همه

صنعانی؛ سلفی تکفیری یا سلفی میانه‌رو ابن الامیر صنعانی یکی از علمای زیدی سلفی در قرن دوازدهم به شمار می‌آید. دیدگاه‌های اعتقادی او در مسئله توحید، شرک و بدعت متأثر از اندیشه‌های سلفی ابن تیمیه ‌است که در آثارش انعکاس یافته‌ است. او با توسعه‌ی مفهوم شرک صنعانی؛ سلفی تکفیری یا سلفی میانه‌رو   نویسنده: سید محمد مهدی عمادی (1) ...

چیستی نسبت پدیده تکفیر با آموزه کرامت انسانی اسلام کرامت یا شرافت انسان، در بافت فلسفی بر خصلت والایی (شرافت) او از دیگر موجودات دلالت می‌کند و در بافت اخلاقی بر بایستگی یا نابایستگی رفتارهای ارادی (عمل کریمانه و دنیئانه) و در بافت حقوقی، بر بایستگیِ دست یابی او چیستی نسبت پدیده تکفیر با آموزه کرامت انسانی اسلام   نویسنده: ...

فتاوای تکفیری، چالشی در برابر نهاد افتاء: بازخوانی برخی شرایط افتاء از منظر مذاهب اسلامی به شهادت آیات و روایات فراوان، یکی از شئون پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مقام افتاء بوده‌ است. این شأن در ادامه به‌ امامان. در نگاه شیعی. و صحابه و تابعین. در نگاه ‌اهل سنت واگذار شد و ایشان نیز با ...

سلفی‌گری اخوان المسلمین و تقریب اخوان المسلمین مصر، که خود را سلفی معرفی می‌کند، جریانی است که در اصل سلفی‌گری با سایر سلفیه مشترک است، اما تفاوت‌های مهمی نیز با دیگر انواع آنها دارد. از آنجایی که ‌این جریان امروزه در بیش از هفتاد کشور طرفدار دارد، سلفی‌گری اخوان المسلمین و تقریب   نویسنده: حبیب حاتمی (1)   چکیده اخوان ...

بررسی گفتمان سید قطب و تأثیر آن بر شکل گیری جریان‌های تکفیری مصر جریان‌های تکفیری یکی از خطرناک‌ترین جریان‌های دوران معاصر است که سهم عمده‌ای در ایجاد اسلام هراسی دارد. مصر یکی از خاستگاه‌های مهم جریان تکفیری در عصر جدید محسوب می‌شود. نگاهی موشکافانه به زمینه‌های بررسی گفتمان سید قطب و تأثیر آن بر شکل گیری جریان‌های تکفیری مصر   ...

سلفی‌گری و نظام بین المللی؛ چالش‌ها و راهکارها در تاریخ تحولات جهان اسلام، اهل سنت و شیعیان، سلفی‌گری را به عنوان جریانی ضد عقل و تعقل و متکی به ظواهر می‌شناسند. شکل گیری این جریان فکری از سده چهارم ه.ق، آغاز شد و بعدها ابن تیمیه و شاگردانش آن را مدون سلفی‌گری و نظام بین المللی؛ چالش‌ها و راهکارها   ...

اقدامات سلفی‌های تکفیری؛ فرصت‌های به وجود آمده برای جمهوری اسلامی ایران تکفیری‌های جدید که متأثر از بنیادگرایی متعصب سلفی‌های سابق هستند، تهدیدات زیادی را برای مسلمانان منطقه و حتی سایر ملت‌ها به وجود آورده‌اند. این تهدیدات به ویژه بعد از تحولات اخیر جهان اسلام (بیداری اسلامی) شکل جدیدی اقدامات سلفی‌های تکفیری؛ فرصت‌های به وجود آمده برای جمهوری اسلامی ایران   ...

ادله خداشناسی و نقد شبهات منكران برهان حركت در اثبات خدا در نظر اولیه حركت از مكانی به مكان دیگر در پاسخ سؤال فوق تعریف می‌شود. این پاسخ در تعریف حركت درست اما ناقص است زیرا تنها حركت در مكان (این) را در برمی‌گیرد. تغییر تدریجی رنگ سبز سیب به سرخی یك حركت برهان حركت در اثبات خدا   نویسنده: ...

ادله خداشناسی و نقد شبهات منكران برهان نظم در اثبات خدا (1) این برهان به دلیل سادگی از براهین مردم‌پسند و مورد توجه پیامبران است. پیشینه آن به افلاطون و ارسطو می‌رسد. (1) پیش از تقریر و اثبات وجود خدا از طریق برهان نظم نخست به تعریف نظم می‌پردازیم. برهان نظم در اثبات خدا (1)   نویسنده: محمدحسن قدردان قراملكی ...

ادله خداشناسی و نقد شبهات منكران برهان فطرت در اثبات خدا (1) فطرت از ماده «فطر» اشتقاق یافته كه در لغت عرب در معانی مختلف مانند ابتدا، اختراع، پاره كردن از طول و خلقت استعمال شده است. فطرت در ادبیات عرب بناء نوع و بر خلقت خاص دلالت می‌كند. این واژه وقتی به انسان نسبت برهان فطرت در اثبات خدا ...

برهان نظم در اثبات خدا (2) مخالفان در تضعیف برهان نظم می‌كوشند نشان دهند كه احتمال تحقق نظم بدون ناظم هر چند صرف احتمال است، اما احتمال بعید یا محال نیست. برهان نظم در اثبات خدا (2)   نویسنده: محمدحسن قدردان قراملكی   شبهه سوم: حساب احتمالات مخالفان در تضعیف برهان نظم می‌كوشند نشان دهند كه احتمال تحقق نظم بدون ...

ادله خداشناسی و نقد شبهات منكران برهان فطرت در اثبات خدا (2) فطری و ذاتی بودن یك امر دارای پارامترها و خصوصیاتی است كه آن را از غیرذاتی تفكیك می‌كند، مثلاً محبت به نفس خود، یك وصف فطری و ذاتی است كه دارای خصوصیات خاصی است. مهم‌ترین ویژگی‌های امر ذاتی عبارتند از: برهان فطرت در اثبات خدا (2)   نویسنده: ...

ادله خداشناسی و نقد شبهات منكران برهان معقولیت (دفع خطر محتمل) در اثبات خدا این برهان برهان معقولیت یا دفع خطر احتمالی است كه در غرب به «شرط پاسكال» معروف است. حاصل آن این است كه اگر فرضاً براهین اثبات خدا از جهت منطقی اعتبار لازم را نداشته باشند، ما درباره‌ی باور و ایمان به خداوند و برهان معقولیت (دفع ...

دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (1) منكران و ملحدان علاوه بر تشكیك در براهین خداشناسی به گمان خویش می‌كوشند با دلایل و شبهات مختلف، مدعای خود (عدم وجود خدا) را اثبات كنند. آنان به دلایل و شبهات مختلف چنگ زدند كه اینجا به تحلیل و نقد آنها می‌پردازیم: دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها ...

دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (2) گروهی از ملحدان می‌كوشند وجود خداوند را به زعم خود معلول و ساخته حالات ذهنی و روانی انسان وصف نمایند و به تعبیری برای خداوند منشأ و خاستگاه غیرواقعی تبیین كنند. آنان با تقریرات مختلف ذیل درصدد توجیه مدعایشان دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا ...

خاستگاه آموزه‌ی ارجاء در اسلام ارجاء در لغت به دو معنی آمده است: الف: امیدوار کردن؛ رجا، یرجو، رجاء و رَجوا، ضدِّ یَئس، بنابراین همزه‌ی آخر منقلب از حرفه علّه است. ب: پس افکندن و کار را به تأخیر انداختن؛ أرجاء الأمرَ ای إخّره. در قرآن مجید آمده است: خاستگاه آموزه‌ی ارجاء در اسلام   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   ...

دیدگاه مرجئه درباره‌ی ایمان مسئله‌ی اصلی و محوری مرجئه مسئله‌ی ایمان است که آنها متّفقاً عمل را از اجزاء و ارکان ایمان به شمار نیاوردند، امّا از این اصل مسایلی متفرّع شد از جمله: دیدگاه مرجئه درباره‌ی ایمان   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   مسئله‌ی اصلی و محوری مرجئه مسئله‌ی ایمان است که آنها متّفقاً عمل را از اجزاء و ...

بنیان گذار کلام اعتزال واصل در سال 80 هجری (699 یا 700 م) در مدینه‌ی طیّبه متولّد شد؛ به اتفاق آراء، او برده به دنیا آمد. برخی او را برده‌ی بنی ضَبه (سوسمار)، و برخی دیگر برده‌ی بنی مخزوم و برخی برده‌ی بنی هاشم، غلام محمد حنفیه بنیان گذار کلام اعتزال بنیان گذار کلام اعتزال   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری ...

دیدگاه‌های کلامی واصل بن عطا واصل، اصل در علم کلام، رأس اعتزال و بنیان گذار کلام معتزله و رییس اول آنهاست. بنابراین، در واقع و به معنایی وسیع باید تمام معتزله را پیروان وی به شمار آورد ولی در کتب فرق و ملل و نحل تنها عدّه‌ای از معتزله را واصلیّه دیدگاه‌های کلامی واصل بن عطا   نویسنده: دکتر محسن ...

دیدگاه‌های کلامی ابوالهذیل علّاف ابوالهذیل که متکلّم و متفکّری بسیار قوی و نیرومند بود، در مسایل مختلف کلامی و فلسفی به تفکّر و تأمّل پرداخت و در اغلب مسایل متداول عصرش اظهار رأی و عقیده کرد و پیروانی یافت که در کتب فرق، با عنوانِ فرقه‌ی هذیلیّه یا دیدگاه‌های کلامی ابوالهذیل علّاف   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   ابوالهذیل که ...

فیلسوف معتزله ابوالهذیل، محمدبن الهذیل بن عبدالله بن مکحول عبدی معروف به علّاف، یا حَمدان بن هذیل علّاف و یا محمدبن هذیل بن عبدالله بن مکحول، آزاد عبدالقیس، قبیله‌ای از قبایل بحرین است. طبق نوشته‌ی قدما او علّاف فیلسوف معتزله   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   نام و شهرت ابوالهذیل، محمدبن الهذیل بن عبدالله بن مکحول عبدی (1) معروف به ...

دیدگاه‌های کلامی ابراهیم نظام اکثر دانشوران و متفلسفان مسلمان در قرون گذشته – که تخصص معمول نبوده – در مسایل متنوّع علمی و فرهنگی اعمّ از نقلی و عقلی می‌اندیشیدند و اظهارنظر می‌کردند، و به اصطلاح «متفنّن» و یا «ذوفنون» بودند. نظّام هم به حسب دیدگاه‌های کلامی ابراهیم نظام   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   اکثر دانشوران و متفلسفان مسلمان ...

پیدایش کلام اسلامی از منابع معتبر اسلامی چنین برمی‌آید که در زمان حیات رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) بحث و جدال در مسایل عقیدتی رایج نشده است، اگرچه صحابه به ندرت در برخی از این مسایل، مثلاً قضا و قدر، به بحث و گفت و گو پیدایش کلام اسلامی   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   از ...

نگاهی به کلام قدیم کلام، یا علم الکلام (علم کلام)، در اسلام عنوان آن شاخه از علم است که معمولاً به «الهیّات نظری» ترجمه شده است. کلام لفظاً به معنای «سخن» «سخن گفتن» یا «چندین کلمه» است؛ یتکلّم فی یعنی درباره‌ی مطلبی یا موضوعی سخن نگاهی به کلام قدیم   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری    نگاهی به کلام قدیم (1) ...

قدریان نخستین مسئله‌ی قدر پیش از اسلام در میان قوم عرب مورد بحث بوده است. قول به قدر، که عقیده به نوعی جبر است، در میان طوایفی از این قوم رواج داشته است. آنها مرتکب فواحش و اعمال زشت می‌شدند و در مقام اعتذار آن اعمال را به خدا قدریان نخستین   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   زمان پیدایش مسئله‌ی ...

جبر و اختیار در کلام قدیم از مسایل مهم در علم کلام و فلسفه درباره‌ی افعال انسان. لغت جبر از اضداد، یعنی دارای معانی مقابل، است و به معانی مختلف به کار می‌رود، از جمله به معنای شکسته بستن، التیام یافتن استخوان شکسته، نیکوحال گردانیدن یا نیکوحال جبر و اختیار در کلام قدیم   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   از ...

نخستین فیلسوف مسلمان ابواسحاق ابراهیم بن سیّار بلخی بصری، مشهور به نظّام یکی از مشایخ و استادان نامدار فرقه‌ی معتزله است که در میان مسلمانان بیش از دیگران به تفکّرات و تأمّلات فلسفی پرداخت؛ در مسایل فلسفه اندیشیده و با متفلسفان زمانش به نخستین فیلسوف مسلمان   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   مقدّمه ابواسحاق ابراهیم بن سیّار بلخی بصری، مشهور ...

دیدگاه‌های فلسفی ابراهیم نظّام نظّام به راستی از ذهنی بسیار دقیق و عمیق فلسفی برخوردار بوده و مسایل فلسفی را به شدت و قوّت به خود جلب می‌کرده است؛ تا آنجا که می‌توان گفت همچنان که آب مایه‌ی حیات ماهیان است، تفکّرات و تأمّلات فلسفی نیز مایه‌ی حیات دیدگاه‌های فلسفی ابراهیم نظّام   نویسنده: دکتر محسن جهانگیری   نظّام به ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) آیا دلیلی بر نصب ائمه (ع) در قرآن هست؟ این شبهه که یکی از شبهات قدیمی و معروف اهل سنت هم است، ادعای نبود نصب امامت حضرت علی (علیه السلام) در قرآن کریم است که مدعی‌اند اگر امامت آن حضرت، به فرمان خداوند بود، لازم می‌آمد که در آیات نیز مورد تأکید آیا ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) عدم ذکر نام علی (علیه السلام) در قرآن هرچند نام حضرت علی (علیه السلام) در آیات قرآن مجید ذکر نشده است، اما آیات متعددی درباره آن حضرت نازل شده که مسلمانان صدر اسلام متوجه آن آیات بودند، چند آیه که در مسئله امامت آن حضرت دلالت شفاف داشتند، مورد عدم ذکر نام علی ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) نبود نصبِ ائمه (ع) در روایات نبوی یکی از شبهات معروف و مهم مخالفان امامت و تعیین نصب ادعای فقدان نصب امام علی (علیه السلام) برای امامت در روایات نبوی است. آنان مدعی‌اند اگر در روایات نبوی نصبی صورت می‌گرفت، نقل و گزارش می‌شد. نبود نصبِ ائمه (ع) در روایات نبوی   نویسنده: ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) آیا ائمه (ع) عامل تفرقه‌ی مسلمین شدند؟ یکی دیگر از ادله یا شبهات اهل سنت در انکار اصل نصب رویکرد آسیب‌شناسی از آن به زعم خودشان است، به این معنی که در صورت وجود نص خاص از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) درباره امامت و حکومت، عده‌ای موافق و آیا ائمه ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) آیا نصّ صریحی بر امامت امام علی (ع) هست؟ یکی از شبهات قدیمی و معروف اهل سنت این است که اگر از طرف پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) برای امامت حضرت علی (علیه السلام) حدیث و نصبی صورت می‌گرفت، آن نزد مسلمانان صدر اسلام معروف و آشکار می‌شد و آیا نصّ صریحی ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) چرا حضرت علی (ع) برای تصدی حکومت اقدام نکرد؟ یکی از شبهات قدیمی عالمان اهل سنت برای رد اصل نصب ادعای عدم اقدام حضرت برای به دست گرفتن زمام حکومت است، آنان مدعی‌اند که اگر از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) درباره خلافت برای حضرت علی (علیه چرا حضرت علی ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) بیعت صحابه و مردم با کاندیدای سقیفه (ابوبکر) یکی از ادله یا شواهد اهل سنت بر دیدگاه خود (نبود اصل نصب توسط پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلم)) ادعای اجماع حمایت مسلمانان و انصار از جریان سقیفه و نامزدی ابوبکر است، اگر از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) سکوت حضرت علی (ع) در برابر غصب خلافت حضرت علی (علیه السلام) در مرحله اول درصدد مقابله با حکومت وقت برآمد و لکن با کمبود و به تعبیر درست‌تر فقدان نیروی لازم مواجه شد که به ناچار از هدف خود منصرف شد. با این وجود برخی سکوت بیست و پنج ساله سکوت حضرت ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) پذیرش بیعت ابوبکر توسط حضرت علی (ع) بعضی با عدم دقت در زمان بیعت حضرت با خلیفه اول معتقدند که بیعت بر مشروعیت خلافت خلیفه دلالت می‌کند، و اگر حضرت در اوایل خلافت نیز با حکومت مشکلی داشته است این مشکل بعد از شش ماه حل شده و با بیعت اختیاری پذیرش بیعت ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) شرکت حضرت علی (ع) در شورای تعیین خلیفه‌ی سوم خلیفه دوم در آخرین روزهای خود انتخاب خلیفه بعدی خود را به عهده شورای شش نفره مرکب از: علی (علیه السلام)، زبیر، عبدالرحمن‌بن عوف، عثمان، طلحه و سعدبن مالک گذاشت، حضرت علی (علیه السلام) با شرکت در شرکت حضرت علی (ع) در شورای تعیین ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) چرا حضرت علی (ع) با خلفا همکاری می‌کرد؟ برخی بر این گمان‌اند که اگر از ناحیه پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بر خلافت و امامت حضرت علی (علیه السلام) نص و نصبی وجود داشت خلافت حق منحصره حضرت علی (علیه السلام) می‌شد و غیر آن حضرت عنوان حاکم چرا حضرت علی ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) چرا حضرت علی (ع) بعد از عثمان حکومت را به دست نگرفت؟ یکی از ادله اهل سنت مبنی بر نبود اصل نص و نصب بر امامت و خلافت حضرت علی (علیه السلام) استنکاف و سرباز زدن حضرت از پذیرفتن حکومت از سوی مردم بعد از قتل خلیفه سوم است. اهل سنت ادعا می‌کنند ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) چرا حضرت علی (ع) نماز را به خلفا اقتدا می‌کردند؟ یکی دیگر از شبهات این است که اگر خلفای معاصر حضرت علی (علیه السلام) غاصب و ظالم و غیرمشروع بودند، چرا حضرت در مراسم عبادی آن شرکت و به نماز جماعت آنان اقتدا می‌کرد؟ چرا حضرت علی (ع) نماز را به خلفا اقتدا ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) رابطه فامیلی حضرت علی (ع) با خلیفه دوم رابطه حضرت علی (علیه السلام) با خلفای زمانه مخصوصاً با خلیفه دوم از همکاری در عرصه‌های سیاسی، نظامی، عبادی، فرهنگی و اجتماعی فراتر بود، به گونه‌ای که حضرت دختر خویش به نام ام‌کلثوم را به تزویج خلیفه دوم رابطه فامیلی حضرت علی (ع) با خلیفه ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) چرا حضرت علی (ع) نام خلفا را بر فرزندان خود نهاد؟ برخی از اهل سنت برای مشروع جلوه دادن خلافت سه خلیفه اول از طرف حضرت علی (علیه السلام) به هرچه به نظرشان می‌رسد تمسک می‌کنند. یکی از این موارد این نکته است که می‌گویند رابطه حضرت با سه خلیفه اول به گونه‌ای ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) اعتراف خلفای راشدین به نصّ پیامبر (ص) درباره‌ی علی (ع) ابوبکر در روزهای آخر عمرش از چند امر اظهار تأسف می‌کند یکی از این موارد اعتراف به عدم ورود نص از سوی پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلم) درباره امر یعنی حکومت می‌باشد. اعتراف خلفای راشدین به نصّ پیامبر (ص) درباره‌ی علی ...

نقدِ شبهاتی درباره‌ی اصل نصب ائمه (ع) ستایش و تمجید حضرت علی (ع) از خلفا اهل سنت در بعض آثار روایی خود از حضرت علی (علیه السلام) احادیثی نقل کرده‌اند که به موجب آنها مقام ابوبکر و عمر از مقام حضرت علی (علیه السلام) برتر است و این بر ستایش خلفا و قول به افضلیت آنها از سوی حضرت علی ...

شئون امامت به دلالتِ نص برخی معتقدند ماهیت امامت بر جنبه هدایت‌گری امام و به تعبیری رهبری و مرجعیت دینی مردم استوار است و لذا اگر بر نصب حضرت علی (علیه السلام) به عنوان امام از سوی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) روایات هم وارد شده شئون امامت به دلالتِ نص   نویسنده: محمدحسن قدردان قراملکی   ...

جوانی حضرت علی (ع) برای امامت یکی از مستمسکان و به تعبیر دقیق‌تر بهانه‌های مخالفان امامت حضرت علی (علیه السلام) جوانی وی بود، آن حضرت موقع رحلت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) حدود سی سال سن داشت، عمر وقتی از شرافت، سابقه اسلام و جوانی حضرت علی (ع) برای امامت   نویسنده: محمدحسن قدردان قراملکی   ...

اهل مزاح بودن حضرت علی (ع) دلیلی بر غصب خلافت او یکی از توجیهات خلیفه دوم پیش کشیدن اهل مزاح و شوخ‌طبع بودن حضرت است، چنان‌که وی در گفتگوی با ابن‌عباس به سه علت (کثرت شوخی، بغض قریش و صغر سن) در حذف حضرت از صحنه حکومت اشاره و تصریح می‌کند که اهل مزاح بودن حضرت علی (ع) دلیلی بر ...

امامت حضرت علی (ع) متوقف به بیعت مردم (مشروعیت سیاسی) بود. مشروعیت مقدمه‌ی تحقّق نص بر امامت برخی به ورود نص درباره امامت و خلافت حضرت علی (علیه السلام) معتقدند لکن تحقق و تنجز امامت به معنای سیاسی و اجتماعی آن را به بیعت و رأی مردم منوط می‌دانند؛ چنان‌که گفته‌اند: مشروعیت مقدمه‌ی تحقّق نص بر امامت   نویسنده: محمدحسن ...

اختصاص امامت به ولایت معنوی برخی از اهل تصوف که اکثر ظواهر نصوص دینی را با نگره تصوف و عرفانی با گرایش خاص خود تفسیر و تأویل می‌کنند، نصوص امامت را نیز با چنین رویکردی تأویل نموده‌اند، آنان امامت را نه در رهبری سیاسی و اجتماعی بلکه اختصاص امامت به ولایت معنوی   نویسنده: محمدحسن قدردان قراملکی   برخی از ...