آفتاب سوختگی یکی از مشکلات اساسی فصل بهار و تابستان است که گاهی اوقات بلاخص برای کسانی که پوست حساس دارند بسیار دردسر ساز می شود و دلیل ان هم این است که پوست در طول فصل زمستان دست خوش تغییراتی بوده و گاهی به همراه فصل سرد زبر و خش می شود و  به دنبال آن و آمدن فصل بهار مقاومت خود را از دست می دهد و بیش از پیش تحت تاثیر ،تاب سوختگی قرار می گیرد.
 

آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی یک آسیب پوستی است  که به علت تابش مستقیم اشعه ماورا بنفش (UV)  بر روی پوست صورت می گیرد و معمولا باعث قرمزی پوست، درد و سوزش، التهاب و گاهی اوقات هم تا یک هفته با خارش همراه می  باشد.

پوست معمولا بعد از چند روز شروع به پوسته پوسته شدن می کند و معمولا در طی هفت روز به طور کامل بهبود می یابد.

در حالی که آفتاب سوختگی اغلب کوتاه مدت و خفیف است، ولی بسیار مهم است که در ابتدا سعی کنید از آن جلوگیری کنید، زیرا به مرور زمان و عدم پیشگیری از آفتاب سوختگی موجب اسیب های جدی ومضر به پوست شما می شود و مقاومت پوست را به شدت کاهش می دهد که در بسیاری از موارد عدم رعایت بهداشت و همچنین عدم پیشگیری از افتاب  سوختگی  ممکن است منجر به سرطان پوست  شود.  

در هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید که شاید در ابتدا هم بسیار خوشایند باشد، به خصوص هنگامی که هوا سرد است و یا در کنار ساحل دریا باشید بسیار لذت بخش  می باشد، چرا که در ابتدا قرمزی و سوزش خود را نشان نمی دهد و بعد از چند ساعت این اتفاق می افتد. بنابراین شما در ابتدا متوجه تغییرات پوست آن نمی شوید. شما همیشه باید از خطر آفتاب سوختگی آگاه باشید، به خصوص اگر در آفتاب تند و تیزی هستید که خطر را بیشتر می کند.

درصورت دچار آفتاب سوختگی شدید چه کار باید کرد؟

در ابتدا اگر شما یا فرزندتان در معرض آفتاب هستید باید یک حالت دفاعی به خود بگیرید مثلا به خانه بروید یا از سایه بان استفاده کنید.

همچنین در خانه باید از درمان های مختصر خانگی جهت آفتاب سوختگی استفاده کنید ولی در موارد شدیدتر توصیه می شود از مشاوره پزشکی بهره مند شوید.

توصیه های زیر ممکن است برای از بین بردن علائم اولیه افتاب سوختگی مفید باشد تا زمانی که پوست شما بهبود یابد:

پوست را با روش های خنک کننده تسکین دهید مثل شستشو صورت با اب سرد یا یک حمام با اب سرد البته به گونه ای که بدن تحمل دمای ان را داشته باشد. 
 

کمپرس سرد 

می‌دانید چطور می‌توانید شدت درد و سوزش ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش دهید؟ پاسخ این سوال خنک کردن است. اولین درمان خانگی پیشنهادی ما یعنی کمپرس سرد راهکاری عالی برای تسکین آفتاب سوختگی است. چرا که کمپرس سرد می‌تواند گرما را جذب کرده و با خنک کردن ناحیه آفتاب سوخته به سرعت باعث تسکین خواهد شد. اگر بپرسید برای کمپرس سرد چه کاری را نباید انجام دهید، پاسخ آن است که نباید یخ را مستقیماً روی پوستتان قرار دهید.

این کار در واقع ممکن است باعث شود پوستی که دچار آفتاب سوختگی شده، دچار یخ‌سوختگی نیز بشود و در واقع اوضاع وخیمتر شود. اگر پک کمپرس سرد ندارید ، می‌توانید یک دستمال حوله‌ای را دور یک کیسه پلاستیکی پر از یخ بپیچید و به کمک آن کمپرس سرد را انجام دهید.

مقدار زیادی مایعات سرد و خنک برای جلوگیری از کم ابی بدن را حتما در دستور کار خود قرار دهید.
 

آلوئه ورا 

هزاران سال است که از آلوئه ورا برای درمان بسیاری از مشکلات استفاده می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند برای کاهش علائم آفتاب سوختگی از محصولات موضعی حاوی آلوئه ورا استفاده کنید. محصولات موضعی فراوانی که حاوی آلوئه ورا هستند وجود دارند، اما شما می‌توانید خود برگ آلوئه ورا را هم باز کرده و ژل چسبناک درون آن را روی پوستتان استعمال کنید. توصیه می‌کنیم یک گلدان آلوئه ورا در خانه خود نگه دارید از کجا معلوم شاید یک روز برای تسکین آفتاب سوختگی به کارتان بیاید.

اسپیرین ها و داروهای تسکین دهنده مثل ایبوپروفن و استامینوفن یا حتی دارو های ضد افسردگی را در این شرایط نباید بچه های زیر ۱۶ سال استفاده کنند.
 

سرکه سیب

اگر در خانه سرکه سیب داشته باشید، در تکمیل یک درمان خانگی موثر برای آفتاب سوختگی می‌توانید از آن استفاده کنید. سرکه سیب حاوی اسید مالیک، نوعی آلفا هیدروکسی اسید (AHA  یا اسید میوه)، است که باعث تحریک گردش خون شده و بدین ترتیب روند بهبودی را سرعت می‌بخشد. سرکه سیب همچنین به حفظ سطح مناسب pH پوست کمک می‌کند و بدین شکل باعث کاهش پوسته‌ریزی و تاول زدن پوست می‌شود. این محصول خانگی معمولی یک ضد میکروب، ضد عفونی کننده و ضد قارچ طبیعی است که این خواص  آن را به ماده فوق العاده‌ای تبدیل کرده که در جلوگیری از بروز عفونت در بافت آسیب دیده پوست کمک می‌کند. اگر سرکه سیب ندارید از سرکه سفید هم می‌توانید استفاده کنید، زیرا تاثیر این نوع سرکه در تسکین علائم آفتاب سوختگی نیز به تجربه ثابت شده است.

سعی کنید از هر طریقی که شده از نور خورشید دوری کنید حتی از تابش ان به داخل خانه یا از پوشش مناسب از پوست خود محافظت کنید.

اگر آفتاب سوختگی به اندازه کافی شدید باشد ، درمان با استروئید خوراکی (داروهای شبیه به کورتیزون) ممکن است برای چند روز تجویز شود. با این حال ، کرمهای استروئیدی که روی پوست قرار می گیرند کمترین فایده را نشان می دهد.

اگر تاول وجود داشته باشد ، ممکن است استروئیدها برای جلوگیری از افزایش خطر ابتلا به عفونت مهار شوند. اگر بیمار دچار کمبود آب بدن باشد یا دچار گرمازدگی شود باید مایعات به صورت تزریقی داده شود.
 

چه موقع به دنبال توصیه های پزشکی برای آفتاب سوختگی باشیم

اگر احساس پریشان حالی یا نگرانی در مورد آفتاب سوختگی خود دارید، به ویژه اگر در یک منطقه حساس  و وسیعی از پوست رخ داده است  یا هر گونه علائم شدید ذکر شده در زیر را داشتید، لازم می شود که به سراغ توصیه های پزشکی و یک مشاور پوست بروید.

در مورد کودکان و نوجوانان اگر دچار افتاب سوختگی شده اند خوب است که به پزشک مراجعه کنید چرا که ان ها پوست شکننده و حساسی دارند.
 

علائم آفتاب سوختگی شدید می تواند شامل موارد زیر باشد

* تاول پوست یا تورم پوست (ادم)
* یک درجه حرارت بالا تر از درجه معمولی یعنی   38 درجه سانتیگراد یا بالاتر، یا  37.5 درجه سانتیگراد  یا بالاتر در کودکان زیر 5 سال
* سرگیجه، سردرد و احساس درد (علائم خستگی از گرما)
* لرز

هر قسمت از بدن که در  معرض افتاب  – از جمله گوش یا ، پوست سر و لب و صورت و پوست بدن – می سوزد. به عنوان مثال ، لباس های شما دارای پارچه ای شل است که اجازه می دهد تا ماوراء بنفش (UV) به راحتی از ان عبور کرده و ، حتی ممکن است مناطق پوشیده شده دچار سوختگی شوند.

چشمان شما که به نور ماوراء بنفش خورشید بسیار حساس هستند نیز می توانند بسوزند. چشمان آفتاب زده ممکن است دردناک یا ناخوشایند باشند.
علائم و نشانه های آفتاب سوختگی معمولاً پس از چند ساعت در معرض آفتاب ظاهر می شوند. اما ممکن است یک روز یا بیشتر طول بکشد تا میزان کامل آفتاب سوختگی شما مشخص شود.

طی چند روز ممکن است بدن شما با “لایه برداری” لایه بالای پوست آسیب دیده ، خود را بهبود بخشد. بعد از لایه برداری ، پوست شما ممکن است به طور موقت رنگ و الگوی نامنظم داشته باشد. آفتاب سوختگی شدید تر ممکن است چندین روز یا بیشتر طول بکشد تا بهبود یابد.

توصیه: استفاده از کرم هیدروکورتیزون برای چند روز توصیه می شود(این کرم نیز در داروخانه ها در دسترس است) برای کاهش التهاب پوست شما مناسب می باشد.

افتاب سوختگی شدید ممکن است که با دارو درمان نشود و گاهی به مراقبت های بیمارستانی نیاز باشد.
 

 چه مدت طول می‌کشد تا درد ناشی از آفتاب سوختگی برطرف شود؟ 

درد ناشی از آفتاب سوختگی معمولاً طی 6 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شروع شده و تا حدود 24 ساعت به اوج خود می‌رسد. این درد معمولا بعد از 48 ساعت فروکش می‌کند. شما می‌توانید با استفاده از داروهای مسکن معمولی مانند ایبوپروفن یا آسپیرین درد خود را کاهش دهید. استفاده از کمپرس سرد روی پوست نیز ممکن است باعث تسکین درد شود.
 

چه مدت طول می‌کشد تا تاول‌های ناشی از آفتاب سوختگی بهبود پیدا کنند؟

تاول‌های ناشی از سوختگی‌های متوسط تا شدید معمولا بین 6 تا 24 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش ظاهر می‌شوند، اما گاهی اوقات ممکن است چند روز طول بکشد تا پوست تاول بزند. از آنجایی که تاول معمولاً از عوارض سوختگی متوسط یا شدید است، ممکن است تا یک هفته طول بکشد تا بهبود پیدا کند. اگر دچار تاول شدید، آنها را نترکانید. بدن شما به منظور محافظت از پوست و التیام آن این تاول‌ها را ساخته است ، بنابراین ترکاندن تاول‌ها روند بهبود پوست را کندتر کرده و خطر عفونت را نیز افزایش می‌دهد. اگر تاول‌ها خود به خود بترکند، جای آن را با آب و صابون ملایم تمیز کرده و بعد با یک پانسمان مرطوب بپوشانید. تاول‌ها را از آفتاب دور نگه دارید یا بپوشانید تا روند بهبودی تسریع شود.

چه کسانی در خطر آفتاب سوختگی هستند؟

هر کسی که در معرض نور UV قرار داشته باشد، در معرض خطر آفتاب سوختگی می باشد، اگرچه بعضی از افراد آسیب پذیرتر از بقیه هستند، در صورتی که:

پوست بسیار روشن یا قهوه ای روشن به همراه موهای بلوند و قرمز داشته باشید.

در یک کشور و یا شهر گرم و خشک باشیدکه افتاب بسیار داغ و سوزان است. 

سابقه خانوادگی در مورد سرطان پوست نیز داشته باشید.

افرادی که مدت زمان زیادی را در زیر نور خورشید سپری می کنند، صرف نظر از کار یا بازی، خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهند، اگر اقدامات لازم را انجام ندهند.

برف، شن و آب می توانند اشعه خورشید را روی پوست شما مستقیما بازتاب دهند و همچنین  خورشید در ارتفاعات بالاتر ، شدیدتر و سوزنده تر  است.

مشکلات پزشکی یک وضعیت کاملا پزشکی هستند که باید جدی گرفته شوند حتی زمانی که در تعطیلات و در کنار ساحل هستید.
 

آفتاب سوختگی و خطرات اشعه ماورا بنفش

خطرات کوتاه مدت مانند آفتاب سوختگی و آلرژی به نور خورشید است.

خطرات دراز مدت (بیش از چند دهه) شامل موارد زیر می باشد:

* لکه های پیش سرطانی خشن  بر روی پوست
* سرطان پوست : از جمله سرطان پوست ملانوم و غیر ملانوم
* مشکلات چشم: مانند فوتوکراتیت (برف کوری) و آب مروارید
* پیری زودرس پوست و چین و چروک
 

جلوگیری از آفتاب سوختگی

– پوست باید از نور خورشید محافظت شود، با پوشیدن لباس مناسب، سایه برداری و استفاده از کرم های مناسب ضد آفتاب خود را ایمن کنید.

– بین ساعت ۱۲ تا ۳ بعد از ظهر حتی الامکان از منزل خارج نشوید چراکه اوج تابش افتاب به زمین می باشد. 

– همچنین  آفتاب سوختگی در سایر شرایط آب و هوایی  هم وجود دارد، به عنوان مثال، نور منعکس کننده برف نیز می تواند باعث آفتاب سوختگی شود. شما همچنین می توانید در شرایط ابری و سرد از ضد افتاب استفاده کنید.

لباس مناسب :

* کلاه لبه دار که صورت، گردن و گوش ها را سایه بیندازد و محافظت کند.
* لباس استین بلند بپوشید.شلوار و یا دامن های بلند بپوشید.
* استفاده از عینک افتابی با لنز های wraparound   با مارک CE همراه با استاندارد های اروپایی باشد

کرم ضد آفتاب برای افتاب سوختگی

هنگام خرید کرم ضد آفتاب، اطمینان حاصل کنید که برای پوست شما مناسب است و اشعه ماوراء بنفش UVA  و اشعه ماوراء بنفش  UVB  را از بین می برد.

* برچسب ضدآفتاب باید داشته باشد
* استاندارد”UVA” در آرم دایره ای شکل
* کرم ضد آفتاب SPF  حداقل 15  برای محافظت از پوست در برابر UVB 

مشاوره پوست برای نوزادان و کودکان

کودکان زیر شش ماه باید از نور مستقیم خورشید کاملا نگهداری شوند.

برای اطمینان از اینکه ویتامین D کافی دریافت می کنید، برای کودکان زیر 5 سال توصیه می شود مکمل های ویتامین D را مصرف کنند حتی اگر ان ها را به ساحل برای تفریح می برید و نور خورشید را دریافت می کنند.

با تمام نکات و موارد بالا سعی کنید خود را مجهز و ایمن کنید و سپس در معرض نور افتاب  قرار بگیرید و از منزل در صورت نیاز خارج نشوید ، اما در صورت بروز افتاب سوختگی از مشاوره پزشکی حتما استفاده کنید.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت التیام
سایت رازی