو، واقع میشود؟ در این صورت، آیا چنین جوابی حد تام محسوب میشود؟
ادامه مطلب »چرا در مورد آیات قرآن کریم، تفسیرهای گوناگونی داریم؟
علل تفاسیر متعدد در قرآن چیست؟
ادامه مطلب »احادیثی که میگویند؛ امام علی(ع) و امام صادق(ع) خودشان، نان و سرکه و زیتون مىخوردند و به مردم و مهمان نان و گوشت مىدادند، تا چه اندازه صحیح هستند؟
آیا احادیثی که در کتاب کافى آمده است مبنی بر اینکه امام علی(ع) و امام صادق(ع) خودشان، نان و سرکه و زیتون مىخوردند و به مردم و مهمان نان و گوشت مىدادند، صحیح هستند؟ معنای این روایات چیست؟
ادامه مطلب »آیا واژه «ضحکت» در آیه 71 سوره هود به معنای حیض است؟
قرآن کریم در آیه 71 سوره هود میفرماید: «وَ امْرَأَتُهُ قائِمَةٌ فَضَحِکَتْ فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ یَعْقُوبَ». آیا این آیه معنای حیض بودن واژه «ضحکت» را تقویت نمیکند! یا دلیل دیگری هم بر این معنا وجود دارد؟ چون ابتدا «ضحکت» را فرمود، سپس بشارت به فرزنددار شدن را بیان کرده است.
ادامه مطلب »قرآن در داستان حضرت موسی(ع) میفرماید: دو نفری که یکی از آنها از پیروانش بود با هم درگیر شدند و … مگر موسی(ع) در قصر فرعون و تحت نظر او نبود؟ پس از کجا دوست و دشمن خود را میشناخت ؟
قرآن در داستان حضرت موسی(ع) میفرماید دو نفری که با هم دعوا داشتند یک نفرشان از شیعیان ایشان بود، سؤال اینجا است که موسی از کجا او را میشناخت؟
ادامه مطلب »ماجرای سرپرستی امام علی(ع) و دیگر فرزندان ابوطالب توسط پیامبر اکرم(ص) و عباس چه بود؟
حضرت ابوطالب(ع)، چهار فرزند پسر داشت(طالب، جعفر، عقیل و علی) که فاصله سنی آنها 10 سال بود و در زمان قحطی، پیامبر(ص) به عموهایشان توصیه میکنند تا هر کدام سرپرستی یکی از آنها را بر عهده گیرند که پیامبر(ص)، علی و حمزه را و عباس، طالب و جعفر را بر عهده میگیرند و عقیل نزد ابوطالب باقی ماند. حال سؤال اینجا است که اگر در آن ماجرا علی(ع) شش سال داشته باشد، طالب 36 سال خواهد داشت و کسی که 36 سال دارد آیا به سرپرستی نیاز دارد؟
ادامه مطلب »آیا روایت امام رضا(ع) که به شیئیت خدا اشاره میکند، روایت صحیحی است؟ به هر حال، آیا خدا «شیء» است؟! معنای شیئیت خدا چیست؟
آیا روایت امام رضا(ع) که به شیئیت خدا اشاره میکند، روایت صحیحی است؟ به هر حال، آیا خدا «شیء» است؟! معنای شیئیت خدا چیست؟
ادامه مطلب »حافظ شیرازی که بود؟
درباره زندگینامه حافظ شیرازی توضیحی بفرمایید.
ادامه مطلب »چه دعاهایی در زمینه جلوگیری از خطرات و آسیبهای زلزله وجود دارد؟
چه دعاهایی در زمینه جلوگیری از خطرات و آسیبهای زلزله وجود دارد؟
ادامه مطلب »منظور از عبارت «و اجعله الوارث منا» و «و اجعل ثارنا علی من ظلمنا» در دعایی از پیامبر اسلام(ص) چیست؟
در دعای زیر منظور از «و اجعله الوارث منّا» و «و اجعل ثارنا علی من ظلمنا» چیست؟ «اَللّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْیَتِکَ ما یَحُولُ بَیْنَنا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طاعَتِکَ ما تُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَکَ وَ مِنَ الْیَقینِ ما یَهُونُ عَلَیْنا بِهِ مُصیباتُ الدُّنْیا اَللّهُمَّ اَمْتِعْنا بِاَسْماعِنا وَ اَبْصارِنا وَ قُوَّتِنا ما اَحْیَیْتَنا وَ اجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنّا وَاجْعَلْ ثارَنا عَلى مَنْ ظَلَمَنا وَ انْصُرنا عَلى مَنْ عادانا وَ لا تَجْعَلْ مُصیبَتَنا فى دینِنا وَ لا تَجْعَلِ الدُّنْیا اَکْبَرَ هَمِّنا وَ لا مَبْلَغَ عِلْمِنا وَ لا تُسَلِّطْ عَلَیْنا مَنْ لا یَرْحَمُنا بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ».
ادامه مطلب »