خداوند در قر آن کريم مي فرمايد : كساني كه ايمان آورده و عمل صالح انجام دهند به زودي آنها را وارد باغهايي خواهيم كرد كه در زير آنها رودها جاري ميباشد. آنها هميشه در آن خواهند بود، اين وعده حق الهي است… .[1] بر اساس اين آيه کريمه انساني که به موجب داشتن ايمان وانجام اعمال نيک وصالح لياقت وشايستگي ورود به بهشت را پيدا مي کند همين ورود به بهشت کافي خواهدبود كه هميشه در آن بماند. زيرا انسان پس از ورود به بهشت از آن خارج نمي شود تا ما نگران باشيم و به دنبال عملي بگرديم كه ما را دائماً در بهشت نگه دارد. بلكه هر عملي كه ما را وارد بهشت كند همان عمل ما را در بهشت دائماً نگه خواهد داشت ،بنا بر اين جاودانه ماندن در بهشت نياز به عمل خاصي ندارد.
ازاين نکته نيز نبايد غافل بود که يک انسان با انجام دادن چند عمل بهشتي نمي شود. بلکه براي انسان يك سري كارها واجب و يك سري كارها حرام است يعني بايد بعضي كارها را حتماً انجام دهد و بعضي ديگر را حتماً ترك كند. وظيفه او انجام واجبات و ترك محرمات است كه اگر چنين نكرد از مسير اطاعت و بندگي خدا خارج شده و مرتكب عصيان شده است[2]. خداوند نيز در قرآن در انجا كه پاداش را بيان ميكند ميگويد: كساني كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند.[3] نميگويد يك عمل صالح يا دو تا، بايد همه اعمال صالح را كه مكلف به انجام آنها است انجام دهد. بنابراين با انجام يك كار خوب و ترك ساير واجبات نميتوان به بهشت رفت خداوند در مورد كساني كه اعمال صالح و ناصالح را با هم انجام دادهاند ميگويد: و گروهي ديگر به گناهان خود اعتراف كردند و اعمال صالح و ناصالحي را به هم آميختند اميد ميرود كه خداوند توبه آنها را بپذيرد خداوند غفور و رحيم است.»[4] كه از اين آيه ميفهميم انجام اعمال صالح كه در كنارش اعمال ناصالح را هم آورده باشيم به تنهايي كافي نيست بلكه به خاطر اعمال ناصالح مان مرتكب گناه شدهايم حالا كه گناه كردهايم اگر توبه كنيم خداوند انشاءالله توبه ما را ميپذيرد و چنين اميدي به پذيرش توبه وجود دارد.
و نيز بايد انجام وظايفش را ـ انجام واجبات و ترك محرمات ـ در تمام مدت تكليف يعني از دوران بلوغ تا پايان عمر تداوم بخشد چون هر زمان كه وظيفهاش را انجام ندهد مرتكب گناه شده و از خط اطاعت خارج شده است بنابراين بايد اولاً همه وظايف را انجام داد آن هم در تمام مدت تكليف در اين صورت است كه در زمره كساني قرار ميگيريم كه ايمان آورده و اعمال صالح (همه اعمال صالح را) انجام دادهاند و بايد به پاداش الهي كه بهشت باشد اميدوار بود.
در آخر بايد گفت بعض اعمال هست كه از طرف معصومين ـ عليهم السلام ـ پاداش آنها بهشت اعلام شده است مثلاً امام رضا ـ عليه السّلام ـ فرمودهاند: « هر كسي كه فاطمه دختر موسي بن جعفر (ع) را زيارت كند بهشت براي اوست.»[5] ما اگر چنين اعمالي را انجام داديم چون معصومين گفتهاند به پاداش آن كه بهشت باشد اطمينان داريم ولي اين دليل نميشود كه فكر كنيم هر كار خلافي را خواستيم ميتوانيم مرتكب شويم. چون ممكن است كار خلاف ما عمل ما را كه پاداشش بهشت بود از بين ببرد در نتيجه به پاداش آن نرسيم و اين گونه روايت که کم هم نيست بدان معنا است که اگر تمام شرائط همراه آن عمل باشد و موانعي همچون گناه صورت نگيرد استحقاق بهشت را براي عامل آن خواهد داشت خلاصه تا انسان در دنياست در معرض امتحانها است و نميتواند به چيزي مطمئن شود و خيالش راحت شود كه بهشتي است.
بلکه هميشه بايد بين خوف و رجاء باشد خوف از اين که نکند اعمال با شرائط صورت نگرفته است و مورد پذيرش پروردگار قرار نگيرد و رجاء و اميد نسبت به رحمت الهي و اين که او نسبت به مؤمنين رحيم و غفور است و از لغزش ها مي گذرد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. منازل الآخره، شيخ عباس قمي.
2. چهل حديث، حديث چهارده، امام خميني (ره).
پي نوشت ها:
[1] . نساء/ 22.
[2] . ر. ك: راغب اصفهاني، معجم مفرد الفاظ قرآن، المكتبة الرضويه، 1392، ص 349.
[3] . ر. ك: از باب نمونه به: بروج/ 11، توبه/ 102.
[4] . ر. ك: به همه آياتي كه ايمان و اعمال صالح را در كنار هم قرار ميدهد و بعد پاداش بهشت را بيان ميكند مثل نساء/ 122.
[5] . محدث قمي، سفينه البحار، چاپ اسوه، ج7، ص 125.