در منابع شیعه دو روایت وجود دارد که ائمه اطهار(ع) از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل کردهاند که ایشان، از دخول در مقعد همسر نهی کرده و آنرا حرام دانسته است. مانند روایت زیر:
امام باقر(ع) به نقل از پیامبر خدا(ص) فرمود: «پشت زنان، بر [مردان] امت من حرام است».[1]
اما بیشتر علمای شیعه، این کار را حرام ندانستهاند و این روایات را توجیه کردهاند. برخی، حرام را به معنای کراهت گرفتهاند و برخی دیگر نیز آنرا حمل به تقیه کردهاند؛ زیرا بیشتر اهل سنت، این عمل را حرام میدانند. همچنین احتمال نسخ این حکم نیز داده شده است؛[2] یعنی این کار در ابتدا حرام بوده ولی بعد، حرمت آن برداشته شده است.
علت اینکه علمای شیعه، حکم به کراهت دادهاند، وجود روایاتی است که در صورت رضایت زن، جواز – اما با کراهت – از آن برداشت میشود.
امام صادق(ع) در جواب شخصی که این سؤال را پرسیده بود، فرمود: «همسرت وسیله لذت جنسی توست، اما او را آزار مده».[3]
صفوان بن یحیی نقل میکند که به امام رضا(ع) عرض کردم که یکی از پیروان شما از من خواهش کرد که پرسشی – که خودش از مطرح کردن آن خجالت میکشید – از شما داشته باشم. امام فرمود: چه پرسشی؟! گفتم: آیا مرد میتواند از پشت با همسرش نزدیکی کند؟ ایشان فرمود: اگر خواست، بله! دوباره پرسیدم: آیا شما هم این کار را میکنید؟! فرمود: نه! ما این کار را نمیکنیم.[4]
اما در منابع اهل سنت، روایاتی وجود دارد که این کار را حرام دانسته و کسی که مرتکب این عمل شود، مورد لعن قرار گرفته است[5] که شاید آن روایات نیز ناظر به موردی باشد که رضایت همسر به دست نیامده است.
امام باقر(ع) به نقل از پیامبر خدا(ص) فرمود: «پشت زنان، بر [مردان] امت من حرام است».[1]
اما بیشتر علمای شیعه، این کار را حرام ندانستهاند و این روایات را توجیه کردهاند. برخی، حرام را به معنای کراهت گرفتهاند و برخی دیگر نیز آنرا حمل به تقیه کردهاند؛ زیرا بیشتر اهل سنت، این عمل را حرام میدانند. همچنین احتمال نسخ این حکم نیز داده شده است؛[2] یعنی این کار در ابتدا حرام بوده ولی بعد، حرمت آن برداشته شده است.
علت اینکه علمای شیعه، حکم به کراهت دادهاند، وجود روایاتی است که در صورت رضایت زن، جواز – اما با کراهت – از آن برداشت میشود.
امام صادق(ع) در جواب شخصی که این سؤال را پرسیده بود، فرمود: «همسرت وسیله لذت جنسی توست، اما او را آزار مده».[3]
صفوان بن یحیی نقل میکند که به امام رضا(ع) عرض کردم که یکی از پیروان شما از من خواهش کرد که پرسشی – که خودش از مطرح کردن آن خجالت میکشید – از شما داشته باشم. امام فرمود: چه پرسشی؟! گفتم: آیا مرد میتواند از پشت با همسرش نزدیکی کند؟ ایشان فرمود: اگر خواست، بله! دوباره پرسیدم: آیا شما هم این کار را میکنید؟! فرمود: نه! ما این کار را نمیکنیم.[4]
اما در منابع اهل سنت، روایاتی وجود دارد که این کار را حرام دانسته و کسی که مرتکب این عمل شود، مورد لعن قرار گرفته است[5] که شاید آن روایات نیز ناظر به موردی باشد که رضایت همسر به دست نیامده است.
[1]. «عَنْ سَدِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع) یَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ مَحَاشُ النِّسَاءِ عَلَى أُمَّتِی حَرَامٌ»؛ شیخ طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، ج 3، ص 244، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1390ق؛ شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج 20، ص 143، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
[2]. وسائل الشیعه، ج 20، ص 141.
[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 23، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[4]. کافی، ج 5، ص 540.
[5]. «لَعَنَ اللَّهُ الَّذِینَ یَأْتُونَ النِّسَاءَ فِی مَحَاشِّهِنَّ»؛ طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الاوسط، ج 2، ص 263، قاهره، دارالحرمین؛ «مَلْعُونٌ مَنْ أَتَى امْرَأَتَهُ فِی دُبُرِهَا»؛ ابی داود سجستانی، سلیمان بن اشعث، ج 2، ص 249، بیروت، المکتبه العصریه.