بقعه شاهزاده محمد – دهرود سفلی
بقعه شاهزاده محمد، در شهرستان دشتستان، بخش ارم، دهستان دهرود و در غرب روستای دهرود سفلی و دو کیلومتری جاده آسفالته واقع شده است. فاصله بقعه تا برازجان مرکز شهرستان ۹۵ کیلومتر است و روی طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۳۹ دقیقه و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۱۰ دقیقه و در ارتفاع ۷۳۲ متری از سطح دریا واقع شده است.
این بقعه، با سنگ لاشه و گچ، چهارگوش و به ابعاد 1.80در 1.80 متر ساخته شده است. دیوارها از داخل گچ اندود و از بیرون سیمان کاری شده است. درون بقعه تا ارتفاع ۱۱۰ سانتی متر با رنگ سبز، نقاشی شده و از چهار جهت دارای شاه نشین است. کف آن سیمانی و مفروش به قالی و فرش های دیگر است و بر فرازش گنبدی از نوع عرقچین و سبز رنگ استوار شده است. ارتفاع گنبد مذکور، 4.30 متر می باشد و روی دو سکو که ارتفاعشان ۴۴ سانتی متر است، قرار گرفته است. کنار گنبد، درخت بادام کوهی خرم و سرسبزی که روی بام ریشه دوانیده، دیده می شود که در نوع خود دیدنی است. در زیر گنبد، قبری گچی به ارتفاع 1.18 و ابعاد 1.2 در 2.18 متر و بدون سنگ نوشته و ضریح وجود دارد که با رنگ سبز، رنگ آمیزی شده است.
در آلومینیومی بقعه با عرض ۹۰ سانتی متر از جانب شرق باز شده و در طرفین آن، دو سکو برای نشستن ساخته شده است. دو اتاق سنگ و گچی و قرینه هم، جلوی بقعه وجود دارد که یکی مدفن «کربلایی احمد دوقزلو» و دیگری «شهریار فرزند داوود دوقزلو» است.
این بقعه تاکنون چند بار مرمت شده که آخرین آن مربوط به سال ۱۳۸۱ خورشیدی است و با هزینه فردی خیر از اهالی منطقه به نام حاج محمد منصوری انجام شده است.
خادم بقعه در حال حاضر جعفر متولی است. بقعه دارای امکانات مختصری چون آب لوله کشی و برق است. در نزد اهالی دهرود، این بقعه دارای احترام خاص بوده و همواره برای تبرک و توسل به زیارتش می روند.
حاج ایاز خان قشقایی، در سفرنامه خود صاحب این بقعه را شاهزاده محمد برادر شاهچراغ – مدفون در شیراز – دانسته که البته حقیقت ندارد. زیرا قبر برادر شاهچراغ، حضرت محمد بن موسی معروف به میرمحمدعابد، در شیراز و در جوار حرم مطهر حضرت احمد بن موسی علیه السلام است. شخصیت مدفون در این هم بقعه، شاید یکی از نوادگان امام موسی کاظم علیه السلام باشد. (والله اعلم)
در اطراف بقعه شاهزاده محمد، قبرستانی قدیمی با سنگ قبرهایی منقش وجود دارد که روی برخی از آنها شکل دیگ مانندی معروف به «اجاق ایمور»، برخی سواری در حال شکار بز کوهی و روی برخی هم تصویر شمشیری حکاکی شده است. این سنگ ها شایسته حفظ و نگهداری است. گلزار شهدای روستا هم در همین جا قرار دارد و گل های نرگس موجود در میان قبرستان، در فصل زمستان و بهار جلوه ای خاص به زیارتگاه میدهد.
منابع:
١. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادی های کشور جمهوری اسلامی ایران، ج ۱۱۱ (خورموج) ص ۵۶.
٢. محمد جواد فخرایی، دشتستان در گذر تاریخ، ص ۵۱۲.
٣. گفتگو با ابراهیم حسینی، متولد ۱۳۳۴ خورشیدی، ساکن دهرود سفلی، مورخ ۱۳۸۶/1/9
۴. حاج ایاز خان قشقایی، سفرنامه، ص ۲۲۲.
۵. مشاهدات نگارنده، مورخ ۱۳۸۷/12/14
منبع: زیارتگاههای استان بوشهر، دفتر سوم، غلامحسین هادی نژاد دشتی، انتشارات وثوق، چاپ اول، قم، 1388ش، صص 93-91