در پاسخ به توجه شما را به آیه 8 سوره تکاثرکه مربوط به همین پرسش شما است و توضیحاتی پیرامون آن جلب می نماییم :ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ ، سپس در آن روز همه شما از نعمت هایى که داشته اید سؤال خواهید شد.
بعضى گفته اند منظور از این نعمت سلامت و فراغت خاطر است، و بعضى آن را تندرستى و امنیت مى دانند و بعضى همه نعمت ها را مشمول آیه شمرده اند ..
در حدیثى از امیر مؤمنان على ع مى خوانیم :النعیم الرطب، و الماء البارد نعیم ، رطب و آب خنک است! در حالى که در حدیث دیگرى مى خوانیم که ابو حنیفه از امام صادق ع در باره تفسیر این آیه سؤال کرد، امام -ع -سؤال را به او برگرداند، و فرمود: نعیم به عقیده تو چیست؟ عرض کرد: غذا است و طعام و آب خنک، فرمود: اگر خدا بخواهد تو را روز قیامت در پیشگاهش نگه دارد تا از هر لقمه اى که خورده اى، و هر جرعه اى که نوشیده اى، از تو سؤال کند باید بسیار در آنجا بایستى! عرض کرد: پس نعیم چیست؟ فرمود: ما اهل بیت هستیم که خداوند به وجود ما به بندگانش نعمت داده، و میان آنها بعد از اختلاف الفت بخشیده، دل هاى آنان را به وسیله ما به هم پیوند داده، و برادر خود ساخته، بعد از آن که دشمن یکدیگر بودند، و به وسیله ما آنها را به اسلام هدایت کرده … آرى نعیم همان پیامبر ص و خاندان او است.
تفسیر این روایات ظاهرا مختلف، چنین است که نعیم یک معنى بسیار گسترده دارد که همه مواهب الهى را اعم از معنوى مانند دین و ایمان و اسلام و قرآن و ولایت، و انواع نعمت هاى مادى را اعم از فردى و اجتماعى شامل مى شود، منتها نعمت هایى که اهمیت بیشترى دارند مانند نعمت ایمان و ولایت بیشتر از آنها سؤال مى شود که آیا حق آنها ادا شده یا نه؟ و ظاهرا روایاتى که نعمت هاى مادى را از شمول این آیه نفى مى کند ناظر به این معنى است که شما نباید مصداق هاى مهم تر را رها کرده به مصداق هاى کوچکتر روى آورید، و در حقیقت هشدارى است به مردم در زمینه سلسله مراتب مواهب و نعمت هاى الهى و آن که در برابر آنها مسئولیت سنگین دارند. و چگونه ممکن است از این نعمت ها سؤال نشود در حالى که سرمایه هاى بزرگى هستند که در اختیار بشر قرار داده شده، و باید از هر کدام دقیقا قدر دانى کنند و شکر آن را به جاى آورند، و در موارد خود صرف کنند . تفسیر نمونه، ج 27، ص: 287.
بعضى گفته اند منظور از این نعمت سلامت و فراغت خاطر است، و بعضى آن را تندرستى و امنیت مى دانند و بعضى همه نعمت ها را مشمول آیه شمرده اند ..
در حدیثى از امیر مؤمنان على ع مى خوانیم :النعیم الرطب، و الماء البارد نعیم ، رطب و آب خنک است! در حالى که در حدیث دیگرى مى خوانیم که ابو حنیفه از امام صادق ع در باره تفسیر این آیه سؤال کرد، امام -ع -سؤال را به او برگرداند، و فرمود: نعیم به عقیده تو چیست؟ عرض کرد: غذا است و طعام و آب خنک، فرمود: اگر خدا بخواهد تو را روز قیامت در پیشگاهش نگه دارد تا از هر لقمه اى که خورده اى، و هر جرعه اى که نوشیده اى، از تو سؤال کند باید بسیار در آنجا بایستى! عرض کرد: پس نعیم چیست؟ فرمود: ما اهل بیت هستیم که خداوند به وجود ما به بندگانش نعمت داده، و میان آنها بعد از اختلاف الفت بخشیده، دل هاى آنان را به وسیله ما به هم پیوند داده، و برادر خود ساخته، بعد از آن که دشمن یکدیگر بودند، و به وسیله ما آنها را به اسلام هدایت کرده … آرى نعیم همان پیامبر ص و خاندان او است.
تفسیر این روایات ظاهرا مختلف، چنین است که نعیم یک معنى بسیار گسترده دارد که همه مواهب الهى را اعم از معنوى مانند دین و ایمان و اسلام و قرآن و ولایت، و انواع نعمت هاى مادى را اعم از فردى و اجتماعى شامل مى شود، منتها نعمت هایى که اهمیت بیشترى دارند مانند نعمت ایمان و ولایت بیشتر از آنها سؤال مى شود که آیا حق آنها ادا شده یا نه؟ و ظاهرا روایاتى که نعمت هاى مادى را از شمول این آیه نفى مى کند ناظر به این معنى است که شما نباید مصداق هاى مهم تر را رها کرده به مصداق هاى کوچکتر روى آورید، و در حقیقت هشدارى است به مردم در زمینه سلسله مراتب مواهب و نعمت هاى الهى و آن که در برابر آنها مسئولیت سنگین دارند. و چگونه ممکن است از این نعمت ها سؤال نشود در حالى که سرمایه هاى بزرگى هستند که در اختیار بشر قرار داده شده، و باید از هر کدام دقیقا قدر دانى کنند و شکر آن را به جاى آورند، و در موارد خود صرف کنند . تفسیر نمونه، ج 27، ص: 287.