آیا با شیوه‌های مؤثر برای آموزش نماز به کودکان آشنایی دارید؟ بهترین روش برای جذب کودکان به نماز خواندن استفاده از شعر و قصه و تصاویر جذاب در این خصوص است و برای تحقق این هدف می‌توان از شیوه‌های خلاقانه دیگری نیز بهره جست.

اصول اولیه برای آموزش نماز برای کودکان

برای آموزش نماز برای کودکان به طرز صحیح ابتدا باید موارد زیر را مد نظر داشته باشید:

۱. آشنا شدن با احکام کلی نماز

قبل از هر چیز کودک باید با احکام ضروری نماز مانند وضو گرفتن، رو به قبله بودن، طهارت لباس و بدن و … آشنا شود.

۲. فراگیری قرائت و اذکار نماز به طور صحیح

پس از آن باید نحوه صحیح خواندن اذکار نماز مانند حمد و سوره، رکوع و سجود، تشهد و سلام را به کودک آموخت.

۳. آشنا کردن کودک با آداب نماز

در ادامه آموزش نماز برای کودکان باید او را با برخی از مهمترین آداب نماز آشنا کرد.

۴. آشنا کردن کودک با فلسفه نماز

همچنین باید کودک را در حد توانش با با فلسفه و حکمت نماز آشنا شود.

۵. تشویق کودک به تمرین نماز

در نهایت باید کودک را با روش‌های تشویقی و جذاب به تمرین نماز و در نهایت ملکه شدن نماز در ذهنش ترغیب کرد.

آموزش نماز برای کودکان به صورت گام به گام

گام اول: آموزش تکبیرة الاحرام و نیت

گفتن تکبیرة الاحرام یا گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز، اولین گام برای آموزش نماز است. تکبیرة الاحرام به معنای جدایی از غیر خدا و پیوستن به اوست. با این ذکر وارد نماز شده و پس از آن انجام برخی کار‌ها بر ما حرام خواهد شد. همچنین در هنگام خواندن این ذکر باید نیت نماز که یکی از ارکان اصلی آن است را به جا بیاوریم.

ذکر نیت: به عنوان مثال نماز صبح را تنها برای اطاعت از فرمان خدا به جا می‌آورم.

گام دوم: خواندن سوره حمد و سوره‌ای دیگر مانند توحید

بسم الله الرحمن الرحیم
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ.

بسم الله الرحمن الرحیم
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ.

گام سوم: خواندن رکوع نماز

پس از تمام شدن حمد و سوره باید ذکر رکوع را بگوییم. برای اینکار دست‌ها را روی زانو‌ها می‌گذاریم و می‌گوییم:

(سبحان ربی العظیم وبحمده)

و یا سه بار می‌گوییم: سبحان الله.

گام چهارم: خواندن سجده نماز

گام چهارم درباره آموزش نماز برای کودکان خواندن سجده است. بعد از رکوع ایستاده و سپس به سجده می‌رویم. برای انجام سجده به شیوه صحیح باید هفت قسمت بدن یعنی پیشانی، کف دو دست، سر زانو‌ها و نوک انگشتان بزرگ پا با زمین در تماس باشند. و می‌گوییم:

(سبحان ربی الاعلی وبحمده)

یا سه بار سبحان الله تکرار می‌کنیم.

پس از انجام سجده اول، باید بنشینیم و  مجدداً یک سجده دیگر بجا آوریم.

بعد از  اتمام سجده دوم، رکعت اول نماز به پایان می‌رسد.

گام پنجم: رکعت دوم نماز

بعد از خواندن رکعت اول نماز، باید رکعت دوم را بدون آن که فاصله‌ای ایجاد شود بجا آوریم. برای این کار از جا برخاسته و مجدداً حمد و سوره را مانند رکعت اول نماز ذکر می‌کنیم.

گام ششم: خواندن قنوت نماز

بعد از تمام شدن حمد و سوره در رکعت دوم و قبل از رکوع، خواندن قنوت مستحب است. برای اینکار دست‌ها را روبروی صورت گرفته و دعایی مانند زیر می‌خوانیم.

(ربنا آتنا فی الدنیا حسنة وفی الاخرة حسن وقنا عذاب النار)

بعد از قنوت هم باید رکوع وسجده‌ها را مانند رکعت اول انجام دهیم.

گام هفتم: تشهد نماز

در نمازهای یومیه پس از تمام شدن سجده دوم در رکعت دوم در حال نشسته باید تشهد خوانده شود. ذکر تشهد به این صورت است:

(اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده ورسوله اللهم صل علی محمد وال محمد)

گام هشتم: خواندن سلام نماز

بعد از خواندن تشهد باید در رکعت دوم نماز، اگر نماز دو رکعتی مانند نماز صبح باشد، باید اذکار زیر را به عنوان سلام نماز بخوانیم:

السلام علیک ای‌ها النبی ورحمة الله وبرکاته.

السلام علینا وعلی عباد الله الصالحین.

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.

گام نهم: رکعت سوم نماز

رکعت سوم نماز هم مانند رکعت دوم است با این تفاوت که در رکعت دوم نماز باید با حمد و سوره بخوانیم ولی در رکعت سوم، سوره و قنوت ندارد و فقط حمد را می‌خوانیم و یا به جای حمد، سه مرتبه می‌گوییم:
(سُبحانَ اللهِ والحَمدُ للهِ وَلا اِلهَ الاّ اللهُ واللهُ اکبرُ)

گام دهم: رکعت چهارم نماز

گام آخر درباره آموزش نماز برای کودکان آموزش رکعت چهارم است. در نمازهای چهار رکعتی مانند نماز ظهر یا نمازعصر یا نماز عشا باید پس از سجده‌ها در رکعت سوم بدون خواندن تشهد یا سلام ایستاده و رکعت چهارم را مانند رکعت سوم به جا آوریم. توجه کنید که در پایان نماز یعنی پس از سجده دوم در رکعت چهارم در حالت نشسته باید تشهد و سلام را خوانده و نماز را به پایان برسانیم.

آموزش نماز برای کودکان به طور خلاصه

خلاصه رکعت اول آموزش نماز برای کودکان

۱. ابتدا خواندن تکبیره الاحرام یعنی گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز

۲. خواندن قرائت یا خواندن حمد و سوره

۳. به جا آوردن رکوع و خواندن ذکر آن

۴. به جا آورن دو سجده و خواندن ذکر آن‌ها

خلاصه رکعت دوم آموزش نماز برای کودکان

۱. خواندن قرائت یا خواندن حمد و سوره

۲. خواندن قنوت

۳. به جا آوردن رکوع و خواندن ذکر آن

۴. به جا آورن دو سجده و خواندن ذکر آن‌ها

۵. خواندن تشهد

۶. در صورت به جا آوردن نماز صبح، خواندن اذکار سلام

خلاصه رکعت سوم آموزش نماز برای کودکان

۱. خواندن سه مرتبه ذکر تسبیحات اربعه

۲. به جا آوردن رکوع و خواندن ذکر آن

۳. به جا آورن دو سجده و خواندن ذکر آن‌ها

۴. در صورت به جا آوردن نماز مغرب، خواندن اذکار تشهد و سلام

خلاصه رکعت چهارم آموزش نماز برای کودکان

۱. خواندن سه مرتبه ذکر تسبیحات اربعه

۲. به جا آوردن رکوع و خواندن ذکر آن

۳. به جا آورن دو سجده و خواندن ذکر آن‌ها

۳. خواندن اذکار تشهد و سلام

نکات مهم درباره آموزش نماز برای کودکان

در هنگام آموزش نماز برای کودکان باید موارد زیر را نیز به کودک آموزش دهید:

هنگام گفتن تکبیرة الاحرام بالا بردن دست‌ها تا مقابل گوش‌ها مستحب است.

در سجده نماز، باید پیشانی را روی چیزهایی از زمین مانند خاک یا سنگ قرار دهیم.

در نماز صبح، نماز مغرب و نماز عشا، پسر‌ها و مرد‌ها باید حمد و سوره را (در رکعت اول و دوم) با صدای بلند ذکر کنند.

همچنین نباید در هنگام نماز، نامحرم صدای دختر‌ها و بانوان را بشنود.

هر فرد تا جایی که می‌تواند باید نماز صحیح بخواند و اگر کسی که نمی‌تواند نحوه صحیح آن را یاد بگیرد، باید به هر شکلی که می تواند نماز را به جا آورد.

از مستحبات است که نماز را به جماعت بجا آوریم.

شعری کودکانه درباره آموزش نماز برای کودکان

هرگونه آموزش به کمک شعر می‌تواند برای کودکام جذاب‌تر باشد و یادگیری را برای آن‌ها آسان‌تر و سریع‌تر کند. درباره آموزش نماز برای کودکان نیز اشعار کودکانه فراوانی وجود دارد که در ادامه یکی از آن‌ها را قرار داده ایم:‌

ای کودک خوش خبر‌ ای دختر و گل پسر
وقت نماز خوندنه بگو الله اکبر
وقت نماز رسیده گوشات چه خوب شنیده
صدای بانگ اذان لباس بپوش پاکیزه
خبر بده به دوستات با شادی و با نشاط
برو به سمت مسجد تا مستجاب شه دعات
به سمت قبله بایست صف نماز دیدنیست
نیت و تکبیر بگوی برتر از او کسی نیست
سوره حمد و بخوان با نام پاک رحمان
بعدش بخوان یه سوره‌ ای کودک مسلمان
الله اکبر بگو برو به سمت رکوع
سبحان ربی بگو بعدش بایست با خشوع
حالا برو به سجده که جات توی بهشته
خدا چه نزدیک شده ثواب برات نوشته
حالا باید بشینی تا آرامش ببینی
بعدش سجده‌ی دوم ببین تو بهترینی
رکعت اول تمام برو به سوی قیام
رکعت دومین را ادا بکن با امام
حالا تشهد بخوان دو رکعتت شد تمام
صل علی محمد نیت بکن با سلام
چه خوب و با شکوهه خورشید که پشت کوهه
نماز صبح بخونیم حالا وقت طلوعه

منبع: سایت ستاره