تلاوت قرآن, خود به خود هدف نيست, بلکه بايد تلاوت آشنايي با حقايق قرآن و بهره مندي از هدايت آن قرار دهيم. از اين رو, کسي که تلاوت قرآن را به عنوان يک هدف مستقل به حساب آورد, از اصل معنا و مقصد غافل خواهد شد و به همين علت مورد نکوهش و سرزنش بزرگان دين قرار خواهد گرفت امير المؤمنان علي (ع) در اين باره مي فرمايد:
« هر کس از اين امت, قرآن را فقط تلاوت کند و با اين وجود داخل شود, از جمله کساني است که با تلاوت کردن و عمل نکردن به دستورات قرآن, آيات خدا را به مسخره گرفته است ».
امام صادق (ع) تلاوت کنندگان بي عمل و کساني که تلاوت را اصل و هدف مي دانند, به سه دسته تقسيم مي فرمايد:
« برخي از مردم قرآن را تلاوت مي کنند تا مردم بگويند: او قاري قرآن است. برخي ديگر قرآن را تلاوت مي کنند و هدفشان دستيابي به مال و منان, عنوان و مقام و جايگاههايي صرفاً دنيايي برسند – که در هيچ يک از اينها خيري نيست – عده اي ديگر نيز قرآن را تلاوت مي نمايند تا در نماز شب و روزه از آن بهره گيرند ».
از اين حديث نتيجه مي گيريم که نبايد قرآن را فقط در تلاوت آن, منحصر ساخت. بلکه بايد تلاوت را مقدمه عمل به دستورات آن رارداد.
پيامبر اکرم (ص) مي فرمايد:
«البته قارياني که فقط قرائت را ملاک مي دانند و آثار و عمل به آن در زندگي آنها ديده نمي شود. به همين علت, تلاوت قرآن نبايد جداي از ايمان و عمل به آن باشد, وگرنه به قالبي بي روح تبديل مي شود که گاه با حقيقت قرآن نيز منافات دارد.

انس با قرآن
 

انس, يعني علاقه آميخته با عشق و معرفت و الفت ناگسستني که موجب اتصال و پيوستگي مي شود. يکي از مسائل بسيار مهم اسلامي و يکي از وظايف هر انسان مومن و معتقد, مانوس بودن با قرآن است ما بايد ابتدا قرآن را بياموزيم تا آن را درست و صحيح تلاوت نمائيم و سپس در آياتش تدبر نمائيم و رابطه اي تنگانگ با آن برقرار کنيم ؛ سپس قرآن, کتاب کامل انسان ساز و حاوي تمام برنامه ها و رموز تکامل است, سخن خداوند متعال مي باشد و به عمل به آن, موجب پيروزي و رستگاري دنيا و آخرت است.
اگر انسان بخواهد به چنين انسي برسد, نخست, بايد عظمت قرآن را با تمام وجود بشناسد, درک کند که قرآن غذاي روح و موجب رشد معنوي و تکامل همه جانبه او خواهد شد. شناخت قرآن اين است که در آياتش تدبر کنيم و در محضر استادان و دانشمندان اسلامي از تفسير آن آگاهي يابيم.
خداوند درباره تدبر نکردن در آيات قرآن, کافران و مسلمانان بي اعتنا به آن را سرزنش مي کند و مي فرمايد:
(افلا يتدبرون القرآن ام علي قلوب اقفالها) (سوره محمد, آيه 24)؛ (چرا کفار وعده هاي از مسلمانان) آيات قرآن را بررسي نمي کنند؟ چرا چشم قلب هاي خود را بسته اند و در آيات الهي نمي انديشند ؟
علاوه بر تدبر, قرآن انسان را به تفکر در آيات الهي دعوت مي کنند و مي فرمايد:
(کذلک نفصل الايات لقوم يتفکرون) (سوره يونس, آيه 24), ما اين گونه آيات قرآن را براي گروهي که مي انديشند بيان مي کنيم و شرح مي دهيم.
انس با قرآن داراي دو رکن اساسي و مهم است:

1. شناخت قرآن
 

2. عشق ورزيدن به آن
 

انسان مي تواند با شناخت قرآن به عظمت نازل کننده آن پي برد, پيامبر (ص) را بشناسد و محتواي آياتش را دريابد و سپس با عشق به قرآن, ارتباط فکري و عملي با اين کتاب الهي برقرار مي کند. در چنين زماني است که مي تواند ادعا کند با قرآن انس گرفته است, وگرنه در شمار کساني جا مي گيرد که رسول اکرم (ص) نزد خداوند از آنها چنين شکايت مي کند:
(يا رب ان قومي اتخذوا القرآن مهجورا) (سوره فرقان, آيه 30)؛ پروردگارا! همانا قوم من اين قرآن را ترک کردند و رها ساختند.
منبع: نشريه بشارت شماره 72