شکر طبرزد معروف به شکر سرخ یک نوع شکر طبیعی است که سابقه مصرف آن به 300 الی 400 سال می رسد. اما متاسفانه امروزه مصرف شکر سفید در بین جوامع جایگزین آن شده است.

در صد شکر، در شکر سرخ زیر 88% که اکثرا در مزارع نیشکر خوزستان، عمان، چین، هند و مصر می روید که آن را از شیره نیشکر خالص به دست می آورند. برای تهیه آن، نیشکر را با آتش حرارت داده و سرخ می کنند و مواد حاصل شده را شکر طبرزد نیز می نامند.

این شکر طبیعی و خالص دارای  میزان کالری و ساکاروز کمتری نسبت به انواع دیگر می باشد و رنگ آن بسته به مزرعه کشت نیشکر، نوع نیشکر کاشته شده و میزان حرارت داده شده در هنگام پخت، متفاوت است. اما در خواص آن تغییری ایجاد نمی شود. اگر در موقع حرارت دادن بر اثر سوختن رنگش تیره شود، خواص دارویی و طبی خود را از دست می دهد. 

شکرهای سفید، زرد، قهوه ای و سرخ همه از نیشکر به دست می آیند و امروزه شکر سفید پر مصرف ترین شکر خانگی است، اما شکر سرخ دارای خواص بیشتری نسبت به نوع سفید آن است زیرا هیچگونه ماده افزودنی شیمیایی ندارد و کاملا خالص است، به همین دلیل مصرف آن در طب سنتی توصیه شده است و برای افرادی که شیرینی را دوست دارند اما به دلیل قند موجود در شکر سفید و ترس از ابتلا به دیابت، از خوردن آن خودداری می کنند، بسیار مناسب است.

مواد موجود در شکر سرخ چیست؟

شکر سرخ یک ماده مغذی در درمان و پیشگیری بسیاری از بیماری ها می باشد زیرا دارای آهن، آنتی اکسیدان، فیبر، کلسیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر است و همچنین به میزان فراوانی پروتئین، ویتامین و املاح معدنی در آن موجود است.1

فواید شکر سرخ به دلیل وجود ترکیبات موجود در ملاس می باشد که عموما برای مشکلات و ناراحتی های زنانه ، پیشگیری از چاقی و دیابت و حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن و غیره بسیار توصیه می شود . در ادامه به تمامی خواص طبرزد یا همان شکر سرخ به طور کامل می پردازیم :

خواص شکر سرخ فاقد مواد شیمیایی

واقف هستید که شکر سفید را سم سفید می نامند آن هم به دلایل مختلف از قبیل مواد شیمیایی و یا افزودنی های موجود در آن و همچنین فراوری بیش از حد آن . اما خواص شکر سرخ به دلیل دارا بودن ملاس که خود منبعی از مهمترین مواد موجود در طبیعت برای سلامت بدن است ، به صورت نیمه تصفیه مورد استفاده قرار می گیرد . در نتیجه ارزش تغذیه ای خود را به طور کامل حفظ می کند .

به غیر از ارزش تغذیه ای ، رنگ و طعم موجود در شکر سرخ به دلیل دارا بودن ملاس کاملا طبیعی می باشد . بنابراین همانطور که مشاهده کردید هیچ گونه ماده ی شیمیایی افزودنی به آن اضافه نمی شود .

فواید طبرزد تامین کننده مواد معدنی مهم

از جمله مواد معدنی مهم و مورد نیاز برای بدن می توان به کلسیم ، آهن ، منیزیم و پتاسیم اشاره کرد . آهن برای درمان کم خونی ( آنمی ) ، کلسیم برای درمان مشکلات استخوانی و مفاصل و پتاسیم ملاس موجود در شکر سرخ تامین کننده پتاسیم مورد نیاز برای کنترل فشار خون می باشد . این مواد برای بدن و سلامت بدن ضروری می باشد . تنها مصرف ۱ قاشق چای خوری شکر سرخ به همراه چای ، ۲۰% نیاز روزانه بدن را تامین می کند .

خواص شکر سرخ در درمان گرفتگی های قاعدگی

شکر سرخ به دلیل دارا بودن درصد بالای پتاسیم به شل شدن عضلات از جمله عضله رحم در دوران قاعدگی بسیار کمک می کند . پتاسیم مانع انقباضات رحمی و  گرفتگی های قاعدگی در همچنین گرفتگی عضلات در این دوران می شود . چنانچه شکر سرخ را روزانه با چای نعناع و یا چای زنجبیل و در آخر چای سبز مصرف کنید به عنوان درمان قاعدگی به آسانی جایگزین داروهای شیمیایی موجود در بازار می شود .

به غیر از فواید شکر سرخ برای رفع مشکلات قاعدگی و درمان علائم یائسگی در مقاله خواص گیاه بابا آدم توضیحات به طور کامل آورده شده است .

سلامت پوست و مو با خواص شکر سرخ

از جمله مشکلات پوستی جوامعی که بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید ، آلودگی های صنعتی و فشار های عصبی قرار دارند می توان به جوش های پوستی ، آکنه ، اگزما ، پسوریازیس و حتی جوش های سرسیاه روی بینی اشاره کرد . حال می پرسید که فواید شکر سرخ در درمان این مشکلات چگونه عمل می کند ؟

خواص طبرزد به دلیل دارا بودن زینک ، منیزیم و کلسیم در سلامت پوست و مو بسیار موثر عمل می کند . به خصوص زمانی که تحت استرس شدید و یا کمبود زینک قرار می گیرید ، با ریزش موی شدید مواجه هستید که برای درمان و رشد سریع موهایتان می توانید شکر سرخ را امتحان کنید .

درمان چاقی با فواید طبرزد

از آنجا که یکی از خواص شکر سرخ دارا بودن درصد کالری پایین نسبت به شکر سفید می باشد در نتیجه آن را به راحتی و بدون هیچگونه نگرانی جایگزین قند و شکر مصرفی خود کنید . چرا که نه تنها طعم و عطر دلخواه شما را برآورده می کند بلکه موجب کاهش وزن و پیشگیری از چاقی می شود .

تقویت سیستم ایمنی بدن و تامین انرژی با فواید شکر سرخ

به دلیل دارا بودن ۳۷۷ کیلوکالری انرژی مورد نیاز بدن ، مصرف شکر سرخ نه تنها هیچ مصمومیتی برای بدن تولید نمی کند بلکه انرژی مورد نیاز آن را نیز تامین می کند . شب ها قبل از خواب توصیه می شود برای پیشگیری از ضعف صبحگاهی ، مقداری شکر سرخ مصرف کنید . این کار علاوه بر تامین کردن مواد مغذی مورد نیاز بدن شما ، انرژی تحلیل شده در زمان خواب را تامین می کند و موجب می شود تا صبح ها با انرژی مضاعفی از خواب بیدار شوید .

سلامت دستگاه گوارش با خواص شکر سرخ

یکی از مشکلات و ناراحتی های دستگاه گوارشی عدم هضم صحیح می باشد . در صورت نداشتن هضم درست غذا ، حرکات روده بسیار کند بوده و موجب یبوست و در نهایت به وحود آمدن بواسیر می شود . یک دستور فوق العاده برای درمان این مشکل ، نوشیدن آب فراوان به همراه شکر سرخ می باشد .

خواص ضد میکروبی شکر سرخ

یک مطلب تازه منتشر شده پیرامون این خاصیت شکر سرخ اعلام می دارد که شکر سرخ به دلیل دارا بودن خواص ضد میکروبی و خواص ضد التهابی از تشکیل عفونت جلوگیری کرده و آن را درمان می کند . برای این منظور آزمایشی انجام شده بر روی زخم های پوستی بدین ترتیب که ابتدا محل زخم را با آب و صابون تمیز کنید ، سپس محلول شکر سرخ را روی زخم بگذارید و دور آن یک باند بپیچید . در عرض ۳۶ ساعت یک یا دوبار این کار را تکرار کنید .

بعد از گذشت این مدت به وضوح شاهد تغییرات مثبت در ناحیه ی زخم خواهید بود .

خواص شکر سرخ برای خانم های باردار

بر عکس تمامی مواد و فواورده های گیاهی که تا به امروز مورد مطالعه قرار دادید ، همگی آن ها برای مصرف در دوران بارداری همچون خواص افسنطین ، انیسون و ترنجبین ممنوع می باشد ، اما در مقابل فواید شکر سرخ آن قدر زیاد می باشد که در دوران بارداری مصرف ان نه تنها ممنوع نمی باشد بلکه به دلیل ارزش تغذیه ای بالایی که دارد به خانم های باردار توصیه می شود .2

طرز تهیه شکر سرخ در کارگاه نیشکرپزی

کشاورزان پس از کندن نیشکر‌ها از مزارع به جدا کردن برگ و اضافات از ساقه آن می‌پردازند. سپس آن‌ها را جمع آوری کرده و به داخل کارگاه می‌برند. در کارگاه نیشکر‌ها را به درون دستگاه آبگیری ریخته و آب آن‌ها را می‌گیرند. آب حاصل از نیشکر را به مدت دو تا سه ساعت در دیگ‌های بزرگ مسی می‌جوشانند تا آب آن تبخیر شده و غلظت شیره نیشکر افزایش پیدا کند. برای آنکه شیره نیشکر سر نرود و ته نگیرد در هنگام جوشاندن آن را به طور مداوم هم می‌زنند.

برای تهیه شیره خالص باید ناخالصی‌هایی را که روی سطح آن جمع می‌شود خارج کنند. البته این ناخالصی‌ها دور ریخته نشده و در جای دیگری کاربرد دارند. پس از چند ساعت حرارت دیدن، شکر سرخ که تقریبا از نظر ظاهری شبیه حلواست آماده شده است. پس از جامد شدن آن را به قسمت‌های کوچکتری تقسیم کرده و آماده مصرف می‌کنند. از پخت شیره نیشکر برای تهیه شکر سرخ چند محصول جانبی نیز بدست می‌آید که مصارف خوراکی دارند. لازم به ذکر است برای تهیه شکر سرخ مرغوب به شکرپزی باتجربه و ماهر نیاز است که دقت کافی را داشته و کاملا به فوت و فن این کار آشنا باشد.

کاربرد و نحوه‌ی مصرف شکر سرخ

کشت نیشکر در ایران به دوران قبل از ساسانیان می‌رسد. اکنون کشت نیشکر در خوزستان و استان‌های شمالی به خصوص مازندران به دلیل داشتن زمین‌های مرغوب و حاصلخیز  و آب فراوان، انجام می‌گیرد. هر ساله جشنواره‌هایی نیز در این زمینه برگزار می‌شود که می‌تواند برای گردشگران جذاب و دیدنی باشد. همچنین باعث رونق کسب و کار و ایجاد انگیزه برای مردم محلی می‌شود.

از شکر سرخ به جای قند همراه با چای استفاده می‌شود.

انواع کیک و شیرینی و مربا را می‌توان با شکر سرخ تهیه کرد.

از ناخالصی‌هایی که از روی شیره نیشکر گرفته شده کره محلی تولید می‌کنند.

همچنین در صاف کردن عسل طبیعی نیز از این ناخالصی‌ها استفاده می‌شود.

“کف” محصول جانبی بدست آمده از شیره نیشکر است که آن را همراه با نان در صبحانه مصرف می‌کنند.

“روشکر” نیز محصول دیگریست که از پخت شیره بدست می‌آید و در تهیه شربت از آن استفاده می‌کنند.3

پی نوشت:
1.www.chaymarket.com
2.www.royka.ir
3.www.khabarfoori.com