آیت الله سید علی اصغر لاری
آیت الله حاج سید علی اصغر کوچکترین فرزند ذکور حضرت آیت الله العظمی حاج سید عبدالحسین لاری مجاهد نستوه و خستگی ناپذیر بوده است که در سال 1317 هجری قمری در شهر
نویسنده: محمود حکیمی
آیت الله حاج سید علی اصغر کوچکترین فرزند ذکور حضرت آیت الله العظمی حاج سید عبدالحسین لاری مجاهد نستوه و خستگی ناپذیر بوده است که در سال 1317 هجری قمری در شهر لار دیده به جهان گشود که نسب شریف آن مرحوم با بیست واسطه به حضرت امام موسی بن جعفر علیه السلام می رسد.
وی از همان اوان کودکی صاحب قریحه خدادادی و نبوغ و ذکاوت و فراست فطری بود. لذا پدر بزرگوارشان با گماردن معلم مخصوص به تعلیم خط و صرف و نحو و ادبیات پرداخت. در سال 1332هـ.ق که مرحوم آیت الله حاج سید عبدالحسین به علت مبارزات گسترده اش بر علیه انگلیس مجبور به هجرت از لار به سمت فیروزآباد و جهرم شد. آیت الله حاج سید علی اصغر نیز به همراه پدر رحل اقامت را در فیروزآباد و جهرم افکند و تا زمان درگذشت پدر بزرگوارشان (1342هـ .ق) در جهرم در حوزه درسی پدر عالیقدر و در محضر برادر بزرگوارشان آیت الله حاج سید عبدالمحمد و نیز در محضر آیت الله حاج سید عبدالباقی در شیراز به تحصیل ادامه داد.
یک سال بعد از رحلت مرحوم آیت الله حاج سید عبدالحسین لاری بنا به خواهش و اصرار اهالی لار آیت الله حاج سید عبدالمحمد به لارستان عزیمت نمودند و به جای پدر فقید و سعید، مرجع امور شرعیه مسلمانان لارستان و بعضی بلاد دیگر گردیدند که آیت الله حاج سید علی اصغر نیز به اتفاق برادر ارجمندشان به لارستان تشریف فرما شدند. در سال 1346هـ.ق برای تکمیل تحصیلات دوره نهایی عازم نجف اشرف شدند و هفت سال تمام در نجف اشرف به تکمیل معلومات عالیه و تهذیب نفس پرداخته و در آن دارالعلم به طور مرتب و مداوم از محضر علامه زمان، استاد معقول و منقول حضرت آیت الله مرحوم حاج شیخ محمد حسین اصفهانی مشهور به کمپانی (اعلی الله مقامه) و حضرت آیت الله العظمی مرحوم آقا سید ابوالحسن اصفهانی (قدس سره) حکمت و منطق و فقه و اصول فرا گرفته و از شاگردان ممتاز آن دو مرحوم بوده و به مرتبه اجتهاد و اجازه مطلق از طرف آن دو استاد نایل گردیدند.
در پی مبارزات آیت الله سید عبدالمحمد بر علیه استبداد رضاخانی و تبعید ایشان به شیراز، لارستان خالی از مرجعیت سیاسی و دینی گردید و خلأ ناشی از همین امر باعث شد که در سال 1352قمری بر حسب خواهش اهالی لارستان آیت الله حاج سید علی اصغر به لارستان عزیمت نمایند و با عنوان اجتهاد مطلق زمام امور شرعیه مردم را بر عهده گیرند. آیت الله حاج سید علی اصغر صاحب چنان نفوذ عمیق و عجیبی در خطه لارستان بودند و به حدی مورد علاقه و احترام مردم قرار داشتند که نظیرش تنها درباره انبیا و اولیا دیده شده و این همه در اثر کمالات معنوی و روحانیت خاص آن مرد بزرگ بود که با گذشت قریب نیم قرن از رحلت فقید سعید هنوز ذکر محامد و اوصاف پسندیده آن اسوه تقوی و فضیلت، روشنی بخش قلوب و برانگیزنده احساسات مذهبی و دینی ارادتمندان به آن مرحوم می باشد. آیت الله حاج سید علی اصغر در کوران مصائب و مشکلات همچون پدری مهربان مردم منطقه لارستان را زیر پر و بال حمایت، لطف و مهربانی خود می گرفتند. آنچنان که در سال 1321 شمسی که قحطی تمام مردم لارستان را تهدید می کرد، با فداکاری عجیب، نفوس را احیا نمود. همچنین در سال 1322 شمسی که مرض حصبه دامنگیر مردم لارستان شده بود سید جلیل القدر اقدامات مؤثر و مفیدی نمودند. از طرف دیگر در درمان بیماری مالاریا با وارد نمودن داروی کنین به مبارزه با این بیماری مبادرت ورزیدند و عده زیادی را از مرگ حتمی نجات دادند. ایشان شخصاً از بیماران عیادت نموده و با دست خود دارو و غذا به بیماران می دادند.
علاوه بر جنبه های زهد و تقوی و فضیلت در راه تقویت مبانی روحی و مذهبی جامعه و سالم سازی محیط اجتماع از فساد و تباهی و تربیت طلاب و دانشجویان دین تلاش وسیع داشت. او با ظلم و حق کشی سخت مبارزه می کرد، همواره یار مظلومان و خصم ستمگران بود. خدمت اجتماعی و سیاسی و علمی او حکایت از بلندنظری، آینده نگری و بینش عمیق وی می نمود که چند نمونه فهرست وار یادآور می شود.
1.در مورد کشاورزی مردم را تشویق به امر کشاورزی نموده و خود نیز در این امر شرکت می کرد.
2.در زمینه صنعت و خودکفایی اقدام به تأسیس کارخانه دستی پارچه بافی در لار و چادر شب بافی در روستای کورده نموده که در سایه آن عده ای از مردم شهر و روستا به کار گمارده شدند و پیشرفتی در تولیدات داخلی فراهم گردید. او عقیده داشت که با مصرف تولیدات داخلی به خودکفایی نزدیک می شویم.
3.در مورد رفاه اجتماعی با همکاری مردم اقدام به تأسیس کارخانه برق نمود. در حالی که هیچ یک از شهرهای استان فارس به جز قسمتی از شیراز برق نداشتند. احداث سد لار و تأسیس درمانگاه لار و گراش نیز از اقدامات آن فقید سعید بود.
4.به منظور سرپرستی فرزندان یتیم و بی بضاعت آیت الله لاری اقدام به تأسیس پرورشگاه نمود که در آنجا به طور شبانه روزی از آنها نگهداری می شد و کارمندان پرورشگاه ضمن تأمین غذا و پوشاک، اقدام به باسواد نمودن آنها نیز می کردند.
سرانجام در سن 75 سالگی در شیراز، روز 27 رمضان 1374 قمری مصادف با 28 اردیبهشت 1334 شمسی آن خورشید تابناک افول کرد و شمع پرفروغ عمرش به خاموشی گرایید و روح مقدسش به ملکوت اعلی شتافت. آن عالم ربانی عالم اسلام را با مرگ خود سوگوار و جامعه تشیع را عزادار ساخت و طوفانی از عزا و سوگواری در لار و جهرم ایجاد نمود. پیکر مطهرش در میان آه و ناله خیل عظیم تشییع کنندگان و ارادتمندان لار و جهرم در بقعه پدر بزرگوارش به خاک سپرده شد.
منبع: حکیمی، محمود، (1383)، زندگی نامه، اندیشه ها و مبارزات سید عبدالحسین لاری، تهران: قلم، 1383.
وی از همان اوان کودکی صاحب قریحه خدادادی و نبوغ و ذکاوت و فراست فطری بود. لذا پدر بزرگوارشان با گماردن معلم مخصوص به تعلیم خط و صرف و نحو و ادبیات پرداخت. در سال 1332هـ.ق که مرحوم آیت الله حاج سید عبدالحسین به علت مبارزات گسترده اش بر علیه انگلیس مجبور به هجرت از لار به سمت فیروزآباد و جهرم شد. آیت الله حاج سید علی اصغر نیز به همراه پدر رحل اقامت را در فیروزآباد و جهرم افکند و تا زمان درگذشت پدر بزرگوارشان (1342هـ .ق) در جهرم در حوزه درسی پدر عالیقدر و در محضر برادر بزرگوارشان آیت الله حاج سید عبدالمحمد و نیز در محضر آیت الله حاج سید عبدالباقی در شیراز به تحصیل ادامه داد.
یک سال بعد از رحلت مرحوم آیت الله حاج سید عبدالحسین لاری بنا به خواهش و اصرار اهالی لار آیت الله حاج سید عبدالمحمد به لارستان عزیمت نمودند و به جای پدر فقید و سعید، مرجع امور شرعیه مسلمانان لارستان و بعضی بلاد دیگر گردیدند که آیت الله حاج سید علی اصغر نیز به اتفاق برادر ارجمندشان به لارستان تشریف فرما شدند. در سال 1346هـ.ق برای تکمیل تحصیلات دوره نهایی عازم نجف اشرف شدند و هفت سال تمام در نجف اشرف به تکمیل معلومات عالیه و تهذیب نفس پرداخته و در آن دارالعلم به طور مرتب و مداوم از محضر علامه زمان، استاد معقول و منقول حضرت آیت الله مرحوم حاج شیخ محمد حسین اصفهانی مشهور به کمپانی (اعلی الله مقامه) و حضرت آیت الله العظمی مرحوم آقا سید ابوالحسن اصفهانی (قدس سره) حکمت و منطق و فقه و اصول فرا گرفته و از شاگردان ممتاز آن دو مرحوم بوده و به مرتبه اجتهاد و اجازه مطلق از طرف آن دو استاد نایل گردیدند.
در پی مبارزات آیت الله سید عبدالمحمد بر علیه استبداد رضاخانی و تبعید ایشان به شیراز، لارستان خالی از مرجعیت سیاسی و دینی گردید و خلأ ناشی از همین امر باعث شد که در سال 1352قمری بر حسب خواهش اهالی لارستان آیت الله حاج سید علی اصغر به لارستان عزیمت نمایند و با عنوان اجتهاد مطلق زمام امور شرعیه مردم را بر عهده گیرند. آیت الله حاج سید علی اصغر صاحب چنان نفوذ عمیق و عجیبی در خطه لارستان بودند و به حدی مورد علاقه و احترام مردم قرار داشتند که نظیرش تنها درباره انبیا و اولیا دیده شده و این همه در اثر کمالات معنوی و روحانیت خاص آن مرد بزرگ بود که با گذشت قریب نیم قرن از رحلت فقید سعید هنوز ذکر محامد و اوصاف پسندیده آن اسوه تقوی و فضیلت، روشنی بخش قلوب و برانگیزنده احساسات مذهبی و دینی ارادتمندان به آن مرحوم می باشد. آیت الله حاج سید علی اصغر در کوران مصائب و مشکلات همچون پدری مهربان مردم منطقه لارستان را زیر پر و بال حمایت، لطف و مهربانی خود می گرفتند. آنچنان که در سال 1321 شمسی که قحطی تمام مردم لارستان را تهدید می کرد، با فداکاری عجیب، نفوس را احیا نمود. همچنین در سال 1322 شمسی که مرض حصبه دامنگیر مردم لارستان شده بود سید جلیل القدر اقدامات مؤثر و مفیدی نمودند. از طرف دیگر در درمان بیماری مالاریا با وارد نمودن داروی کنین به مبارزه با این بیماری مبادرت ورزیدند و عده زیادی را از مرگ حتمی نجات دادند. ایشان شخصاً از بیماران عیادت نموده و با دست خود دارو و غذا به بیماران می دادند.
علاوه بر جنبه های زهد و تقوی و فضیلت در راه تقویت مبانی روحی و مذهبی جامعه و سالم سازی محیط اجتماع از فساد و تباهی و تربیت طلاب و دانشجویان دین تلاش وسیع داشت. او با ظلم و حق کشی سخت مبارزه می کرد، همواره یار مظلومان و خصم ستمگران بود. خدمت اجتماعی و سیاسی و علمی او حکایت از بلندنظری، آینده نگری و بینش عمیق وی می نمود که چند نمونه فهرست وار یادآور می شود.
1.در مورد کشاورزی مردم را تشویق به امر کشاورزی نموده و خود نیز در این امر شرکت می کرد.
2.در زمینه صنعت و خودکفایی اقدام به تأسیس کارخانه دستی پارچه بافی در لار و چادر شب بافی در روستای کورده نموده که در سایه آن عده ای از مردم شهر و روستا به کار گمارده شدند و پیشرفتی در تولیدات داخلی فراهم گردید. او عقیده داشت که با مصرف تولیدات داخلی به خودکفایی نزدیک می شویم.
3.در مورد رفاه اجتماعی با همکاری مردم اقدام به تأسیس کارخانه برق نمود. در حالی که هیچ یک از شهرهای استان فارس به جز قسمتی از شیراز برق نداشتند. احداث سد لار و تأسیس درمانگاه لار و گراش نیز از اقدامات آن فقید سعید بود.
4.به منظور سرپرستی فرزندان یتیم و بی بضاعت آیت الله لاری اقدام به تأسیس پرورشگاه نمود که در آنجا به طور شبانه روزی از آنها نگهداری می شد و کارمندان پرورشگاه ضمن تأمین غذا و پوشاک، اقدام به باسواد نمودن آنها نیز می کردند.
سرانجام در سن 75 سالگی در شیراز، روز 27 رمضان 1374 قمری مصادف با 28 اردیبهشت 1334 شمسی آن خورشید تابناک افول کرد و شمع پرفروغ عمرش به خاموشی گرایید و روح مقدسش به ملکوت اعلی شتافت. آن عالم ربانی عالم اسلام را با مرگ خود سوگوار و جامعه تشیع را عزادار ساخت و طوفانی از عزا و سوگواری در لار و جهرم ایجاد نمود. پیکر مطهرش در میان آه و ناله خیل عظیم تشییع کنندگان و ارادتمندان لار و جهرم در بقعه پدر بزرگوارش به خاک سپرده شد.
منبع: حکیمی، محمود، (1383)، زندگی نامه، اندیشه ها و مبارزات سید عبدالحسین لاری، تهران: قلم، 1383.