همه

آيا اگر نمازگزار در جايي كه بايد بنشيند و تشهد بخواند، اشتباها بلند شود يا در جايي كه بايد بايستد، اشتباها بنشيند، سجده سهو لازم مي شود؟  آيات عظام امام، سيستاني، وحيد، زنجاني، فاضل: بنابر احتياط مستحب، سجده سهو به جا آورد. آيات عظام نوري، اراكي: سجده سهو لازم است. بقيه مراجع: بنابر احتياط واجب، سجده سهو لازم است. پي نوشت: ...

اگر روزه دار چند بار در طول روز يكي از مبطلات – غير از آميزش- را انجام دهد (مثلا چند بار غذا بخورد) آيا موجب تكرار كفاره مي شود؟ آيات عظام امام، خامنه اي، سيستاني، صافي، نوري، مكارم، بهجت، فاضل: يك كفاره كافي است. آيات عظام وحيد، تبريزي: بنابر احتياط واجب در مورد استمناء، كفاره تكرار مي شود و در غير ...

همه مراجع: خير؛ حكم تخيير – بين قصر و تمام – مختص نماز است و شامل روزه نمي شود، بنابراين نمي تواند روزه بگيرد. نكته: اماكني كه مسافر بين شكسته يا تمام خواندن نماز مخير مي باشد عبارتند از: مسجد الحرام، مسجد النبي، مسجد كوفه و حرم اباعبدالله الحسين عليه السلام. (اشاره: در محدوده هاي قديم و جديد اماكن شريفه، اختلاف فتوا ...

اگر شخصي در نماز بسمله (بسم الله الرحمن الرحيم) را به نيت يك سوره بگويد و بعد تصميم بگيرد سوره ديگري بخواند، آيا لازم است بسم الله را تكرار كند؟ آيات عظام امام، خويي، وحيد، صافي، زنجاني، نوري، بهجت، فاضل: بايد تكرار نمايد. آيت الله سيستاني: بنابر احتياط واجب، تكرار نمايد. آيات عظام رهبري، مكارم: تكرار لازم نيست. پي نوشت: ...

اگر روزه دار در سحر تا پايان اذان، امساك نكرده باشد و غذا خورده است، حكم روزه او چيست؟  همه مراجع: ملاك امساك براى روزه، طلوع فجر صادق است. بنابراين اگر با شروع اذان، اطمينان به طلوع فجر پيدا كند، نبايد چيزى بخورد و اگر لقمه‏ اى در دهان دارد، نبايد فرو برد. امّا اگر اطمينان به دخول وقت ندارد، ...

1. خيس كردن لباسي كه بر تن دارد. 2. انجام دادن كاري كه موجب ضعف شود مثل خون دادن و …. 3. كشيدن دندان و هر كاري كه از دهان خون بيايد. 4. دارو ريختن در چشم.  5. سرمه كشيدن. 6. نشستن در آب. 7. بوئيدن گياهان معطر. 8. استعمال شياف جامد. 9. مسواك كردن با چوب تر. 10. انجام كاري ...

  وقت مخصوص: به اندازه خواندن يك نماز با مقدماتش، وقت اختصاصي نماز اول است و در انتهاي وقتِ زمان باقيمانده براي نماز دوم، وقت اختصاصي نماز دوم است. مثلا از اول وقت شرعي ظهر، به اندازه چهار ركعت، وقت اختصاصي نماز ظهر است و در انتهاي وقت، يعني به اندازه چهار ركعت مانده تا مغرب (يا غروب) وقت مخصوص نماز ...

كسي كه به جهت افطار عمدى روزه، كفّاره برعهده دارد، اما درآمدى ندارد و تحت تكّفل پدراست؛ چه كسى بايد كفاره را بدهد؟ همه مراجع (به جزآيات عظام خامنه ‏اى و مكارم): بنابر احتياط واجب، هر وقت خودش متمكن شد، بايد كفّاره را بدهد و بر عهده پدرش نيست. آيات عظام خامنه ‏اى و مكارم: تكليف از او ساقط است ...

همه مراجع: نگاه به فيلم ‏هاى مبتذل و شهوت برانگيز، حرام است؛ خواه در ماه رمضان باشد يا غير آن و اگر احتمال مى‏ دهد با نگاه به اين نوع فيلم‏ها، منى از او خارج مى‏ شود – چنانچه منى بيرون بيايد  روزه ‏اش باطل است. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1595 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 1603 ...

همه مراجع: بلى، اقتدا به جماعت در نماز قضا، اشكال ندارد و لازم نيست هر دو يك نماز بخوانند؛ بلكه قضاى نماز صبح رامى‏ توان به نماز ظهر يا عصر امام جماعت اقتدا كرد. منبع: توضيح ‏المسائل مراجع 1388،آيت الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 1387؛آيت الله وحيد،توضيح‏ المسائل، م 1396؛ دفتر:آيت الله خامنه ‏اى.

بر اساس دستورات دين مبين اسلام براي شخصي كه در حال احتضار(مرگ) است احكام واجب و مستحبي وجود دارد كه به برخي از آن ها اشاره مي شود: واجبات: مسلمانى را كه محتضر است يعنى در حال جان دادن مى‌باشد مرد باشد يا زن، بزرگ باشد يا كوچك، بايد به پشت بخوابانند به طورى كه كف پاهايش به طرف قبله ...

همه مراجع: اگر در رساندن آب به اعضا و در شستن او كمك كند، وضويش باطل است. منبع: العروة الوثقى، شرائط الوضو، التاسع. 

شب، قصد گرفتن روزه داشتم، اما سحر بيدار نشدم تا نيّت كنم. نزديك آفتاب از خواب بيدار شدم، آيا روزه ‏ام صحيح است؟ همه مراجع: اگر آنچه روزه را باطل مى‏ كند، انجام نداده ‏ايد، روزه صحيح است.   منبع: العروة الوثقى، ج 2، نية الصوم.  

آيات عظام امام(ره)، رهبري، مكارم، فاضل(ره): بنابر احتياط واجب در نمازهاي واجب از غروب تا اذان صبح را نصف مي كنيم و در نمازهاي مستحب مثل نماز شب از غروب تا طلوع آفتاب را نصف مي كنيم. آيات عظام وحيد، صافي، گلپايگاني(ره): بنابر احتياط واجب در نمازهاي واجب ، غروب را تا اذان صبح نصف مي كنيم. آيات عظام سيستاني، ...

همه مراجع: خير، صرف آن در اين امور جايز نيست و بايد با آن فقيران را اطعام كرد. منبع: العروة الوثقى، ج 2، فيما تعليق باالكفاره، م 24.  

همه مراجع: اگر تا پيش از اذان صبح به آب دسترسى ندارد، تيمم بدل از غسل جنابت كند و روزه او صحيح است. بعد از اذان در صورت دسترسى به آب، براى نماز صبح غسل كند و در غير اين صورت، با همان تيمم نماز صبح خود را بخواند.   منبع: توضيح المسائل مراجع،م 726 ؛آيت الله وحيد، توضيح المسائل، ...

گاهي دليل يك مساله شرعي، به طور صد در صد براي مجتهد روشن است، در اين صورت درباره آن مساله فتوا مي دهد ولي گاهي به عللي – از قبيل روشن نبودن دليل مساله به طور قطعي براي مجتهد و …- از فتوا دادن خودداري مي كند و در مساله احتياط مي كند. ويژگى فتوا آن است كه مقلّد نمى تواند در آن، به ...

همه مراجع : اگر نماز عيد فطر مى‏ خواند، بنابر احتياط واجب بايد پيش از نماز بدهد يا [كنار بگذارد] و اگر نماز عيد نمى‏ خواند، تا ظهر روز عيد فطر مهلت دارد. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل‏ مراجع، م 2029؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2046 ؛ دفتر:آيت الله خامنه‏ اى.

همه مراجع: مستحب است خويشاوندان، همسايگان، اهل علم و فضل و هر كسي كه نسبت به ساير فقرا فضيلتي دارد، بر ديگران مقدم شود. پي نوشت:  امام، تحرير الوسيله، زكات فطره. عروة الوثقي، كتاب الزكاة، فصل في مصرفها، م 5. جامع احكام، رضوي، م 607.  

همه مراجع: آرى، رساندن آب به جاهايى كه بايد شسته شود، كافى است؛ هر چند با گرفتن زير شير آب باشد و دست كشيدن لازم نيست. منبع: العروة الوثقى، ج 1، افعال الوضو، الاول. 

آيات عظام امام(ره)، مكارم: مانعي ندارد، اما بهتر است كه نماز را به نيت خودش به جا آورد و ثوابش را هديه كند. آيات عظام خويي(ره)، تبريزي(ره)، سيستاني، وحيد: مي تواند رجائاً بخواند. آيت الله بهجت(ره): مي تواند و بهتر است ثواب آن را براي او هديه كند. بقيه مراجع: جايز نيست، اما مي تواند نماز مستحبي را بخواند و ...

همه مراجع: آرى، مى‏ تواند به عنوان هديه بدهد و لازم نيست به او بگويد زكات فطره است؛ ولى بايد در نيت قصد زكات كند. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1935 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 1952 و دفتر:آيت الله خامنه ‏اى.

همه مراجع: انسان بايد زكات فطره را به قصد قربت – يعني براي اطاعت و انجام دادن فرمان خداوند عالم – بدهد و هنگامي كه آن را پرداخت مي كند نيت دادن فطره نمايد. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج2، م 2024، جامع احكام، رضوي، م 622.

همه مراجع : خير، كفايت نمى ‏كند؛ ولى مى‏ تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عيد فطر، طلب خود را بابت فطره حساب كند. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2025 ؛ دفتر: آيت الله خامنه ‏اى . آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2042 .

بر هر مكلفي كه در غروب شب عيد فطر شرائط ذيل را دارا باشد، پرداخت زكات فطره خود و كساني كه عرفا نان خور او محسوب مي شوند، واجب است: 1. بالغ باشد. 2. عاقل باشد. 3. فقير نباشد. 4. بيهوش نباشد.  

همه مراجع  (به جز آيت الله بهجت): اگر در محل و شهر خودش مستحق پيدا نشود، مى‏ تواند آن را به شهر ديگرى ببرد. آيت الله بهجت: مى‏ تواند فطره را به شهر ديگرى ببرد؛ هر چند در شهر خودش مستحق پيدا شود. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2035 ؛ آيت الله خامنه‏ اى، استفتاء، س 857 ...

همه مراجع (به جز آيات عظام سيستانى و مكارم): بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند. آيات عظام سيستانى و مكارم: احتياط واجب آن است كه اگر مى‏ توانند، خودشان فطره بدهند. منابع : همه مراجع ، توضيح المسائل مراجع، م 2006 ؛ وحيد،توضيح المسائل، م 2023. آيات عظام سيستانى و مكارم: توضيح المسائل مراجع، م 2006

همه مراجع: اگر پدر و مادر فقير باشند، بر فرزندان واجب است كه مخارج آنان را بپردازند و نمى ‏توان چيزى از زكات فطره به ايشان داد. منبع: توضيح المسائل مراجع، م 1948؛ آيت ‏الله نورى، توضيح المسائل، م 944. 

همه مراجع (به جز آيات عظام سيستانى، مكارم و وحيد): اگر ندانيد موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضويتان صحيح است؛ ولى اگر در وقت وضو، به مانع توجه نداشته ‏ايد، بنابر احتياط واجب، دوباره وضو بگيريد. آيات عظام مكارم و وحيد: اگر ندانيد موقع وضو بوده يا بعد پيدا شده، وضويتان صحيح است؛ ولى اگر در هنگام وضو ...

  همه مراجع : اگر با اجازه صاحب خانه از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط مي ‏شود. منابع : همه مراجع ، آيات عظام تبريزى، استفتاءات، س 782 ؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 637 ؛ مكارم و بهجت، توضيح المسائل مراجع، م 2006؛ دفتر: همه.

آيا در ركوع و سجده نماز واجب، مي توان از روي اختيار، به يك ذكر «سبحان الله» اكتفاء كرد؟ امام (ره): بنابر احتياط واجب سه مرتبه گفته شود. آيت الله بهجت (ره): بنابر احتياط مستحب سه بار گفته شود. بقيه مراجع: واجب است سه مرتبه گفته شود. پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 1028 و 1049. جامع احكام، رضوي، ...

همه مراجع(به جز آيات عظام مكارم و سيستاني): لازم نيست قضاى روزه ‏ها پى در پى باشد، ولى در كفّاره – چنانچه گرفتن دو ماه روزه را اختيار كند – بايد يك ماه تمام و يك روز آن را از ماه ديگر پى در پى بگيرد. آيت الله مكارم: بنابر احتياط واجب سي و يك روز آن را پي در پي ...

مسح ابروها: آيات عظام خامنه اي، سيستاني، نوري: لازم نيست. بقيه مراجع: بنابر احتياط واجب لازم است. مسح روي بيني: همه مراجع: خير، هنگام تيمم مسح روى بينى لازم نيست. توضيح ‏المسائل مراجع، م 700 ؛ آيت الله نورى، توضيح ‏المسائل، م 701 ؛ آيت الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 707. 

بعضى از بنگاه‏ هاى خصوصى، با توجه به علاقه جوانان به فوتبال اوراقى را در معرض فروش قرار داده و از خريداران مى‏ خواهند كه نتيجه مسابقات ورزشى را پيش بيني كنند و به كسانى كه صحيح ‏ترين پاسخ را بدهند، جايزه نقدى اعطا مى ‏كنند، آيا اين كار جايز است؟ همه مراجع: خير، اين كار قمار و حرام است. ...

همه مراجع: بجا آوردن كفاره فوري نيست، اما نبايد در انجام آن كوتاهي داشته باشد. نكته: واجب فوري و غير فوري، از اقسام واجب غير موقت هستند. واجب فوري به اين معني است كه در اولين زمان ممكن بايد انجام شود و تأخير در آن جايز نيست، مثل جواب سلام.  پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 1684. جامع احكام، م ...

اگر نمازگزار پس از بررسي و تعيين جهت قبله به وسيله راههاي شرعي، در اثناي نماز متوجه شود جهت قبله اشتباه بوده، چه تكليفي دارد؟ الف- اگر انحراف كمتر از 90 درجه است:  همه مراجع: بايد قرائت را ترك كند و به سمت قبله برگردد و نماز را ادامه دهد. ب- اگر انحراف مساوي يا بيشتر از 90 درجه است: همه مراجع: ...

اگر زميني كه آب در آن فرو نمي رود و نجس شده باشد، چگونه مي توان با آب كر و جاري آن را پاك كرد؟  همه مراجع: بعد از برطرف كردن عين نجاست، يك مرتبه آب گرفتن كافي است و زمين و غساله پاك مي باشد. توضيح: غساله، آبي است كه در وقت شستن چيز نجس يا متنجس از آن ...

الف- اگر بين نماز، عذري برايش پيش آيد: همه مراجع: اشكال ندارد.   ب- اگر از ابتداي نماز، قصد فرادا كردن در بين نماز را داشت: آيات عظام امام، خامنه اي، زنجاني، نوري، بهجت، فاضل: اشكال ندارد. آيات عظام سيستاني، وحيد، صافي، تبريزي: بنابر احتياط واجب جايز نيست. آيت الله مكارم: جايز نيست.   ج- اگر در بين نماز، بدون عذر ...

آيات عظام امام، نوري: بنابر احتياط واجب در حرم و رواق ها توقف نكند. آيات عظام خامنه اي، سيستاني، وحيد، صافي، زنجاني، مكارم: محوطه اي كه ضريح مقدس و قبر مطهر در آن قرار دارد، نه تمام رواق ها و صحن ها. توضيح: توقف در حرم امامان (عليهم السلام) در احكام ويژه ذيل برخي غسل هاي واجب، داراي اهميت است. پي نوشت: ...

آيات عظام سيستاني، وحيد، تبريزي: باطل كننده نيست. آيات عظام صافي، بهجت، فاضل: بنابر احتياط واجب باطل كننده است. آيت الله زنجاني: بنابر احتياط وضو باطل است. بقيه مراجع: باطل كننده است.   پي نوشت: توضيح المسائل مراجع، ج1، م 323. جامع احكام، م107.

همه مراجع : قرض دادن پول در برابر اجاره و استفاده از خانه حرام و ربا است. منابع : آيات عظام امام، استفتاءات، ج 2 اجاره، س 29؛ تبريزى،استفتاءات، س 1201؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 830؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 1107؛ خامنه‏ اى، اجوبه، س 1662؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 1205؛سيستانى، سايت، اجاره و دفتر ...

1. غسل دهنده، بايد بالغ و مسلمان، بلكه در حال اختيار شيعه هم باشد. 2. ميت و كسي كه او را غسل مي دهد، بايد همجنس باشند؛ يعني ميت مرد را مرد و ميت زن را زن غسل دهد، هر چند با پوشش و بدون لمس و نگاه كردن باشد. 3. زن و شوهر مي توانند همديگر را – حتي بطور ...

همه مراجع: مى‏ تواند نماز مستحبى بخواند؛ ولى نمى‏ تواند روزه مستحبى بگيرد. منبع: توضيح‏ المسائل مراجع، م 1373، آيت الله نورى،توضيح‏ المسائل، م 1373، آيت‏ الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 1381؛ آيت ‏الله خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 743.

همه مراجع: خير، لازم نيست؛ مگر جاى مسح كه بايد خشك باشد. تبصره. اگر رطوبت جاى مسح به گونه ‏اى كم باشد، كه رطوبت كف دست بر آن غلبه كند و بگويند رطوبت مسح تنها از ترى كف دست است، اشكال ندارد.  منبع: توضيح‏ المسائل مراجع، م 256؛ آيت‏ الله وحيد، توضيح ‏المسائل، م 362؛ آيت‏ الله نورى، توضيح ‏المسائل، ...

آيا جايز است مبلغى پول، به كسى قرض داده شود و آن را به قيمت طلا محاسبه كند و هنگام پرداخت بدهى، بر اساس نرخ روز طلا محاسبه شود؟ همه مراجع: چنانچه پول را به او قرض داده، نمى ‏تواند بيش از آن مقدار طلب نموده و آن را با نرخ روز طلا محاسبه و دريافت كند. اما اگر نرخ ...

عدول در نماز به اين معنا است كه نمازگزار در هنگام خواندن نماز، نيت نمازش را به نماز ديگري برگرداند. الف- عدول از نماز قضا به ادا: همه مراجع: جايز نيست.   ب- عدول از نماز ادا به قضا: آيت الله مكارم: اگر يك يا دو نماز قبل از آن قضا شده باشد، بنابر احتياط واجب عدول كند و بعد از ...

آيات عظام امام، خامنه‏ اى، صافى، نورى و بهجت: مس اسماى بارى تعالى – به هر زبان و كيفيتى كه نوشته شده باشد – بدون وضو جايز نيست. آيات عظام تبريزى، سيستانى، مكارم و وحيد: مس اسماى بارى تعالى – به هر زبان و كيفيتى كه نوشته شده باشد – بنابر احتياط واجب، بدون وضو جايز نيست. آيت الله فاضل: كسى كه وضو ...

الف- مردان همه مراجع: فقط عورت پوشيده باشد و بهتر است از زانو تا ناف را بپوشاند. ب- زنان همه مراجع : بايد تمام بدن و موى خود را به جز صورت (به مقدارى كه شستن آن در وضو واجب است)، دست‏ها تا مچ و پاها را تا مچ بپوشاند؛ اما براى آنكه يقين كند كه مقدار واجب را پوشانده ...

مقصود از طهورين آب و خاك است و منظور از فاقد الطهورين شخصي است كه توانائي انجام هيچ يك از غسل، وضو و تيمم را ندارد. پي نوشت:  برداشت از منابع فقهي و توضيح المسائل مراجع.

اگر صيغه عقد خوانده شود و بعد از آن رضايت پدر جلب شود آيا عقد صحيح است؟ همه مراجع: اگر شرايط عقد رعايت شود و پدر دختر بعد از  آگاهى آن را اجازه دهد، عقد صحيح است. منبع: آيت الله خامنه‏ اى،استفتاء، س 92 ؛ آيت الله صافى، جامع الاحكام، ج 2، س 1272 ؛ آيت الله تبريزى، استفتاءات، س 1547؛ ...