نگاهي به رشد آرام و صلح آميز اسلام در جهان

واقعيت قابل توجه در تاريخ اين است كه دين اسلام طي سه قرن پس از آغاز دعوت محمد(ص) به اسلام، در سطح قاره هاي آسيا، آفريقا و اروپا گسترده شد. دلايل چندي مبني بر اينكه چرا انسانها از گذشته تا به حال به اين دين روي آورده اند، وجود دارد.
محمد اسد، يهودي مسلمان شده در كتاب خود با عنوان «اسلام در تقاطع ها» مي گويد: اسلام براي من به مثابه يك اثر كامل معماري ظاهر شد، به طوري كه تمامي قسمتهاي آن به شكل هماهنگي، مكمل و حامي ديگري است. هيچ چيز در آن كم نيست و نتيجه آن توازني مطلق و آرامشي نيرومند است، زيرا در اصول و منطق اسلام، هر چيزي در جاي مناسب خود قرار دارد.»
همواره در تبليغات مذاهب، با وجود فعاليتهاي سازمان يافته و پيچيده مبلغان، اسلام بر ساير اديان پيروز بوده است. البته، اين مسأله، واقعيتي است كه در طي چهارده قرن، بتدريج و فراگير رخ داده است. در نتيجه، بسياري از مبلغان مسيحي تلاش خود را براي ترسيم اسلام به عنوان مذهبي پس رونده و عوامانه، خاص مردم بدوي آغاز كردند.
با اين حال، نويسنده بي طرف غربي، «بايل پي» در كتاب «فرهنگ لغات» خود، ذيل واژه «محمد» چنين نوشته است: «ممكن است تصور كنيم اگر مسيحيت غربي، به جاي اسلام در تسلط بر آسيا پيروز شده بود، ديگر امروز شاهد تنها اثري از مسيحيت يوناني نبوديم…
ما (مسيحيان)از مزاياي شگرف مهارت در هنر كشتن، بمباران كردن و نابودسازي نژاد انساني، در مقايسه با ديگران لذت مي بريم.»
در اين ميان مهمترين دليل گسترش سريع و صلح آميز اسلام، سادگي دكترين آن است. در اسلام، تنها يك خدا، شايسته پرستش است. اين دين به بشر تعليم مي دهد از قدرت هوش و نيروي مشاهداتش در جهت كشف طبيعت استفاده كند. طي چند سال پس از ظهور اسلام، تمدنها و دانشگاههاي بزرگي با اصول اسلامي، تأسيس شدند.
زيرا حضرت محمد(ص) جستجوي دانش را بر هر زن و مرد مسلمان واجب شمرد.
علاقه مندي شديد براي فهم نيروي آفرينندگي خدا – تا آنجا كه در جهان قابل فهم است – پيروان اين مذهب را به سوي عقايد و قلمروهاي تازه اي از دانش و پيشرفتهاي عظيمي در طب، رياضيات، فيزيك، ستاره شناسي، جغرافي، معماري، هنر، ادبيات و تاريخ رهنمون ساخت.
گسترش اسلام محدود به رشد معجزه آساي اوليه اش در خارج از سرزمين اعراب نبود. در طي قرون اخير، ترك ها با اشتياق فراوان و بسيار مسالمت آميز به اسلام روي آوردند، همان طور كه بخش عظيمي از مردم شبه قاره هند و همين طور مردم مالزي و اندونزي، اين دين را پذيرفتند.
اسلام آفريقا را نيز طي دو قرن گذشته، با وجود اينكه تحت نفوذ استعمارگران قدرتمند اروپايي بود، دربرگرفت.
امروزه اسلام نه تنها در آفريقا بلكه در اروپا و آمريكا نيز به رشد خود ادامه مي دهد. اين دين سريع ترين مذهب در حال رشد امروزي با حدود يك و نيم ميليارد پيرو مي باشد.
«لامان بال» نويسنده كتاب «سؤال در مورد اسلام» مي گويد: «اگر چه در سالهاي اوليه گسترش اسلام، سرزمينهاي بسياري تحت حاكميت مسلمانان درآمدند، اما گرايش به اين دين، ساكنان سرزمينهاي مختلف را در چندين نسل دربرگرفت. دليل اصلي اين امر اين است كه اسلام به طور صريح و ساده، انسانها را از اجبار به دين منع كرده است: «كار دين به اجبار نيست. راه هدايت و ضلالت بر همه كس روشن گرديد. پس هر كه از راه كفر و سركشي برگردد و به راه ايمان و پرستش خدا گرايد، به رشته محكم و استواري چنگ زده كه هرگز نخواهد گسست. (قرآن، 2:256)
به طور مثال، گرايش مردم اندونزي به اسلام در شرايط نبود يك دولت اسلامي صورت گرفته است، در جايي كه مسيحيان هلندي، فرمانروايان حاكم، پرقدرت و با نفوذ بوده اند.
مفسران و تاريخ دانان مجبورند حقيقت رشد آرام اسلام را بپذيرند، حتي آناني كه تمايل به اين امر ندارند. يك نمونه بسيار خوب، تصديق اكراهانه «جوزف شات» در كتاب «ميراث اسلام» مي باشد: «ما تصوير كلي گسترش اسلام را تا به امروز مي بينيم. اسلام به طور تدريجي تأثيرگذار است. بسياري طبيعت صلح آميز آن را ستوده و روند تدريجي قبول دكترين آن را پذيرفته اند…»
از اين رو، اين ادعاي كذب مبني بر اينكه اسلام به زور و اجبار پيروانش توسعه يافته، تنها بخشي از تبليغات بي اساس است كه شايد بهترين پاسخ به آن، خود قرآن باشد. در اين ارتباط به طور خاص اين آيه به ذهن مي رسد: «كافران مي خواهند تا نور خدا را به گفتار باطل و طعن و مسخره خاموش كنند و البته خدا نور خود را يعني شرع و كتاب وحي و حكمت دين خود را كامل مي كند. هر چند كافران خوش ندارند.» (8:61)
«مهاتما گاندي» در كتاب «هنر جوان» مي گويد: «من بيش از پيش متقاعد گشتم كه آنچه براي اسلام در آن روزها، جايگاهي براي رشد فراهم كرد، زور و اجبار نبوده، بلكه سادگي واقعي، خلوص، توجه بسيار زياد به تعهدات، از خود گذشتگي نسبت به دوستان و پيروان، شجاعت، بي باكي، ايمان مطلق به خدا و هجرت پيامبر، انسانها را به پيروي از او هدايت كرده، مشكلات از مسير حركت برداشته شدند.»

پي نوشت :

. IsLam at the crossroads. -Muhammad Asad1
the article Mahomed..p.Dictionary -Bayle2
. Ask about Islam. -Lamaan Ball3
. The Legacy Of Islam. -Joseph Schacht4
. Young Ihdia. -Mahatma Gandhi5

منبع:قدس
/س