همه

تعامل امام رضا (ع) با مهم ترين جريان هاي فکري – کلامي غير شيعي نيمه ي پسين سده ي دوم هجري، دقيقاً روزگاري که مصادف با دوره ي امامت حضرت رضا عليه السلام (203-148 ق) بود، دوره اي ويژه و تعيين کننده در تاريخ تمدن اسلامي محسوب مي شود. از اواخر حکومت هارون الرشيد که تعامل امام رضا (ع) با ...

ارزيابي آثار منتسب به امام رضا (ع) عصر امام رضا عليه السلام از دو جنبه دانشي و سياسي داراي بيشترين اهميت تاريخي است. واقعيت اين است که در نيمه ي نخست سده ي 2 ق بسياري از مسيرهاي گوناگون در تدوين مباني مباحث فقهي از سوي عالمان مذاهب مختلف ارزيابي آثار منتسب به امام رضا (ع)   نويسنده: فرامرز حاج ...

گزارش تاريخي – گونه شناختي گزارشي از آثار دوره‌هاي متأخر پيرامون امام رضا (ع) گوناگوني ابعاد شخصيت امام علي بن موسي الرضا عليه السلام، هشتمين امام شيعيان، و رفعت جايگاه هر کدام از اين ساحات، جنبه هاي متفاوت اما همگوني از شخصيت آن امام همام را برنموده است. در واقع لايه هاي متفاوتي از علم و گزارشي از آثار دوره‌هاي ...

ایزوتسو؛ اسلام‌‌شناسی که شناخته نشد اسلام عزیزمان، گاهی نه به عنوان دینی که بدان بگروند، بلکه به عنوان مکتبی گسترده با ابعاد گوناگون معرفتی-فلسفی، اعتقادی، عرفانی، تاریخی، جامعه شناختی و … مورد تحقیق اندیشمندان در جای جای جهان واقع شده است. آنه ایزوتسو؛ اسلام‌‌شناسی که شناخته نشد     اسلام عزیزمان، گاهی نه به عنوان دینی که بدان بگروند، بلکه ...

شیخ الاشراق حوزه علمیه چه کسی بود؟ آیت‌الله شیخ یحیی انصاری‌ شیرازی از استادان برجسته فلسفه و عرفان حوزه علمیه قم بود و در سن 87 سالگی دعوت حق را لبیک گفت. برخی اساتید قم به دلیل تسلط ویژه بر مباحث فلسفی، از وی با عنوان «شیخ الا‌شراق» یاد می‌کنند. شیخ الاشراق حوزه علمیه چه کسی بود؟     آیت‌الله ...

جستاری بر زندگی آیت الله شاه آبادی (ره) آیت الله محمدعلی شاه‌ آبادی، فقیه، حکیم و عارف بزرگ شیعه و اسلام، در سال 1292 قمری در محله حسین آباد اصفهان در خانه آیت‌الله میرزا محمدجواد اصفهانی بیدآبادی به دنیا آمد. جستاری بر زندگی آیت الله شاه آبادی (ره)     ولادت آیت الله محمدعلی شاه‌ آبادی، فقیه، حکیم و عارف ...

توصیه هایی از آیت الله شاه آبادی روح لطیفش تجلی واقعی عرفان و رفتار و خلق کریمانه اش نمادی از حضور عالمان آگاه در سطح جامعه بود سخن از عارف کامل آیت الله میرزا محمد علی شاه آبادی است، در این نوشتار برای بهره مندی از دریای ژرف معارف از منظر توصیه هایی از آیت الله شاه آبادی   نویسنده ...

حکایت هایی از آیت الله شاه آبادی عموما مردم غرق در زندگی روزمره می‌شوند و درگیر عادات می‌گردند که دلایل بسیاری را می‌توان برای آن برشمرد؛ یکی از آن موارد این است که آن‌ها افق بالاتری را برای خود متصور نیستند که با حرکت به سوی آن موجبات رشد حکایت هایی از آیت الله شاه آبادی     عموما مردم ...

نصایح راه گشا بدان كه تو هستي و نمي ميري. بدنست كه مي ميرد، تو هستي و زنده. حساب كار خودت را بكن كه چه تهيه ديده اي براي زندگي آخرت. ببين براي اين دو روزه، كه مي داني ثباتي در آن نيست، چه كوشش ها و تقلاها مي كني . براي آن جا نصایح راه گشا     دستور ...

سه دستور اخلاقی از آیت الله شاه آبادی یکی از بازاریان که از شاگردان مرحوم شاه آبادی بود، نقل می کرد که ایشان، یک شب در یکی از سخنرانی هایشان، با ناراحتی اظهار داشتند: «چرا افرادی که در اطراف ایشان هستند، حرکتی از خود در جنبه های معنوی نشان نمی دهند؟ سه دستور اخلاقی از آیت الله شاه آبادی   ...

دو ذکر گره‌ گشا به لسان آیت‌الله تهرانی آیت الله مجتبی شهیدی کلهری مشهور به مجتبی تهرانی استاد مشهور اخلاق و مرجع تقلید و مدرس حوزه های علمیه تهران(مانند مدرسه مروی)بود. وی از محضر اساتید بزرگی همچون ادیب نیشابوری، آیت الله بروجردی، آیت الله حکیم، دو ذکر گره‌ گشا به لسان آیت‌الله تهرانی     آیت الله مجتبی شهیدی کلهری ...

مکان یابی قوم عاد اعجاز قرآن را ثابت کرد این مقاله توسط کریم دولتی، حامد جمالی و مرتضی قاسمی نوشته شده و در چکیده آن آمده است: قوم عاد در سرزمین احقاف زندگی می‌کردند و مشهور به ساکنان ارم بودند. مکان یابی قوم عاد اعجاز قرآن را ثابت کرد     این مقاله توسط کریم دولتی، حامد جمالی و مرتضی ...

باطنيه و عقايد آنان باطنيه، همان فرقه ي اسماعيليه هستند که امامان شيعه ي دوازده امامي را تا جعفر بن محمد الصادق (عليهماالسلام) قبول داشته، معتقدند امام صادق (عليه السلام) اسماعيل را به امامت منصوب کرده است. معروف است که اسماعيل در باطنيه و عقايد آنان   نويسنده: دکتر محمدکاظم شاکر   معرفي اجمالي باطنيه باطنيه، همان فرقه ي اسماعيليه ...

نظريات باطنيه درباره ي تأويل و باطن قرآن از نظر باطنيه، قرآن و بلکه تمام شريعت، رموز و امثالي هستند که مراد و مقصود اصلي، حقايقي است که در وراي آن هاست. نظريات باطنيه درباره ي تأويل و باطن قرآن   نويسنده: دکتر محمدکاظم شاکر   رمز بودن تمام قرآن و شريعت از نظر باطنيه، قرآن و بلکه تمام شريعت، ...

معناي تأويل و تفسير در اصول فقه در کتب اصول فقه، ميان تعريف « تأويل » و تعريف « لفظ مؤوَّل » اختلاف به چشم مي خورد؛ تعريفي که در ذيل « تأويل » آمده با تعريفي که در ذيل « لفظ مؤوَّل » ارائه شده، سازگار نيست. ما ضمن ارائه ي هر دو تعريف، به نقد و معناي تأويل ...

معناي تأويل و تفسير در اصول فقه در کتب اصول فقه، ميان تعريف « تأويل » و تعريف « لفظ مؤوَّل » اختلاف به چشم مي خورد؛ تعريفي که در ذيل « تأويل » آمده با تعريفي که در ذيل « لفظ مؤوَّل » ارائه شده، سازگار نيست. ما ضمن ارائه ي هر دو تعريف، به نقد و معناي تأويل ...

اقسام لفظ از نظر ظهور و خفا از آن جا که محور بحث تأويل در اصول فقه، ميزان ظهور يا عدم ظهور لفظ در معناست، در آغاز به طور اجمال، اقسام لفظ از نظر دلالت بر معنا را بيان مي کنيم. برخي از اصوليون لفظ را از نظر درجه ي دلالت بر مراد متکلم، بر سه دسته تقسيم کرده اند: ...

نقدي به نظريه ي تجلي در بهاييت نظريه تجلي در زمره تأثيرات يا تقليداتي است که بهاييت از عرفان داشته است. طبق تعالي آيين بهاييت، عالم هستي از سه مرتبه تشکيل شده است؛ عالم حق، عالم امر و عالم خلق. منظور از عالم حق ذات باري تعالي است که غيبت مکنون نقدي به نظريه ي تجلي در بهاييت   نويسندگان: ...

مقايسه نقش موعود باوري در پيدايش دو فرقه مورمونيسم و شيخيه برداشت نادرست از آموزه ظهور يا بازگشت منجي موعود، نظر به جايگاه و اهميت اين آموزه در اديان ابراهيمي، از جنبه هاي مختلف در طول تاريخ، نقش مهمي در پيدايش فرقه هاي متعددي در اين اديان داشته است. در اسلام، فرقه مقايسه نقش موعود باوري در پيدايش دو فرقه ...

تدبر در سوره ي مبارکه ی انعام (2) محور مباحث فصل قبل، بهانه جويي کافران مشرک در برابر قرآن و رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم) به منظور منفعل کردن آن حضرت براي پذيرش ولايت مشرکان بود، اما محور مباحث اين مبحث، ايجاد جرياني تبليغاتي بر عليه تدبر در سوره ي مبارکه ی انعام (2)   مجري: ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (1) هر يک از سوره هاي قرآن کريم، به عنوان مصداق تام و رسمي سخن حکيمانه، داراي دو ويژگي اساسي است: نخست، انسجام سخن؛ دوم، هدايتي بودن سخن؛ در کتاب آموزش تدبر در سوره هاي قرآن کريم «3»، در ارائه تدبر هر سوره تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (1)   مجري: ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (4) محور مباحث فصل قبل، تقويت و تثبيت رسول معظم اسلام (صلي الله عليه وآله وسلم) و تشکل نوپاي مسلمانان بود و اين فصل، دور جديدي از مباحث در راستاي مقابله با اتهامات و شبهات عليه قرآن و اسلام است. تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (4)   مجري: علي صبوحي طسوجي ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (3) معني منسجم مطلب نخست: طبق آيات اين مطلب، خداي متعالي به رسول خويش (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمان مي دهد که خطاب به مشرکان در چهار فراز سخناني را مطرح کند. هريک از اين چهار فراز، با «قل» آغاز مي شود: تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (3) ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (6) سلسله حملات بينشي مشرکان به قرآن کريم با کلام چهارم فصل گذشته و انذار الهي پايان يافت و از کلام شانزدهم، به طور مستقيم با تهاجماتي از جانب خداي سبحان به دين مشرکان مواجه هستيم. تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (6)   مجري: علي صبوحي طسوجي   5-1- فصل پنجم. ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (5) کلام پيشين، دستورات لازم به رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) در خصوص توطئه مشرکان، يعني وعده حتمي به ايمان آوردن درصورت آمدن آيه بود، اما آيه 114 سرآغاز مجموعه اي از آيات درخصوص توطئه اي جديد تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (5)   مجري: علي صبوحي ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (8) غرض سوره: « دفاع مهاجمانه خداي سبحان از رسالت توحيدي پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) براساس قرآن کريم، در برابر حملات مشرکان » تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (8)   مجري: علي صبوحي طسوجي   3-2- ترجمه تدبري سوره مبارکه انعام به نام خداي رحمتگر مهربانغرض سوره: ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (7) اولين فصل از سوره مبارکه انعام، مقابله بيدارسازانه و منذرانه خداي سبحان با کافران مشرک است. آنان که بي توجه به قبح شرک خويش و با هدف منفعل کردن پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) براي پذيرش ولايت مشرکان، سيره تدبر در سوره ي مبارکه ي انعام (7)   مجري: ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (1) هر يک از سوره هاي قرآن کريم، به عنوان مصداق تام و رسمي سخن حکيمانه، داراي دو ويژگي اساسي است: نخست، انسجام سخن؛ دوم، هدايتي بودن سخن؛ در کتاب آموزش تدبر در سوره هاي قرآن کريم « 3 »، در ارائه تدبر هر تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (1)   ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (1) هر يک از سوره هاي قرآن کريم، به عنوان مصداق تام و رسمي سخن حکيمانه، داراي دو ويژگي اساسي است: نخست، انسجام سخن؛ دوم، هدايتي بودن سخن؛ در کتاب آموزش تدبر در سوره هاي قرآن کريم « 3 »، در ارائه تدبر هر تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (1)   ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (2) 19. اين فصل متشکل از يک کلام است. فصل نخست با دسته بندي انسانها در سه گروه و تعريف و توصيف ايشان و دعوت به تقوا، بيانگر اين حقيقت بود که تنها گروه متقين با خصوصيات ياد شده، از هدايت قرآن بهره مند هستند و تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (3) 45. يکي از توصيه هايي که در کلام اول اين فصل، خطاب به بني اسرائيل آمده بود، يادآوري نعمات الهي بر ايشان بود: «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُواْ نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ »، که در کلام دوم به تفصيل مورد بررسي قرار گرفت. توصيه تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (3)   ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (4) اين کلام که از کلامهاي پاياني فصل دوم است، با بيان پاره اي از اعتقادات باطل اهل کتاب و پاسخ به آنها، زمينه هرگونه مداهنه و سازش با اين گروه را از بين مي برد. تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (4)   مجري: علي صبوحي طسوجي   8-3-2- کلام 8. ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (6) دو کلام گذشته با طرح قصاص و روزه که دو راهکار کسب تقواي فردي بود زمينه حفظ و تربيت هويت فرد را فراهم کرد، اين کلام و کلام چهارم با طرح قتال و حج به طور مستقيم در صدد شکل دهي هويت اجتماعي مسلمانان تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (6) ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (5) کلامهاي پيشين با بيان حقانيت اسلام و ارکان آن يعني رسول و قبله و منتسب دانستن آنان به ابراهيم (عليه السلام)، مرز آشکاري بين حق و باطل ترسيم کرد که اکثريت اهل کتاب و بني اسرائيل در آن سوي مرز ماندند. تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (5)   مجري: علي ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (7) در فاز پيشين يعني دستورات مربوط به اجتماعي شدن، احکامي مطرح شده است و نسبت به اين احکام اعتراضاتي در جامعه پديد آمده است که خداي متعالي در اين مقطع از سوره پاسخ آنها را مطرح مي کند. نظم مطالب اين کلام تابع تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (7)   ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (8) اين کلام در پايان فصل آخر با طرح اقتصادي بر محور انفاق، در صدد نهادينه سازي انفاق بي ريا و تجارت بي ريا در جامعه است. نسبت به جايگاه اين کلام در ابتداي فصل توضيح بيشتري آمده است. ورود و خروج اين کلام به تدبر در سوره ي مبارکه ي بقره (8) ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي آل عمران (2) پس از طليعه که جريان فتنه جويي کافران از طريق طلب تأويل متشابهات، بدون توجه به محکمات توحيدي را مطرح کرد، آيات اين فصل در طول چند قول، به صورت فعال تهاجمات فرهنگي و فتنه جويي هاي اهل کتاب را خنثي مي کند. تدبر در سوره ي مبارکه ي آل عمران ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي آل عمران (1) هر يک از سوره هاي قرآن کريم، به عنوان مصداق تام و رسمي سخن حکيمانه، داراي دو ويژگي اساسي است: نخست، انسجام سخن؛ دوم، هدايتي بودن سخن؛ در کتاب آموزش تدبر در سوره هاي قرآن کريم «3»، در ارائه تدبر هر سوره تدبر در سوره ي مبارکه ي آل عمران (1) ...

تدبر در سوره ي مبارکه ي آل عمران (3) پس از اينکه قول پيشين حقيقت مطلب را در خصوص اعتقادات اهل کتاب روشن ساخت و پيکان اشکال و اتهام اعتقادي را به سمت آنان گرداند، اين آيات به محاجه با اهل کتاب و افشاي توطئه هاي آنان مي پردازد و اين دومين گام در تدبر در سوره ي مبارکه ي ...

سيري در حيات فكري و معنوي فيض كاشاني از مكتبِ كاشان تا مسكنِ جانان محمدبن مرتضي مشهور به ملامحسن فيض كاشاني از برجسته ترين دانشمندان علوم اسلامي در قرن يازدهم هجري قمري است. او در عمري كه بيش از هشت دهه به طول انجاميد، در دانش هاي گوناگون از جمله حكمت، عرفان، تفسير، از مكتبِ كاشان تا مسكنِ جانان   ...

بررسي محتوايي تأليفات فيض كاشاني فيض كاشاني يكي از دانشمنداني است كه آثار بسياري از خود به يادگار گذاشته است. گرچه برخي از كتابها در حدود دويست اثر را به وي نسبت داده اند، اما خود وي در فهرست هايي كه از تأليفات خويش فراهم كرده است، تعداد اين آثار بررسي محتوايي تأليفات فيض كاشاني   نويسندگان: سعيد انواري (1)، ...

كتاب شناسي وافي مولي محمدحسن فيض كاشاني، كتاب وافي را به جهت رفع كاستي هاي كتب اربعه و نيز حفظ احاديث اهل بيت (عليهم السّلام) از حوادث روزگار تأليف نموده و در آن، احاديث كتب اربعه را منهاي مكررات با تبويب خاص گردآورده است. كتاب شناسي وافي   نويسنده: حسين صفره (1)   چكيده: مولي محمدحسن فيض كاشاني، كتاب وافي ...

كتاب شناسي وافي مولي محمدحسن فيض كاشاني، كتاب وافي را به جهت رفع كاستي هاي كتب اربعه و نيز حفظ احاديث اهل بيت (عليهم السّلام) از حوادث روزگار تأليف نموده و در آن، احاديث كتب اربعه را منهاي مكررات با تبويب خاص گردآورده است. كتاب شناسي وافي   نويسنده: حسين صفره (1)   چكيده: مولي محمدحسن فيض كاشاني، كتاب وافي ...

مسلمانانِ غيرشيعي و غيرِمسلمانان در آرا و برخوردهايِ فيض كاشاني محمدبن مرتضي معروف به ملامحسن فيض كاشاني ( 10075-1091ه )، محدث، محدث، مفسر، فقيه و متفكر نامي، در عين ايمان استواري كه به مبادي اسلام و تشيع داشت، و با وجود كوشش هاي بسياري و ارجدارش براي ترويج آئين مسلمانانِ غيرشيعي و غيرِمسلمانان در آرا و برخوردهايِ فيض كاشاني   ...

نسخه شناسي كتاب وافي كتاب الوافي تأليف محمد محسن بن مرتضي معروف به فيض كاشاني ( متوفاي 1091ق )، از بدو تأليف مورد توجه دانشمندان قرار گرفته و يكي از كتابهاي چهارگانه ي متأخر شيعه قلمداد شده است. فيض كاشاني در كتاب وافي، جميع نسخه شناسي كتاب وافي   نويسنده: علي صدرايي خويي (1)   چكيده: كتاب الوافي تأليف محمد ...

جغرافياي مواجهه ي فيض کاشاني با ابوحامد غزالي ابوحامد غزالي يکي از برجسته ترين متفکراني است که توانسته در جهان اسلام در حوزه هاي گوناگون تأثيرات ژرفي را موجب شود. جامعيت وي در علوم گوناگون و مواجهه ي نزديک وي با جماعات مختلف و نيز صراحت بيان وي جغرافياي مواجهه ي فيض کاشاني با ابوحامد غزالي   نويسنده: طاهره غلامي ...

امکان و جواز فهم و تفسير قرآن از ديدگاه فيض کاشاني امکان فهم و جواز تفسير قرآن از سوي غيرمعصوم يکي از مباحث مهم و کليدي در شناخت قرآن کريم است. ديدگاهي که از ديرباز به اخباريان نسبت داده شده، امتناع فهم غير معصومان و اختصاص فهم قرآن و در پي آن تفسير قرآن به امکان و جواز فهم و ...

بررسي بهره گيري فيض از صدوق در تفسير صافي بررسي ميزان تأثيرپذيري يک دانشمند در آثارش، از يک دانشمند پيشين يا هم عصر ديگر، يکي از زمينه هاي پژوهش در عصر حاضر است. نوشته ي پيش رو عهده دار بررسي بهره گيري ملامحسن فيض کاشاني از آثار دانشمند قرن بررسي بهره گيري فيض از صدوق در تفسير صافي   نويسنده: ...

مباني، قواعد و روش هاي تفسيري فيض کاشاني صافي و أصفي دو اثر جامع و برجسته ي تفسيري فيض اند. تفسير صافي يکي از معروف ترين تفاسير شيعي است که به زبان عربي بوده و فيض کاشاني در آن به تفسير تمامي آيات قرآن و ذکر روايات تفسيري آنها پرداخته است. تفسير مباني، قواعد و روش هاي تفسيري فيض کاشاني ...

روش هاي فقه الحديثي فيض کاشاني در الوافي فيض کاشاني محدث بزرگ شيعه در قرن يازدهم هجري، جامع کتب اربعه در اثر سترگ الوافي است. وي با درک اهميت « فقه الحديث » نسبت به « رواية الحديث » و کمبود آن در اصل کتب اربعه، به بيان و توضيح روايات در ذيل آنها روش هاي فقه الحديثي فيض کاشاني ...