غذایی که استفاده می‌کنید، می‌تواند تأثیری منفی بر مغز، حافظه، عملکرد شناختی و سلامت عاطفی شما داشته باشد. اگر می‌خواهید مغز سالمی داشته باشید و از شر آلزایمر و زوال مغزی در امان بمانید، لازم است که به رژیم غذایی خود توجه بیشتری داشته باشید. برخی مواد غذایی خاص هستند که باید از آنها اجتناب کنید.

آب‌میوه

شکر انعطاف‌پذیری شناختی را کاهش می‌دهد و حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بلندمدت را ضعیف می‌کند. این بار که به جای نوشابه، آب پرتقال را انتخاب کردید، چندان هم مطمئن نباشید که انتخاب سالمی داشته‌اید. آب‌میوه به اندازه‌ی نوشابه شکر دارد و این مقدار از شکر عملکرد مغزی شما را به خطر می‌اندازد. پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ در ژورنال نوروساینس منتشر شد، نشان داد که موش‌هایی که رژیم غذایی پرشکر و پرچربی داشته‌اند، زوال عملکرد شناختی بسیار شایعی داشته‌اند. حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بلندمدت آنها آسیب دیده بود و انعطاف‌پذیری شناختی آنها که مسئول حل مسئله در مواجهه با اطلاعات جدید است، کاهش یافته بود. گروهی که شکر بیشتری دریافت کرده بودند، زوال عملکرد مغزی بیشتری به‌خصوص در انعطاف‌پذیری شناختی داشتند. برای کشف علت این پدیده، پژوهشگران باکتری‌های روده‌ای موش‌ها را پیش و پس از رژیم‌های غذایی آنها آزمایش کردند. تغییرات بسیار قابل‌توجه بودند. در محیطی با قند بالا، یکی از باکتری‌ها به نام Clostridiale افزایش و دیگری با نام Bacteroidale کاهش یافته بود. کتی مگنسون (Kathy Magnusson)، در مقاله‌ای در وب‌سایت دانشگاه اورگان می‌نویسد: «این پژوهش نشان می‌دهد که چربی و شکر، سیستم باکتری‌های سالم شما را تغییر می‌دهند و به همین دلیل برای شما خوب نیستند. فقط غذا نیست که روی مغز شما تأثیر می‌گذارد، بلکه تعامل بین غذا و تغییرات میکروبی هم بر آن تأثیرگذار است.»

پنیر

غذاهایی با چربی اشباع بالا، به حافظه‌ی شما صدمه می‌زنند و باعث التهاب مغزی می‌شوند. براساس گزارش دانشکده‌ی سلامت عمومی دانشگاه‌ هاروارد، پنیر و پیتزا بزرگ‌ترین منابع چربی اشباع‌شده در رژیم غذایی آمریکایی هستند. براساس یافته‌های پژوهشی که سال ۲۰۱۱ در ژورنال Clinical Investigation منتشر شد، رژیم‌های غذایی سرشار از چربی نه‌تنها با ضعف حافظه‌ در ارتباط هستند، بلکه به هیپوتالاموس که تنظیم وزن بدن را برعهده دارد، صدمه می‌زنند. در این پژوهش ابتدا مشخص شد که موش‌هایی که ۶۰ درصدِ کالری دریافتی روزانه‌ی آنها از چربی بوده است، به سبب التهاب روزافزون، هیپوتالاموس آسیب‌دیده‌ای دارند. سپس تصاویر مغزی افراد دارای اضافه وزن بررسی شد. مغز این انسان‌ها دقیقا در همان نواحی صدمه دیده بود. به عبارت دیگر، رژیم غذایی پرچرب قابلیت مغز شما را در تنظیم اشتها و مقدار غذایی که می‌خورید، از بین می‌برد و احتمال ابتلای شما به چاقی و افزایش وزن را افزایش می‌دهد.

رژیم‌های غذایی پرچرب، باعث التهاب در نواحی دیگری به‌غیراز مغز نیز می‌شوند. شریان‌های شما ملتهب می‌شود و احتمال ابتلا به سکته افزایش پیدا می‌کند. به التهاب سیستم گردش خون فکر کنید. همان رگ‌هایی که از قلب شما می‌گذرند، به مغز شما می‌رسند. اگر فرض کنیم که شما رژیم غذایی پرچربی دارید، ممکن است حمله‌ی قلبی داشته باشید و درعین‌حال، به انسداد شریان‌های مغزی هم مبتلا شوید.1

شیرین‌کننده‌های مصنوعی

به گفته‌ی یک متخصص مغز و اعصاب، همه در مورد کربوهیدرات و شکر صحبت می‌کنند، اما باید به شیرین‌کننده‌های مصنوعی هم توجه داشت. تحقیقات نشان می‌دهد مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی باعث می‌شود باکتری‌های دستگاه‌ هاضمه دچار تغییراتی شوند که مسیر پیشرفت دیابت نوع 2 را هموار می‌کند و اگر به دیابت مبتلا شوید، احتمال مبتلا شدن به آلزایمر 4 برابر افزایش می‌یابد. دیابت باعث می‌شود بدن نسبت به انسولین حساس شود، پس قند خون بالا می‌رود و این احتمال تحلیل رفتن مغز را افزایش می‌دهد. جالب است بدانید افرادی که شیرین‌کننده‌های مصنوعی مصرف می‌کنند، بیشتر از کسانی که شکر طبیعی مصرف می‌کنند در معرض خطر دیابت هستند.

غذاهای‌ فرآوری شده

غذاهای فرآوری شده حاوی چربی غیر اشباع هستند که برای مغز و قلب مضر است و سرشار از قند و مواد غذایی مصنوعی نیز هستند. این غذاها هم‌چنین منجر به چاقی و ایجاد التهاب می‌شوند که برای مغز مضرند.

ماهی‌هایی که جیوه دارند

حذف کردن یک ماده‌ی غذایی از رژیم غذایی کار درستی نیست و تقریبا همه چیز باید به صورت متعادل مصرف شود، اما یکی از استثناها جیوه است که بیشتر از همه در ماهی وجود دارد، مخصوصا ماهی‌های بزرگ که زیاد عمر می‌کنند و میزان بیشتری از این ماده‌ی سمی در بدن خود دارند. جیوه روی قدرت فکر کردن افراد موثر است، اما بیش از همه روی مخچه، جایی که تعادل، هماهنگی و بینایی را کنترل می‌کند تاثیر می‌گذارد. مصرف ماهی و مخصوصا ماهی تن، باید کنترل شده باشد. 2

مافین

اگر چه چربی های ترانس در بسیاری از محصولات صنعتی وجود دارد اما مقادیر زیادی به شکل روغن نسبتا هیدروژنه وجود دارد و هنوز می تواند در برخی از غذاهای بسته بندی آماده یافت شود اینها باعث کاهش قدرت ذهن و حافظه می شود مافین توت فرنگی معمولی تقریبا 400 کالری و یک سوم چربی روزانه را تامین می کند.

نوشابه ها

اروپا و ژاپن پیش از این ماده سمی را از نوشیدنی های خود منع کرده بودند ، اما هنوز در کشور ما این نوشیدنی های گازداز جای خود را دارد اگرچه مقدار کم آن مضر نیست ولی می تواند باعث کاهش حافظه و اختلالات عصبی شود. نوشابه های رژیمی نیز به همین اندازه مضر است.

سس سویا

مصرف سس سویا در غذا را محدود کنید یک قاشق سوپ خوری این غذا حدود 40 درصد از نمک توصیه شده را دارد. با توجه به مطالعه اخیر عصب شناسی، فشار خون اغلب با خوردن بسیاری از غذاهای شور و نمک مانند سس سویا، می تواند بالا برود که خون را به مغز محدود کرده و مهارت ها و حافظه را کم می کند. هم چنین مصرف بالای نمک می تواند باعث عدم تعادل الکترولیت و کم شدن آب بدن شود.

سیب زمینی سرخ کرده

یکی از بدترین چیزها برای مغز ، غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ کرده است. طبق یک مطالعه توسط ” عصب شناسی ” باعث مسدود کردن رگها و غلظت کلسترول در نتیجه منجر به افزایش خطر بیماری آلزایمر و کاهش عملکرد شناختی می شود.

برنج سفید

غذاهای دارای کربوهیدرات بالا، مانند برنج سفید و دیگر محصولات گندم سفید، تاثیر منفی بر سلامت ذهن دارند. مطالعه ای که توسط مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد نشان داد غذاها با شاخص گلیسمی بالا می تواند ریسک افسردگی در زنان بعد از یائسگی را افزایش دهند. مطالعات نشان داد زنانی که لاکتوز بیشتر، فیبر، میوه و سبزیجات می خورند کاهش قابل توجهی در علایم افسردگی دارند.3

بیسکویت آماده

از مصرف بیسکویت‌های آماده یا خمیر پیتزای آماده خودداری کنید. اغلب اوقات، اسیدهای چرب ترانس برای تولید این ترکیبات مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه بیشتر اسیدهای چرب ترانس ممنوع بوده یا حذف می‌شود، اما هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اسیدها موجب کوچک شدن مغز، التهاب و ایجاد اختلال در سیستم انتقال عصبی می‌شود. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که این اسیدها می‌تواند آسیب بسیار جدی به مغز وارد کند.

گلوتن

دکتر کلی بروگان روانپزشک معروف در این باره می‌گوید: بعد از مرور و بررسی کامل ادبیات پزشکی ، از جمله موارد موجود در یک رژیم غذایی بدون گلوتن ، این توصیه‌ها را در تمرینات عملی خود به کار بردم. بعد از به کارگیری این توصیه‌ها، شاهد بهبود بیماران خود بودم. گلوتن در غذاهای مدرن بسیاری وجود دارد. برای بیشتر افراد، استفاده از محصولاتی که دارای گلوتن هستند ممکن نیست. به همین خاطر پایبند بودن به غذاهای طبیعی و کامل همچون گوشت، تخم مرغ، سبزیجات، میوه‌ها، آجیل‌ها، دانه‌ها و روغن‌ها می‌تواند مشکلات مرتبط با سلامتی را از بین ببرد.4

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.irangan.com
3.www.namnak.com
4.www.beytoote.com