از چه زمانی کودک آمادگی لازم را برای شروع فعالیت های ورزشی دارد؟

احتمال ابتلا به چاقی در کودکانی که کمتر از یک ساعت تلویزیون تماشا می کنند در مقایسه با کودکانی که روزانه ۴ ساعت پای برنامه های تلویزیونی می نشینند، کمتر است و به احتمال کمتری در دوران بلوغ، در معرض چاقی و عوارض ناشی از آن قرار خواهند گرفت. بنابراین انجام فعالیت های ورزشی، یکی از گزینه های مناسب برای پیشگیری از چاقی کودکان است و در دوران بلوغ باعث کاهش بروز بیماری عروق کرونر و سکته مغزی، پرفشاری خون، چاقی و دیابت و پوکی استخوان و سرطان می شود.

آمادگی کودک برای شرکت در فعالیت های ورزشی به تکامل سیستم عصبی، تکامل اجتماعی و سطح شعور و فهم آنها بستگی دارد. اصولا کودکان قبل از ۶ سالگی توانایی لازم برای پرداختن به ورزش های سازمان یافته مانند فوتبال را ندارند. در این محدوده سنی، ورزش هایی مانند دویدن و شنا را توصیه می کنیم. به طور کلی ورزش هایی برای این رده سنی مناسب هستند که تکنیک های کمی داشته باشند و در عین حال لذت بالایی در کودکان ایجاد کنند.1
 

تاثیر شاخص ورزش در کودکان

اگر قرار باشد فارغ از نوع ورزش و تحرک بدنی،۱۰ ویژگی را برای ورزش کودکان درنظر بگیریم، می توان به این موارد اشاره کرد. 
 

۱. تنظیم عملکرد دستگاه گردش خون و قلب

حجم تنفسی کودکانی که از کودکی عادت به ورزش دارند، یک و نیم برابر آنهایی است که از کودکی ورزش نکرده اند. 
 

۲. جلوگیری از رسوب چربی در رگ ها

تحقیقات نشان می دهد از دو سالگی، درصورت تغذیه نامناسب، خطر تجمع چربی در رگ ها وجود دارد. ورزش یکی از راهکارهای جلوگیری از تجمع چربی در رگ هاست. 
 

۳. بهبود عملکرد ریه ها

ورزش منظم به ویژه از دوره کودکی باعث افزایش ظرفیت ریه ها می شود.بنابراین میزان اکسیژن دریافتی بیشتر شده و به طور کلی عمل دم و بازدم و تصفیه خون به خوبی انجام می شود. 
 

۴. کنترل قند خون

از آنجایی که ماهیچه ها برای تحرک بدنی نیازمند مصرف هیدرات کربن هستند بنابراین میزان قند خون خودبه خود با ورزش کردن کنترل خواهد شد. 
 

۵. کنترل وزن

بدن درست مانند ماشینی است که میزان سوخت دریافتی آن باید متعادل با میزان مصرف باشد. درغیر این صورت اضافی ترکیب های دریافتی به ویژه چربی در بدن تجمع یافته و باعث اضافه وزن می شود.

بنابراین تحرک بدنی یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از تجمع کالری اضافی در بدن است. کودکانی که از سن کم ورزش می کنند، سلول های شان کمتر مستعد تجمع چربی و ابتلا به اضافه وزن هستند. 

۶. کمک به ساخت و تقویت اسکلت استخوانی

یکی از محرک های مهم برای استخوان سازی، تحرک بدنی است. برای رشد قدی، استحکام استخوان ها و کاهش خطر پوکی استخوان در بزرگسالی، بهترین کار تحرک بدنی است. 
 

۷. جلوگیری از خطر ابتلا به سرطان

افرادی که از کودکی عادت به ورزش دارند، در بزرگسالی کمتر درمعرض خطر ابتلا به سرطان به ویژه سرطان کولون، پروستات، سینه و دستگاه دفع ادرار قرار دارند. 
 

۸. کنترل فشار خون

هرچه کودک از استرس و اضطراب دور باشد به همان نسبت روان سالم تری خواهد داشت. افرادی که دچاراسترس و اضطراب نیستند کمتر در معرض خطر افزایش فشار خون قرار دارند. ورزش یکی از راهکارهای مفید کاهش استرس و اضطراب است و درنتیجه کنترل فشار خون است. کودکان مضطرب و بزرگسالان درمعرض فشار خون بالا هستند. 
 

۹. کنترل انر‍ژی

کودکی با شیطنت و بازی معنا پیدا می کند. اما بعضی از کودکان بیش از اندازه پرتحرک هستند. برای کنترل این کودکان و تخلیه انرژی نهفته در آنها بهترین کار، ورزش است. 
 

۱۰. حضور در جمع

 یکی از راهکارهای حضور در اجتماع و مراوده سالم، ورزش است. کودکانی که ورزش می کنند بیش از آنهایی که ورزش نمی کنند، اجتماعی هستند. تاثیر ورزش های گروهی در تنظیم رابطه درست بین کودک و اجتماع بسیار مهم است.2
 

سه نوع ورزش مناسب برای کودکان

بچه‌ها نیز درست مثل بزرگسالان، باید برای حفظ سلامتی و آسیب ندیدن، ورزش‌های متعدد انجام دهند.
 

ورزش‌ های هوازی

بخش عمده‌ی ۶۰ دقیقه زمان ورزش کودکان باید شامل ورزش‌های هوازی یا فعالیت‌هایی باشد که قلب و شش‌ها را به فعالیت بیشتر وامی‌دارد. فعالیت‌هایی مثل پیاده‌روی تا مدرسه، پیاده‌روی سریع، یا اسکیت‌برد سواری ازجمله‌ی این فعالیت‌های ورزشی هستند. بچه‌ها باید حداقل سه روز در هفته یک ورزش هوازی سنگین انجام دهند تا تنفس‌شان تندتر از حد طبیعی شود، مثلا می‌تواند بدوند، شنا کنند یا حتی برقصند.
 

ورزش‌هایی برای تقویت عضله

بچه‌ها باید سه روز در هفته روی ماهیچه‌هایشان کار کنند. آنها، در هر سنی که باشند، می‌توانند از وزن بدن خود به عنوان وزنه استفاده کنند و فعالیت‌هایی از قبیل ژیمناستیک، شنای سوئدی، طناب‌کشی، و صخره‌نوردی را انجام دهند. نوجوانان می‌توانند با کمک و نظارت مربی از وزنه هم استفاده کنند و به تقویت عضله‌هایشان بپردازند.

ورزش‌های تحمل وزن

انجام تمریناتی مانند پرش، جهش، و دویدن، حداقل سه روز در هفته، باعث تقویت استخوان‌های کودکان می‌شود.

فکر می‌کنید زیاده‌روی است؟ نگران نباشید، بیشتر ورزش‌ها به بیش از یکی از این سه گروه تعلق دارند، بنابراین گنجاندن این ورزش‌ها در فعالیت‌های هر روزه‌ی فرزندتان کار سختی نیست.3
 

کودکان از چه زمانی میتوانند ورزش کنند؟

بچه ها پیش از سن دو سالگی نمی توانند ورزش های منظمی را انجام دهند زیرا توانایی کافی برای بسیاری از کارها را بدست نیاورده اند. بنابراین بهترین ورزش برای بچه ها پیش از دو سالگی بازی های ساده مثل قل دادن توپ و پیاده روی است، ولی والدین پس از دو سالگی میتوانند اموزش های لازم بر حسب سن و توانایی کودک به وی بدهند.
 

ورزش برای کودکان ۲ تا ۴ سال

پیش از این سن، درصورتی که بازی و ورزش هم درکار باشد- که بهتر است باشد- به همان توپ قل دادن ها و پیاده راه رفتن همراه با پدر و مادر خلاصه می شود. علت آن هم سه نکته است.
 
برای کودکان در این سن یاددادن مهارت های لازم فیزیکی مثل دویدن، پرش، شوت کردن، پرتاب کردن و گرفتن توپ بهترین تمرین ورزشی است. بهتر است والدین برای یاددادن این مهارت ها در منزل وقت بگذارند و اموزش های لازم را به کودک شان بدهند.بازی های عروسکی، آب‌بازی و استخر توپ برای کودکان در این سن مناسب هستند.
 

ورزش برای کودکان ۴ تا ۶ سال

کودکان در این سن به فعالیت ها و ورزش های جهشی علاقه دارند و عاشق دویدن، پریدن و بازی کردن های پر تحرک هستند. بچه ها در این سن انرژیشان تمام نمی شود ولی هنوز نمی توانند بین حرکات بدن و چشم هماهنگی لازم را ایجاد کنند، بنابراین یکی از وظیفه های والدین انتخاب بهترین ورزش برای کودکان بر حسب سن آن هاست.
 
بهتر است از دادن ورزش هایی که احتیاج به مهارت های خاصی دارند و پیچیده هستند در این سن به کودکان جلوگیری کنید زیرا نه تنها برای شان موثر نیست بلکه سبب ازدست دادن اعتماد به نفس آنها می شود. بهترین ورزش برای کودکان در این سن ورزش هایی مثل لی لی بازی، طناب بازی، توپ بازی، سه چرخه بازی و شنا هستند. همچنین هنرهای رزمی هم یکی از ورزش های مناسب برای این سنین است چرا‌که بچه ها میتوانند به آسانی حرکات را بیاموزند و با سرعت پیشرفت کنند.
 

ورزش در کودکان 6 تا 10 سال

بهترین ورزش برای کودکان در سن مدرسه، ورزش های تیمی و جمعی است و، زیرا کودک آرام آرام به قابلیت های جسمی لازم برای کسب مهارت های گوناگون دست پیدا می کند، والدین باید با راهنمایی های لازم بچه را هدایت کنند تا ورزش هایی که مناسب با سن، شخصیت و توانایی های آنها است را انتخاب کنند.
 
در این سن والدین تلاش کنند به بچه اموزش دهند که همکاری در ورزش ها با اهمیت تر از رقابت و مسابقه است. ورزش هایی مثل دوچرخه سواری، شنا، بیسبال، بسکتبال، دو و میدانی و ژیمناستیک است.

ورزش در بچه های 10 تا 12 سال

قدرت بینایی کودکان در این سن به تکامل رسیده است. بنابراین میتوانند اصول و مفاهیم وابسته به این قدرت، یعنی قدرت بینایی را درک کنند. به همین علت میتوانند ورزش های نیازمند با چند مهارت هم زمان مثل فوتبال، والیبال، بسکتبال، اسکی و… را انجام دهند. در واقع ذهن آن ها توان و تمرکز انجام چند خرده فعالیت که درکنار هم مهارت اصلی را شکل می دهد، داراست.
 
برای نمونه، آن ها میتوانند مجموعه فعالیت هایی مثل تمرکز روی کنترل سرعت، هماهنگی با گروه، دریافت توپ، حفظ و کنترل توپ، تعیین هدف و پرتاب در بازی مثل فوتبال را بطور هم زمان آموخته و تکرار کنند. در این سن ورزش برگزیده شده حکم مربی برای ارتقاء و حفظ تعادل و تمرکز بچه را دارد.4

پینوشتها
1.www.kanoon.ir
2.www.namnak.com
3.www.chetor.com
4.www.beytoote.com