همه

«هور قليا» به معناي حيات برزخي يا زندگي فرد در بين جامعه مي باشد. اين کلمه را شيخ احمد احسايي از آن چه شيخ اشراق سهروردي در «مطارحات» استعمال نموده گرفته است. هور قليا معرّب «هراکليا» است که لفظ يوناني مي باشد.[1]برخي گفته اند که اين اصطلاح از پيروان «آيين صابئي» گرفته شده است و در موضوع جسم لطيف که ...

شيخيه فرقه اي از شيعة اثني عشري است كه منتسب به شيخ احمد احسائي مي باشند و بنا به برخي عقايدي كه دربارة اصول دين دارند از اماميه متمايز مي شوند اين گروه در قرن سيزدهم هجري قمري از شيعه جدا شد و به مناسبتهاي مختلف به نامهاي ديگري از جمله پشت سريها, ركنيه, كريم خانيه, باقريه, احقاقيه و حجة ...

شيخيه از پيروان شيخ احمد احسائي متوفي قرن سيزده «هـ. ق» هستند که اين فرقه توسط شاگردش سيد كاظم رشتي تاسيس گرديده است.شيخ احمد احسائي در جواب ملا محمد حسين اناري كه پرسيده است: آيا فضولات ائمه اطهار عليهم السلام از خون، بول و غائط فقط به خود ائمه اطهار عليهم السلام نجس است و به ديگران پاك است يا ...

با مراجعه به كتابهاي مختلف مكتب شيخيه اعم از كرمانيها كه به كريمخانيه شهرت دارند و آذربايجانيها كه به احقاقيه معروفند هيچ مجوزي براي تقليد به صورت موروثي ديده نشده بلكه مانند ساير شيعيان آنها هم معتقدند كه مجتهد لازم است ويژگيهائي از قبيل علم و توانايي و تقوي را داشته باشد براي نمونه گوشه هايي از نظرات سيد كاظم ...

شيخيه گروهي از شيعه اماميه و از پيروان شيخ احمد احسايي مي‎باشند[1] كه به دليل برخي اختلافات از شيعه اماميه جدا شده‎اند و در اصول دين و مسائل مهم اختلاف چنداني با شيعه اماميه ندارند[2].پيدايش فرقه شيخيه به دوره حكومت فتحعلي شاه قاجار باز مي‎گردد. در اين دوره بود كه شيخ احمد احسايي در ايران شهرت به سزايي پيدا كرده ...

در انديشه شيعه، اصول دين را بايد با دلايل عقلي و استدلالي ثابت نمود و تقليد در آن جايز نمي باشد و صد البته اصول دين و تمام اعتقادات و باورهاي شيعه منطبق بر محوريت قرآن کريم و روايات رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ و اهل بيت عصمت و طهارت ـ عليهم السلام ـ ...

نقطه تلاقي و حلقه ارتباطي ميان مسلك شيخيه و دينواره بهايي فرقه اي است به نام بابيه كه بعد از وفات سيد محمد كاظم رشتي دومين پيشواي شيخيه با تمسك به برخي عقايد آنها در مورد مهدويت توسط جواني شيرازي به نام                                                                       سيد علي محمد باب بوجود آمد و عده اي از شاگردان سيد نيز به او گرويدند و نخستين ...

شيخيه نامي است كه به پيروان شيخ احمد احسايي اطلاق مي‌شود. هر چند بنيان گذار واقعي اين مسلك، شاگرد شيخ احمد، يعني سيد كاظم رشتي بود؛ ولي بعد از مرگ سيد كاظم اين مسلك به چندين فرقه تقسيم شد كه هر كدام داعيه استقلال داشتند و براي خود سبك و سياق خاصي دست و پا كرده بودند.1. فرق شيخيه كرمان ...

شيخيه فرقه اي منسوب به شيخ احمد احسائي (در قرن 13 هجري) مي باشد. در واقع سيد کاظم رشتي که جانشين وي شد  پس از وي اين فرقه را تأسيس نموده است.در منطقه آذربايجان ايران چند گروه به ترويج مرام شيخي گري پرداختند که از جمله آنها مي توان به خاندان حجت الاسلام و خاندان ثقة الاسلام اشاره کرد. خاندان ...

به اعتقاد شيعه اثني عشري كه نشأت گرفته از قرآن و سنّت نبوي ـ صلّي الله عليه و آله ـ و ائمه اطهار ـ عليهم السّلام ـ مي باشد ائمه نيز مثل ساير انسانها بوده و در رابطه با وظيفه، آن حضرات با تكاليف و وظايف  الهي هيچ فرقي بين ائمه و ديگران نيست الا اينكه آن بزرگوارن به خاطر ...

زيديه به كساني گفته مي‌شود كه پس از امام حسين ـ عليه السّلام ـ قائل به امامت زيد[1] فرزند امام سجاد ـ عليه السّلام ـ شدند و امام سجاد ـ عليه السّلام ـ را به عنوان امام واجب الطاعه قبول نداشتند.دانشمندان و بزرگان اماميّه شخصيت زيد را ستوده و او را به علم و دانش، تهجّد و تقوي، زهد و ...

زيد فرزند امام زين العابدين ـ عليه السلام ـ بعد از امام محمد باقر ـ عليه السلام ـ از ديگر برادران خود بهتر و از همگي افضل بود و عابد و پرهيزکار و فقيه و شجاع بود، امر به معروف و نهي از منکر کرد و طلب خون امام حسين ـ عليه السلام ـ نمود وي در زمان حکومت هشام ...

«زيديه» در بعضي مسائل عبادات كه مايه تمايز شيعه از اهل تسنن است، روش شيعه را دارند. مثلا «حي علي خير العمل» را در اذان مي گويند. علي-عليه السلام- و اولاد او را افضل مي دانند بلكه تا امام حسين-عليه السلام- ائمه را حق مي دانند. لكن در بعضي ديگر از مسايل عبادي و فقهي به سني ها نزديك اند. ...

زيديه فرقه‌اي از شيعه‌اند كه پس از امام زين‌العابدين ـ عليه السلام ـ  به جاي امام محمدباقر ـ عليه السلام ـ  به امامت زيد بن علي فرزند ديگر امام سجاد ـ عليه السلام ـ  اعتقاد دارند. و مذهب كلامي خود را به وي نسبت مي‌دهند.[1]زيد بن علي در سال 75 هجري متولد شد و در سال 120 هـ . ق ...

زيد بن علي ـ عليه السلام ـ در سال 79 هجري قمري در خانه دانش و فضيلت ديده به جهان گشود و در دامن تقوي و عبادت تربيت يافت، پدرش زينت عابدان، سرور زاهدان، فخرالساجدين، زين العابدين حضرت علي بن حسين ـ عليهما السلام ـ مي باشد كه در عبادت و اطاعت يگانه زمان و نادرة دوران بود.[1]بعد از شهادت ...

«زيديه» در دو ناحيه به قدرت سياسي رسيدند، يكي در سواحل درياي خزر، از زمان داعي كبير تا حدود سال «520 هجري» كه در آنجا قريب «25 امام» و داعي پيدا شدند و ديگري در يمن كه «يحيي بن حسين» متوفي به سال «298 هـ» آنجا را تسخير كرد و حكومت ديني تأسيس نمود و چند بار با تركان عثماني ...

پيدايش فرقه زيديه به قرن دوم هجري باز مي گردد، آنان پس از امام حسين(عليه السلام) زيد شهيد فرزند امام زين العابدين(عليه السلام) را امام مي دانند و امام سجاد(عليه السلام) را تنها پيشواي علم و معرفت مي شمارند. اكثر نويسندگان زيدي بجاي امام سجاد(عليه السلام) حسن مثني فرزند امام حسن مجتبي(عليه السلام)را امام خود مي دانند.[1] و زيد امام ...

يكي از فرق منشعب شده از شيعه اماميه فرقه اسماعيليه است كه در حدود قرن دوم هجري از اماميه جدا شد و داراي عقايدي متفاوت از عقايد اماميه مي باشد، از آنجائيكه انشعاب اين فرقه بر سر امامت اسماعيل بن جعفر ـ عليه السلام ـ بوده لذا در دوره هاي بعد، ملل و نحل نويسان، مانند حسن بن موسي نوبختي ...

اسماعيليه بزرگترين فرقه شيعه بعد از اماميه (اثني عشري) است كه پس از رحلت امام صادق ـ عليه السلام ـ بر سر جانشيني آن حضرت در سال 148 هـ در كوفه از شيعه جدا شدند و دست به نهضتي سياسي مذهبي براي براندازي عباسيان زدند، ولي در اولين برخورد كه توسط ابي الخطاب و يارانش از كوفه عليه بني عباس ...

در خصوص پاسخ به سوال مربوط به تفاوت فاطميون با اسماعيليه لازم است ابتدا تاريخچه اي از پيدايش و گرايشهاي اسماعيليان را بدانيم تا جايگاه فاطميون را هم در اين بين بررسي نمائيم.اسماعيليه آن چنان که معروف است پيروان محمد بن اسماعيل بن جعفر الصادق ـ عليه السلام ـ هستند که اسماعيل پسر امام صادق را امام خويش مي دانستند ...

از آنجا که سئوال از سه بخش تشکيل شده است و هر بخش پاسخ جداگانه اي مي طلبد براي دريافت پاسخ بخش اول توجه به مطالبي که ذيلاً توضيح داده مي شود لازم است.حسن صبّاح: نام او حسن بن علي بن محمّد بن حسين بن صباح حميري و عرب نژاد بوده است.[1] ظاهراً پدرش شيعه دوازده امامي و از شيعيان ...

براي روشن شدن مطلب بايد نگاهي كوتاه داشته باشيم به پيدايش فرقه اسماعيليه و فرقه بهائيت تا معلوم گردد، چه ارتباطي با هم ديگر دارند، آيا هر كدام فرقه اي جداگانه هستند يا اين كه يك فرقه با دو عنوان هستند؟پيدايش فرقه اسماعيليه: فرقه اسماعيليه نام فرقه اي است كه بعد از امام ششم حضرت جعفر صادق ـ عليه السّلام ...

اسماعيليان كه از اختلاف بر سر جانشيني امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ در 148 هـ . از ديگر شيعيان امامي جدا شدند، معتقدند كه امامت بعد از امام ششم ـ عليه السلام ـ به فرزند آن حضرت يعني اسماعيل مي رسد و چون اسماعيل هم در زمان حيات پدر از دنيا رفت، بعد از او امامت به محمد ...

اسماعيليان كه از اختلاف بر سر جانشيني امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ در 148 هـ . از ديگر شيعيان امامي جدا شدند، معتقدند كه امامت بعد از امام ششم ـ عليه السلام ـ به فرزند آن حضرت يعني اسماعيل مي رسد و چون اسماعيل هم در زمان حيات پدر از دنيا رفت، بعد از او امامت به محمد ...

يكي از فرقه­هاي شيعه كه در قرن دوم هجري از اماميه جدا شد و عقايد خاصّي را پايه‌گذاري نمود، فرقة اسماعيليه است. از آنجائي‌كه اين فرقه خود را به اسماعيل، پسر ارشد امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ نسبت مي‌دهد اسماعيليه ناميده شده است.اسماعيليه بعد از شهادت امام صادق ـ عليه السّلام ـ ادعا كردند كه امام بعد از ...

يكي از فرقه­هاي شيعه كه در قرن دوم هجري از اماميه جدا شد و عقايد خاصّي را پايه‌گذاري نمود، فرقة اسماعيليه است. از آنجائي‌كه اين فرقه خود را به اسماعيل، پسر ارشد امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ نسبت مي‌دهد اسماعيليه ناميده شده است.اسماعيليه بعد از شهادت امام صادق ـ عليه السّلام ـ ادعا كردند كه امام بعد از ...

يكي از فرقه هاي معروف شيعي فرقة اسماعيليه است.اين فرقة تاريخ بسيار پرماجرا دارد و انشعابات گوناگوني در آن پديد آمده است. بدين جهت بحث دربارة عقائد و تطورات تاريخي آن پيوسته مورد توجه محققان و نحله شناسان قرار داشته و اخيراً اين مسئله مورد عنايت بيشتري قرار گرفته است.[1] تاريخ ظهور:پيدايش اسماعيليه به حوالي نيمة قرن اول هجري يعني ...

يكي از فرقه هاي معروف شيعي فرقة اسماعيليه است.اين فرقة تاريخ بسيار پرماجرا دارد و انشعابات گوناگوني در آن پديد آمده است. بدين جهت بحث دربارة عقائد و تطورات تاريخي آن پيوسته مورد توجه محققان و نحله شناسان قرار داشته و اخيراً اين مسئله مورد عنايت بيشتري قرار گرفته است.[1] تاريخ ظهور:پيدايش اسماعيليه به حوالي نيمة قرن اول هجري يعني ...

يكي از فرقه هاي معروف شيعي فرقة اسماعيليه است. اين فرقه، تاريخي بسيار پر ماجراي دارد و انشعابات گوناگوني در طول تاريخ از اين فرقه پديد آمده است، كه برخي از اين فرقه ها پس از مدتي منقرض شده و از بين رفته و برخي هم اكنون در مناطق مختلف جهان به حيات خود ادامه مي دهند.[1]در واقع اسماعيليه اسم ...

از آن جا که پرسش فوق از سه بخش يعني در واقع از سه سوال مستقل تشکيل يافته است به نظر مي رسد که ارائه دادن پاسخ جداگانه و مستقل براي هر بخش و سوال، سزاوارتر و مناسب تر خواهد بود، روي اين جهت در پاسخ بخش اول بايد گفت:طبق عقايد اسماعيليه، از آغاز خلقت آدم تا زمان آن ها، ...

حسن بن علي بن محمّد بن جعفر بن حسين صبّاح در سال 445 يا 448 هـ از پدر و مادر اسماعيلي، در قم متولّد شده است و پدر او از علماي مذهب اسماعيلي بوده است.[1] رشيد الدّين فضل الله مي گويد: او در (ري) از پدر و مادر شيعه اثنا عشري متولد شده و تا 17 سالگي مذهب اثنا عشري ...

اسماعيليه يكي از فرقه هاي معروف شيعي است كه بعد از رحلت امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ (148هـ) در موضوع امامت با اماميه دچار اختلاف شده و از شيعه جدا شدند.[1]و طي قرون مختلف، خود دوباره دچار انشعاب شده و به فرقه هاي مختلف با نامهاي گوناگون پديد آمدند و لذا بحث دربارة عقايد همه فرقه ها در ...

يكي از فرقه هاي معروف شيعي، فرقة اسماعيليه است. اين فرقه تاريخ پرماجرائي دارد. از اين روي بحث دربارة عقايد و تطورات تاريخي آن پيوسته مورد توجه محققان و نحله شناسان قرار گرفته است. اصول عقائد اسماعيليه:1. از ديدگاه اسماعليه، اسماعيل بزرگترين فرزند امام جعفر صادق ـ عليه السلام ـ امام است و مرگ او را انكار كرده مي گويند: ...

«اسماعيليه» نام عمومي فرقه هايي است كه بعد از حضرت امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ به امامت فرزند بزرگ اش اسماعيل يا نواده اش محمد بن اسماعيل اعتقاد دارند و گاه در بلاد مختلف به نامهاي گوناگون مانند باطنيه، تعليميه، سبعيه، حشيشيه، ملاحده و قرامطه خوانده شده اند.[1]نگاه اين فرقه به حضرت علي ـ عليه السّلام ـ و ...

علماء، امامت را به رياست عامة ‌شخصي تعريف كرده‎اند كه توسط پيامبر به نص آشكار تعيين شده باشد و آن شخص در نزد شيعه علي ابن ابي طالب ـ عليه السّلام ـ و يازده فرزند او هست كه يكي پس از ديگري جانشين آن حضرت مي‎باشند.[1]اسماعيليه به اين اصل تا امام صادق ـ عليه السّلام ـ پايبند هستند، ولي از ...

اسماعيليان، مانند صوفيان، براي وصول به کمال، مردم را از لحاظ شعور و استعداد به هفت درجه تقسيم کرده اند و آن ها را در طي درجات کمال به جز درجه هفتم آزاد گذاشته اند، تا هر که استعداد و توانايي فکري و عملي داشته باشد، آن درجات را طي کند، و درجات هفت گانه اسماعيليان اجمالاً به قرار ذيل ...

فرقه اي از اسماعيليان نزاري كه منسوب به آقا خان محلاتي هستند را اسماعيليه آقا خانيه گويند.جدّ اين خانواده سيد ابوالحسن خان اهل كهك قم بود كه از سادات اسماعيليه به شمار مي رفت و خود را از اعقاب اسماعيل بن جعفر صادق ـ عليه السَلام ـ مي دانست. سيد ابو الحسن خان در سال 1207 ه . ق در ...

اسماعيليه يكي از فرقه­هاي مهم شيعه است كه پس از اثني عشريه بيشترين تعداد پيروان را در ميان شيعيان جهان دارد. اسماعيليان كه در طول تاريخ دوازده قرني خود به شاخه هاي متعدد منقسم شده و اغلب به صورت مخفيانه وجماعت هاي پراكنده با زبانها و نژادهاي متفاوت خود در پهناي دنياي اسلام زيسته اند. اكنون در بيش از بيست ...

اسماعيليه كه يكي از گروه هاي منشعب شده از شيعه هست، خودش در طول حيات خود به گروه ها و فرقه هاي مختلفي تقسيم شده است يكي از عمده ترين اين فرقه ها فاطميان مي باشند، كه در مصر مدتي خلافت كردند. بعد از مرگ المستنصر يكي از خلفاي فاطمي بر سر جانشيني او ميان طرفدارانش اختلاف افتاد. عده اي ...

اسماعيليه فرقه‌اي از شيعه مي‌باشد كه قائل است امامت به واسطه نص از سوي پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ يا امامي كه جانشين پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ است، تحقق مي‌يابد و برخلاف زيديه كه امامان منصوص را سه نفر مي‌دانند و هم‌چنين برخلاف شيعه اماميه كه تعداد امامان را دوازده نفر مي‌دانند، اسماعيليه ...

اسماعيليه نام عمومي فرقه‌هايي است كه بعد از امام صادق ـ عليه السّلام ـ به امامت فرزندش اسماعيل يا محمد بن اسماعيل گرايش پيدا كردند و امامت حضرت كاظم ـ عليه السّلام ـ را نپذيرفتند و مدتي راه تقيه و مخفي‌كاري را در پيش گرفته و باورهاي اصلي خويش را از ديگران پنهان ساختند. رهبري اسماعيليه كه در دولت فاطمي ...

اسماعيليه يك فرقه شيعي است كه معتقد است بعد از امام صادق ـ عليه السلام ـ فرزند ارشدش اسماعيل امام و جانشين بر حق امام صادق ـ عليه السلام ـ است. برغم اينكه در زمان حيات امام صادق ـ عليه السلام ـ اسماعيل فوت كرد و برمرگ او شاهد گرفت و چهره او را از ميان كفن در هنگام تدفين ...

براي اينكه پاسخ سؤال كاملاً روشن شود به ديدگاه‌هاي علماء نسبت به مذهب قاضي نعمان اشاره مي‌كنيم و بعد در آخر پاسخ سؤال را مي‌دهيم.نام كامل مؤلف كتاب مذكور «ابو حنيفه نعمان بن منصور بن احمد بن حيّون تميمي مغربي»معروف به «قاضي نعمان» است، ايشان اوائل زندگي از يك خانوادة دانشمند قيرواني كه سنّي و مذهب مالكي داشته بود، وي ...

يكي از فرق شيعه كه در قرن دوم هجري از اماميه جدا شد و عقايد خاصّي را پايه‌گذاري نمود فرقة اسماعيليه است. از آنجائي‌كه اين فرقه خود را به اسماعيل، پسر ارشد امام جعفر صادق ـ عليه السّلام ـ نسبت مي‌دهد اسماعيليه ناميده شده است.اسماعيليه بعد از شهادت امام صادق ـ عليه السّلام ـ ادعا كردند كه امام بعد از ...

دربارة فرقة نصيريه آراء و نظرات مختلفي وجود دارد كه برخي از آنها ناشي از تعصبات نسبت به فرقة شيعه اماميه نشأت گرفته و برخي هم سطحي بوده و منشاء آن عدم پرداخت عمقي به اين مسئله مي باشد و ما ناچاريم قبل از هر گونه پيشداوري نظرات علماء و سيره نويسان اعم از شيعه و سني را نقل كنيم.الف: ...

نصيريه نام فرقه اي است كه در مورد آن دو نظريه وجود دارد: نظرية اول مي گويد: نصيريه از غلات اند كه در حق علي ـ عليه السلام ـ غلو كرده براي او مقام الوهيت قائل شدند. آنان را انصاريه و علويه نيز مي گويند. تاريخ پيدايش آنها را قرن پنجم هجري و پيشواي اين فرقه را فردي به نام ...

نصيريه فرقه‌اي است كه در به وجود آمدن آن آراء و نظريات مختلف و متناقضي ارائه شده است. بنابر اظهارات برخي از نويسندگان اين فرقه به محمد بن نصير كه ابتداء از اتباع و اصحاب امام حسن عسكري ـ عليه السّلام ـ بود، منسوب است.امّا گروه ديگري اين فرقه را به نصير غلام امام علي ـ عليه السّلام ـ منتسب ...

دربارة فرقة نصيريه ديدگاه‌هاي مختلف و متعارض بيان شده است. عدّه‌اي اين فرقه را پيروان محمّد بن نصير نميري دانسته‌ و اعتقاد دارند كه آنها امامان معصوم ـ عليهم السّلام ـ را خدا دانسته و به تناسخ و حلال بودن محارم اعتقاد دارند و بنيانگذار آن را محمد بن نصير نميري مي‌دانند، نميري به امامان اماميه تا امام دهم اعتقاد ...

با صرف نظر از كج انديشي ها در تلقي نصوص و آيات الهي و سخنان رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ، آنچه مبدأ و مبناي تفرّق و تشتّت و به وجود آمدن مذاهب و فرق مختلف گرديد. قدرت طلبي ها و مقام خواهي هايي بود كه از همان روزهاي بعثت نبي اكرم ـ صلّي الله عليه و ...

وجود نصيريان در پاكستان مسلّم است. اما چگونگي و زمان ورود آنها به پاكستان، و اين كه مبلغين آنها چه كساني بودند، به طور روشن مشخص نيست.به طور مثال در مناطق مختلف پاكستان از بعضي افراد وقتي سؤال مي كنيد كه مذهب شما چيست؟ مي گويند: ما نصيري هستيم، و يا بعضي ها مي گويند: ما شيعه نصيري هستيم. اما ...