تاريخ بالنده تشيع، همواره مفتخر به عناصر آگاه و هدايتگري بوده است كه در امور دنيوي و اخروي مورد رجوع مردمان بوده اند. يكي از اين قلل بلند معرفت در عصر حاضر، سومين شهيد محراب، آيت الله صدوقي است كه جايگاه ويژه اي در به سامان رساندن امور ديني و انقلابي در استان يزد و حتي سراسر كشور داشت.
مكانت و شان آيت الله صدوقي در حوزه علميه قم تا بدان پايه بود كه مورد وثوق بزرگاني چون آيت الله العظمي حاج شيخ عبدالكريم حائري قرار گرفت و اين جايگاه در زمان مراجع بعدي نيز همچنان محفوظ ماند.
يكي از جنبه هاي شخصيتي آن بزرگمر، پيشتازي در بسياري از مسائل انقلابي است تا جائي كه امام خميني در زمان حيات، او را «محور انقلاب اسلامي» معرفي مي نمايند. جايگاه ويژه آيت الله صدوقي در ميان مردم يزد كه حاصل تعاملات اجتماعي و دغدغه مشكلات ريز و درشت مردم آن ديار بود، در كنار علاقه مردم سراسر كشور به ايشان سبب گرديده بود كه نقش آن شهيد والامقام در ابعاد فقهي، اقتصادي و انقلابي، به خصوص در دوران نهضت امام از ارجمندي خاصي برخوردار شده و شايسته بررسي هاي عميق و بايسته باشد.

با بازگشت آيت الله صدوقي به يزد در زمان زعامت آيت الله العظمي بروجردي و استقبال كم نظير مردم از ايشان، مرجعيت بلدي ايشان آن چنان تثبيت گرديد كه نوعي از مصونيت سياسي را براي وي به ارمغان آورد تا امكان اعمال مديريت ويژه آن شهيد عالي مقام در يزد و فراتر از آن در بسياري از شهرهاي جنوبي ايران فراهم گردد.
شهيد صدوقي با تدبير و درايت يگانه خويش توانست مبارزات مردمي عليه رژيم سفاك پهلوي را با كمترين هزينه هاي انساني رهبري كند و نهادهاي وابسته به رژيم را به موضع انفعالي بكشاند. او يزد را به مركزيتي براي به لرزه درآوردن پايه هاي حكومتي پهلوي مبدل ساخت و بسياري از تحولات انقلابي، ريشه در يزد داشتند.
آيت الله صدوقي در روزهاي پس از پيروزي انقلاب نيز نقش منحصر به فردي را ايفا نمود. نقش او در تدوين قانون اساسي و خنثي نمودن توطئه حذف جايگاه ولايت فقيه در اين قانون، يكي از نقاط عطف حيات پربار اوست.
نقش آيت الله صدوقي در قامت امام جمعه يزد در تبيين واقعيت ها و افشاگري عليه تفكرات الحادي و جريان نفاق و ارتقاي بينش مردم آن منطقه تا بدان پايه بود كه موجبات عناد و كينه دشمنان اسلام و انقلاب را فراهم آورد و ياري رساني هاي بي دريغ وي به جبهه هاي نبرد و حضور مشفقانه و دلگرم كننده اش در كنار رزمندگان، به تشويق خاطر دشمن بعثي منتهي گرديد تا سرانجام در رمضان 1361 و در حالي كه محراب نماز جمعه را ترك مي گفت، همچون مولاي خود علي(عليه السلام) به درجه رفيع شهادت نائل آمد.
تفحص و بازنگري در ابعاد شخصيتي گسترده آيت الله صدوقي، الگوئي شايسته از مديريت مدبرانه و حكيمانه اسلامي را فرا روي مسئولان جامعه قرار مي دهد تا به مدد واكاوي شيوه هاي موثر و كاربردي ايشان، امنيت اجتماعي و اقتصادي بي بديلي كه تحت نظارت وي در يزد به چشم مي خورد، در سراسر كشور محقق شود و در سايه به كارگيري آن روش ها، رفاه و خير و بركت دنيوي و اخروي براي مردمي كه عاشقانه در راه سعادت آنان كوشيدند، فراهم آيد.
منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره 34