آیا فرشتگان ارتقای درجه دارند و آیا می‌توان برای به دست آوردن دل فرشتگانی چون ملک الموت، پاداش اعمال خود را به آنان هدیه کنیم؟

با این‌که در توصیف فرشتگان در قرآن کریم آمده است: «وَ ما مِنَّا إِلاَّ لَهُ مَقامٌ مَعْلُومٌ»؛[1] هرکدام از ما جایگاه مشخصی دارد، اما این آیه بدین معنا نیست که آنها در یک درجه خاصی قرار دارند که هیچ ارتقای درجه‌ای برای آنان قابل تصور نیست، بلکه معنای آیه این است که هر کدام از فرشتگان در اجرای اوامر الهی، جایگاه و وظیفه خاصی دارد که به همان می‌پردازد و تداخلی در کار فرشتگان دیگر ایجاد نمی‌کند.[2]  از این‌رو، بین فرشتگان رقابت و دشمنی وجود ندارد.[3]
اما درباره اهدای ثواب اعمال به فرشتگان باید گفت: با این‌که در آموزه‌های اسلامی منعی برای اهدای ثواب اعمال به فرشتگان وجود ندارد، اما توصیه‌ای نیز برای این کار صورت نگرفته است. با این وجود اما ادعیه‌ای از معصومان نقل شده است که در آن، بر فرشتگان، خصوصاً فرشتگان مقرب سلام شده،[4] و حتی در صحیفه سجادیه دعایی مختص برای فرشتگان مقرب و دیگر فرشتگان الهی از امام سجاد(ع) صادر شده است که می‌توان از این دعاها استفاده کرد.[5]
همچنین در آموزه‌های دینی ما اعمالی را عنوان کرده‌اند که موجب ملاطفت و مهربانی ملک الموت با انسان می‌شود:
1. گریه و عزاداری برای امام حسین: امام صادق(ع) به شخصی که گفته بود من برای امام حسین گریه می‌کنم و حالاتم متغیر می‌شود، چنین فرمود: «تو جزء کسانی هستی که با شادی ما شاد و با حزن ما محزون می‌شوند و هنگامی که ما ایمن می‌شویم آنان نیز ایمن می‌شوند. بدان که هنگام مرگت حضور پدرانم را خواهی دید و می‌بینی که آنان به ملک الموت سفارشت را خواهند کرد، و بشارت‌هایی که به تو خواهند داد بسیار با ارزش خواهد بود. در این حال ملک الموت برای تو مهربان‌تر از مادر برای فرزندش خواهد بود».[6]
2. ایمان واقعی: امام صادق(ع) در پاسخ شخصی که پرسید: آیا شخص مؤمن از گرفته شدن جانش ناراحت می‌شود، فرمود: «خیر؛ زیرا هنگامی که ملک الموت نزد او می‌آید تا قبض روحش کند، و او نگران می‌شود، ملک الموت به او می‌گوید: ای ولیّ خدا نگران نباش! قسم به خدایی که محمد(ص) را به حق مبعوث کرده، من نسبت به تو خوش‌رفتار تر و مهربان‌تر از پدر مهربان نسبت به پسرش هستم. چشم‌هایت را باز کن و نگاه کن. در این حال، پیامبر خدا(ص)، امیرالمؤمنین، فاطمه، امام حسن و امام حسین(ع) برای او متمثل می‌شوند».[7]