آیا پیامبر اسلام(ص) و ائمه اهل‌بیت(ع) هر شب را با همسران خود در یک اتاق، یا یک‌جا می‌خوابیدند؟!

پیامبران، ائمه و اولیای الهی(ع) در احکام و دستورات دین و شرع، مانند دیگر انسان‌ها مکلف بوده و بیش از مردم عادی به این قوانین پای‌بند بودند. یکی از قوانینی که در تمام ادیان، بویژه دین اسلام روی آن تأکید شده است، حقوق همسران است که از جمله‌ی آن حقوق، روابط خصوصی زن و شوهر است. بر این اساس، به طور طبیعی پیشوایان دین در این مسئله مانند دیگران بوده و جز قسمت‌هایی از شب که به راز و نیاز با خدا مشغول بودند با همسرانشان در یک اتاق می‌خوابیدند و با آنها همبستر می‌شدند. البته با توجه به نوع مسکن و نیز امکانات رفاهی آن‌روز که مانند دنیای کنونی گسترده نبود و عموماً مردم در مضیقه بودند، پیشوایان دین نیز در کاخ‌ها و اتاق‌های بسیار مجلل زندگی نکرده و دارای تختخواب‌های آن‌چنانی برای استراحت نبودند.

بنابر این و با توجه به حقوق خانواده، در اسلام حکمی وجود دارد که هر مرد باید در فواصل معینی(حداقل چهار شب یک شب را در کنار همسر خود بخوابد)، طبیعی است که پیامبر اسلام(ص) و دیگر معصومان(ع) نیز به این حکم ملتزم بودند.

بر این مسئله روایات و شواهدی وجود دارد که در این‌جا به تعدادی به عنوان نمونه اشاره می‌شود:

1. در برخی از منابع حدیثی اهل‌سنت(مانند صحیح بخاری) از عائشه چنین نقل شده است:

«روبروی پیامبر(ص) می‌خوابیدم و پاهایم را نیز در نزدیک محل سجده حضرتشان قرار می‌دادم؛ هنگامی که ایشان قصد سجده داشت به پایم می‌زد و من هم پاهایم را جمع می‌کردم و هرگاه برمی‌خاست دوباره پاهایم را دراز می‌کردم»!^[1]

این گزارش علاوه بر آن‌که نشانگر خوابیدن پیامبر(ص) با همسرش در یک اتاق است، بیانگر کوچک بودن اتاق و حداقل لوازم استراحت نیز می‌باشد.

2. «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ … کَرِهَ أَنْ یَنَامَ الرَّجُلُ فِی بَیْتٍ وَحْدَه»؛‏^[2] رسول خدا(ص) فرمود: خداى عز و جل اموری را نمی‌پسندد… و نمی‌پسندد مردى در خانه‌‏اى تنها بخوابد.
3. امام هفتم(ع) فرمود: مردى خدمت امام باقر(ع) آمد و حضرتشان از او پرسید: همسر گرفته‌‏اى؟! و او پاسخ منفی داد. امام(ع) پنجم خطاب به او فرمود: «لَا أُحِبُّ أَنَّ لِیَ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا وَ أَنْ أَبِیتَ لَیْلَةً وَ لَیْسَ لِی زَوْجَة»؛ دوست ندارم که همه دنیا از من باشد و یک شب را بدون ‏زن بخوابم. [3][4]

[1]. «عَنْ عَائِشَةَ زَوْجِ النَّبِیِّ(ص)، أَنَّهَا قَالَتْ: کُنْتُ أَنَامُ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ وَرِجْلاَیَ، فِی قِبْلَتِهِ فَإِذَا سَجَدَ غَمَزَنِی، فَقَبَضْتُ رِجْلَیَّ، فَإِذَا قَامَ بَسَطْتُهُمَا»؛ بخاری، محمد بن اسماعیل، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه(صحیح بخاری)، ج 1، ص 86، بیروت، دار طوق النجاة، چاپ اول، 1422ق؛ قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، المسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلی رسول الله(ص)(صحیح مسلم)، ج 1، ص 367، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، بی‌تا؛ شیبانی، أبو عبد الله أحمد بن محمد، مسند احمد بن حنبل، ج 42، ص 75، بیروت، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421ق؛ بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، ج 1، ص 203، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ سوم، 1424ق.

[2]. شیخ صدوق، خصال، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 2، ص 520، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1362ش.

[3]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص 197، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، 1412ق.

[4]. ر. ک: «تنهایی زندگی کردن از نظر اسلام »، 92549؛ «عایشه و قرار دادن پاها در محل سجده پیامبر»، 61671؛ «آرایش و نظافت مردان براى همسر»، 18699؛ «وظایف زن و شوهر نسبت به یکدیگر»، 850.