آيا طواف نساء، مختص بانوان است

در فقه شيعه چند نوع طواف واجب و مستحب وجود دارد كه در پى يادآور مى شويم. 
1. طواف تحيت يا طواف ورود كه وقتى انسان داخل مكه مى گردد مستحب است به طواف خانه كعبه بشتابد و دور آن خانه مقدس را طواف نمايد. اين طواف در فقه شيعه‏(1) و نيز فقه مذاهب حنفى، شافعى و حنبلى مستحب است.(2) 
2. طواف زيارت يا طواف حج: اين عمل در فقه شيعه واجب است و بلكه از اركان حج به حساب مى آيد.(3) 
3. طواف نساء: طواف نساء در فقه شيعه واجب است ولى جز اركان حج به حساب نمى آيد. بنابراين چه در حج تمتع چه در حج قران و حج افراد و نيز در عمره ها، به جز عمره تمتع واجب است. مكلف اين حكم اعم از زن و مرد است. اگر كسى اين عمل را ترك كند اگر زن باشد تا وقتى در سال ديگر طواف نساء انجام ندهد شوهرش بر او حرام است. اگر مرد باشد به همين طريق زن به او حرام مى شود و اگر كسى ازدواج نكرده است تا انجام دوباره آن زن گرفتن بر او حرام مى شود. 
زمان طواف نساء: بعد از انجام حلق و تقصير به مكه برمى گردند و طواف زيارت با دو ركعت نماز انجام مى دهند، بعد از آن سعى بين صفا و مروه انجام مى شود و بعد از سعى، طواف نساء را انجام مى دهند، با دو ركعت نماز مانند طواف زيارت. نبايد طواف نساء قبل از سعى بين صفا و مروه و نيز نبايد قبل از طواف زيارت انجام شود بلكه بايد بعد از سعى بين صفا و مروه انجام شود.(4) 
4. طواف وداع: طوافى است كه انسان هنگام بيرون شدن از مكه انجام مى دهد و آخرين عملى است كه در مكه انجام مى دهد. از آن جهت آنرا طواف وداع گفته اند كه گويا با اين طواف از مكه و مسجدالحرام خداحافظى و وداع مى نمايد. از نظر فقه شيعه اين طواف مستحب است.(5) ولى از نظر اهل سنت سه نظر وجود دارد. حنفى ها و حنبلى ها اعتقاد به وجوب اين طواف دارند. ولى مالكى ها آن را مستحب و شافعى ها دو نظر دارند برخى واجب و برخى مستحب مى دانند.(6) 

پي نوشت:  
(1) (عبدالله بن تاج الشريعه، ص 319، بى تا).
(2) (الجزيرى، عبدالرحمن، ج 1، ص 663، بى تا).
(3) (محمد جواد مغنيه، ج 1، ص 188، 1420 ق).
(4) (الفاضل اللنكرانى، ج 5، ص 383، 1418).
(5) (عبدالله بن تاج الشريعه، ص 319، بى تا).
(6) (همان).

1 المغنيه، محمد جواد، فقه الصادق، ج 1، 1420 ق.، بيروت. 
2 الجزيرى عبدالرحمن الفقه على مذاهب الاربعه، بيروت، بى تا، ج. 1 
3 ابن تاج الشريعه، عبدالله المسائل المهمه من الفقه على مذاهب الاربعه و مذهب اهل البيت، بى تا. 
4 الفاضل اللنكرانى، التفصيل الشريعه فى شرح التحرير الوسيله، ج 5، 1418 قم. 
5 المغنيه، محمد جواد، الفقه على مذاهب الخمسه، دار الجود، بيروت، 1404 ق. 
6 وسائل الشيعه، ج 9، كتاب حج و ج 5، كتاب الصلاه.