همه

بهشت و دوزخ سرمنزل و مقصود همة انسان‎هايي است كه گام در اين دنيا مي‎گذارند و پس از گذر از اين محل عبور عدّه‎اي وارد بهشت و عدّه‎اي وارد دوزخ مي‎شوند.بهشت و دوزخ، جايگاهي است كه انسان بدون علت وارد آن نمي‎شود بلكه بذر آن دو در دنيا كاشته مي‎شود شرط اساسي آرميدن در ساية لطف حق در بهشت، ايمان ...

حديثي كه از امام صادق ـ عليه السلام ـ در اين باب وارد شده اين است كه راوي مي گويد به امام صادق ـ عليه السلام ـ گفتم:شنيدم كه مي گفتي همة شيعيان برغم آنچه در آنهاست (گناهاني كه دارند) در بهشت جاي دارند. فرمود: به تو راست گفتم. بخدا سوگند كه همة آنها در بهشت جاي دارند. گفتم: فدايت ...

پاسخ در چند محور بيان مي شود:1. قبل از همه بايد به اختصار ماهيت و چيستي جهنم مشخص شود، چون از ظاهر واژة جهنم، در اذهان عمومي نوعا، آتش و حرارت تداعي مي شود، در حالي كه چنين نيست، زيرا دربارة جهنم سخن بسيار گفته شده از جمله اين كه جهنم جايي است كه عميق و ژرف باشد و در ...

پاسخ  در دو محور ارائه مي‌شود:محور اول: مسئله يك نواختي نعمت ها در بهشت و يا رنج و عذاب در جهنم نوعاً از آنجا پيش مي‌آيد كه انسان گمان مي‌كند عالم آخرت همانند عالم دنيا است كه بعد از مدتي نعمت‌ها، آسايش و راحتي و يا رنج‌ها، دردها، ناملايمات اجتماعي، اقتصادي و يا سياسي براي انسان نوع عادت مي‌شود و ...

1. انسان به يک اعتبار به مؤمن و غيرمؤمن (كافر، مشترك و…) تقسيم مي‌گردد.هر يك از دو دسته يا عامل به عمل صالح‌اند و يا عامل به عمل زشت و يا عملشان مخلوطي است از پسنديده و ناپسند. حاصل ضرب (6=2*3)شش دستة مفروض را در برابر ما قرار مي‌دهد. جايگاه شيعه در اين فروض كجاست؟ اگر مقصود از شيعه شيعة ...

در مورد اين كه شيعيان بر چه اساس و ملاكي وارد بهشت مي‌شوند آيا فقط اسم شيعه بودن براي ورود به بهشت كافي است چنان كه از لسان برخي از روايات استفاده مي‌شود؟و يا اين كه شيعه بر اساس و معيار عمل صالح و تقوي الهي وارد بهشت مي‌شوند كه از برخي روايات ديگر قابل استفاده است؟ خوب است هر ...

در پاسخ به سؤال بايد گفت كه از قرآن کريم استفاده مي‌شود كه بهشت و جهنّم، در كنار هم قرار دارند، بگونه‌اي، كه بهشتيان با دوزخيان مي‌توانند با هم‌ديگر گفتگو كنند، كه در اين زمينه به برخي آيات اشاره مي‌شود:1. بهشتيان، دوزخيان را صدا مي‌زنند: «بهشتيان دوزخيان را صدا مي‌زنند كه ما آنچه را پروردگارمان به ما وعده داده بود ...

خلود در لغت به معناي بقاي طولاني و نيز به معناي ابديت است و خلود در جهنم[1] عبارت  از هميشگي و جاودان بودن عذاب آن است. بهشت و جهنم هر دو دوام و بقاي ابدي دارند.  مطابق آن چه از ايات و روايات استفاده مي‌شود، انسانهايي كه داخل بهشت مي‌گردند، ‌از آن منزلگاه ديگر خارج نمي‌شوند و آن جا منزلگاه ...

در دنيا جاودانگي گاهي حقيقي است و گاهي پنداري امّا جاودانگي پنداري آن است كه انسان‌هاي كم ظرفيت هنگامي كه به جايي رسيدند و برتري مختصري از نظر مقام و ثروت بر ديگران يافتند گرفتار بلاي غرور مي‌شوند نخست سعي مي‌كنند امكانات خود را به رخ ديگران بكشند و آن را وسيله برتري‌جوئي قرار دهند اين همان است كه قرآن ...

از جمله اعتراضاتي كه بر ابن عربي شده  اين است كه وي همة گناهكاران حتّي ملحدان و كافران را بالاخره ناجي و رستگار دانسته و به انقطاع عذاب به معناي درد و رنج حتّي از كفّار قايل شده  و گفته است كه كفار هم اگر چه در آتش دوزخ مخلدند،‌ و هرگز از آن بيرون نمي آيند، ولي پس از ...

سؤال از دو قسمت تشكيل شده است و ما هريك را جداگانه مطرح كرده و جواب مي دهيم:الف: آيا بهشت و جهنم ابدي هستند يا موقت و محدود؟جواب: آيات فراواني تصريح مي كنند كه بهشت و دوزخ جاودانه هستند از جملة آنها آيات ذيل است:«جنات تجري من تحتها الانهار خالدين فيها ابداً» (سوره تغابن، آية 9)، و بهشت هايي كه ...

از ميان نعمتهايي كه براي عالم آخرت شمرده شده، يکي همين مسئلة حوض و نوشيدن مؤمنان از آن مي‌باشد.اين نعمت كه از بزرگترين هديه‌هاي خداوند است با كلمه و عنوان حوض در احاديث بسياري ديده مي‌شود و از محدود، چيزهايي است كه تأكيد بسياري بر آن رفته است. اين حوض مربوط به عالم قيامت و در مرحلة پيش از بهشت ...

مسأله نفخ صور يكي از سؤالات هميشگي در ميان مسلمين بوده، به گونه‏اي كه نظير چنين سؤالاتي را از ائمه معصومين‏عليهم السلام هم پرسيده‏اند و ايشان نيز مطابق عقل و فهم مخاطبين به اين سؤالات پاسخ داده‏اند. قرآن كريم مي‏فرمايد: اسرافيل در صور مي‏دمد و بر اثر آن همه موجودات در زمين و آسمان مي‏ميرند. پس از مدتي )كه مقدارش معلوم ...

ابتدا چند واژة مربوط به هم‏ديگر – كه اين مفهوم جزء آن‏ها مي‏باشد – را با  توجه به ديدگاه قرآن‏كريم و تفسير روايات شريف ترسيم  نموده و سپس به پاسخ  پرسش خواهيم پرداخت:1- «سبيل»   دو قسم است: يكي: «سبيل‏مؤمنين»[1] يا «سبيل‏الله»[2] و ديگري: «غير سبيل‏المؤمنين»[3].2- «صراط»  نيز دو قسم است: «صراط‏مستقيم»[4] و «صراط‏جحيم»[5].«سبيل» و «صراط» از لحاظ لغوي هردو به ...

پاسخ در چند محور ارائه مي شود:1. به نظر مي رسد ابتدا بايد مفهوم انقلاب ماهيت روشن شود تا تصور نشود كه جريان تمثل اعمال نيك به صورت زيبا نوعي انقلاب ماهيت است، درباره انقلاب ماهيت بايد توجه داشت كه اساساً انقلاب ماهيت يك پديده محال است يعني هرگز ماهيتي به ماهيتي ديگر تبديل نمي شود، و آنچه در تبديل ...

در ابتدا توجّه به اين نكته لازم است كه:آخرت هر انساني، بازتاب دنياي اوست و آن چه در مواقف آخرت مشاهده مي‌كند و هر پاداش و كيفري كه به او مي‌رسد عكس العمل عقايد، افكار، اخلاق، گفتار و رفتار دنياي اوست و گذشتن از صراط آخرت نيز براي هر انسان، وابسته به اين است كه در دنيا، راه زندگي را ...

خدا انسان را آفريد و به او امر كرد كه مدام به ياد وي باشد و به درگاه او بيايد و با وي راز و نياز كند. يكي از مهم ترين دستوراتي كه در قرآن و روايات بر آن تأكيد شده گريه است. البته گريه اي ثواب دارد كه براي خوف از خدا باشد يا براي اهل بيت ـ عليهم ...

1. جاي ترديد نيست كه در زندگي دنيا لباس نقش مهمي را دارد، در درجه اول بدن را در برابر  سرما و گرما و آسيب هاي مختلفي كه از گوشه و كنار به آن مي رسد حفظ مي كند، و در درجه بعد مسئله زينت بودن لباس نقش مهمي براي انسان دارد و بسيار مي شود كه طرز لباس ها ...

آنچه كه از منابع اسلامي استفاده مي شود، اين است كه هنگام قيامت، نظام آفرينش به هم مي خورد، و به صورت نظام ديگري كه مناسب با قيامت باشد در مي آيد. در اين رابطه ده ها آيه در قرآن آمده است كه به شماري از آنها اشاره مي كنيم:در آيات قرآن براي آفرينش آسمان ها و زمين مدت معين ...

انسان در سفر آخرت منازل و مراحل متعددي را طي مي كند كه در اين جا به اختصار درباره آن منازل توضيحاتي ارائه مي شود:1. نخستين منزل، جريان سكرات مرگ و سختي جان دادن است، اميرالمؤمنين ـ عليه السّلام ـ در تبيين سكرات مرگ مي فرمايد: «مرگ را ورطه ها و دشواري هايي است سخت تر از آن كه بتوان ...

قرآن كريم براي نشان دادن ويژگي هاي قيامت كه مسلماً آثار تربيتي فوق العاده اي دارد ا زنامهاي گوناگون استفاده مي كند تا ترسيم دقيقي در مجموع آيات از آن روز عظيم و حوادث فوق العاده و تكان دهنده آن كرده باشد البته نام در اينجا به معني اسم خاص نيست بلكه نامهاي توصيفي را نيز شامل مي شود يعني ...

در سورة معارج آيه چهار آمده است: تعرج الملائكة والروح اليه في يومٍ كان مقداره خمسين الفَ سنَةٍ بسياري از مفسرين در ذيل اين آيه به حديثي از امام صادق ـ عليه‎السّلام ـ اشاره كرده‎اند كه حضرت در فرازي از آن مي‎فرمايند: حاسبوا انفسكم قبل ان تحاسبو عليها فان للقيامة خمسين موقفاً، كلّ موقفٍ مقداره الف سنةٍ[1]  يعني  نفس خود ...

در قرآن كريم  از زبان اهل بهشت سخني به ميان نيامده و تنها در يك آيه آمده است: «وتحيتهم فيها سلام» احوال‌پرسي آن‌ها در بهشت سلام است. ولي هنگامي که به متون  روايي مراجعه مي کنيم به رواياتي برمي خوريم  كه گويايي  اين است که زبان اهل بهشت «عربي» است. در روايتي آمده است كه مي‌فرمايد: «زبان حضرت آدم عربي ...

در اين رابطه به آياتي اشاره مي شود: «و يوم ينفخ في الصور ففزع من في السماوات و من في الارض الاَّ من شاءاللَّه…»[1] روزي كه در صور دميده مي‏شود آنان كه در آسمان و زمين هستند به بي‏تابي و فزع در مي‏آيند، جز آن‏كه خدا بخواهد. و آيه: «و نفخ في الصور فصعق من في السموات و من في الارض ...

با توجه به توصيفهاي متنوعي كه قرآن كريم از بهشت دارد مي‌توان گفت كه بهشت كانون نعمت‌هاي روحاني و جسماني در آخرت است كه مؤمنان نيكوكار و پرهيزكاران خداجو در آن وارد شده، تا ابد در آن خواهند بود.شايع‌ترين واژه‌اي كه در قرآن به بهشت اشاره مي‌كند، واژه «جنة» است كه به صورت، مفرد، تثنيه (جنتان) و جمع (جنّات)، در ...

پاسخ در چند محور ارائه مي شود:1. درباره ماهيت بهشت بايد گفت: بهشت كانون انواع مواهب و نعمت هاي الهي اعم از معنوي و مادي است. و جاي ترديد نيست كه ما هر تصور و ترسيمي از بهشت در ذهن خود داشته باشيم و هر فكري در سر بپرورانيم با معيارها و مفاهيمي است كه از مواهب اين جهان داريم ...

يكي از مباحثي كه در زمينة معاد و قيامت مطرح است، ‌جايگاه انسانها در بهشت و جهنم مي‌باشد. در روايات و آيات تا حدود زيادي به اين مسئله اشاره شده است. منتها در آنها، گاه به «ابواب» و گاه به «طبقات» تعبير شده است. پرسشي كه مطرح است اين است كه آيا مراد از درها همان طبقه‌ها هستند، يا اين ...

سؤال حاوي دو مطلب است: 1ـ چرا انسان قادر بر درك و شناخت عالم قيامت نيست و از درك و فهم آن عاجز است؟ در پاسخ اين سؤال ابتدا لازم است مقدمه اي تقديم گردد:جهان آخرت هم از نظر وسعت و هم از لحاظ ادامه و نهايت قابل مقايسه با دنياي حاضر نيست.الف): از نظر وسعت: قرآن كريم در يك ...

خداوند عوالم متعددي را خلق كرده است كه هر كدام مسائل مختص به خودش را دارد و هر كدام نسبت به ديگري از كمال و ارزش و… بهتري برخوردار مي‌باشد كه از آن جمله عالم قيامت مي‌باشد كه از طريق نقل و وحي بيان شده كه عالمي است ما فوق عالم دنيا كه بعضي مسائل آن را درك مي‌كنيم و ...

حديثي از وجود مقدس نبي مكرم اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نقل شده است كه در متون روايي ما هم آمده است عبارت روايت اين است: «دَخَلْتُ الجنةَ فاذا اكثر اهلِها البُله»[1] داخل بهشت شدم و اكثر اهل بهشت ابلهان بودند. براي فهم حديث لازم است به لغت «بُله» مراجعه كنيم تا ببينيم معناي اين لغت چيست؟بُلْه ...

: از نظر قرآن مجيد معاد هم جنبه جسماني دارد و هم جنبه روحاني، چرا كه انسان در آن صحنه با جسم و روح حاضر مي شود و طبعاً بايد در هر دو جنبه غرق مواهب و بركات الهي گردد، آنهايي كه نعمت هاي بهشتي را معنوي و روحاني مي پندارد و يا تنها پاداش و لذايذ معنوي و روحاني ...

گرچه پرسش در واقع مهم و علمي است، امّا به مطالبي در سطح كودكان دبستاني اشاره مي‌شود:1. قبل از همه بايد معلوم شود كه بهشت چه نوع جايي است؟بي‌ترديد ما انسانها در دنيا هر ترسيمي از بهشت در ذهن خود داشته باشيم و هر فكري درباره بهشت در  سر بپرورانيم، باز نمي‌توانيم به طور كامل بفهميم كه بهشت و نعمت‌هاي ...

در قرآن و روايات وارد شده است كه بستگان بهشتيان به آنها ملحق مي‌شوند. البته پدران و همسران و فرزندان و اقوامي كه صالح بوده‌اند. در قرآن آمده است: جنات عدنٍ يدخلونها و من صلح من آبائهم و ازواجهم و ذرياتهم؛[1] يعني سرانجام كار آنها، ‌باغهاي جاويدان بهشت است كه هم خودشان وارد آن مي‌شوند و هم پدران و همسران ...

بهشت، يعني كانون انواع مواهب و نعمت هاي الهي، اعم از مادي و معنوي، وسرانجام همه سعادتمندان است. در آيات و روايات درباره صفات بهشتيان، نعمتهاي بهشت و… مطالب بسياري آمده است. با اين وجود ما هر ترسيمي كه از بهشت و نعمت هاي آن در ذهن خود داشته باشيم و هر فكري در سر بپرورانيم با معيارها و مفاهيمي ...

اين سخن ريشه در روايات دارد و در جاي خود سخن خوبي است و از جمله كلامي از اميرمؤمنان ـ عليه السّلام ـ رسيده كه فرمود: (لا تكن ممن يرجو الاخرة بغير العمل)[1] يعني همانند كسي مباش كه بي آن كه كاري كرده باشد به آخرت اميد مي بندد. از كلام حضرت معلوم مي شود كه براي تحصيل و بدست ...

با مراجعه به آياتي كه در رابطه با بهشت و توصيف نعمتهاي آن سخن گفته ا ند به اين مطلب مي رسيم كه رابطة ارادة بهشتيان با نعمتهاي آن در سه سطح بيان شده كه در ادامه به آيات مربوطه اشاره خواهيم كرد.دستة اول: در سورة مباركه واقعه در دو آية متوالي آمده: «و فاكهه مما يتخيرون» (و ميوه هايي ...

لازم است قبل از پاسخ به  سؤال به عنوان مقدمه  به اين نکته توجه کرد كه: آيا حيوانات در قيامت محشور مي شوند يا نه؟ و آنگاه ورود آنها به بهشت چگونه است؟در پاسخ به سؤال اول بايد گفت  در خصوص اينمسئله  بين علماء اهل فن اختلاف است، گروهي قائلند به اين که قيامت مخصوص جنّ و انس است و ...

در پاسخ به سؤال مزبور بايد گفت:   اولاً: معاد  و زندگي انسان در عالم آخرت محدود به حيات روحي نيست بلكه زندگي روحاني و جسماني است لذا لازم است كه خداوند از هر گونه مواهب و لذايد اعم از جسماني و روحاني بندگان صالح خود را بهره مند سازد و به همين جهت براي مؤمنان گذشته از نعمت ها و ...

پاسخ در چند محور ارائه مي شود:1. قبل از هر چيز بايد خاطر نشان سازيم كه جزئيات نحوة زندگي انسان در آخرت از نظر بسياري از مسايل به طور كامل و صددرصد با تمام امور جزئي براي كسي جز حضرات معصومين ـ عليهم السّلام ـ روشن نيست و ما تنها بر اساس برخي آيات و روايات به مواردي بسيار اندك ...

از دو راه مي شود به اين سؤال جواب داد.1. در جوامع روائي ما اين گونه نقل شده: براي حضرت ابوالفضل مقامي بس بلند و جايگاهي بسيار رفيع در پيشگاه خداوند هست كه تمام شهداء روز قيامت به آن غبطه مي خورند. در كتابهاي متعدد روائي، روايت را به اين صورت نقل نموده اند و در هيچ روايتي ندارد اين ...

قرآن كريم و روايات ائمه معصومين ـ عليهم السّلام ـ اشاره به جايي دارند كه ميان بهشت و جهنم واقع شده است، نه جزء جهنم است و نه بهشت و اعراف ناميده مي‌شود، اعراف گذرگاه سخت و صعب‌العبوري است كه بر سر راه بهشت قرار دارد و دو قطب سعادت و شقاوت را از هم جدا مي‌كند و همچون زمين ...

خداوند در بهشت نعمت‌هاي زيادي دارد، اين نعمت‌ها آنقدر جالب و با ارزش است كه حتي تصور آن هم براي ما ممكن نيست.[1]يكي از اين نعمت‌ها، داشتن سن و سال مناسب است. سني كه بتوان بيشترين لذت را از نعمت‌هاي بهشتي برد. در روايات آمده است، اهل بهشت تماماً جوان هستند و بين سي تا سي‌و سه سال دارند.[2] روشن ...

خداوند در قر آن کريم مي فرمايد : كساني كه ايمان آورده و عمل صالح انجام دهند به زودي آنها را وارد باغ‌هايي خواهيم كرد كه در زير آنها رودها جاري مي‌باشد. آنها هميشه در آن خواهند بود، اين وعده حق الهي است… .[1] بر اساس اين آيه کريمه انساني که به موجب داشتن ايمان وانجام  اعمال نيک وصالح لياقت ...

در بعضي از كتابهاي شيعه و سني حديثي به اين صورت نقل شده كه پيامبر اكرم فرموده‎اند: «به خاطر پاك بودن دامن فاطمه ـ سلام الله عليها ـ خدا بدن ذرية او را بر آتش جهنم حرام كرده است.»[1]خدا گوشت اولاد فاطمه ـ عليها السّلام ـ را بر آتش جهنم حرام كرده است.[2]از طرف ديگر آيات و روايات زيادي داريم ...

سؤال مطرح شده در مورد يكي از نعمت‌هاي بهشتي است كه نصيب بهشتيان مي‌شود.از آن جايي كه شناخت اوصاف و ويژگي‌هاي نعمت‌هاي بهشتي متوقف بر دقت نظر در آيات و رواياتي است كه در اين موارد سخن به ميان آورده‌اند ما نيز براي جواب به اين پرسش به بررسي آيات و روايات مي‌پردازيم.امّا در رابطه با قسمت اول سؤال كه ...

پديده «وحي» از مباحث مهم علوم قرآني مي‌باشد و اهميت آن از اين جهت است كه قرآن كريم كه سخن خداي متعال و كتاب هدايت انسان‌ها به شمار مي‌رود از طريق «وحي» نازل شده است.در اين‌جا مناسب است ابتدا واژة «وحي» را معنا كنيم و سپس به چگونگي نزول آن نسبت به پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ...

دلايلي دلالت دارد كه الفاظ قرآن نيز از طرف خداست؛

قرآن، در چهارده قرن پيش، در منطقه ى جزيره العرب و در بين اعراب جاهل طلوع كرده، داعيه دار هدايت بشر و رساندن انسان ها به سوى كمال و سعادت است و با اعجازى بس بزرگ ـ كه از قدرت انسان خاكى به دور است ـ همراه مى باشدو تا به حال كسى نتوانسته است آن را به نقد بكشد ...

قبل از هرچيز لازم است آيه و ترجمه ي آن را بيان كنيم:« يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَإِنْ تَسْأَلُوا عَنْهَا حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْهَا وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ ؛[1] اي كساني كه ايمان آورده ايد، از مسائلي سؤال نكنيد كه اگر براي شما آشكار گردد،شما را ناراحت مي كند ...

قرآن كريم كه جلوه‌اي از جمال بي‌مثال خداوند نيكو خصال است و به فرمايش قرآن كريم: « وَلِلَّهِ الأسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا … » [3]افزون بر معاني والا و برين، مشحون از زيبايي‌ها و دلربائي‌هاي بيكراني است كه جان و روان مخاطبان خويش را سرمست و شاداب مي‌سازد به گواهي تاريخ و اذعان سخن‌شناسان، دوستان و بيگانگان، متن قرآن در ...