درباره اينكه آيا چنين درختي حاجت ميدهد يا نه، لازم است در ابتدا، چگونگي بر آورده شدن حاجات انسان، را بدانيم كه از چه راه و چه طريقي است.
تمام حوائج و خواستههاي انسان، فقط توسط خداوند متعال برآورده ميشوند و اوست كه قادر بر هر چيزي است و به هر كسي كه بخواهد نعمت ميدهد « و ان الله علي كل شيء قدير.» و مشيّت خداوند بر تمام عالم هستي، سايه افكنده است لذا به جز خداوند، هيچ موجودي مستقلاً قادر نيست كه فعلي را انجام دهد، اما خداوند متعال عالم هستي را بر اساس، «علت و معلول» و «سبب و مسبب» خلق كرده و براي تحقق هر فعلي، يك سري عللي قرار داده كه با وجود آن علل و اسباب، آن موجود تحقق پيدا ميكند، ولي آن علّتها مستقل نيستند بلكه به اذن خداوند، موثراند و در واقع آن موجود و خاصيّتش و علت بودنش، همه به اذن و قدرت خداوند است و اگر خداوند اراده نمايد، آن خاصيت را از موجود ميگيرد، مثلا آب، از انسان رفع عطش ميكند، و آتش ميسوزاند، و اين خواص را خداوند در اين اشياء قرار داده و اگر زماني اراده نمايد، اين خاصيت را ميگيرد و آب رفع عطش نميكند و آتش نميسوزاند، يعني اسباب تا جائي كه خداوند اراده نمايد، موجب پيدايش اثر ميشوند. بنابراين خداوند به واسطه اسبابي نيازها و حاجات انسان را بر آورده مي كند مثلاً شخصي مريض است و يا از خداوند حاجت ديگري را، طلب ميكند، اين خواسته انسان را خداوند در مرحلة اول، در بين موجودات مادي قرار داده است، براي درمان مرض، داروهائي را در طبيعت قرار داده كه با استعمال آن ها، بهبودي حاصل ميشود و اما گاهي دارو اين خاصيت را ندارد و شفا نميدهد، و يا دكتر نميتواند بيماري را تشخيص دهد و يا دارو پيدا نميشود در همه اين موارد، علّت طبيعي، كارگر نيست.
اما همه علتها، علل مادي نيستند و خداوند از طرق ديگري هم ميتواند اين حاجات را برآورده سازد. و مريضي انسان با دعاي يك انسان صالح شفا يابد، در هر دو حالت، شفا دهنده خدا است گاهي با دارو شفا ميدهد و گاهي با دعا، و اينها وسايل هستند يكي وسيلة مادي و ديگري غير مادي و معنوي، اما برآورده شدن دعا هم شرايطي دارد، كه يكي از آنها، توسل به يكي از اولياءالهي است، چون ولي خدا، در نزد خداوند داراي عزت و احترام است، خداوند به خاطر او حاجت انسان را برآورده مينمايد.
امامان ـ عليهم السّلام ـ و برخي امامزادهها در نزد خداوند داراي منزلت و مكانت خاصي هستند و اگر انسان به آن ها توسل بجويد، خداوند به حرمت آن ها خواستههاي انسان را برآورده ميسازد و اين مطلبي است كه خداوند به آن دستور داده است، خداوند در سورة مائده ميفرمايد: «يا ايها الذين امنوا اتقو الله و ابتغوا اليه الوسيلة.»[1] اي كساني كه ايمان آوردهايد، تقوا داشته باشيد، و وسيله و دستآويز براي نزديكي به خدا بطلبيد، (اگر ميخواهيد به خداوند نزديك بشويد، يك وسيلهاي بياوريد)
امير مؤمنان علي ـ عليه السّلام ـ در تفسير اين آيه شريفه ميفرمايد: «انا وسيلته، انا و ولدي»: ميفرمايد: من و فرزندانم وسيله خداوند هستيم. يعني اگر انسان ميخواهد به درگاه خداوند برود بايد آن حضرت و اولاد مطهرش را واسطه قرار دهد. تا خداوند حاجت انسان را برآورده نمايد، آن بزرگواران، داراي منزلت خاص است، لذا دعا در كنار تربت پاك آن ها، به خاطر حرمت شان، برآورده ميشود بنابراين يكي از وسيلهها، دعا در كنار آرامگاه اولياء و صالحين ميباشد.
نتيجه اين كه آرامگاه پنج امامزاده نزديك جمكران از آنجائي كه از اولاد امير مؤمنان هستند و از سادات و صالحين ميباشند، نزد خداوند متعال داراي عزت و احترام ميباشند و قبور مطهرشان هم، داراي حرمت و منزلت است، دعا در آن مكانها، به اجابت نزديك تر و اميد اجابت آن بيشتر است. اما درخت يا چيز ديگري موضوعيت ندارد و اين اشياء نميتوانند حاجت بدهند.
پي نوشت:
[1] . مائده/35.