براي جواناني كه در سن ازدواج هستند و مشكلات فراواني از قبيل مسائل اقتصادي، ادامه تحصيل و غيره دارند، ازدواج موقت توصيه مي گردد يا نه؟

پرسشگر گرامي در پاسخ به سؤال شما بايد به نكاتي چند اشاره كنيم تا به توجه به مطالب و نكاتي كه ذكر مي گردد خود به نتيجه اي قطعي برسيد، كه آيا ازدواج موقت با توجه به شرائط و مسائلي كه ممكن است براي جواناني مثل شما ايجاد كند مناسب است يا خير؛ حال توجه شما را به اين نكات جلب مي كنيم.
1. پيامدهاي احتمالي ازدواج موقت براي جوانان ازدواج نکرده
ازدواج موقت هر پديده اجتماعي و انساني پيامدهايي دارد. از جمله آسيب شناسي زن و مرد، بچه هاي احتمالي اي كه از آن به وجود مي آيند، آسيب شناسي خانوادگي و اجتماعي، آسيب شناسي جوانان و ازدواج موقت و دائم و غيره.  ديگر اين كه ممكن است رواج اين امر به طور گسترده باعث بي ميل شدن جوانان در انتخاب همسر دائم و فرار از نفقه همسر دائم شود. بنابراين جامعة ما در اين مورد به شدت نياز به فرهنگ سازي دارد؛ چرا كه نظر كلي مردم و خويشان و نزديكان زنان و مرداني كه ازدواج موقت انجام مي دهند مثبت نيست. ممكن است به خاطر ديد منفي مردم به اين قضيه، فرد مورد نفرت قرار بگيرد و چه بسا با متوجه شدن اقوام، با سختي ها و درگيري هايي روبرو شود.
2. تأثيرپذيري افراد از ازدواج موقت
درست است كه ازدواج موقت براي برخي افراد با شرائط خاص خود يك راه حل است، اما براي برخي مناسب نيست چرا كه فرد را از درون متلاشي مي كند. همان طور كه گفته شد چون در عرف جامعة امروزي اين مسئله از جايگاه مناسبي برخوردار نيست، لذا ممكن است كه پس از ازدواج موقت زمينة مناسبي را كه براي ازدواج دائم با فرد مناسبي داريد را از دست بدهيد.
به راستي ازدواج موقت تا چه حدي مي تواند مشكلات جوانان را برطرف سازد. هر انسان منطقي و عاقلي خواهدگفت كه تنها بخشي از مشكلات را حل خواهد كرد؛ چرا كه برطرف كردن نيازهاي عاطفي، داشتن فرزند و ادامه نسل و تشكيل خانواده و همه و همه با اين ازدواج ميسر نخواهد گشت.
3. ارضاي غريزة جنسي به عنوان تنها هدف
اين امر دو نتيجه در بر دارد الف: تأثيرپذيري از طرف مقابل بعد از ازدواج موقت: چون فرد تنها به دليل ارضاي غريزة جنسي با طرف مقابل خود ازدواج مي كند، لذا چندان به وضعيت ديني، اخلاقي و خانوادگي او توجه نمي كند؛ و پس از ازدواج موقت چون جوان از نظر روحي و عاطفي تجربه اي ندارد ممكن است كه از نظر عاطفي فرد را تحت تأثير خود قرار دهد و بر همين اساس به طور دائم با او ازدواج كند. در اين صورت چون اساس اين ازدواج احتمالاً بر پاية احساس مي باشد، خطر ناهماهنگي در ابعاد مختلف (فرهنگي، اجتماعي، روحي، سنّي. زيبايي، جسمي و تدين و…) زندگي مشترك را تهديد خواهد كرد؛ چون فرد از وضعيت ديني، اخلاقي و خانوادگي همسر خود آگاهي كاملي ندارد.
ب: عدم تأثيرپذيري از طرف مقابل: در صورتي كه فرد بعد از ازدواج موقت فقط براي ارضاي غريزه جنسي خود اين كار را انجام دهد و از طرف مقابل خود تأثير نگيرد، موجب خواهد شد كه به كرّات دنبال اين كار را گرفته و از ازدواج دائم سرباز زند؛ لذا باعث دير ازدواج كردن فرد يا عدم ازدواج فرد خواهد شد، كه اين خود منشأ بروز گرفتاري هاي روحي شديدي خواهد شد.
4. ازدواج موقت با چه افرادي ميسر است؟
از آنجا كه طرح ازدواج موقت از سوي برخي مقبوليت ندارد، اولاً پسر و دختر حاضر نخواهند شد مسأله را با پدر و مادر دختر در ميان بگذارند و اگر در ميان بگذارند مورد تأييد و پذيرش آنها واقع نخواهد شد؛ لذا ممكن است بدون اطلاع آنان اقدام به ازدواج موقت كنند كه خود كاري خلاف شرع و حرام است.[1] و در اين مورد باعث اختلاف و تضاد بين جوانان و والدين آنها خواهد شد.
ديگر اينكه ممكن است جواني با خانمي ازدواج موقت كند كه قبلاً ازدواج كرده و به عللي از شوهر قبلي خود جدا  شده است، در اين صورت گرچه ديگر نياز به اجازة والدين زن نيست اما از نظر روان شناختي تركيب مناسبي نخواهد بود، زيرا زني كه ازدواج اول خود موفق نبوده و در اثر مشكلاتي كه با همسر خود داشته از وي طلاق گرفته يا شوهرش را از دست داده و علاوه بر آن از نظر سني هم با هم تناسب لازم را ندارند، از نظر روحي و عاطفي نيز شرايط مناسبي براي ازدواج با جوان را نخواهد داشت. خاطرات تلخ و شيرين، دلبستگي ها يا نفرتي كه از شوهر قبلي اش دارد قطعاً در ازدواجهاي بعدي وي خصوصاً موقت اثر مي گذارد. در مقابل جوان كه براي اولين بار مي خواهد زندگي مشترك را تجربه كند و روح لطيف و طبعي ملايم دارد و با هيچ دغدغة ذهني جز عشق و اميد آشنا نيست، چگونه مي تواند گم شدة خود را در وجود زني كه تجربة شكست و نااميدي را پشت سر گذاشته بيابد؛ در اين صورت ازدواج موقت ضربة عاطفي شديدي به فرد وارد خواهد ساخت.
5. پيامدهاي بهداشتي ازدواج موقت
ازدواج موقت مي تواند از نظر بهداشتي پيامدهاي منفي زيادي در پي داشته باشد. با توجه به اين كه مسائل بهداشتي به صورت صحيح در جامعه رعايت نمي شود، امكان دارد افراد از طريق ازدواج موقت و اختلاطهاي پياپي به انواع بيماريهاي مقاربتي دچار گردند كه از جملة آن ايدز مي باشد. و توجيهاتي كه بعضي افراد در اين مورد مي كنند كه مي شود از مبتلا شدن به اينگونه بيماريها جلوگيري كرد قابل اعتماد نيست؛ چرا كه مواردي اتفاق افتاده كه افراد ناخواسته به ايدز مبتلا گشته اند.
6. پايان ازدواج موقت
طبق مطالعات روان شناختي مشخص شده كه اكثر قريب به اتفاق اين خانم ها وقتي كه تن به ازدواج مي دهند اميد دارند كه اين ازدواج به ازدواج دائم ختم شود و مثل بقيه زن ها سرپناهي دائمي داشته باشند و تشكيل خانواده بدهند و از حمايت هاي مرد زندگي (شوهر) برخوردار باشند. و چون غالب اين ازدواج ها به جدايي و بي اعتنايي مرد پس از ازدواج (به گونه اي كه اصلاً او را نمي شناخته) ختم مي شود، اين امر ضربه روحي شديدي به زن وارد مي سازد. البته هستند زناني كه اين شرائط را ندارند و مقطعي تن به اين كار مي دهند، كه دفاتر ازدواج و طلاق و محضرها نيز عقد چنين زن و آقايي را كه شرائط مساعدي براي ازدواج موقت دارند را مي خوانند.
به هر حال اگر شخص بتواند با اين كشش و غريزه جنسي با تهذيب نفس و تقوا مقابله كرده و با عواملي همچون روزه، ورزش و… آن تحت كنترل خود در آورد، نه تنها از نظر معنوي رشد مي كند؛ بلكه نيروي رواني قوي اي پيدا مي كند كه در ساير اهداف زندگي اش نيز موفق شده و به سعادت و خوشبختي نايل مي شود.
حال كه زيانها و خطرات ازدواج موقت را براي شما تا حدودي بر شمرديم، از شما مي خواهيم كه نتيجه را خود شما بگيريد؛ يعني ببينيد كه مي توانيد از ضررهاي آن جلوگيري كنيد يا نه. و اگر با توجه به نكاتي كه ذكر شد شما هم با ما هم عقيده شديد، پس شما را به ازدواج دائم و صبر در برابر اين غريزه و حفظ عفت و پاكدامني توصيه مي كنيم.[2] به هر حال شما را در انتخاب تصميم نهائي مختار مي دانيم كه مي توانيد با توجه به شرائط خود و با عنايت به مسائل مختلف صيغه موقت و ديدگاه جو عمومي نسبت به اين امر تصميم بگيريد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. ازدواج موقت نياز امروز، مؤسسه انتشاراتي شاكر، عباسي زاده، تهران، 1378.
2. تحليلي بر روانشناسي زن در ازدواج موقت، نشر دانش، طلعت رافعي.
3. ازدواج موقت در اسلام، نشر مجمع علمي اسلامي، مرتضي عسگري، مترجم محمدجواد كرمي، تهران، 1377.

پي نوشت ها:
[1] . طبق نظر اسلام، دختر باكره به شرط اجازه پدر يا جد پدري اش مي تواند ازدواج موقت كند.
[2] . البته اينكه چگونه مي توان با شرائط اقتصادي فعلي ازدواج دائم داشت و موانع چيست و راه حل ها كدام است خود نياز به مجالي ديگر دارد.