همه

پاسخ اين سؤال را بايد در قرآن جستجو کرد. قرآن كريم دربارة اين ماجرا مي گويد: «لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُؤُسَكُمْ وَ مُقَصِّرينَ لا تَخافُونَ فَعَلِمَ ما لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِنْ دُونِ ذلِكَ فَتْحاً قَريبا[1]؛ يعني خداوند آنچه را به پيامبرش در عالم خواب نشان داد راست بود، به طور ...

قرآن مجيد با صراحت به پيامبر(ص) دستور مي دهد، در مقابل كساني كه با استدلال و مذاكره قانع و تابع نمي شوند راه مباهله را پيش گيرد.[1]مباهله چيست؟ در اصل به معني رها كردن از قيد و بند و در دعا به معني تضرع و واگذاري كار، به خداست و از نظر مفهوم متداول در آيه فوق به معني نفرين ...

اهل‌بيت در آية مذكور عبارت از اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب، امام حسن وامام حسين و صديقه كبري فاطمه زهرا ـ عليهم السّلام ـ اند ، دليل ما براي اين ادعا، دهها روايتي است كه از راه هاي صحيح از پيامبر و ائمة اطهار نقل شده كه در اينجا به چند روايت نبوي، اشاره مي‌ شود.1. مسلم در صحيحش از ...

عنوان اهل‌بيت در آية تطهير شامل زنهاي پيامبر نمي‌شود زيرا:1. پيامبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ معرفي اهل‌بيت را همراه با تمهيدات و برنامه‌اي خاص انجام مي‌داد و آن اين‌كه معمولاً هنگام معرفي، آنها را جمع مي‌نمود و سپس پارچه‌اي يا عبائي و پتوئي را به دور آنها مي‌پيچاند و بعد مي‌گفت: «اللهم هؤلاء اهل‌بيتي». (خدايا ...

مطالبي كه آنها براي ادعاي خود به آن تمسك مي‌كنند، چند نكته است:1. نكته اولي كه آنها به آن تمسك كرده‌اند، روايتي است كه عكرمه از ابن عباس روايت مي‌كند كه آية تطهير در مورد زنان پيامبر نازل شده، ولي بايد دانست كه به روايات عكرمه نمي‌توان اعتماد كرد، زيرا عكرمه راوي اين روايت از افرادي است كه علماء علم ...

نخست به اين نکته بايد توجه كنيم که زمين هيچگاه از حجت خدا خالي نبوده و نخواهد بود؛ زيرا «اگر حجت نباشد زمين اهلش را به خود فرو مي‌برد»[1] البته ضرورت ندارد حجت خدا حتماً مشهود و ظاهر باشد، گاهي آشكار و روشن و گاهي مخفي و پنهان مي باشد. خداوند بوسيلة آنان بر بندگان اتمام حجت مي نمايد.[2]با توجه ...

درباره علت نازل نشدن عذاب بر مشركين زمان پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ ، ابتدا بايد بدانيم كه عذاب بر چه کساني نازل مي شود؟اولين نكته ي كه در اين باره مي‎توان مورد اشاره قرار داد آن است كه تا وقتي خداوند براي يك قوم رسول نفرستد و اتمام حجّت نکند، آن قوم را عذاب نخواهد کرد، ...

از مجموع دلايل و شواهد بدست مي آيد که حضرت پيامبر بر خودش صلوات مي فرستاده است نه بر حضرت ابراهيم و اين شواهد عبارتند از:1.  قرآن كريم مي‌فرمايد: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَي النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْليماً»[1] خدا و فرشتگانش بر پيامبر درود مي‏فرستد اي كساني كه ايمان آورده‏ايد، بر او درود ...

بطور كلي دلايل خاتميت رسالت پيامبر گرامي اسلام بر دو دسته است: دلايل عقلي و دلايل نقلي.الف ) دلايل نقلي1. قرآن کريمآياتي از قرآن کريم دلالت بر ختم رسالت توسط پيامبر گرامي اسلام دارد که به چند نمونه اشاره مي شود:1ـ ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ ...

از قرآن كريم استفاده مي‎شود كه جريان نبوت جريان واحدي است هم از آن جهت كه همة انبياء از طرف خداي واحد مبعوث شده‎اند و هم از اين نظر كه اساس دعوت انبياء اساس واحدي است، محتواي نبوت كه به نام دين ناميده مي‎شود مبتني بر اين اصل است كه بايد خداي يگانه را پرستيد و از او پيروي نمود.[1]با ...

يكي از پرسش هاي مهمي كه در باب نبوت آن هم در بحث خاتميت مطرح مي‌شود و الآن هم گاه و بي‌گاه به عنوان شبهه‌اي نو و جديد طرح مي‌گردد، اين پرسش است كه اگر با رحلت نبي مكرم اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ نبوت ختم شده و ارتباط بشر با وحي منطقع گرديده است؛ پس براي ...

با توجه به فلسفه نبوت و امامت، هر زماني بايد مردم از طريق وحي به طرف حضرت حق، دعوت شوند و اين مطلب اعم است از اينكه خود پيامبر شخصاً در حضور مردم باشد يا جانشينان و آثار هدايتي او و اگر فرضاً شرايط زندگي بشر به گونه اي بود كه يك پيامبر مي توانست همه نيازمندي هاي انسانها را ...

مي توان سؤال فوق را اين گونه پاسخ داد که  تا زماني بشر نيازمند به نبوت تبليغي است كه درجه ي عقل و علم و تمدن او به پايه اي نرسيده باشد كه خود بتواند عهده دار دعوت و تعليم و تبليغ و تفسير و اجتهاد در امر دين بشود، به عبارت ديگر رشد و بلوغ انسانيت، خود به خود ...

انسان داراي دو بعد است، يكي جسماني و ديگري معنوي و هر دو جنبه بايد مورد توجه قرار گيرند تا راه سعادت هموار شود و مي توان علت انحطاط معنوي بسياري از جوامع بشري را پرداختن به بُعد مادي و غفلت از دين داري و اعتقادات صحيح ديني دانست، چنان كه در عصر حاضر، با همة پيشرفت هاي صنعتي و ...

ترديدي نيست که خداي متعال انسان را براي هدفي آفريده است، و آن وصول به کمال است، وصول به هدف جز از طريق پيمودن راه انبياي الهي ميسور نيست، زيرا تنها کسي از کمال انساني و راه وصول به آن آگاه است، خالق انسان است، و او راه نيل به کمال را از طريق انبياي الهي در اختيار ما قرار ...

اين پرسش داراي سه ضلع است پاسخ هر كدام، جداگانه مطرح مي شود:1. آيا اسلام كامل‎ترين دين است؟2. آيا حضرت محمد ـ صلّي الله عليه و آله ـ آخرين پيامبر است؟3. چرا پيامبر اسلام در اين عصر، مبعوث نشد تا همه ي مردم به آساني پيام او را دريافت كنند؟الف. در مورد پرسش اوّل گوياتر و محكم تر از هر ...

درباره دين اسلام، اين نكته به خوبي روشن است كه اين دين كامل‌ترين دين الهي است و نه تنها خرافات در آن  وجود ندارد، بلكه هرگز نمي‌تواند در آن نفوذ كند، چون اسلام ديني است كه با پيام مشخص، احكام و دستورات مشخص به وسيله قرآن و روايات معتبر پيامش را به جهانيان ابلاغ نموده و تا ابد پاسخ گوي ...

قبل از پاسخ به اصل سؤال مطالبي را به عنوان مقدمه ذكر مي كنيم:1. رستگاري و نجات در ورود به بهشت است: «كسي كه از آتش دور شده و به بهشت وارد شده، پس رستگار شده است»[1].2. راه ورود به بهشت، ايمان و عمل صالح است: «هر مرد و زني كه از كارهاي شايسته انجام دهد، در حالي مؤمن باشد، ...

در پاسخ توجه به دو نكته را شايسته مي‏دانيم:1ـ در طول تاريخِ تفكر بشري، تبيين و فهم رابطه ميان آموزه‏هاي عقلاني و معارف وحياني، انديشمندانِ فراواني را به خود مشغول داشته و ديدگاه‏هاي متفاوتي را پديد آورده است كه مي‏توان آن‏ها را در سه نظام فكري، دسته بندي نمود:الف) خردگرايي افراطي؛ برخي از انديشمندان، عقل را در جايگاهي بس رفيع ...

پرسش فوق داراي سه بخش است «كه هر كدام بايد جداگانه بررسي شود».(الف) ـ پرسش اول در مورد دين حق است. دين حق، ديني است كه عقايد، اخلاق، قوانين و مقررات آن از طرف خداوند نازل شده باشد.[1]به عبارت ديگر: دين عبارت از مجموعه عقايد و قوانين و آدابي است كه انسان در سايه آنها مي تواند به سعادت و ...

قبل از پرداختن به جواب، چند مطلب به عنوان مقدمه ارائه مي شود:مطلب اول ـ اين اصل بين دانشمندان مسلم و برهاني است كه عقل و انديشه، گوهر وجود انسان را تشكيل مي دهد و همين خصيصة ذاتي فصل مميّز او از ساير حيوانات گرديده  و او را صدر نشين خلايق ساخته است.مطلب دوم ـ حقيقت جويي و كمال طلبي ...

طبق بيان امام خميني «مرتد كسي است كه از اسلام خارج شده و كفر را انتخاب كرده است[1] مرتد بر دو قسم است: فطري و ملي،مرتد فطري به كسي گفته مي شود كه يكي از پدر و مادرش يا هر دو در هنگام انعقاد نطفه او مسلمان بوده‌اند و او بعد از بلوغ، اسلام را اظهار كرده و سپس از ...

در پاسخ بايد گفت: اولاً: دين كامل و تمام به مجموعه‌اي از قوانين الهي كه انسان را به هدف نهايي برساند و در اين كار به مكاتب بشري احتياج نداشته باشد.اساس دين اسلام و قوانين آن بر پايه احتياجات تكويني و فطري انساني مستقر گرديده است. بعضي از اين قوانين ثابت است و برخي ديگر نيز متغير و بنا به ...

تبيين رابطه ميان بحث ارتداد و آزادي عقيده از ديرباز مورد توجه انديشمندان، در حوزه‌ي كلام اسلامي بوده است، اما امروزه با مطرح شدن مقولات و مفاهيم نويني همچون حقوق بشر، اهميتي دو چندان پيدا كرده است. موضوع مذكور از زواياي مختلف قابل بحث و بررسي است؛ از جمله درباره علت و چرايي عدم جواز خروج از دين و نيز ...

به علت اين كه سؤال مقداري ابهام دارد، ابتداء سؤال را به صورت روشن مطرح کرده و سپس به پاسخ آن مي پردازيم  .اين سؤال داراي چند بخش است:1. آيا صرف ادعاي مسلماني و يا صرف گفتن شهادتين براي مسلمان بودن يك فرد، كفايت مي‌كند يا نه؟2. علت اين كه شخص علاوه بر گفتن شهادتين بايد از دستورات دين اطاعت ...

دلايل عقلي بسياري بر لزوم وجود امام در ميان جامعه و نياز جامعه به وجود وي در هر عصر و زمان، دلالت دارند و اين ضرورت و نياز را، مدلّل و اثبات مي نمايند، که از باب نمونه به يکي از آن ها اشاره مي شود: اين دليل از سه مقدّمه تشکيل شده است:1. هدف از آفرينش انسان اين است ...

پيش از اين که به سئوال مورد نظر و پاسخ آن بپردازيم، يادآوري يک نکته لازم است و آن اين که بزرگ ترين و گران بهاترين نعمتي که خداوند به انسان ارزاني داشته و به واسطه آن منت بزرگي بر بشريت گذاشته است، دين توحيدي است که با فرستادن انبياء و رسولان مردم را به آن دعوت نموده و «لَقَدْ ...

در اين مورد مطالبي درذيل بيان مي‌گردد كه در ابتدا بايد به نكاتي اشاره گردد.1. امامت در لغت به معناي پيشوايي و رهبري است و در اصطلاح علم كلام عبارت است از«رياست همگاني و فراگير بر جامعة اسلامي در همه امور ديني و دنيوي»[1]2. در مورد اينكه چه ضرورت و نيازي به وجود امام هست بايد گفت كه دين مبين ...

قبل از اين كه اصل جواب را بيان نماييم تذكر چند مطلب به عنوان مقدمه كوتاه و خلاصه ضروري به نظر مي رسد:الف: از نظر شيعه همانگونه كه مقام نبوت يک مقام و منصب الهي مي باشد كه بايد از طرف خداوند به انبياء و رسولان داده شود, مقام و منصب امامت نيز چنين است يعني امام كه جانشين پيامبر ...

در بحث پيرامون حديث شريف: «لولا الحجه لساخت الارض باهلها»[1] و نيز احاديث ديگري كه به اين معنا و مضمون نقل شده است مثل «ان الارض لا تخلو من حجة الي يوم القيامة»[2] و يا: «هيهات هيهات ابي الله ان ينقطع هذا الامر حتي ينقطع الليل و النهار»[3] لازم است بدانيم كه مقصود از حجت در اين گونه روايات, انسان ...

حديثي که در سوال مورد نظر به آن اشاره گرديده از احاديث معروف و معتبري است که شيعه و سني آن را نقل کرده اند. اين حديث در کتب شيعه زياد آمده و با اصول شيعه هم صد در صد قابل انطباق است. اين حديث را شيعيان اغلب به عبارت: «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهليه»[1] ...

خداوند متعال به موسي ـ عليه السلام ـ خطاب فرمود: «اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى ـ قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي ـ وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي ـ وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِي ـ يَفْقَهُوا قَوْلِي ـ وَاجْعَل لِّي وَزِيرًا مِّنْ أَهْلِي ـ هَارُونَ أَخِي ـ اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي ـ وَأَشْرِکهُ فِي أَمْرِي ـ کيْ نُسَبِّحَک کثِيرًا ـ وَنَذْکرَک کثِيرًا ـ إِنَّک کنتَ ...

براي اين که خوب روشن گردد که امامت يک امر فطري است يا نه، لازم است ابتداء معناي فطرت را توضيح بدهيم: فطرت از ماده «فطر» در لغت به معناي شکافتن،[1] گشودن شيئ و ابراز آن،[2] ابتداء و اختراع،[3] شکافتن از طول، ايجاد و ابداع،[4] آمده است و از آن جا که آفرينش و خلقت الهي به منزله شکافتن پرده تاريک ...

مي دانيم که در ميان ما شيعيان مسأله امامت اهميت فوق العاده دارد و در ميان ساير فرق اسلامي آنقدر براي اين مسأله اهميت قائل نيستند. سر  مطلب اين است که مفهوم امامت در نزد شيعه با مفهوم امامت در نزد ساير  فرق اسلامي متفاوت است. البته جهاتي مشترکي در کار هست ولي يک جهات اختصاصي هم در معتقدات شيعه ...

امامت و رهبري اجتماع، جنبه هاي مختلفي دارد که بر اساس عقايد کلامي شيعه، پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ ، و بعد از آن بزرگوار، ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ در همه آن جنبه ها به جز نبوت، صاحب منصب مي باشند:الف) امامت به معناي رهبري اجتماع، يعني از جنبه سياسي، پيامبر اکرم ...

در پاسخ به سئوال مورد نظر، لازم است به نكاتي اشاره نمائيم:الف) عنوان ختم نبوت و خاتميت بر پيغمبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ عنواني است كه خود قرآن كريم داده است. «مَّا کانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِکمْ وَلَکن رَّسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ».[1] قرآن كريم او را خاتم النبيين خوانده براي يك مسلمان ممكن ...

ظاهراً منشأ طرح اين سئوال، اين تلقي بوده است که گمان شده است وظيفه امام و جانشيني پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ صرفاً بيان احکام و مسائل شرعي براي مردم است! در حالي که جايگاه و وظايف امام ـ عليه السلام ـ بسيار فراتر از آن است. به همين جهت براي درک ضرورت وجود ...

مقام ولايت وامامت اصل دين و ركن ركين اسلام است كه درقرآن خداوندآنراعهد خويش خوانده است واين مقام از نظر شيعيان بعد ازرسول خدامخصوص امام و خليفه ي پيامبر مي باشد وآن كسي است كه وظايف پيامبر (ص) (به استثناي مسأله آوردن شريعت) را بر عهده دارد. ومهم ترين اين وظايف عبارتنداز:1ـ تبيين مفاهيم قرآن كريم و حل معضلات آن ...

مسأله امامت از بزرگترين مسائل بحث انگيز ميان مسلمانها بوده است. تا آنجا كه درباره آن گفته شده: «در اسلام آنقدر كه براي امامت شمشير كشيده شد، براي هيچ اصل ديني ديگر شمشير كشيده نشد»[1]اين بحث و جدال، دربارة اصلِ لزوم امام نبوده است. چه اين كه هر جامعه اي بايد توسط امامي اداره شود، امري مورد اتفاق مي باشد.[2] ...

هدف از جريان غدير نصب امام علي(ع) به امامت و جانشيني پيامبر اكرم(ص) بوده كه، پيامبر گرامي-صلي الله عليه وآله وسلم- در موارد متعدد، گاه به صورت كلي و گاه نيز به گونه اي مشخص، جانشين خود را به نحو روشني معرفي كرده است. به گونه اي كه هر يك از آن ها حجت را بر افراد آگاه و حقيقت ...

از ديدگاه شيعه آيه فوق- با توجه به وجود قرائن و ادله متقن عقلي و نقلي- درمورد شأن و منزلت حضرت علي (ع) و اثبات ولايت و امامت آن حضرت، نازل شده است.اين ديدگاه ممکن از سوي ديگران با اشكالاتي مواجه گردد:1ـ عدم صحت استشهاد به اين آيات در اثبات منزلت و امامت علي (ع) به خاطر عدم مطابقت از ...

 درپاسخ به سئوال لازم است به نکاتي اشاره نماييم:الف: حديث منزلت يکي از احاديث و رواياتي است که در منابع روائي شيعه و سني آمده است و از دلائل نقلي و از جمله نصوصي است که به صراحت بر امامت و خلافت بلافصل علي ـ عليه السلام ـ دلالت مي کند.اين حديث مطابق تحقيق سيد هاشم بحراني در کتاب غاية ...

الف: خطبه ششم[1]:اين خطبه را حضرت وقتي ايراد فرمودند كه طلحه و زبير نقض بيعت كردند. از آن جناب تقاضا شد كه آن دو را تعقيب نكند و با آنها وارد جنگ نشود. حضرت ضمن ردّ تقاضاي آنها فرمودند: به خدا سوگند از زمان وفات رسول اكرم تا امروز پيوسته از حق خود محروم و ممنوع شدم و بر كار ...

اين پرسش را به دو صورت (که با هم کاملا مرتبط است) مي توان پاسخ داد.اولا: معرفي شخص و يا اشخاص به دو شيوه قابل تبيين است:1ـ معرفي اسمي که شخص و يا اشخاص مورد نظر، با ذکر نام و خصوصيات شناسنامه اي معرفي شود.2ـ معرفي توصيفي که اوصاف شخص مورد نظر ذکر گردد و به بيان ويژگي هاي بارز ...

ترديدي نيست که بعضي آيات، آيات ديگر را تفسير مي کنند اما در تفسير قرآن تنها اين روش نه کافي است و نه روشنگر بلکه در تفسير آيات الهي شواهد تاريخي و شأن نزول آيات و روايات وارده از ناحيه فريقين يکي از مهم ترين و اساسي ترين مسائلي است که بايد به آن توجه نمائيم اين از يک سو ...

به طور کلي انسان از سه راه مي تواند شناخت پيدا نمايد و نسبت به افراد و يا هر امري تحصيل معرفت کند:الف) شناختن افراد از طريق ارتباط ظاهري و در اثر معاشرت، زندگي کردن و رفت و آمد با آن ها، چنان چه معمول است و در گذشته و در ايام حيات پيامبران و ائمه طاهرين ـ عليهم السلام ...

در پاسخ به سؤال مورد نظر لازم است به چند نكته اشاره كنيم كه به نظر مي رسد كليد حل شبهه موجود در سؤال مي باشد:الف) ترديدي نيست دراين كه رواياتي از رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ از طريق شيعه و سني نقل شده است، كه در آن ها تصريح شده است كه ائمه ...

براساس تفاسير روائي حدود سيصد آيه در قرآن در شأن ائمه و اهل‌بيت ـ عليهم السلام ـ نازل شده است[1] ولي نام ائمه به‌طور صريح ذکر نشده است. علت نيامدن نام ائمه در قرآن را مي‌توان در چند علت زير خلاصه كرد:1. آياتي كه در مورد اهل‌بيت و امامت در قرآن وارده شده است از يك وضع خاصي برخوردار هستند ...

معجزه كاري است بر خلاف مجاري طبيعت كه با اتكاء به قدرت الهي انجام مي گيرد و داراي اين دو علامت است: اولا از راه تعليم و تعلّم حاصل نمي شود. ثانيا مغلوب عامل ديگري واقع نمي گردد.[1] مرحوم آيت الله خويي(ره) در اين مورد مي فرمايد: معجزه عبارت است از دليلي كه براي اثبات مقام ارائه مي گردد. اين ...

واقعة غدير خم از مسلمات اسلامي است كه به گفتة ضياء الدين مقبلي (م ـ 1108) از عالمان اهل سنت، اگر حديث غدير خم مسلم نباشد، هيچ امر مسلّمي در اسلام وجود ندارد.حديث غدير نيز از احاديث متواتر است كه شيعه و سني بر صحّت و تواتر آن اتفاق دارند. طبري، از عالمان بزرگ سنّي در كتاب «الولاية في طُرُق ...