آیا به کسی که نمازش را صحیح نمی خواند می توان اقتدا کرد؟

مستحب است نمازهای واجب ـ خصوصاً نمازهای یومیه ـ به جماعت خوانده شود، و این کار فضیلت بسیار زیادی دارد. بعضی از فقهاء فرموده اند: نماز با جماعت از نماز اول وقت که فرادی خوانده شود بهتر است.[1]

اما نماز جماعت نیز مانند دیگر احکام الاهی دارای شرایط خاصی است که یکی از آنها صحت قرائت امام جماعت است.

مراجع معظم تقلید فرموده اند: «هرگاه بداند نماز امام باطل است؛ مثلاً بداند امام وضو ندارد ـ اگرچه خود امام ملتفت نباشد ـ نمی‌توان به او اقتدا کند».[2] و در شرایط امام جماعت، متذکر شده‌اند که امام جماعت باید بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، عادل و حلال‌زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند.[3]

به عبارت دیگر؛ امام باید قرائت نماز را صحیح بخواند و اقتداء به کسی که قرائتش صحیح نیست، برای دیگران جایز نیست.[4]

البته رعایت قرائت در حد معمول به صورت صحیح لازم است و توجه بیش از حد به الفاظ و قرائت که ما را از معنا و حقیقت نماز دور بدارد از وساوس شیطان بوده و باید از آن اجتناب شود[5].

از آنچه گفته شد روشن گردید که این حکم در صورتی است که علم به بطلان نماز یا عدم صحت قرائت امام جماعت داشته باشیم؛ یعنی به مجرد شک در بطلان نماز امام، چنین حکمی وجود ندارد.

در پایان تذکر این نکته نیز ضروری است که اگر مأموم بعد از اتمام نماز جماعت بفهمد که امام، نمازش باطل بوده نمازش صحیح است.

فقهاء فرموده اند: «اگر مأموم بعد از نماز بفهمد که امام عادل نبوده یا کافر بوده یا به جهتی نمازش باطل بوده ـ مثلاً بی‌وضو نماز خوانده ـ نماز جماعت مأموم صحیح است».[6]