طلسمات

خانه » همه » مذهبی » حبط و نابودي اعمال در دنيا، چگونه امكان پذير است؟

حبط و نابودي اعمال در دنيا، چگونه امكان پذير است؟

سوره توبه، آيه 69: («أُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ …»)؛ آنها اعمالشان در دنيا و آخرت نابود و باطل گشت.

اگر در آيه شريفه فوق، حبوط به معناى بطلان ثواب باشد كه فقط در آخرت است و اگر به معناى بطلان منفعت باشد كه اعمال منافقان در دنيا چنين نيست بلكه پوشش نفاق براى حفظ جان و خون و اموال آنان و اجراى احكام مسلمين در مورد آنها بسيار مفيد است. پس معناى حبوط اعمال اينان در دنيا و آخرت چيست؟

 موضوع آيه، اعمال منافقان است و حبط اعمال اين دسته با دو بيان قابل توضيح است:

1. اينكه هم اعمال دينى و هم دنيوى منظور باشد بطوري كه حبوط آن در دنيا به اعمال دنيوى يعنى به كيد و مكر و خدعه نفاق آميزى برمى ‏گردد كه بوسيله آن مى ‏خواهند نور الهى را خاموش و آيات و بينات الهى را مرتفع سازند ولى خداوند اجازه نمى ‏دهد، هر چند كه آنان را ناگوار آيد. و حبوط در آخرت هم مربوط به اعمال دينى مى ‏شود كه به خاطر نفاق و ريا باطل و بدون اجر و پاداش است.

2. يا اينكه مراد از اعمال تنها اعمال دينى است كه حبوط آن در دنيا به معناى عدم قبول آن است چون خداوند عبادت را در دنيا پذيرفته و براى آخرت ثبت مى ‏كند و منظور از عدم قبول آن، عدم اطلاق نام هاى ارزشمندى نظير عبادت و قربت و حسنه و امثال اينها بر اعمال آنان است. چنانكه مى ‏فرمايد: «وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ»؛ پاداش او را در دنيا داديم و همانا او در آخرت از نيكوكاران است. [1] 

پس طاعات يك اجر على الحساب دنيوى (غير از اجر اخروى) دارند كه عبارت از قبول و ستايش و ذكر محبوبيت در بين مردم است چنانكه مى ‏فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا»[2]، بطوري كه برخى گفته ‏اند: معناى اين آيه اين است كه خداوند او را دوست دارد و محبّت او را در دل بندگان خود مى‏ افكند بدون اينكه سببى براى محبت بين او و ساير بندگان وجود داشته باشد و بر عكس تبه كاران كه خدا آنها را دشمن داشته و بغض آنها را نيز در دل بندگان خود ايجاد مي كند بدون اينكه سببى براى كينه وجود داشته باشد.

بدين ترتيب آنها ممكن است استفاده ‏هاى “موقت” و “محدودى” از اعمال نفاق آميز خود ببرند، ولى اگر درست بنگريم مى ‏بينيم نه در زندگى اين دنيا از اين رهگذر طرفى مى‏ بندند، و نه در جهان ديگر بهره ‏اى دارند، همانگونه كه قرآن كريم در آيه بعد، با تصوير تاريخ اقوام پيشين اين واقعيت را روشن مى‏ سازد كه چگونه نكبت هاى نفاق دامان شان را گرفت و آنها را به زوال و نابودى كشاند، و عاقبت شوم و شرشان روشنگر سرنوشت آنها در جهان ديگر است.

پي نوشت:

[1] عنكبوت/27. [2] مريم/96.

پرسش و پاسخهاى قرآنى، ص 235.

تفسير نمونه،  ج‏8، ص 33.  
 

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد