اسلام ، علم و بیسوادی در مسلمین

تا آن روز که مسلمانان از تعالیم اسلام انحراف پیدا نکرده بودند , علم و دانش برق آسا در میان آنان در حال پیشرفت بود , گواه ما همان کتابخانه ها ودانشگاه های عظیم اسلامی است که امروز در صفحات تاریخ منعکس است ; در آن زمانی که وسایل چاپ و کاغذ سازی به طرز امروز اختراع نشده بود , تنها کتابخانه مراغه چهار صد هزار جلد کتاب و کتابخانه بیت الحکمه در بغداد چهار میلیون کتاب داشت و کتابخانه های سایر کشورهای اسلامی از کتابهای علمی و طبیعی مملو بود . حتی تا این اواخر یعنی پیش از آن که قدرت استعمار در میان آنها گسترش یابد ,باسواد در میان مسلمانان زیاد بود ; مثلا از باب نمونه اکثریت قریب به اتفاق ملت الجزایر پیش از استعمار فرانسه باسواد بودند , ولی پس از گسترش یافتن نیروهای استعماری که امور به دست بیگانگان افتاد , جریان منعکس شد . در قرون اخیر که بعضی از سران کشورهای اسلامی به جان یکدیگر افتادند و بیگانگان نیز دامن به این آتش نفاق زدند , دوران رکود و جمود مسلمانان آغاز گردید ,فرهنگ مسلمانان از توسعه و رشد بازمانده و اکثریت ملت مسلمان , به بی بسوادی گراییدند و بیشتر آنها از ابتدایی ترین مراتب دانش (خواندن و نوشتن) محروم گردیدند. امیدواریم بار دیگر مسلمانان با الهام گرفتن از دستورهای اسلام , نهضت علمی خودرا تعقیب کنند و هم اکنون نشانه های بیداری در آنها دیده می شود . پاسخ به پرسشهای مذهبی، مکارم شیرازی – ناصر و جعفر سبحانی