همه

حميد بن مسلم الازدي از جمله ي كساني بود كه در واقعه ي عاشورا حضور داشت و بسياري از وقايع را نقل كرده است. بعضي از روايتهايي كه او آورده است، اين را مي رساند كه او در جمع لشكر كوفه و تحت فرمان عمر بن سعد بوده است. مثلاً مي گويد: «ما ايستاده بوديم كه جواني که رخساري چون ...

امام حسن مجتبي ـ عليه السلام ـ  دومين امام معصوم داراي پانزده فرزند بود كه سه تن از آنان دركربلا با عموي بزرگوارشان شهيد شدند كه يكي از آن سه تن قاسم بن الحسن ـ عليهما السلام ـ بود.[1]قاسم بن الحسن ـ عليهما السلام ـ  در واقعه ي عاشورا و در حين شهادت بيش ازده سال و كمتر از پانزده ...

قيام حضرت ابا عبدالله الحسين كه موجب احياء سنت رسول اكرم و تجديد حيات دين گرديد و بدعت گزاران و نابودكنندگان دين را رسوا نمود، تاكنون از سوي انديشمندان زيادي مورد بررسي و كاوش قرار گرفته است. در اين ارزيابي‌ها، برخي اصلاً انكار كرده اند كه اين قيام جنبه سياسي داشته است وگفته اند هر چه بود شهادت طلبي بوده ...

همه ي مردم بويژه حاكمان و افراد با نفوذ جامعه بايد در فكر جامعه و نجات مظلومان باشند، ولي در اثر رفاه‌طلبي و گرايش به فرار از سختي‌ها و علاقه به زندگي دنيوي و لذايذ مادي و سطحي‌نگري وظيفه ي خطير خود را فراموش كرده و در كژراهه گام بر مي‌داشتند. فرازي از سخنان حضرت در اين مورد:«شما اي گروه ...

تأسيس حكومت حق و عدالت اسلامي از اهداف عاليه دعوت اسلام و از عناصر مهم اجتماعي اسلام است كه در هر عصر مسلمانان وظيفه دارند آن را در رأس برنامه هاي اصلاحي و اسلامي خود قرار داده و در تأسيس آن كوشا باشند.مقدمتاً بايد گفت: در اين مورد كه فلسفه ي واقعي قيام امام حسين _ عليه السلام _ چه ...

تعداد شهداي مربوط به نهضت عاشورا كه قبل از شهادت امام و يارانش در كربلا شهيد شده اند، بيش از تعداد هفتاد و دو شهيد مشهور است. چون برخي از ياران امام در كوفه و در مناطق ديگر قبل و پس از حادثه عاشورا به شهادت رسيده اند كه همه ي آنها را در فهرست اسامي شهداي نهضت عاشورا قرار ...

مقام و عظمت ائمه ي أطهار ـ عليهم السّلام ـ به ويژه امام حسين ـ عليه السّلام ـ چيزي نيست كه قابل انكار باشد، در موارد مختلف بزرگان اهل سنت در عظمت آنان سخن گفته‌اند، كتب روايي و تاريخي آنان سرشار از اعترافات در زمينه ي شخصيت معنوي اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ است.سؤال به دو بخش تقسيم مي‌شود:الف. ...

مقام و عظمت ائمه ي أطهار ـ عليهم السّلام ـ به ويژه امام حسين ـ عليه السّلام ـ چيزي نيست كه قابل انكار باشد، در موارد مختلف بزرگان اهل سنت در عظمت آنان سخن گفته‌اند، كتب روايي و تاريخي آنان سرشار از اعترافات در زمينه ي شخصيت معنوي اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ است.سؤال به دو بخش تقسيم مي‌شود:الف. ...

مقام و عظمت ائمه ي أطهار ـ عليهم السّلام ـ به ويژه امام حسين ـ عليه السّلام ـ چيزي نيست كه قابل انكار باشد، در موارد مختلف بزرگان اهل سنت در عظمت آنان سخن گفته‌اند، كتب روايي و تاريخي آنان سرشار از اعترافات در زمينه ي شخصيت معنوي اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ است.سؤال به دو بخش تقسيم مي‌شود:الف. ...

پس از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ عمر بن سعد اهل بيت آن حضرت را در روز يازدهم محرم همراه با سرهاي شهداي کربلا به جانب کوفه روانه کرد. «زنان حرم را بر شتران برهنه و بدون پوشش با صورتهاي باز در ميان دشمنان سوار نمودند و ايشان را مانند اسيران ترک و روم با بدترين و سخت ...

منابع تاريخي چه سني و چه شيعي هيچ آثاري از تجليل واحترام يزيد نسبت به اهل بيت را نشان نمي‌دهد ولي بر‌عكس اين منابع مخصوصاً منابع تاريخي متعلق به اهل سنت پر از جنايات وهتك حرمت‌هاي يزيد نسبت به اهل بيت مي‌باشد. طبري مي‌گويد: بعد از شهادت حسين به روي آن‌ها اسب دوانيدند و بعد به زنان و لوازم آن‌ها ...

منابع تاريخي چه سني و چه شيعي هيچ آثاري از تجليل واحترام يزيد نسبت به اهل بيت را نشان نمي‌دهد ولي بر‌عكس اين منابع مخصوصاً منابع تاريخي متعلق به اهل سنت پر از جنايات وهتك حرمت‌هاي يزيد نسبت به اهل بيت مي‌باشد. طبري مي‌گويد: بعد از شهادت حسين به روي آن‌ها اسب دوانيدند و بعد به زنان و لوازم آن‌ها ...

منابع تاريخي چه سني و چه شيعي هيچ آثاري از تجليل واحترام يزيد نسبت به اهل بيت را نشان نمي‌دهد ولي بر‌عكس اين منابع مخصوصاً منابع تاريخي متعلق به اهل سنت پر از جنايات وهتك حرمت‌هاي يزيد نسبت به اهل بيت مي‌باشد. طبري مي‌گويد: بعد از شهادت حسين به روي آن‌ها اسب دوانيدند و بعد به زنان و لوازم آن‌ها ...

مسلم بن عقيل پسر عمو و نماينده ي امام حسين ـ عليه السّلام ـ بود كه از طرف آن حضرت مأموريت مهم سفارت امام را در كوفه به عهده گرفت.[1] مسلم بن عقيل مخفيانه به همراه سه نفر از كساني كه نامه‌هاي سران قبايل كوفه را براي امام آورده بودند در مورخه ي 15 رمضان سال 59 هجري قمري از ...

آنچه مورّخين و علماء و بزرگان علوم اسلامي پيرامون مسأله ي شهادت امام حسين ـ عليه السّلام ـ و حمل سر مبارك ايشان به مجلس ابن زياد در كوفه و از آنجا به شام نقل كرده‎اند عبارت از اين است: كه در آخرين لحظات كه سپاه دشمن بر امام حسين ـ عليه السّلام ـ يورش بردند، توسط سنان بن أنس ...

در جريان حادثه ي كربلا امام حسين ـ عليه السلام ـ همراه هفتاد و دو تن از ياران فداكارشان به شهادت رسيدند. اما زنان و فرزندان و خواهران و بستگان آن حضرت كه در جريان اين حادثه زنده ماندند، به خاطر نقش و رسالت مهمي كه بر دوش آنان گذاشته شده بود، مي‌بايست پيام مهم قيام و اهداف و فداكاري ...

قيام عاشورا مهم‌ترين رويداد تاريخي پس از ظهور اسلام بود. اين قيام پيامدهاي مهمّي در برداشت که به برخي از آنها اشاره مي‌شود:1. ايجاد روح وحدت و همبستگي و الهام بخشيدن به قيام‌هاي بعدي:ايجاد روح وحدت و همبستگي در ميان مسلمانان و نفوذ مكتب تشيع در دل‌هاي آنان، از مهم‌ترين پيامدهاي عاشورا بود. استاد حسن ابراهيم حسن مي‌نويسد: كشته شدن ...

بقاء و دوام موجودات عالم حداقل منوط به سه مساله ي محوري است: 1. وجود مقتضي 2. وجود شرائط 3. نبود مانع. اين موجود خواه يك پديده طبيعي باشد، خواه يك پديده اجتماعي و حتي پديده‎هاي عالم مجرّدات. زيرا همه ي اينها به نوعي بهره‎مند از وجود هستند. و هر چه عوامل سه گانه اوّل قابليت بيشتر براي بقاء داشته ...

امام حسين ـ عليه السلام ـ مطابق نقل شيخ مفيد در كتاب الارشاد پنج همسر داشتند: 1. جناب شهربانو مادر امام سجاد ـ عليه السلام ـ ، 2. ليلي دختر مره بن عروه بن مسعود كه مادر حضرت علي اكبر بودند، 3. ام اسحاق دختر طلحه بن عبدا…، كه مادر فاطمه بنت الحسين بوده، 4. قضاعيه مادر جعفر بن الحسين ...

براساس آنچه در روايات معتبر از معصومين روايت شده«لولا الحجة لساخت الارض علي اهلها»[1]وجود امام در روي زمين مايه ي آرامش تمام موجودات است. و بر اساس همين روايات اگر حجت الهي و خليفه الهي بر روي زمين نباشد زمين اهلش را فرو مي‌بلعد و درياها طغيان مي‌كنند و امنيت تكويني هستي و توازن و تعادل به هم مي‌خورد. قرآن ...

براساس آنچه در روايات معتبر از معصومين روايت شده«لولا الحجة لساخت الارض علي اهلها»[1]وجود امام در روي زمين مايه ي آرامش تمام موجودات است. و بر اساس همين روايات اگر حجت الهي و خليفه الهي بر روي زمين نباشد زمين اهلش را فرو مي‌بلعد و درياها طغيان مي‌كنند و امنيت تكويني هستي و توازن و تعادل به هم مي‌خورد. قرآن ...

شيخ مفيد ـ رحمة الله عليه ـ  مي‌فرمايد: «و مضي الحسين في يوم السبت من المحرّم سنة احدي و ستين من الهجرة‌ بعد الصلاة الظهر منه قتيلاً…» ترجمه: «و حسين ـ عليه السلام ـ  در روز شنبه 10 محرم سال 61 از هجرت پس از نماز ظهر شهيد گشت…»[1] علامه محمدباقر بهبهاني مي‌فرمايد: «مرحوم شيخ مفيد مي‌فرمايند: عمرابن سعد روز ...

كتاب العين از خليل بن احمد مي‌گويد «عاشورا اليوم العاشر من المحرم. و يقال بل التاسع. كان المسلمون يصومونه قبل فرض شهر رمضان».[1] يعني عاشورا  روز دهم از ماه محرم است و بعضي قائل هستند كه روز نهم محرم مي‌باشد و قبل از اينكه روزه ماه رمضان واجب شود مسلمانان آن روز را روزه مي‌گرفتند.ابن دريددر جمهرةاللغهمي‌نويسد:‌عاشورا روزي است كه ...

عزاداري براي معصومين خصوصاً عزاداري سالار شهيدان و اصحاب آن حضرت از ديدگاه شرع مقدس اسلام و پيامبر اكرم و تمام ائمه و علماي اسلام و مراجع تقليد كه به نيابت از امام معصوم امور شرع به دست آنها سپرده شده و مردم بوسيله آنها هدايت مي‌گردند، امري بسيار موجه و قابل قبول، و داراي پاداش اخروي و بركات مادي ...

ديني كه پيامبر ما حضرت محمد(ص) ارائه نمود مخصوص يك قوم و قبيله يا يك ملت خاص نيست، بلكه صراط مستقيمي است كه جهانيان را به سمت رستگاري هدايت مي‌كند و فرزندان رسول خدا و امامان ما شيعيان هم كساني بودند كه پرچم هدايت يك امت جهاني را عهده‌دار بودند.بنابراين احساسي كه يك عرب نسبت به پيامبر و اهل بيت ...

در كتب تاريخ شيعه و اهل سنّت آمده است كه عزاداري از ابتداء با دستور و تأكيد و توصيه پيامبر اسلام  شكل گرفته است و رفته رفته در ميان امت به صورت يك سنّت ديني در آمده است. ابن هشام در كتاب السيرة النبويه مي‌گويد: «وقتي رسول خدا بعد از جنگ احد و شهادت حضرت حمزه  وارد مدينه شدند، صداي ...

در كتب تاريخ شيعه و اهل سنّت آمده است كه عزاداري از ابتداء با دستور و تأكيد و توصيه پيامبر اسلام  شكل گرفته است و رفته رفته در ميان امت به صورت يك سنّت ديني در آمده است. ابن هشام در كتاب السيرة النبويه مي‌گويد: «وقتي رسول خدا بعد از جنگ احد و شهادت حضرت حمزه  وارد مدينه شدند، صداي ...

با مراجعه به تاريخ تشيع روشن مي‌گردد كه تشيع در چهره‌هاي مختلف و ابعاد گوناگون به ظهور رسيده كه همه ي آنها مورد تأييد نمي‌باشند و آنها عبارتند از: 1) تشيع سياسي  2) تشيع اعتقادي 3) تشيع ولائي و دوستي.1. منظور از تشيع سياسي اين است كه در تاريخ گروهي بوده‌اند كه به مباني فكري شيعه اعقتادي نداشته اما در ...

عاشورا، تبلور زنده ي نماز، مناجات، حماسه، عدالت، و شهادت است. در مورد اين رخداد بسيار سخن گفته شده است، ولي به ابعاد گوناگون انساني و اجتماعي و درسها و پيامهاي زندگي ساز و حماسه‌‎آفرين آن كمتر توجه شده است. حال ما در اين مختصر به عبرتهاي عاشورا مي‎پردازيم:الف- عبرتهاي سياسيحركت و نهضت امام حسين ـ عليه السّلام ـ يك ...

عاشورا، تبلور زنده ي نماز، مناجات، حماسه، عدالت، و شهادت است. در مورد اين رخداد بسيار سخن گفته شده است، ولي به ابعاد گوناگون انساني و اجتماعي و درسها و پيامهاي زندگي ساز و حماسه‌‎آفرين آن كمتر توجه شده است. حال ما در اين مختصر به عبرتهاي عاشورا مي‎پردازيم:الف- عبرتهاي سياسيحركت و نهضت امام حسين ـ عليه السّلام ـ يك ...

امام حسين عليه السّلام سومين امام شيعيان است. وي شبيه‎ترين مردم به رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم در صورت و سيرت بود.[1] در شب‎هاي تاريك، نور از پيشاني و اطراف گردنش مي‎تابيدكه مردم آن حضرت را با آن نور مي‎شناختند.[2] آن حضرت داراي علوم و كرامات و فضائل بي‎شماري است كه از گوهر وجودش تجلّي مي‎شود ...

مردم كوفه نسبت به علي -عليه السلام- نفرت نداشتند بلكه اكثريت مردم كوفه دوستدار علي -عليه السلام- بودند و هرگاه حضرت براي پيكار با دشمنان اسلام از آنها ياري مي خواست، آمادگي خود را اعلام مي كردند البته عده‌اي هم بودند كه بازيچه ي دست معاويه و بني اميه قرار مي‌گرفتند و نسبت به حضرت بي‌وفائي مي‌كردند .وقتي نامه هاي ...

«ثار» در لغت هم به معني خون آمده است، و هم به معني طلب و انتقام گرفتن از خون كسي كه به دست ديگران كشته شده است.[1]ثار الله از دو واژه ي «ثار» و «الله» تشكيل يافته و يكي از القاب امام حسين ـ عليه السّلام ـ مي‌باشدكه در زيارت عاشورا آن حضرت را با اين لقب موردخطاب قرارمي دهيم. ...

مقدمه:واژه ي‌زيارت در معاني زير استعمال شده است:1. ديدار كردن شخص بزرگ و محترم.2. به مشاهد متبرك و بقعه‌ها رفتن.3. دعايي كه به عنوان تشرف باطني براي امام‌ها، امام‌زاده‌ها، و اولياء مي خوانند.[1]معناي اوّل مفهوم وسيعي دارد و ديدار هر شخص محترم و بزرگي را در هر مجموعه‌اي (و لو كوچك) شامل مي‌شود و ارتباط چنداني با بحث ما ندارد؛ ...

از منابع معتبر شيعه مي توان به «مقتل ابي مخنف» به عنوان اولين مقتل سالار شهيدان اشاره کرد. در مورد اين مورخ، نجاشي مي نويسد: «ابومخنف استاد و بزرگ تاريخ نويسان کوفه و چهره ي سرشناس آنان و مورد وثوق و اطمينان همه بوده است».[1] از منابع معتبر ديگر مي توان «امالي شيخ صدوق»، «دمع السجوم علامه شعراني»، «لهوف سيد ...

قبل از آغاز بحث بايد به اين نکته اشاره کنيم که در مباحث تاريخي هرچه تاريخ نگارش منبع به زمان اصل حادثه نزديکتر باشد مورخين به آن  بهاي بيشتري مي دهند و اتقان بيشتري را براي آن قائلند هر چند اين مساله کلي نيست و جهات ديگر نيز بايد مورد توجه قرار بگيرند.1. رياض القدس: عنوان اصلي اين كتاب «رياض ...

از آن جهت كه ابعاد زندگاني امام حسين ـ عليه السّلام ـ در طول تاريخ مورد توجه تاريخ‌نويسان قرار گرفته است، در مورد زندگاني آن حضرت و واقعه ي عاشورا كتاب‌هاي بسياري نوشته شده است و حتي نويسندگان سنّي مذهب نيز در اين زمينه كتاب‌هايي را به رشته ي تحرير در آورده‌اند. امّا در ميان كتب شيعه كه به طور ...

حضرت امام حسن ـ عليه‎ السلام ـ در نيمه ي رمضان سال سوم هجري و حضرت امام حسين ـ عليه‎ السلام ـ در سوم شعبان سال چهارم هجري عالم امكان را به نور جمال بي مثال خويش منوّر نمودند. از آنجايي كه رحلت پيامبر عظيم الشأن اسلام نيز در سال دهم رخ داده است لذا معلوم مي شود كه آن ...

در نقل حوادثي كه در جريان كربلا رخ داده، مخصوصاً حوادثي كه در روز عاشورا رخ داده، تقريباً توافق همه جانبه اي وجود دارد. در نقل مصائبي كه بر خاندان پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ و بر امام حسين ـ عليه‎ السلام ـ و ساير اصحابش در اين روز اتفاق افتاده است، بين منابع شيعه و سني ...

در رابطه با قيام و حادثه ي عاشوراي امام حسين  ـ عليه السلام ـ بايد گفت ، كه پس از گذشت بيش از 13 قرن هنوز اين حادثه رنگ و بوي تازگي به خود دارد و افراد و جوامع مختلف و مجامع مذهبي و غير مذهبي را متوجه خويش مي سازد.تمامي شيعيان سعي در زنده نگاه داشتن اين واقعه ي ...

در ميان اقوال مورخان درباره ي چگونگي دفن حضرت سيد الشهداء ـ عليه السّلام ـ و ياران باوفاي آن حضرت اندك تفاوتي ديده مي‌شود؛ جهت روشن شدن موضوع به تشريح بعضي از آنها مي‌پردازيم:الف: مرحوم مفيد پس از ذكر اسامي هفده نفر از شهيدان بني‌هاشم كه همگي از برادران و برادرزادگان و عموزادگان امام حسين ـ عليه السّلام ـ بودند، ...

در جنگ‌‌هاي زمان صدر اسلام و حتي قبل از آن معمولاً از علم (يا راية) استفاده مي‌شده و اين عَلَم‌ در حقيقت همان چيزي بوده است كه ما آن را امروزه پرچم مي‌گوييم. معمولاً در جنگ‌ها علم (پرچم) را به دست شجاع‌ترين و جنگجوترين افراد مي‌دادند و تا زماني كه پرچم در ميان سپاه برفراز بود و روي زمين نيفتاده ...

كلمه »هيات» در لغت به معناي «صورت، شكل، حالت هر چيز» آمده است.[1] و منظور از هيات هاي عزاداري، نوعي تشكل مذهبي، بر محور عزاداري براي سيد الشهداء و ائمه ـ عليهم السّلام ـ است. «مجموعه هايي از مردم هر محله، در شهرها يا روستاها، كه براي سوگواري و روضه خواني براي امام حسين ـ عليه السّلام ـ بويژه در ...

با مراجعه به منابع روائي معتبر و ديدگاههاي علماي بزرگ اسلام، دانشمندان علم رجال و ديگر نويسندگاني كه در ستايش مختار كتابها نوشته‌اند، اين گونه بدست مي‌آيد كه نه تنها امام سجاد ـ عليه السّلام ـ و بقيه امامان ـ عليهم السّلام ـ از كار مختار راضي بودند، بلكه امام سجاد ـ عليه السّلام ـ كار ايشان را تأييد فرموده ...

دوران امامت  امام سجاد ـ عليه‌السّلام ـ دوره اي بسيار سخت ومشقت بار بود ؛اختلافات دربطن مسلمانان درحدي بود که بيم آن مي رفت که جهان اسلام تجزيه شود؛مدعيان خلافت متعدد بوده وهريک به بخشي از مناطق حکمراني مي کردند ودرگيريهاي داخلي ومفاسد اجتماعي ازسوي امويان رواج يافته بود. امام در 34 ساله امامتشان شاهد ناگواريهاي تلخ وبدعتهاي فراوان دردين ...

دوران امامت  امام سجاد ـ عليه‌السّلام ـ دوره اي بسيار سخت ومشقت بار بود ؛اختلافات دربطن مسلمانان درحدي بود که بيم آن مي رفت که جهان اسلام تجزيه شود؛مدعيان خلافت متعدد بوده وهريک به بخشي از مناطق حکمراني مي کردند ودرگيريهاي داخلي ومفاسد اجتماعي ازسوي امويان رواج يافته بود. امام در 34 ساله امامتشان شاهد ناگواريهاي تلخ وبدعتهاي فراوان دردين ...

دوران امامت  امام سجاد ـ عليه‌السّلام ـ دوره اي بسيار سخت ومشقت بار بود ؛اختلافات دربطن مسلمانان درحدي بود که بيم آن مي رفت که جهان اسلام تجزيه شود؛مدعيان خلافت متعدد بوده وهريک به بخشي از مناطق حکمراني مي کردند ودرگيريهاي داخلي ومفاسد اجتماعي ازسوي امويان رواج يافته بود. امام در 34 ساله امامتشان شاهد ناگواريهاي تلخ وبدعتهاي فراوان دردين ...

آن‎چه شيوة عملكرد و برخورد ائمه ـ عليهم السّلام ـ را نسبت به مسايل اجتماعي، سياسي از يكديگر متمايز مي‎سازد، مربوط به شرايط و مقتضيات زمانشان مي‎باشد؛ نه مبتني بر تفاوت فهم و برداشت آنان از دين و مسايل سياست و نه متكي بر تفاوت امكانات علمي و قواي جسمي و روحي.[1] در زمان امامت حضرت سجاد ـ عليه السّلام ...

قيام مختار در سال 66 هجري به انگيزه انتقام شهداي کربلا و بر ضد امويان صورت گرفت. رهبري اين قيام شيعي برعهده مختار بن ابي عبيده ثقفي بود.«مختار نخستين رهبر در کوفه بود که «مسلم بن عقيل» را ملاقات کرد. استاندار کوفه مختار را زنداني کرد و سپس بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ  وي را آزاد ...

قيام مختار در سال 66 هجري به انگيزه انتقام شهداي کربلا و بر ضد امويان صورت گرفت. رهبري اين قيام شيعي برعهده مختار بن ابي عبيده ثقفي بود.«مختار نخستين رهبر در کوفه بود که «مسلم بن عقيل» را ملاقات کرد. استاندار کوفه مختار را زنداني کرد و سپس بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ  وي را آزاد ...