تأثیرگذاری دعا-ماندگاری دعا

برای ماندگاری تائثیر دعا در روح انسان باید به عواملی که زمینه دعا کردن و توجه و حضور در حال دعا و حال خوش معنوی را ایجاد کرده اند توجه کافی نمود و آن عوامل را در حد ممکن حفظ نمود و بستری برای ادامه اثر آنها فراهم نمود تا این حال و نتیجه در اثر باقی ماندن آن عوامل و اسباب , باقی بماند. اصولا وقتی حال خوب و خوشی در نماز یادها و یا در وقت تلاوت قرآن کریم برای انسان پیش می آید انسان باید آن حال را ادامه دهد و به عواملی که ایجاد کننده آن حال بوده اند, امکان دهد به کار و تائثیرگذاری خود ادامه دهند و از طرفی باید موانعی که این حال و اثر را از بین می برند و نسبت به آن آفت محسوب می شوند برطرف نمود, مثلا باید به جای دیگری توجه نکرد و تمرکز و تجمع فکر را حفظ کرد, با کسی صحبتی نکرد, از لحاظ بدنی و فیزیکی در حالت بدن خود تغییری ایجاد نکرد تا وقتی آن حال خود به خود زایل گردد و شخص را ترک کند. البته در مراحل اول امکان دوام این حالت وجود ندارد و به همین خاطر به آن »حال « گفته اند چون پایدار نیست و دایما در حال تحول و دگرگونی است . نکته مهم این است که هیچ عاملی همانند گناه باعث از بین رفتن و برطرف شدن حال دعا و توجه نمی گردد چون دعا به منزله غذا و قوت روح و گناه همانند سم و زهر برای روح انسان است لذا باید توجه تمام به دوری از گناه و معصیت داشت تا هم زمینه دعا و حال معنوی فراهم گردد و هم آن حال پایدار بماند.