همه

در نگاه ابتدائي، از بعضي روايات ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ ، بدست مي آيد كه امامان شيعه، در فضل و فضيلت، رتبه و كمال نزد خداوند متعال يكسان مي باشند. فضل و فضيلت اولين امام به فضل آخرين امام و فضل آخرين امام به فضل اولين امام بر مي گردد. چنانچه شخصي به نام «زيد الشحام» مي گويد: ...

پرسش فوق در واقع سه بخش دارد كه ما سعي مي‌كنيم به هر سه محور آن پاسخ دهيم:1 . درباره بخش اول پرسش بايد گفت: هرگز مرجعيت وراثتي نيست، زيرا مرجعيت در واقع يك مقام علمي است و آن مقام علمي كه مقام اجتهاد در امور ديني و مسائل شرعي است، سبب مي‌شود كه شخصي كه داراي آن مقام است ...

در اين مورد بايد اينگونه اشاره شود كه حوادث و اشتباهات تاريخي هميشه ناشي از غفلت و فراموشي نمي‌باشد، بلكه بسياري از اشتبا‌هات بزرگ و كوچك، از روي آگاهي و اغراض خاصي، صورت مي‌گيرد كه قضية غدير خم از اين نوع مي‌باشد.توضيح مطلب،اين است كه حادثه غدير خم،[1] يك حادثه كوچك و ساده نبوده است تا قابل فراموش شدن باشد، ...

قبل از پرداختن به علل و ريشه يابي عدم اطاعت مسلمانان صدر اسلام نسبت به موضوع خلافت علي ـ عليه السّلام ـ تذكر اين نكته لازم است كه: بر اساس شواهد قطعي تاريخي، آنچه مسلم است اين است كه كوتاهي و قصور مسلمانان صدر اسلام مخصوصا مسلمانان ساكن مدينه، در رابطه با موضوع خلافت امير المؤمنين ـ عليه السّلام ـ ...

پاسخ سوال در چند محور ارائه مي‌‌شود تا همه­ي زواياي پرسش جواب داده شود:1. در مورد اين فراز از پرسش كه(آيا انتخاب امام جبري است و به جبر بر عهده امام گذاشته مي‌‌شود يا خود امام هم در پذيرش آن نقش دارد؟)اولاً بايد گفت: جبر و اختيار به معناي مصطلح آن كه در بحث هاي كلامي مطرح است كه آيا ...

انسان كامل: اصطلاح عرفاني است كه از لحاظ انسان‌شناسي و جهان‌شناسيِ عرفاني وهمچنين به اعتبار نظرية امامت و ولايت نزد اماميه، داراي اهميت خاصي است؛ و آن انساني است متخلق به اخلاق الهي، علت غايي خلقت، سبب ايجاد و بقاي عالم، متحقق به اسم جامع الله، واسطة ميان حق و خلق، خليفة خدا كه علم او به شريعت، طريقت و ...

توضيحي درباره اين پرسش نيازمند چند نكته است كه اينگونه اشاره مي‌شود:اولاً آيات و روايات فراواني عشق و محبت واقعي را تنها ويژة خداوند متعال مي داند؛ زيرا هستي و عظمت خداوند از همه برتر است و منشأ تمام محبت ها و عشق ها اوست و به همين خاطر از هركس ديگر به محبت و عشق ورزيدن سزاوارتر است. ميل ...

وقتي سخن از بدعت در دين به ميان مي آيد، نيازمند داشتن معياري براي تشخيص راست كيش از بدعت گذار مي باشيم.معياري كه همه مسلمانان در جدايي راست كيش از بدعت گذار پذيرفته اند، ريشه داشتن آن عقيده و عمل در كتاب و سنت مي باشد. از سوي ديگر بنابر آنچه در تاريخ اسلام آمده است، سنت پيامبر(ص) تا يكصد ...

در توضيح اين پرسش مطالب ذيل اينگونه ارائه مي‌گردد:الف: ابتدا مروري اجمالي بر تاريخ و نظرات برخي علماي اهل سنّت داريم. به شهادت تاريخ، جناب عائشه از سران جنگ جمل مي باشد كه جنگ را با كمك ديگران، عليه امير المومنين(ع) به راه انداختند. طبق منابع اهل سنّت، كسي كه امامت او ثابت شده باشد، اطاعتش واجب و خروج عليه ...

براي فهم روش قرآن در طرح مسألة امامت و معرفي جايگاه امامان و حجت هاي الهي(ع) لازم است چند نکته ذکر شود:1. خداوند متعال مي فرمايد: «ما قرآن را نازل كرديم و ما به طور قطع نگهدار آنيم»[1]. يكي از راه هاي حفظ قرآن از تحريف توسط خداوند متعال، بيان و اشاره به پيشوايان معصوم _ عليهم السلام _ در ...

بعضي نويسندگان كه عمل زناشويي را مغاير با معنويات مي پندارند، همه ازدواج هاي پيامبر و ائمه(ع) را سياسي قلمداد كرده اند. در حالي كه آن بزرگواران زن دوستي را يك ارزش مي دانستند. آيا شما اين مطالب  را تأييد مي كنيد؟توضيح اين پرسش نيازمند چند نكته است كه  اينگونه به آن پرداخته مي‌شود:1.قبل از هر چيز لازم است اشاره ...

در توضيح اين پرسش مطالبي در چند محور ارائه مي شود:1.اسلام در محيطي ظهور كرد كه در آنجا مانند ساير سرزمين ها برده گيري به گونه اي ستمگرانه شيوع داشت، راه هاي برده گيري در ميان عرب همانند اقوام ديگر به صورت هاي گوناگون از طريق اسير گرفتن در جنگ ها و يا از طريق تجارت و خريد و فروش ...

در آيات قرآني و رواياتي كه از اهل بيت ـ عليهم السلام ـ نقل شده اند براي مومنين و بندگان صالح خدا (عبادالرحمن) اوصاف و ويژگي هاي متعددي بيان گرديده است كه هر كدام از اين اوصاف و ويژگي ها بيانگر يك بعد و نشان دهنده بخشي از شخصيت انسان مومن و پرهيزگار مي باشند كه در اين ميان دو ...

ج 1ـ سنّت و اراده حکيمانه و تغيير ناپذير الهي که لطف عيان و منّت بي کران او بر بندگانش است اين بوده که هميشه و تا پايان عمر انسان و بشريت، هادياني را براي راهنمايي بشر و رهايي او از گمراهي و شقاوت، قرار بدهد که بر اساس روايات نبوي مجموع راهنماياني که به عنوان پيامبر، نبي و رسول، ...

خداي تبارک و تعالي حضرت محمد(ص) را خاتم  پيامبران و علوم کرد و دين او را دين هميشگي دانست و به يقين خداي حکيم که هستي را آفريده است و بشر را گلي سرسبد آن قرار داده و معلوم است كه، به آفريده خودش آگاهي کامل دارد و همه نيازهاي او را در همه اعصار مي داند و بر اساس ...

1. خداوند متعال حجتش را بر همة انسان‌ها بيان و تمام گردانيده است. يعني با انزال كتب و ارسال رسل و رهبري ائمه اطهار كه همگي براي هدايت انسان‌ها آمده‌اند حجت خدا تمام شده است. امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: «امروز ديگر مستضعفي نيست (زيرا) مردان به مردان (حق) را رسانده‌اند و زنان به زنان»[1].2. انسان‌هاي جاهل بر ...

در ابتدا لازم است به نكاتي اشاره شود:1ـ امامت در لغت: «و كل من اقتدي به و قدم في الأمور فهو امام» هر كسي كه به او اقتداء مي شود و در كارها جلو مي افتد امام است.[1]2ـ امام در اصطلاح: امامت دراصطلاح چنين تعريف شده است. «امامت  عبارت است از رياست عامّه مردم درامور ديني و دنيايي.[2]و در اصطلاح  ...

در اسلام سيد اختصاص داده شده به سيادت حضرت رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ، چنان چه در حديث مشهور فرمود: «أنا سيّد ولد آدم»؛[1] من سيد فرزندان آدم هستم.ترمذي از ابو سعيد خدري نيز روايت كرده است: «قال رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله ـ: أنا سيّد ولد آدم يوم القيامه؛[2] رسول خدا فرمود: ...

ولايت و امامت يكي از كليدي ترين، اساسي ترين و سرنوشت سازترين نياز انسان است. چرا كه بشريت بدون هدايت و راهنمايي رهبر و وليّ فرزانه و جامع الشرايط خلافت و رهبري در امور دنيا و آخرت، نمي تواند ادامه حيات دهد.و چون امامت و ولايت، تضمين كننده حيات معقول انسان است، لذا در منابع کلامي «امامت» به عنوان رياست ...

پيش از آنکه به پاسخ سئوال مورد نظر بپردازيم لازم است يک نگاه گذرا به معناي کلمه (حجت) بيندازيم: کلمه (حجت) از کلماتي است که دايره استعمال آن بسيار وسيع و گسترده مي باشد و در فنون و جوامع مختلف علمي به معناي متعدد و احياناً متفاوتي به کار رفته است که به چهار مورد آن که عمده ترين و ...

قطب هاي مغناطيسي زمين را با چشم خود نمي بينيم، ولي اثر آن ها را روي عقربه هاي قطب نما که در دريا راهنماي کشتي ها است و در صحراها و آسمان ها راهنماي هواپيماها و وسايل ديگر است و در سراسر کره زمين از برکت اين امواج مغناطيسي، ميليون ها مسافر راه خود را به سوي مقصد پيدا کرده ...

در پاسخ به سئوال مورد نظر که در کتب تفسيري شيعه به تفصيل به آن پرداخته شده و پاسخ گفته شده است، اجمالا به رواياتي اشاره مي شود که در ذيل آيات 3 و 55 سوره مبارکه مائده آمده است و مربوط به ولايت امير المومنين ـ عليه السلام ـ مي شود و جمع کثيري از دانشمندان و محدثين اهل ...

 بر اساس روايات عدم پذيرش ولايت امير المومنين علي ـ عليه السلام ـ اگر از روي خصومت و دشمني باشد، مستلزم نفي ولايت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و کفر است در اين زمينه روايات بسياري وجود دارد كه هم از طريق اهل سنت نقل گرديده و هم از طريق شيعه ما در اينجا براي ...

 دراين مورد لازم است به چند نکته اشاره شود:1. در متون روائي ديگر نيز آمده است كه پيامبر واهل بيت آن حضرت از نور آفريده شده و قبل از خلقت آسمان و زمين به صورت نور خلق شده و موجود بوده اند.2. نكته ديگر اين كه در قرآن كريم آيات متعدد بشر بودن پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ...

گرچه تعبير «وحدت عموميه» در متون روايي و عرفاني درباره اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ به كار برده نشده ولي ممكن است به اين لحاظ كه همه اهل  بيت در واقع يك حقيقت‎اند، برخي از آن تعبير به وحدت عموميّه كرده باشند. ولي مراد از وحدت نوري آن است كه اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ از يك نور ...

در آيه 105 سوره توبه آمده است: «وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَي اللّهُ عَمَلَکمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَي عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُکم بِمَا کنتُمْ تَعْمَلُونَ؛ و بگو هر عملي که مي خواهيد انجام دهيد، پس به زودي خدا و رسولش و مومنون عمل شما را مي بينند…».در ذيل اين آيه شريفه روايات فراواني از ائمه طاهرين ـ عليهم السلام ـ رسيده است ...

در اين پرسش از يك سو ائمه ـ عليهم السّلام ـ مظهر اسماء و صفات الهي توصيف شده‌اند و آنان مظهر صفات ذات تلقي شده‌اند و از طرف ديگر گفته شده است كه چون صفات الهي عين ذات و نامحدود هستند نتيجه‌گيري شده است پس ائمه ـ عليهم السّلام ـ نيز چنين‌اند. در حاليكه ميان صفات ذات و صفات فعل ...

در جواب اين پرسش لازم است گفته شود که آن چه در نظام احسن و آفرينش مشاهده مي شود تفاوت و اختلاف است نه تبعيض و بين اين دو فرق است که روشن خواهد شد و آن چه مذموم است تبعيض است نه اختلاف و تفاوت زيرا زير بناء ساختمان عالم خلقت و جامعه انساني بر تفاوت ها استوار است ...

«يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْک مِن رَّبِّک وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ يَعْصِمُک مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْکافِرِينَ؛ اي پيامبر آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است (کاملا به مردم) برسان و اگر نکني، رسالت او را انجام نداده و خداوند تو را از (خطرات) مردم نگاه مي دارد، و خداوند ...

امامان شيعه دوازده نفراند. همه آن ها از طرف خداوند بوسيله پيغمبر خدا، حضرت محمد ـ صلي الله عليه و آله ـ معرفي شده اند. و تمامي آنان معصوم هستند يعني هيچ گونه خطا و اشتباهي در رفتار و اعمال آنها راه ندارد. و هر كدام از آن ها امام و حجّت خدا، بعد از رسول اكرم ـ صلي الله ...

سوال به شکل کلي و مبهم مطرح شده است به گونه اي که دو احتمال در آن داده مي شود، براي اين که جواب وافي و کامل به آن بدهيم هر دو احتمال آن را مطرح نموده و به هر کدام به طور جداگانه پاسخ مي دهيم:الف. ممکن است مقصود از سئوال مورد نظر اين باشد که چرا امامت و ...

براي پاسخ اين پرسش لازم است ابتدا به معناي «اهل بيت» اشاره شودوسپس کاربردهاي قرآني و روائي اين اصطلاح بيان گردد تا مصاديق اهل بيت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مشخص گردد.کلمه «اهل» در لغت به معناي بستگان و اقاريب نزديک است. زبيدي مي گويد: اهل الرجل عشيرته و ذووقرباه.[1] کلمه «بيت» به معناي خانه ...

درپاسخ سئوال فوق تبيين و توضيح چند نکته لازم است:الف) ترديدي نيست که امامان معصوم ـ عليهم السلام ـ بعد از پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ دوازده نفراند و يازده نفرشان از نسل پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ هستند و روايات فراواني بر آن دلالت روشن دارند.پيامبر اکرم ...

اماميه يا شيعه اثنا عشري در اصطلاح به کساني گفته مي شود که گذشته از اعتقاد به امامت و خلافت بلافصل علي ـ عليه السلام ـ ، پس از آن حضرت، حسن بن علي و حسين بن علي و نه فرزند معصوم امام حسين ـ عليهم السلام ـ را که آخرين آنان حضرت ولي عصر مهدي موعود (عجل الله تعالي ...

احاديث راجع به اطاعت و دشمني با اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ با الفاظ گوناگون، در كتب فريقين، فراوان است كه به دو نمونه از آنها اشاره مي شود:در مورد اطاعت از اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ و دشمني با ايشان از كتب شيعه:«عن النبي ـ صلي الله عليه و آله ـ أنه قال لعلي بن ابيطالب ـ عليه السلام ...

توّلي وتبرّي ياحبّ وبغض،آميخته باجان وعجين باوجودانسان هاهستندابعاد و شيوه زندگي انسان،برپايه حب وبغض استواراست.اگرحبّ وبغض   ازانسان گرفته شود،ازحركت بازمي ماند.آن چه مهم است،گزينش    معيارحبّ وبغض است و كه كدام ضابطه وقانون بايدبرآن حاكم  باشد؟هركسي بايدارزيابي كندكه ميل ونفرت خويش رابرپايه چه ارزش  هايي استوار سازد؟قطعاًدرستي ملاك،زندگي رادرجهت شايسته   وصحيح،   وباطل بودن آن انسان رابه تباهي سوق مي دهد.روشن است ...

آنچه از مجموع روايات بدست مي آيد اين است كه محبت اميرالمؤمنين در زمان حيات پيامبر نيز به عنوان يك ارزش مطرح بوده است. پيامبر همواره مي فرمود كه دوستي با علي دوستي با من است و به گفته ابوسعيد خدري، ما در زمان حيات پيامبر منافقين را با بغضشان نسبت به علي مي شناختيم و يكي از علامت نفاق ...

«صراط مستقيم» مفهوم گسترده‌اي دارد و لذا بعضي آن را به معناي اسلام و بعضي قرآن و بعضي پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ و امامان راستين ـ عليهم السّلام ـ و بعضي به آئين الله و بعضي به معناي راه و روش انبياي الهي تفسير كرده‌اند كه هر كدام از اينها مي‌تواند بخشي از مفهوم وسيع آيه ...

بدون شك از بزرگترين امتيازات شيعه بر ساير مذاهب اين است كه پايه و زيربناي اصلي آن، «محبت» است. از زمان شخص نبي اكرم(ص) كه اين مذهب پايه گذاري شده است زمزمه محبت و دوستي در آن بوده است. آنجا كه در فرمايش نبوي جمله (عليٌ و شيعته هم الفائزون)[1] را مي شنويم، گروهي را در گرد مولي علي مي ...

«هنگامي كه پيامبر اسلام وارد مدينه شد و پايه هاي اسلام محكم گرديد، انصار گفتند ما خدمت رسول خدا (ص) رسيديم و عرض كرديم اگر مشكلات مالي پيدا شد اموال ما، بدون هيچ شرطي در اختيار شما قرار گيرد، هنگامي كه اين سخن را خدمتش عرض كردند آيه ي «قل لا اسئلكم عليه اجراً الا المودة في القربي»[1] بگو من ...

عشق عبارت است از افراط در محبت[1] و حالتي است كه بر انسان عارض مي شود و به طور كلي به عشق حقيقي و عشق مجازي تقسيم مي‎گردد. عشق حقيقي عبارت است از عشق به خدا و صفات او، عشق مجازي عبارت است از عشق به غير خدا.و اين عشق را تقسيم كرده اند به عشق عفيف و آن عشقي ...

توسل در لغت به معناي تقرب جستن و يا چيزي كه باعث تقرب به  ديگري از روي علاقه و رغبت است، مي باشد[1]  و در اصطلاح، «موجود  گران مايه اي را جهت رسيدن به اهداف و نيل به مقامِ قرب الهي بين  خود و خدا، وسيله قرار دادن»[2]  توسل مي نامند. قرآن کريم مي  فرمايد:«يا ايّها الّذين آمنوا اِتّقو الله ...

براي روشن شدن مسأله «توسل» لازم است  معنا و سپس هدف از توسل تبيين و بدنبال آن ريشه قرآني توسل مورد توجه قرار گيرد:معناي توسل: جوهري در كتاب «الصحاح» خود مي گويد: «الوسيلة ما يتقرب به الي الغير»[1] وسيله همان چيزي است كه بواسطه آن بسوي ديگران نزديك مي شود. راغب نيز مي گويد: «الوسيلة التوصل الي الشي برغبته»[2] وسيله ...

در جهاني كه ما در آن زندگي مي كنيم، سراسر با وسائل سر و كار داريم، آب مي نوشيم تا رفع تشنگي نماييم، نان مي خوريم تا رفع گرسنگي كنيم، وقتي مريض مي شويم، دارو استفاده مي كنيم تا شفاء يابيم و… بنابراين استفاده از وسيله براي رسيدن به يك نتيجه، امري مسلم است و شكي در آن نيست. براي ...

حقيقت توسل: توسل به معناي اتخاذ وسيله است براي نزديک شدن به چيزي، چنان که راغب مي گويد: «الوسيلة التّوصل الي شيء برغبة و هي اَخَصُّ من الوصيلة لتضمنها لمعني الرّغبة»[1] يعني وسيله رسيدن به چيزي است از روي اشتياق و ميل، وسيله معني رغبت و ميل را در بر دارد لذا از حيث معني اخص از وصيله است.تفسير نمونه ...

وقتي اين ها واسطه فيض شدند و در واقع ارتباط با مبدأ عالم شد و ائمه مجراي فيض شدند ابداً ارتباط انسان با خدا قطع نمي‌گردد از امام باقر ـ عليه‌السّلام ـ نقل شده كه فرموده‌اند: «نحن وجه الله» و در دعاي ندبه وارد شده «اين وجه الله الذي يتوجه اليه الاولياء؟ اين السبب المتصل بين اهل الارض و المساء» ...

به دليل عقلي و نقلي و هم چنين به اسناد تاريخي، اين مطلب ثابت شده، كه خداي متعال به سبب لطف و عنايت خاصي كه به اهل‎بيت ـ عليهم السّلام ـ داشته، اين نعمت بسيار عظيم را به آن‎ها ارزاني داشته كه آن‎ها علاوه بر مقام عصمت، داراي علم و آگاهي كامل و تام هستند. و اين علم لدني كه ...

پاسخ پرسش را در ضمن نكته هاي زيل بيان مي كنيم:1. ديدن ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ (در خواب) و ديدن امام مهدي ـ عليه السّلام ـ در بيداري و خواب گرچه توفيق بزرگي است اما وظيفة ما در عصر غيبت نمي باشد[1]زيرا وظيفه همگان عمل به تكاليف است از اين رو اگر به واجبات عمل و از محرمات ...

براي رسيدن به فيض الهي (شفاء)، از طريق اهل بيت عصمت و طهارت ـ عليهم السلام ـ حتماً لازم نيست جا و مكان خاصي باشد، هر جا شرائط استجابت دعا موجود باشد، و لياقت درك فيض شفاي الهي فراهم باشد، شامل حال مي شود، خواه در بيمارستان باشد و يا منزل، مكه باشد يا مدينه، كربلا باشد يا نجف، هر ...

ارتباط با خداوند از باب عبادت و عبوديت است ولي ارتباط با معصومين ـ عليهم السّلام ـ از باب وسيله بودن و مظهر اسماء و صفات الهي بودن و اين كه «باب الله» هستند مي باشد. و همان طوري كه افراد در درجه عبوديت وقرب و نزديكي به خداوند، با يكديگر فرق دارند و داراي درجات مختلف ايمان و تقوا ...