اگر کتابی که از راه حرام تهیه گردیده است و شخص با مطالعه آن در کنکور دانشگاه قبول شده باشد، در آن صورت حکم قبولی در دانشگاه، تحصیل و فواید حاصل از مدرک وی، چیست؟

پاسخ های دریافتی این سؤال از دفاتر مراجع معظم تقلید به شرح زیر است:

دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):

ج1) اگر کتاب را اول به ذمّه خریده‌اید و بعد از پول حرام پرداخت کرده‌اید، اصل کتاب مال شما است و لکن نسبت به آن مالى که از حرام صرف کرده‌اید، ضامن هستید.

ج2و 4) تا یقین به عدم رضایت صاحب آن پیدا نکرده‌اید، مطالعه آن اشکال ندارد.

ج3و 5) اگر با مال حلال خریده باشید، اشکال ندارد، و در تمامى موارد مذکور، قبولى در دانشگاه و همچنین فوایدى که از طریق مدرک تحصیلى براى شما حاصل مى‌شود، حلال است.

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

باید از این کارهای خلاف توبه کند ولی ضرری به قبولی او در کنکور و شرکت در دانشگاه و گرفتن مدرک نمی زند.

دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

1. در فرض سؤال، چناچه طبق معمول و متعارف معامله با پول معین واقع نشده باشد مطالعه کتاب مانعی ندارد.

2. در فرض سؤال، استفاده از کتاب مانعی ندارد ولی باید از صاحبش بخاطر غیبت طلب حلیت کند و در صورت مفسده داشتن برای ایشان طلب مغفرت کند.

3. در فرض سؤال، مطالعه کتاب مانعی ندارد ولی بخاطر ارتکاب حرام باید توبه کند.

4. در فرض سؤال، باید از صاحب کتاب اجازه بگیرد.

5. 1و2و3– در فرض سؤال خرید کتاب و مطالعه آن و نیز قبولی در دانشگاه و تحصیل در آن و نهایتا گرفتن مدرک و استخدام و درآمد حاصل از آن در صورتی که شغل فی نفسه مشروع باشد و از عهده شغل برآید مانعی ندارد ولی بخاطر ارتکاب حرام باید توبه حقیقی کرده و تصمیم جدی بگیرد که در آینده هرگز مرتکب حرام مزبور نشود.

پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

1. ضامن مبلغ کتاب به فروشنده هستید، هر چند کتاب از آن شماست و می توانید از آن استفاده کنید.

2. تا هنگامی که عدم رضایت او نسبت به مطالعه ی کتاب برای شما احراز نشده است، می توانید از آن کتاب استفاده نمایید.

3. دانستن نام کتاب از راه حرام، اثری در صحت عقد خرید و فروش کتاب ندارد و استفاده از کتاب خریداری شده به شیوه مشروع خریداری شده به شیوه مشروع، بلامانع است.

4. اگر عدم رضایت مالک کتاب نسبت به استفاده از آن در سال های بعد را احراز نکرده اید، می توانید از آن استفاده کنید.

5. 1. اگر کتاب را به مال حلال خریده باشد، استفاده از آن حلال است و اگر به غیر مال حلال آن را خریده باشد، حکم همان است که در پاسخ سوال اول بیان شد.

2. قبولی و تحصیل ربطی به مساله خرید کتاب ندارد.

3. فواید ناشی از مدرک، ارتباطی به کتاب های استفاده شده برای رسیدن به آن مدرک ندارد. البته التزام به شرع در تمام احوال منشاء برکات فراوان است.

برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود:

1. نمایه: تقلب در امتحانات درسی و در کنکور، سؤال شماره 1732 (سایت: 1726).

2. نمایه: غیبت و اهمیت توبه از آن، سؤال شماره 4166 (سایت: 5088).

3. نمایه: راه های پاک شدن از گناه، سؤال شماره 798 (سایت: 860).