همه

نقد بنیانگذار رفتارگرایی مقاله‌ی حاضر با محوریت موضوع تسالم ادیان و ملل با تأکید بر نهج البلاغه، به مسائل ذیل می‌پردازد. الف-تأسیس اصل تسالم پایدار و هوشمندانه. این مطلب خود حاوی مندرجات ذیل می‌باشد: نقد بنیانگذار رفتارگرایی همزیستی ادیان و جوامع در نهج البلاغه   نویسنده: محمدنوید داراب زاده   چکیده: مقاله‌ی حاضر با محوریت موضوع تسالم ادیان و ملل ...

علل صبر و سکوت امیرالمؤمنین(ع) در منابع اهل سنت برخی از افراد برای غیرواقعی خواندن ماجراهای تاسف بار سقیفه که منجر به آتش کشیدن در خانه حضرت زهرا(ع)و نیز جسارت به ساحت مقدس ایشان و شوهر گرامیشان امیرالمؤمنین(ع)شد،‌ شبهاتی از این قبیل مطرح می کنند. در این نوشته علل صبر و سکوت امیرالمؤمنین(ع) در منابع اهل سنت نویسنده: جمعی از ...

نارضایتی های حضرت زهرا(ع) در منابع اهل سنت 1-محمدبن اسماعیل بخاری در «صحیح بخاری»(1)، جلد پنجم، صفحه177،‌چاپ بیروت. با نقل سلسله سندی از عایشه می گوید: فوجدت فاطمه علی بن ابی بکر فی ذلک فهجرته فلم تکلمه حتی توفیت و عاشت بعد النبی سته اشهر، فلما توفیت دفنها نارضایتی های حضرت زهرا(ع) در منابع اهل سنت نویسنده: جمعی از نویسندگان ...

قنبر; دلباخته ولایت, شهید محبت جاى آنانى هم که به عبادت ـ از گونه¬ی نظر در صورت ولى خدا(=علی(ع)) (1) ـ روزگار مى گذرانده اند در نوشته ها و گفته های ما بسی خالی است; کسانی چون سلمان و ابوذر و عمار و سرانجام غلام على قنبر. قنبر; دلباخته ولایت, شهید محبت   نویسنده: محمدرضا زادهوش   جاى آنانى هم ...

مسیحیت و نهضت اصلاح دین درک نهضت جهانی کلیساها(*) از جنبش اصلاح دین تحت تأثیر ارزیابی مجدد شخصیت مارتین لوتر(1) بوده است تا حدود زیادی رشد مطالعه درباره لوتر مدیون مورخان کاتولیک بوده است که بیش از همتایان پروتستانت خود به منشأ مسیحیت و نهضت اصلاح دین   نویسنده: دیوید استاین متز مترجم: دکتر همایون همتی درک نهضت جهانی کلیساها(*) ...

مفهوم خداوند و مشکلات الحاد اتین ژیلسون از نامدارترین اندیشمندان قرن بیستم و بنیانگذار نهاد پایی (Pontifical) مطالعات قرون وسطایی در دانشگاه تورنتو در سال 1929 است. ژیلسون از سال 1932 تا 1951 استاد گلژدوفرانس (colledge de france) بوده است. او مفهوم خداوند و مشکلات الحاد   نویسنده: اتین ژیلسون مترجم: فاطمه هاشمی   اتین ژیلسون از نامدارترین اندیشمندان قرن ...

خدا چه تفاوتی در اخلاق ایجاد می‌کند؟ قصد ندارم در این که «خدا وجود دارد یا نه؟» بحث کنم (این مطلبی است که برای سالیان طولانی در مورد آن محاجه نموده‌ام)، بلکه صرفاً بحث در این است که آیا اگر خدایی وجود داشته باشد، تفاوتی در اخلاق ایجاد می‌کند؟ من نشان خواهم داد که خدا چه تفاوتی در اخلاق ایجاد ...

برهان حدوث در مغرب زمین برهان حدوث یکی از دیرینه ترین براهین وجود خدا است که تقریرهای کلامی و فلسفی متعدد دارد. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته صورت متعارف آن در مغرب زمین است که به حدوث زمانی جهان پرداخته و از این طریق وجود خدا را برهان حدوث در مغرب زمین   نویسنده: دکتر سید مرتضی ...

الحاد از رهگذر شر اثبات نمی شود ریچارد گرانویل سوئین برن(متولد 26 دسامبر1934) آبان ماه 1384 به دعوت مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه برای ایراد سخنرانی به ایران آمد. وی در این سخنرانی ها به بحث در باب خداوند، اخلاق و مسئله شر پرداخت. عمده بحث سوئین برن الحاد از رهگذر شر اثبات نمی شود   گفت و گو با ...

تحجرگرایی در گستره ی تاریخی از منظر شهید مطهری (1) در هر موردی مباحث مفصلی از منظر علامه شهید مطهری رحمه الله مطرح شده که از ناحیه ی این سه فرقه، ضربات مهلکی در تاریخ، بر جریان تفکر ناب اسلامی وارد گردیده است. تحجرگرایی در گستره ی تاریخی از منظر شهید مطهری (1) نویسنده: علی اکبر نوایی   ‌ چکیده ...

تحجرگرایی در گستره ی تاریخی از منظر شهید مطهری (2) جریان دیگری که در اندیشه های تابناک علامه شهید مطهری رحمه الله، مظهر جمود و قشری گری معرفی شده، جریان اخباری گری است. این جریان، متأسفانه در بدنه ی تفکر شیعی شکل گرفته و به خود موجودیت داد. تحجرگرایی در گستره ی تاریخی از منظر شهید مطهری (2) نویسنده: علی ...

تحجرگرایی در عرصه ی پنداری، رفتاری و کرداری (1) نویسنده در آغاز نگاهی به خاستگاه جمود و تحجر دارد تا نقطه ی انحراف آن روشن شود. دو مورد از گذشته تا حال را یادآور می شود و این بدان خاطر است که به عقیده ی وی تا انسان نسبت به منشأ یک عارضه آگاهی نداشته باشد، ‌قادر به درک آن ...

تحجرگرایی در عرصه ی پنداری، رفتاری و کرداری (2) اصول گرایی یکی از اصطلاحاتی است که ابتدا از سوی معاندان ما تحت عنوان بنیادگرایی به ما نسبت داده شد و پس از واقعه ی 11 سپتامبر 2001 بر همه ی امت اسلام اطلاق گردید. تحجرگرایی در عرصه ی پنداری، رفتاری و کرداری (2) نویسنده: محمد حسین پژوهنده   تبعات منفی ...

آفات و پیامدهای تحجرگرایی تحجرگرایی در گستره ی تاریخی، آفات و آثار زیان باری را در پی آورده و حرکت تاریخ اسلامی و فرهنگ بالنده ی برآمده از اسلام را دست خوش توقف در بستر حرکت خویش قرار داده است. متحجران و کژاندیشان، محل بسیاری از افکار خرافی آفات و پیامدهای تحجرگرایی نویسنده: محمود اصغری   چکیده تحجرگرایی در گستره ...

خرافه گرایی و بازتاب آن در قرآن (2) «و برای او بعضی از بندگان را جزء قرار دادند. به راستی که انسان ناسپاس آشکار است. آیا از آن چه می آفریند خود دخترانی برگرفته و به شما پسران را اختصاص داده است؟ و چون یکی از آنان را به آن چه به خدای رحمان نسبت می دهد خبر دهند خرافه ...

خرافه گرایی و بازتاب آن در قرآن (1) در کوتاه نوشتی که پیشتر انتشار پیدا کرد، به تبیین مفهومی خرافه پرداختیم. اینک برآنیم تا به خرافه با چشم انداز و افق آیات قرآن کریم بنگریم. مسائلی که در قرآن کریم تحت عنوان خرافه بیان شده است، از چند جهت می توان آنها را مورد بررسی خرافه گرایی و بازتاب آن ...

خرافه گرایی و تأثیر آن در تحجر و التقاط (2) رابطه ی مسأله ی التقاط با خرافه را باید در بررسی لمی (و مباحث ماتأخر) جستجو کرد،‌ بدین معنا که التقاط در تلازم با خرافه است، اما رابطه ی خرافه با جمود فکری در جهت مقابل آن یعنی رابطه ی انّی (و جزو مباحث ماتقدم) است. توجیه خرافه گرایی و ...

خرافه گرایی و تأثیر آن در تحجر و التقاط (1) نویسنده با اذعان به این نکته که خرافات نشأت گرفته از جهل و بسته بودن مدار فکر انسانی است و طبیعتاً با نوعی جمود و تحجر عجین گردیده است، به رازکاوی پدیده ی خرافه می پردازد. وی به این نتیجه رسیده است که خرافه پیامدهای بسیار خرافه گرایی و تأثیر ...

خرافه گرایی در عزاداری (1) عزاداری در شهادت معصومین به ویژه حضرت سیدالشهداء علیه السلام یکی از سنت ها و مراسم مهم شیعیان است که به عنوان شاخصه ی مهم مکتب تشیع، از صدر اسلام توسط اهل بیت علیهم السلام، عاشقان و رهروان آنان حفظ و برقرار گردیده است. خرافه گرایی در عزاداری (1) نویسنده: محمداسماعیل عبداللهی   دلایل شکل ...

خرافه گرایی در عزاداری (2) یکی از موضوعات تحریف شناسی عاشورا، شناخت نقش حاکمان جور، به ویژه امویان، در تحریف واقعه ی عاشورا و از سوی دیگر، تحریف هایی است که از طرف تاریخ نگاران طرفدار مکتب عثمانی،‌اموی و تأثیر پذیرفتگان از آنها به وجود آمده خرافه گرایی در عزاداری (2) نویسنده: محمداسماعیل عبداللهی   علل و ریشه های ورود ...

آیا اعتقاد به عالم ذر، سبب جبرگرایی نمی شود؟ (1) یکی از مباحث مهم عالم ذر، امکان یا عدم امکان بازگشت از انتخابی است که در آن عالم صورت گرفته است. برخی گفته اند هر انتخابی که انسان در عالم ذر داشته است در دنیا هم آن را ادامه خواهد داد و هر چه در این عالم انجام می دهد ...

آیا اعتقاد به عالم ذر، سبب جبرگرایی نمی شود؟ (2) سخن در امکان بازگشت از انتخاب انسان در عالم ذر بود و گفتیم روایاتی وارد شده است که از آنها استفاده می شود آنچه در عالم ذر انجام گرفت در این مقطع از دنیا هم حتمی است و انسان امکان تغییر آن را ندارد. این عدم امکان تحول از انتخاب ...

بررسی تعدد عالم ذر از تفاوت هایی که در میان آیه (172)سوره اعراف و روایات مربوط به عالم ذر وجود دارد استفاده می شود که این عالم تکرار شده است. تعدد عالم ذر در موارد مختلف منع عقلی و شرعی ندارد و از طرفی ویژگی های متفاوت عالم ذر در احادیث، این بررسی تعدد عالم ذر نویسنده: محمدرضا اکبری   ...

پاسخ به یک شبهه در مورد عالم ذر برخی عالم میثاق را همین نشأت فعلی پنداشته و گفته اند:خداوند انسان را آفرید و به او عقل و فطرت توحیدی داد و اگر به عقل و فطرت خود بیندیشد می فهمد بنده پروردگار خویش است؛ بنابراین، پیمان با خدا در همین عالم است. پاسخ به یک شبهه در مورد عالم ذر ...

پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (1) اشکال ها و سوال های متنوعی پیرامون عالم ذر مطرح است که بخش قابل توجهی از آنها به مناسبت در ضمن مباحث مختلف این کتاب پاسخ داده شده و به بخش دیگری از آنها در این فصل پاسخ می گوییم. پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (1)   نویسنده: ...

پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (2) «این اتمام حجتی که خداوند بر انسان کرده اگر تمامیتش برداشتن عقل و معرفت بود هنگامی که آن ذره به صلب بر می گردد تا دوباره در دنیا ظاهر شود عقل از او سلب می شود و اگر گفته شود: مادامی که در پشت پدران و ارحام مادران قرار دارد از ...

پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (3) تشکیل جمعیت انسان در عالم ذر به دو گونه بیان شده است. روایاتی فرزندان آدم را از پشت او می دانند مانند آنجا که امام صادق (علیه السلام)فرمود: پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (3)   نویسنده: محمدرضا اکبری   12-اختلاف روایات در خروج فرزندان آدم از گل و ...

پرسش و پاسخ هایی در مورد عالم ذر (4) این یکی از اشکال های بسیار مهمی است که در کتاب های تفسیری و حدیثی مورد بحث قرار گرفته است و اشکال کنندگان و پاسخ دهندگان، بدون در نظر گرفتن مفاد روایات که خداوند ماجرای عالم ذر را از یاد انسان برد به آن پرداخته اند. اما همان پرسش و پاسخ ...

چرا عالم ذر را فراموش کرده ایم؟ یکی از ویژگی های عالم ذر، فراموشی ماجراهای آن است. این فراموشی عادی نیست بلکه اراده خداوند بر آن تعلق گرفته است؛ البته اگر چه انسان ها آن را فراموش کرده اند اما خداوند آن را با وحی به یاد آنها آورده است همان گونه که امت اسلامی با چرا عالم ذر را ...

زمان و مکان عالم ذر ذهن جستجوگر انسان می خواهد بداند که این واقعه بسیار مهم بشری در کدام زمان اتفاق افتاد. بدون شک زمان تحقق ماجرای بزرگ عالم میثاق، قرین خلقت آدم (علیه السلام)بوده است زیرا از روایات استفاده می شود که خداوند همه انسان ها را از زمان و مکان عالم ذر نویسنده: محمدرضا اکبری   زمان عالم ...

فلسفه و فوائد اعتقاد به عالم ذر یکی از مباحثی که ذهن های جستجوگر، آن را دنبال می کنند فلسفه عالم ذر است. هر کس که کمترین اندیشه ای به گذشته و آینده و سرنوشت خود داشته باشد و یکی از مقاطع وجودی خود را در عالم ذر مشاهده کند بلافاصله با این سوال روبرو می شود فلسفه و فوائد ...

عالم ذر از نگاه قرآن قرآن کریم هدایت است و به همه وقایع مهم انسان که نقش اساسی در سعادت و شقاوت او دارند اشاره دارد و طبیعی است که به مسئله مهمی چون عالم ذر که جایگاه بسیار مهمی در حیات فکری و رفتاری او دارد اشاره داشته باشد. عالم ذر از نگاه قرآن نویسنده: محمدرضا اکبری   عالم ...

مدت عالم ذر چقدر بوده است؟ از روایات مربوط به عالم ذر استفاده می شود که مدت زمان این عالم کوتاه بوده اما اینکه کوتاه بودن آن را هم انسان ها احساس کرده باشند معلوم نیست؛ زیرا ممکن است کوتاهی زمان آن نسبت به دنیا نظیر، کوتاهی عمر آنها نسبت به عمر برزخی مدت عالم ذر چقدر بوده است؟ نویسنده: ...

مفاد پیمان در عالم ذر آنچه را خداوند از انسان ها خواست تا به آن پاسخ گویند به ربوبیت او، نبوت انبیاء و ولایت ائمه (علیهم السلام)مربوط می شد. اما سوال اول که درباره پروردگاری خداوند بود در قرآن آمده است که فرمود: مفاد پیمان در عالم ذر نویسنده: محمدرضا اکبری   آنچه را خداوند از انسان ها خواست تا ...

ورود به آتش در عالم ذر یکی از مسائل مهم عالم ذر، آزمایش بزرگ ورود به آتش بود که پس از سپردن پیمان انجام گرفت و اصحاب شمال که اکثریت جمعیت انسان ها را تشکیل می دادند، از آن سرباز زدند و اصحاب یمین آن را پذیرفتند و آتش بر آنها سرد و سلامت شد، آن ورود به آتش در ...

ویژگی های جسمانی انسان در عالم ذر یکی از وجوه مشترک جسم انسان در عالم ذر و نشأت فعلی خاکی بودن آن است. روایاتی وارد شده است که خداوند بنی آدم را در عالم ذر از خاک آفرید و روایات بیشتری از معصومین (علیه السلام) به ما رسیده است که بنی آدم از صلب آدم (علیه ویژگی های جسمانی انسان ...

کارآمدی دین در مدیریت جامعه کارآمدی در لغت و تلقی های رایج به معنای مفید بودن، مؤثر بودن در تأمین نیازها و مطالبات، ایفای کارکردهای خاص و مورد انتظار به کار می رود. مفهوم کارآمدی، مفهومی ارزشی و معرّف نوع و درجاتی از مطلوبیت است. کارآمدی دین، کارآمدی دین در مدیریت جامعه نویسنده: دکتر سیدحسین شرف الدین   کارآمدی در ...

محدثان اصفهانی در کتب امامیه هنگامی که انسان ها بیراهه ی جهالت و نادانی را با سرعت هرچه تمام تر می پیمودند و در گرداب انحطاط و تفرقه گرفتار بودند، خداوند هستی آفرین با طلوع خورشید حیات بخش اسلام بر آنها منت نهاد و از میانشان بزرگوار پیامبری برانگیخت تا محدثان اصفهانی در کتب امامیه نویسنده: مهدی باقری سیانی   ...

معرفی برخی از محدثان شیعی اصفهان در قرون اولیه ی هجری لازمه ی شناخت زمینه های گسترش تشیع در اصفهان، پژوهش درباره ی نحوه ی ترویج معارف قرآن و حدیث است؛ زیرا گرایش شیعی در میان مفسران و محدثان، زمینه ی گرایش فکری اندیشمندان و سپس سایر مردم را به مذهب شیعه فراهم کرد. معرفی برخی از محدثان شیعی اصفهان ...

شیخ ابوالسعادات عالم شیعی امامی در اصفهان قرن هفتم هجری اصفهان در دوره های گوناگون تاریخی مسیر پرپیچ و خمی را سپری کرده و شاهد رویدادهای بسیاری بوده است. این شهر در دوران سلجوقیان و خوارزمشاهیان یکی از برجسته ترین پایگاه های اسماعیلیان بود. در این زمان حنفی ها و شافعی ها از شیخ ابوالسعادات عالم شیعی امامی در اصفهان ...

تأثیر تبلیغات بنی امیه و دشمنان اهل بیت (ع) در اصفهان سده های نخستین هجری بی تردید انحراف از سنت پیامبر (ص) و سرپیچی از خط مشی وی در مسأله ی جانشینی همواره دامنگیر جامعه ی اسلامی بوده و هست. این موضوع مسائل فکری و اعتقادی جامعه و سیاستمداران را هم متأثر کرده است؛ به طوری که مسؤولان و تأثیر ...

یعقوبی اصفهانی پیشتاز در تبیین اخبار امامت شیعه یکی از شخصیت های مهم تاریخ نگاری اسلامی ابی واضح احمد بن ابی یعقوب معروف به یعقوبی اصفهانی بود. کتاب وی هر چند نسبت به برخی آثار از وسعت چندانی برخودار نیست، از نظر جامعیت، دقت و صراحت جایگاه والایی دارد. پرداختن یعقوبی اصفهانی پیشتاز در تبیین اخبار امامت شیعه نویسنده: محمدحسین ...

ابوعلی مسکویه و گرایش های شیعی تقیه در مذهب تشیع به زمان حضرت علی (ع) و سکوت وی در برابر ماجرای سقیفه برمی گردد. این سکوت و 25 سال زندگی آن حضرت در انزوا از اولین سرخوردگی های مذهب تشیع بود. گرچه افتخار تشیع در این سکوت حفظ پایه های دین ابوعلی مسکویه و گرایش های شیعی نویسندگان: اصغر شهبازی ...

مسمار العقیده گرایش الجایتو مشهور به خدابنده یا خربنده به تشیع زمینه ی مناسبی را برای مناظره ی کلامی بین علمای شیعه و اهل سنت به وجود آورد. وی در سال 707 ه‍.ق. دستور داد که سکه به نام دوازده امام (ع) ضرب کنند. اهالی برخی از شهرها از این مسمار العقیده نویسنده: علی صدرایی خویی   (مناظره ی ابن ...

اصحاب اصفهانی ائمه اطهار (ع) سقوط ساسانیان و ورود اسلام به ایران از مهم ترین رویدادهای تاریخی ایران است. این رویداد ساختار نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی این سرزمین را دگرگون کرد؛ به طوری که تاریخ ایران به دو دوره ی پیش از اسلام و دوره ی اسلامی اصحاب اصفهانی ائمه اطهار (ع) نویسنده: سید حسن قریشی کرین   ...

یعقوبی اصفهانی صر عباسی دوم؛‌ یعنی، از سال 232 ه‍.ق (آغاز خلافت متوکل) تا سال 334 ه‍.ق و استقرار آل بویه در بغداد، کار تألیف و ترجمه رونق بیشتری یافت. از مورخان بزرگ اسلامی این عصر، که در زمینه ی تاریخ عمومی دست به تألیف زد، ابن یعقوبی اصفهانی نویسندگان: دکتر سید اصغر محمود آبادی و علی ابراهیم بیگی   ...

شخصیت علمی و عقیدتی ابوالفرج اصفهانی تاریخ نویسی جهان اسلام در سده ی چهارم هجری به اوج خود رسید. در این زمان بغداد، که مرکز جهان اسلام بود، زیر نفوذ آل بویه قرار داشت. آنها به خوبی از مورخان، نویسندگان و دانشمندان حمایت می کردند. ابوالفرج اصفهانی از جمله شخصیت علمی و عقیدتی ابوالفرج اصفهانی   مقدمه تاریخ نویسی جهان ...

جستاری بر زندگی ام البنین علیها السلام امیرمؤمنان علی علیه السلام پس از شهادت پاره تن و ریحانه حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم ، برادر خود عقیل را که از دانشمندان نسب شناس بود، فرا خواند و از او خواست تا برایش همسری از تبار دلاوران برگزیند. عقیل، جستاری بر زندگی ام البنین علیها السلام     ...

ام البنین علیهاالسلام؛ بانوی مردآفرین سیزدهم جمادی الثانی، یادآور روزی غم انگیز است؛ روزی که در آن مادری فداکار و بانویی با عظمت از تبار دلاوران، به سوی معبود پر کشید. ام البنین، مادر پسرانِ علی علیه السلام ، بعد از عمری تلاش، شکیبایی و استقامتْ با اهدای ام البنین علیهاالسلام؛ بانوی مردآفرین   نویسنده: راحله عطایی   مقدمه سیزدهم ...

ام البنین، اسوه مادران و همسران شهید (2) ام البنین پس از شهادت حضرت علی (ع)، به تنهایی به تربیت سلاله های خود پرداخت و همتی نیکو در تربیت فرزندان خویش داشت. ضمن سرپرستی آنها، سعی کرد ایشان را با اخلاق و معلومات راستین اسلامی و ولایی آشنا ساخته، ام البنین، اسوه مادران و همسران شهید (2)     ام ...