اعمال شب نوزدهم ماه مبارک رمضان
فضیلت شب نوزدهم ماه مبارک رمضان
شب قدر بافضیلت ترین شبِ سال و شب رحمت الهی و آمرزش گناهان است و در آن، فرشتگان به زمین میآیند و بنابر برخی از احادیث شیعه، مقدرات سال آینده بندگان را بر امام عرضه میکنند.
زمان دقیق شب قدر، روشن نیست، ولی بر اساس بسیاری از روایات، در ماه رمضان واقع شده است و به احتمال زیاد یکی از شبهای ۱۹، ۲۱ و یا ۲۳ این ماه است.
شیعیان در این شبها با الگوگیری از معصومان (علیه السلام)، به شب زنده داری، خواندن قرآن، دعا و دیگر آیینها و اعمال این شب میپردازند.
ضربت خوردن و شهادت امام علی (علیه السلام) در این شبها نیز به اهمیت آن نزد شیعیان افزوده و سوگواری برای آن امام با آیینهای شب قدر همراه شده است. {1}
در کتاب مفاتیح الجنان درباره اعمال شب نوزدهم ماه مبارک رمضان آمده است:
این شب باعظمت آغاز شبهای قدر است و شب قدر آن شبی است که در طول سال، شبی به خوبی و فضلیت آن یافت نمیشود و عمل در این شب از عمل در طول هزار ماه بهتر است و تقدیر امور سال در این شب صورت میگیرد و فرشتگان و روح که اعظم فرشتگان الهی است، در این شب بهاذن پروردگار به زمین فرود میآیند و به محضر امام زمان (عج) میرسند و آنچه را که برای هر فرد مقدّر شده بر آن حضرت عرضه میدارند.
علاّمه مجلسی فرموده: بهترین اعمال در این شبها، درخواست آمرزش و دعا است برای حوایج دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زندهاند و چه آنان که از دنیا رفتهاند و خواندن اذکار و صلوات بر محمّد و آل محمّد (صلّی اللّه علیه و آله) به هر اندازه که بتواند. {2}
ضربت خوردن امام علی
امام علی (علیه السلام) در شب ۱۹ رمضان میهمان دخترش ام کلثوم بود و تا صبح اندکی بیش نخوابید. ابن سعد از امام حسن مجتبی (علیه السلام) نقل کرده است که امام علی، در این شب پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) را در خواب دید و از ظلمهایی که به او شد، گلایه کرد.
پیامبر(صلی الله علیه و آله) به او سفارش کرد که مردم را نفرین کن و علی (علیه السلام) نیز چنین دعا کرد: «خدایا به من بهتر از این مردم بده و به مردم بدتر از مرا.»
قاتلان امام علی
به گفته ابن سعد در الطبقات الکبری عبدالرحمان بن ملجم مرادی با بَرَک بن عبیداللّه تمیمی و عمرو بن بکر تمیمی قرار گذاشتند که امام علی (علیه السلام)، معاویه و عمرو بن عاص را به قتل برسانند. ابن ملجم به کوفه آمد و با زنی به نام قطام دختر شجنه بن عدی آشنا شد و از او خواستگاری کرد.
قطام بخشی از مهریه خود را قتل امام علی قرار داد و ابن ملجم نیز گفت که به همین منظور به کوفه آمده است.
او شب ۱۹ را در منزل اشعث بن قیس کندی گذراند. شمشیر خود را زهر آلود کرد و در سحرگاه ۱۹ رمضان، در مسجد کوفه امام علی را مضروب کرد.
در این کار شبیب بن بجره اشجعی نیز ابن ملجم را همراهی میکرد.
زمان ضربت خوردن
روایاتی وجود دارد که امام هنگامی که وارد مسجد شد مورد حمله واقع شد، نقلهای دیگری حاکی از آن است که امام در حال بیدار کردن مردم برای نماز بود.
در مقابل از میثم تمار نقل شده که امام علی در حال نماز بود که ابن ملجم بر سر او ضربه زد نواده جعدة بن هبیره نیز همین طور نقل کرده است.
شیخ طوسی از عالمان شیعه، متقی هندی،ابن عساکر به نقل از کتاب فضائل احمد بن حنبل و ابن عبدالبر در استیعاب از علمای اهل سنت نیز چنین روایاتی را نقل کردهاند. {3}
اعمال شب نوزدهم ماه مبارک رمضان
اعماال شب قدر بر دو نوع است ، یکی آنکه در هر سه شب باید کرد ودیگر آنکه مخصوص است به هر شبی.
اما اعمالی که در هر سه شب (شبهای قدر) مشترک است وباید انجام داد :
اول
غسل است. (مقارن غروب آفتاب ، که بهتر است نماز شام را با غسل خواند)
دوم
دو رکعت نماز است که در هر رکعت بعد از حمد هفتمرتبه توحید بخواند وبعد از فراغ هفتاد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ وَاَتوبُ اِلَیهِ و در روایتی است که از جای خود بر نخیزد تا حقتعالی او وپدر ومادرش را بیامرزد.
سوم
قرآن مجید را بگشاید وبگذارد در مقابل خود و بگوید: اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُِکَ بِکِتابِکَ المُنزَلِوَمافیهِاسمُکَالاَکبَرُو، اَسماؤُکَ الحُسنی وَیُخافُ وَ یُرجی اَن تَجعَلَنی مِن عُتَقائِکَ مِنَ النّار پس هر حاجت که دارد بخواند.
چهارم
مصحف شریف را بگیرد وبر سر بگذارد وبگوید:
اَللّهمَّ بِحَقِّ هذاالقُرآنِ وَ بِحَقِّ مَن اَرسَلتَه بِه وَبِحَقِ کُلِّ مومنٍ مَدَحتَه ُ فیهِ وَبِحَقِّکَ عَلَیهِم فلا اَحَدَ اَعرَفُبِ بِحَقِّکَ مِنکَ
ده مرتبه بگوید: بِکَ یا الله
ده مرتبه: بِمُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِعلیٍّ
ده مرتبه: بِفاطِمَةَ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ
ده مرتبه: بِالحُسَین ِ
ده مرتبه: بِعلیّ بنِ الحُسین
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِجَعفَر بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِموُسی بنِ جَعفَر ٍ
ده مرتبه: بِعلیِّ بنِ مُوسی
ده مرتبه: بِمُحَمَّدِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِعَلِیِّ بنِ مُحَمَّدٍ
ده مرتبه: بِالحَسَنِ بنِ عَلِیٍّ
ده مرتبه: بِالحُجَّةِ.
پس هر حاجتی داری طلب کن.
پنجم
زیارت امام حسین (علیه السلام) است؛ که در خبر است که چون شب قدر میشود منادی از آسمان هفتم ندا میکند که حق تعالی آمرزید هر کسی را که به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) آمده.
ششم
احیا داشتن این شبها است که در روایت امده هر کس احیا کند شب قدر را گناهان او آمرزیده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان وسنگینی کوهها وکیل دریاها باشد.
هفتم
صد رکعت نماز کند که فضیلت بسیار دارد ، وافضل آنست که در هر رکعت بعد از حمد ده مزتبه توحید بخواند.
هشتم
بخواند: اَللّهُمَّ اِنّی اَمسَیتُ لَکَ عَبدًا داخِرًا لا اَملِکُ لِنَفسی وَ اَعتَرِفُ ….
اما اعمالی که مخصوص هر شب است و باید انجام داد:
شب نوزدهم
اول
صد مرتبه اَستَغفُرِاللهَ رَبی وَاَتوبُ اِلَیه
دوم
صد مرتبه اَللّهُمَّ العَن قَتَلَةَ اَمیرَالمومنینَ
سوم
بخواند یا ذَالَّذی کانَ …
چهارم
بخواند دعای اَللّهَمَّ اجعَل فیما تَقضی وَ…. {4}
پی نوشت:
1.www.yjc.ir
2.www.tasnimnews.com
3.www.fa.wikishia.com
4.www.beytoote.com