حضرت علي ـ عليه السّلام ـ در نامه 45 كه در نهج البلاغه موجود است به تذكر به فرماندار بصره عثمان بن حنيف انصاري مي پردازد كه در زمان خلافت آن حضرت فرماندار بود و دعوت مهماني سرمايه داري از مردم بصره را پذيرفته بود. امام در اين نامه ضمن تأكيد بر ضرورت ساده زيستي كارگزاران نظام خود را به عنوان الگوي ساده زيستي به مردم معرفي مي كند و دنيا و دنياپرستان را مورد نكوهش قرار مي دهد. جملات فوق با اندك اختلافي در تعبير، قسمتي از نامه آن حضرت است. متن صحيح بدين قرار است: «ألا و إنّ لكُلِّ مأمومٍ اِماماً يَقْتَدى به و يَسْتَضئُ بنورِ عِلْمِه ألا و إنّ إمامَكم قد اكْتَفي مِنْ دنياه بطمرَيْه و مِنْ طعمِه بقُرْصَيْه ألا و انّكم لاتقْدِرونَ علي ذلك و لكِنْ أعينونى بوَرَعٍ و اجْتِهادٍ و عفَّةٍ و سَدادٍ»[1] «آگاه باشيد هر پيروي را امامي است كه از او پيروي مي كند و از نور دانشش روشني مي گيرد، آگاه باشيد امام شما از دنياي خود به دو جامه فرسوده و دو قرص نان رضايت داده است بدانيد كه شما توانايي چنين كاري را نداريد اما با پرهيزگاري و تلاش فراوان و پاكدامني و راستي مرا ياري دهيد».
توضيح اجمالي هر كدام از اين خصلتها:
1. ورع: دارا شدن ملكه تقوا و پرهيزگاري در اثر مداومت بر انجام واجبات الهي و ترك محرمات.
2. اجتهاد: سخت كوشي و تلاش مداوم در جهت تحقق اهداف ديني.
3. عفت: عفيف و پاكدامن بودن و دوري جستن از مفاسد اخلاقي.
4. سداد: راستي و درستي را پيشه كردن و پرهيز از كذب و سخن باطل اميد است با آراسته شدن به اين خصايل شايسته ياوري براي ولي زمان خود باشيم.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ وارثان عاشورا، علي صفايي حائري.
2ـ نهج البلاغه، (با ترجمه گويا و شرح فشرده)، محمد جعفر امامي، محمد رضا آشتياني.
3ـ نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتي.
پي نوشت:
[1] . نهج البلاغه، نامة شماره 45.