همه

در پاسخ به اين پرسش بايد دو قضيه را مورد بحث قرار دهيم، يكي بحث روحانيت كه شامل حوزه هم مي‎شود و ديگر بحث انقلاب كه خود به خود جريان رهبري انقلاب را در برمي‎گيرد. انقلاب اسلامي و وظايف جوانانبايد توجه داشت كه انقلاب اسلامي ايران و تشكيل حكومت اسلامي ايران يكي از مهمترين و در عين حال مردمي‎ترين پديده ...

ترديدي نيست كه زنان در طول تاريخ از شأن و موقعيت لازم و كافي برخودار نبوده و غالباً دچار ستمي مضاعف بوده اند بي گمان ستم به زنان و ناديده گرفتن جايگاه آنان يكي از سياه ترين نقطه هاي تاريخ بشري است، براي نمونه در يونان باستان برخي بر اين اعتقاد بودند كه زنان پليدتر و خوارتر از حيوانات اند ...

ترديدي نيست كه زنان در طول تاريخ از شأن و موقعيت لازم و كافي برخوردار نبوده و غالباً دچار ستمي مضاعف بوده اند بي گمان ستم به زنان و ناديده گرفتن جايگاه آنان يكي از سياه ترين نقطه هاي تاريخ بشري است، براي نمونه در ميان مكاتب باستان و دانشمندان قديم، كم نيستند كساني كه زن را در مرتبة انساني ...

ترديدي نيست كه زنان در طول تاريخ از شأن و موقعيت لازم و كافي برخوردار نبوده و غالباً دچار ستمي مضاعف بوده اند بي گمان ستم به زنان و ناديده گرفتن جايگاه آنان يكي از سياه ترين نقطه هاي تاريخ بشري است، براي نمونه در ميان مكاتب باستان و دانشمندان قديم، كم نيستند كساني كه زن را در مرتبة انساني ...

برخي از كارهاي اجرائي مملكت، چون از شئون خاصي است و نيازمند انديشه استوار، غير منعطف وغير متاثر از احساسات وهمچنين نيازمند برخوداري از روحيه قوي و تحمل و بردباري زياد مي‌باشدو به ديگر سخن چون مسئوليت هاي کلان نگاه کلان نگري را لازم دارد ممکن از توانايي هر فردي خارج باشد و متناسب با روحيات زنان نباشد .بنابراين شايسته ...

زنان در طول 2500 سال مظلوميتي را بردوش مي‌كشيدند كه انقلاب اسلامي به ثمر نشست و با اعتماد به نفسي كه به آنان بخشيد موجب شد تا متوجّه خويشتن خويش شوند و آنان را قادر ساخت تا با حفظ اصول و ارزش‌هاي خود در عرصه‌هاي گوناگون حضور فعال و پويا داشته باشند. در همين راستا توجّه به نكات زير ضروري ...

نفس حضور زن در عرصه‌هاي اجتماعي و سياسي و اقتصادي: اسلام با نفس حضور زن در جامعه مخالف نيست، تحصيل علم و دانش براي خانم‌ها از ديدگاه اسلام منع نشده است.[1] در حديث مشهوري از رسول كرم ـ صلي الله عليه و  آله ـ وجود دارد كه: «طلب العلم فريضة علي كل مسلم و مسلمه» اسلام خروج از منزل و ...

پرسش مزبور در واقع مربوط به ابعاد وجوه «تساوي حقوق زنان و مردان» است كه در اكثر اسناد بين‌المللي از جمله منشور سازمان ملل متحد،[1] اعلاميه جهاني حقوق بشر،[2] ميثاق بين‌المللي حقوق مدني ـ سياسي[3] و كنوانسيون «محو كليه اشكال تبعيض عليه زنان»[4] و ساير كنوانسيون‌ها و قطعنامه‌هاي بين‌المللي ناظر بر توسعه و تأمين تساوي حقوق زنان و مردان مورد ...

واقعيت اين است كه شغل اجتماعي از اين جهت كه زن يا مرد متصدي انجام آن است، تفاوتي ندارد. امّا نسبت به زنان و مردان محدوديت‌هايي وجود دارد. كه برخي از اين محدوديت‌ها اختصاص به زنان دارد.مهم‌ترين عوامل محدوديت‌زاي مشاغل اجتماعي زنان عبارتند از:1. عوامل طبيعي: روشن است كه زنان به لحاظ طبيعي تفاوت‌هايي با مردان دارند. بافت فيزيكي و ...

حضور و مسئوليت‎پذيري زنان در طول تاريخ عموماً و در وضعيت كنوني نظام بين‎الملل خصوصاً، موضوعي بس گسترده و حياتي و در عين حال نيازمند اهتمام و دقتي بيش‌تر است. بررسي وضعيت و نقش بانوان از نقطه نظر فرهنگي اجتماعي در دو مقطع پيش از ظهور دين حياتبخش اسلام و پس از آن، تا برسد به دوره‎هاي معاصر و خصوصاً ...

ديدگاه اسلام نسبت به زننگاه اسلام نسبت به زن نگاهي ارزشمندانه و قابل ستايش است. از نظر اسلام خلقت موجودات و از جمله زن داراي يك طرح پيشين و حكيمانه است و به همين دليل، ‌هدفمند است. «ربنا الّذي اعطي كلّ شيء خلقهُ ثمّ هدي»[1]. اين اصل خلقت هيچ گاه بر پايه ظلم بنا نهاده نشده: «و ما ربك بظلّامٍ ...

در ابتدا لازم است رابطه حق و تكليف، در مباحث حقوقي شناخته شود تا بتوانيم اين مطلب را خوب ازريابي كنيم. هر تكليفي در مقررات حقوقي، ملازم با حقي است كه براي ديگران در نظر گرفته شده است و هر حقي نيز براي ديگران تكليفي را به همراه دارد. از اين رو مي‌گويند : حق و تكليف دو مفهوم متلازم ...

مشاركت سياسي: عبارت است از آن دسته فعاليت‌هاي ارادي و اختياري كه اعضاي يك جامعه در آن مشاركت مي‌كنند تا به وسيلة آن در انتخاب حاكمان و سياستمداران شركت كنند و به طور مستقيم يا غير مستقيم در سياستگذاري‌هاي عمومي مشاركت مي‌كنند.[1]مشاركت سياسي امروزه يكي از مؤلفه‌هاي اصلي توسعه محسوب مي‌شود و مردم در برابر سرنوشت اجتماعي و سياسي خود ...

بايد دانست كه بحث قوميت گرايي و قوم سالاري، معضلي نيست كه فقط مختص به ايران و كشورهاي خاصّي در دنيا باشد، بلكه اين معضل گريبانگير اكثر كشورهاي جهان شده است. والتر كان، پيرامون اين مسئله مي گويد: «تعداد متنابهي از دولت ها چند قوميتي «Multi Ethnic» هستند. آگاهي قومي در سال هاي اخير قطعاً در حال افزايش بوده است. ...

بحث مدارا و خشونت سابقه طولاني در تاريخ انسان دارد و اينكه حادثه عاشورا نتيجه خشونت نبوي است يا از آثار حسد و كينه ديرينه بني اميه نسبت به فرزندان هاشم است، جاي تأمل و بحث دارد. به نظر مي رسد حادثه عاشورا ريشه در اختلافات دامنه دار بني اميه با بني هاشم دارد، به شهادت تاريخ، اميه، فرزند عبدالشمس، ...

مكتب فقهي اسلام، نسبت به ديگر نظام‌هاي حقوقي جهان از امتيازها و برجستگي هاي بسياري برخوردار است، از جمله ژرفا، گستردگي، ضمانت اجرا، قواعد فراگير، جامع بودن، و عقلاني بودن را مي توان برشمرد. اين ويژگي ها، مكتب فقهي اسلام را يك نظام حقوقي پيشرو، مترقي و تكامل يافته ساخته است.رسالت فقه، اداره زندگي فردي و اجتماعي انسان ها و ...

دليلي وجود ندارد كه اين موضوع را عقل نپذيرد و در مراجعه به عقل، عقل هيچ منعي را در اين زمينه ندارد. سيره عقلاء تمام جوامع گذشته و حال اين بوده است كه حاكمان رهنمودهائي در مورد انتخاب رهبر بعد از خويش براي ملت خود داشته‎اند. اين عمل به شيوه‎هاي مختلف در جوامع اعمال شده است. بعضي به صورت مشخص ...

سؤال فوق مشتمل بر سه قسمت است كه به هريك از آنها پاسخ جداگانه داده مي شود:الف: فقه سياسي چيست؟ب: به چه نوع احكامي گفته مي شود؟ج: تاريخ پيدايش آن به چه دوره‌اي مي رسد؟الف: عنوان سؤال (فقه سياسي) از دو كلمة فقه و سياسي تشكيل شده است. فقه در لغت به معناي فهميدن و درك كردن است و در ...

براي پاسخگويي به اين سؤال از سوي صاحب نظران تبيين هاي مختلفي صورت گرفته است كه برخي از آنها را در اين مجال بررسي مي كنيم:الف) فطري بودن دين پشتوانه ثبات احكام آن:دين حقيقتي است كه بر فطرت آدمي نهاده شده است . بدين معني كه دين يك امر فطري است و ريشه در سرشت آدمي دارد . مطالعات توحيدي ...

فقه تئوري واقعي و كامل اداره انساني از گهواره تا گور است.[1] كمال و غنامندي فقه ريشه در كمال و غنامندي دين دارد. زيرا فقه فهم احكام دين و مقررات ديني از منابع ديني است و دين، هم كامل و جامع است و هم جاويد و ماندگار. كمال دين بدان معني است كه تا برپايي قيامت هر چه لازم بود ...

فقه تئوري واقعي و كامل اداره انسان از گهواره تا گور است.[1] كمال و غنامندي فقه، ريشه در كمال و غنامندي دين دارد. زيرا فقه فهم احكام دين و مقررات ديني از منابع ديني است و دين هم كامل و جامع است و هم جاويد و ماندگار. كمال دين به آن معني است كه تا برپايي قيامت هرچه لازم بود ...

براي همه عصري بودن منابع فقه اسلامي و كفايت آن براي نيازهاي متنوع بشري مي توان دلائلي را بر شمرد كه برخي عبارتند از:1. تشريع آينه تكوين است با دقت در تكوين، تشريع قابل فهم مي‌شود مرحوم علامه طباطبائي (ره) و ديگر متفكران كه بحث فطرت را مطرح كرده‌اند اين را هم در فرد و هم در خانواده و به ...

در كتب فقهيه سه وظيفه عمده براي مجتهدان شمرده شده است كه عبارتند از: فتوا دادن، قضاوت كردن و ولايت.[1] اما اينها وظايف رسمي يك مجتهد مي‌باشد. با توجه به  شرائط روز و عصر حاضر يك مجتهد علاوه بر وظائف رسمي فوق داراي يك سري وظائف و نقشهاي غير رسمي ديگر نيز مي‌باشد كه در روند اصلاح جامعه مي‌تواند مفيد ...

ترديدي نيست كه جهان معاصر با سوداي سلطه بر طبيعت، تمدن و دانشي عظيم پديد آورد كه بر پاية آن، فرهنگ و روابط جديدي در دنياي امروز سامان يافته است. گسترة تحولات ايجاد شده در رويه و جوهر فرهنگ و روابط اجتماعي، به تعارض بعضاً صوري و ظاهري ميان باورهاي سنتي و وضعيت كنوني در جوامع انجاميد و نزاعي شديد ...

مفهوم فقه حكومتي«فقه سياسي به مسائل مربوط به حسبه و حكومت و سياست خارجي و جهاد و حقوق بين‎الملل مي‎پردازد[1]».بي‎شك امروز در قلمرو سياست و حكومت و دولت در روابط بين‎المللي موضوعات فراواني مطرح شده است كه احكام كلي فقه بايد پاسخگوئي نظر اسلام دربارة آنها باشد، آن بخش از فقه كه به اين مباحث مي‎پردازد؛ فقه سياسي ناميده مي‎شود، ...

بحث از زمان و مكان از مباحثي است كه در دانش‌هاي گوناگون مطرح است و بر اين اساس معاني متفاوتي نيز پيدا مي‌كند. زمان در لغت و عرف به معناي وقت و مكان به معناي موضوع و محل است. از ديد عرف به مجموعه شرايط و تحولات زندگي يعني حوادثي كه در زمان و مكان رخ مي‌دهد، اطلاق مي‌شود. زمان ...

كارآيي و كاركرد مجازات، در يك نظام كيفري طبيعي است كه با درنظرداشت اهداف و فلسفه مجازات در آن نظام كيفري قابل بحث و بررسي است. معلوم است اگر اعمال مجازات اهداف مورد نظر را، به طور نسبي برآورده سازد، سياست كيفري موفق عمل نموده و كاركرد مثبت داشته است.با توجه به اينكه پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و ...

شيخ مفيد در كتاب المقنعه در باب امر به معروف و نهي از منكر بيان مي كند:«اجراي حدود و احكام انتظامي اسلام وظيفة سلطان اسلام است كه از جانب خداوند منصوب گرديده و منظور از سلطان ائمة هدي ـ عليهم السلام ـ از آل محّمد ـ صلي الله عليه و آله ـ يا كساني كه از جانب ايشان منصوب گرديده ...

پاسخ به اين سؤال مرهون درك ماهيت بحث ولايت فقيه است. در اين خصوص بايد گفت از آن جهت كه ولايت فقيه دنباله بحث امامت است، لذا گاهي گفته مي‎شود كه اين مسأله از مسائل كلامي و از مباحث مربوط به علم كلام است. علم كلام در معناي خاص، علمي است كه به مباحث مربوط به اصول دين، ‌يعني مباحث ...

در نظامى كه در سايه حكومت اسلامى و زير نظر يك فقيه جامع الشرائط اداره مى شود مسائل مختلفى كه انسان در زندگى با آن روبرو است دو قسم است.1 ـ مسائل و احكام فردى، مثل مسائل مربوط به نماز، روزه، و حج.2 ـ مسائل و احكام مربوط به حكومت از قبيل جهاد، و مسائل مربوط به اداره كشوردر قسم ...

الف. مطلقه بودن ولايت فقيه يا عدم آن به لحاظ روايات اسلامي، موضوع يك بحث اجتهادي است. بسياري از فقهاي بزرگ از جمله حضرت امام خميني (ره) از مجموع روايات مربوط اين بحث مطلقه بودن ولايت فقيه را استنباط كرده‎اند. به اين معني كه از مجموع اين روايات علاوه بر ولايت در افتاء و قضا كه از ولايت‎هاي مسلم بر ...

از ديدگاه اسلامي؛ قوانين بر دو گونه است: قوانين ثابت و قوانين متغيّر.قوانين ثابت: به قوانيني گفته مي‎شود كه قيد زمان و مكان ندارد و تا اَبد ثابت و غير قابل تغيير است و هيچ كس حق تصرّف در آنها را ندارد.[1] اين قوانين بر اساس طبيعت و احتياجات و نيازهاي مشترك انسان‎ها، از طرف خداوند متعال وضع شده‎اند. لذا ...

يكي از مباحث مهم در رابطة با ولايت فقيه، حدود اختيارات ولي فقيه مي‌باشد آيا اين اختيارات محدود و نسبي است؟ و يا فقيه عادل داراي كلية اختيارات حكومتي رسول گرامي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ مي‌باشد؟ و به تعبيرديگر ولايت فقيه عادل به همان اندازة ولايت رسول خدا در زمينة حكومت مي‌باشد يا نه؟ هر چند ...

مطابق نظريه ولايت مطلقه، وليِ فقيه حاكم، تمام اختيارات حكومتي امام معصوم را داراست مگر مواردي كه با دليل خاصي خارج گردد. بنابراين به تعبير فقها، مقصود از «اطلاق»، گسترش دامنه ولايت فقيه است تا جايي كه شريعت امتداد دارد و مسئوليت اجرايي ولي فقيه نيز در تمام احكام انتظامي اسلام و در رابطه با تمامي ابعاد مصالح امت امتداد ...

به عنوان مقدمه بايد به دو نكته توجه داشته باشيم: نخست آن كه وظايف ولي فقيه در حيطه شريعت و قانون الهي است و نه فراتر از آن. و در واقع ولي فقيه تنها مبين و مجري احكام و قوانين الهي است. نكته دوم در ارتباط با عنوان مصلحت مي‌باشد. از مسلّمات شيعه آن است كه احكام شرعي تابع مصالح ...

براي دستيابي به پاسخ قبل از هر چيز به معناي فساد توجه مي‌كنيم تا بتوانيم بهتر به بحث ادام هدهيم.معني فساد: فساد اگر به انسان و يا گروه و يا جامعه انساني نسبت داده شود، به معني خروج از راه حق، صحيح و حكمت است و اگر به امور و كارها نسبت داده شود، به معني راه يافتن تشويش و ...

در پاسخ به اين سؤال بايد عرض كنيم كه دربرابر اين گونه مزاحمت‌ها و به طور كلي در برابر ناهنجاري‌هاي اجتماعي و مفاسد اخلاقي، وظيفه‌اي برعهده عموم افراد جامعه اسلامي است و وظيفه ديگري، برعهده حكومت اسلامي است و اين دو مكمل يكديگر هستند و بدون يكديگر كارآيي لازم را نخواهند داشت. وظيفه عموم افراد جامعه اسلامي:از ديدگاه اسلام افراد ...

براي روشن شدن پاسخ اين سؤال، بررسي معنا و مفهوم اين روايت لازم است. متن كامل روايت اين است كه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ فرمودند: «خُذ الحكمَةَ حَيثُ كانَتْ وَ انْظُر اِلي ما قالَ و لا تنظُرْ الي مَنْ قال»،[1])حكمت را هر جايي است فرا بگير و نگاه كن به آنچه گفته مي‌شود نه به گوينده سخن.) نيز ...

از آنجا كه در ديدگاه اسلام هدف از حكومت علاوه بر تأمين نيازهاي مادي مردم توجه به مصالح معنوي و حفظ ارزش‌هاي اخلاقي و ديني است لذا حكومت اسلامي موظف است بستري مناسب جهت رشد و تعالي معنوي افراد جامعه فراهم نمايد، به تعبير ديگر «در جامعه اسلامي قوانين بايد آهنگ قرب الي الله داشته باشد و تأمين مسائل و ...

در پاسخ اين سؤال مي توان گفت، ويژگي حكومت اسلامي نسبت به ساير حكومت‌ها توجه به نيازها و مصالح معنوي افراد جامعه در كنار تأمين نيازهاي مادي است. در واقع رفع نيازهاي مادي در حكومت اسلامي مقدمه و زمينه است براي تأمين مصالح معنوي، لذا حكومت اسلامي بايد بستري مناسب جهت رشد و تعالي معنوي افراد جامعه و هدايت آنها ...

در ابتدا لازم است اهميت و جايگاه امر به معروف و نهي از منكر مشخص گردد. و سپس شرايط و مراتب تبيين شود. اهميت و جايگاه امر به معروف و نهي از منكرامر به معروف و نهي از منكر يكي از اصول عملي اسلام و از مهم‌ترين و عظيم‌ترين فرايض ديني در اسلام است. خداوند متعال در قرآن كريم مي‌فرمايد: ...

امر به معروف و نهي از منكر دو واجب مسلم ديني و از مهم‌ترين فروع دين هستند. در اين باره خداوند متعال مي فرمايد: «وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»[1] منظور از آيه شريفه آن است كه عليرغم وجوب عمومي و لزوم اين دو فريضه براي آحاد امت ...

برخي علت هايي كه موجب شده امروزه اين فريضة مهم در جامعه و كشور ما به خوبي اجراء نشود عبارتند از:الف) عدم آگاهي بعضي از آمرين به معروف و ناهيانِ منكر از قوانين اين مسأله (قوانين شرعي و حكومتي)يكي از عواملي كه باعث شده اين فريضه به خوبي اجراء نشود اينست كه، بعضي از آمرين به معروف و ناهين از ...

از جمله اموري كه اسلام به آن اهتمام ورزيده وضعيت ظاهري افراد در سطح جامعه مي باشد، كه براي جلوگيري از ايجاد فساد و حفظ عفت  عمومي دستوراتي را بيان كرده. اما ابتداء بايد به اين مسئله پرداخت كه وضعيت نامناسب موجود در جامعه شامل چه قسمتي از دو وجه ذيل مي باشد.الف: بدحجابي ب: بي حجابيبا كمي تأمل در ...

در عصري كه انحرافات اخلاقي، عدة زيادي از جوانان را در ورطة سقوط قرار داده، و فساد و بي بند و باري به اوج خود رسيده است، پرسش از «وضعيت نابسامان حجاب»، شخصيت معنوي و احساس مسئوليت شما را به نمايش مي گذارد. اميد است اين روحية مذهبي و احساس مسئوليت، هرچه بيشتر در وجود شما تقويت گردد و بتوانيد ...

اينكه چرا امروزه شاهد بد حجابي به نحو آشكارا و وسيع هستيم، بايد ديد ريشه آن از كجاست. در اين گزينه فقط فعاليت نهادهايي چون امر به معروف و نهي از منكر يا تلاشهاي نيروي انتظامي كفايت نمي نمايد، براي حفظ حجاب فرهنگ سازي بايد نمود علت بسياري از بدحجابي ها در جامعة ما برداشت مردم از مسئله حجاب است ...

امر به معروف و نهي از منكر از اصول عملي اسلام بوده و در قرآن مجيد مورد صراحت و تاكيد واقع شده و همچنين در روايات و احاديث معصومين ـ عليهم السلام ـ نيز بسيار مورد تاكيد قرار گرفته به طوريكه به قول شهيد ثاني اين روايات و كثرت آنها كمر آدمي را مي شكند.[1] امر به معروف و نهي ...

اسلام دين الهي است و تمام احكام و قوانين آن، در جهت رشد و تكامل بشر وضع و تشريع شده است. از سوي ديگر، با توجه به پيوند سرنوشت افراد در زندگي جمعي، حق نظارت بر رفتار ديگران حق طبيعي و از آثار زندگي در اجتماع است و اين مقتضاي حكم عقل و فطرت است.اسلام آيين فطرت است و احكام ...

اين دو فريضه از مهم ترين فرايض شرعي است كه عقل نيز بر وجوب آن حكم مي كند. اهميت اين دو اصل در اسلام تا جايي است كه اميرالمؤمنين-عليه السلام- آن را بالاتر از جهاد و والاتر از همه ي اعمال نيك مي داند; چنانچه فرمود: «همه ي اعمال نيك و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف ...

براي پاسخ به اين پرسش ابتدا بايد خشونت را تعريف كرد تا انواع خشونت نيز مشخص شود. در تعريف خشونت اتّفاق نظر وجود ندارد، گاهي به سوء استفاده از قدرت، خشونت گفته مي شود و بعضي ديگر استفاده از زور را خشونت مي گويند، ولي بايد گفت كه درست است كه لازمه ي هر خشونت توسل به زور و جبر ...