دعای امام سجاد علیهالسلام برای پدر و مادر خویش
خداوندا! بر محمد، عبد و بنده و رسولت درود فرست و براهل بیت پاک او. و بهترین درودها و رحمت و برکات و سلام خویش را به ایشان اختصاص ده. خداوندا! به پدر و مادرم کرامت و درود و رحمت از جانب خویش اختصاص ده
1- (خداوندا! بر محمد، عبد و بنده و رسولت درود فرست و براهل بیت پاک او. و بهترین درودها و رحمت و برکات و سلام خویش را به ایشان اختصاص ده.
2- خداوندا! به پدر و مادرم کرامت و درود و رحمت از جانب خویش اختصاص ده، ای مهربان ترین مهربانان!
3- خدایا! بر محمد و آل او درود فرست و دانستن آنچه درباره ایشان (پدر و مادر) بر من واجب و لازم است، را به من الهام کن و دانش همه آن کارهای لازم را به تمامی برایم فراهم نما، آن گاه مرا به آنچه الهام کرده ای، به عمل کردن به آن ها وادار و نسبت به آنچه الهام کرده ای، به عمل کردن به ان ها وادار و نسبت به آنچه به من و بصیرت و اگاهی می دهی، توفیق اقدام کردن عطا فرما، تا به کار بستن تمام آنچه به من تعلیم داده ای از من فوت نشود و از خدمتی که به من الهام کرده ای، ارکان بدنم احساس سنگینی ننماید.
4- خدایا بر محمد و آل او درود فرست، همان گونه که ما را به ایشان شرافت بخشیده ای، و بر محمد و آل او درود فرست همان طور که به سبب ایشان حقی از ما بر عهده مردم واجب فرموده ای.
5- خدایا! چنان کن که از هیبت پدر و مادر همانند هیبت سلاطین مستبد هراسان باشم، و به هر دو چونان مادری مهربان نیکی کنم و طاعت و فرمان برداری از آنان و بر نیکی ام نسبت به ایشان را در نظرم از لذت خواب و در چشم خواب آلود شیرین تر و برای عطش سینه ام از شربت گوارا در کام شخص تشنه خنک تر گردان، تا میل و خواسته ی ایشان را بر میل و خواسته خویش مقدم بدارم و رضا و خشنودی آنان را بر رضا و خشنودی خویش ترجیح دهم، و نیکی ایشان را در حق خود هرچند اندک، زیاد بینم و نیکی خویش در حق ایشان را هرچند بسیار اندک شمارم.
6- خدایا! صوت و صدایم را در برابر ایشان پایین آور و کلام و گفتارم را برای ایشان خوشایند فرما، و خلق و خوی مرا برای ایشان نرم نما و قلبم را بر ایشان مهربان و مرا نسبت به آن دو رفیق و شفیق کن.
7- خدایا! به خاطر پرورش من از آنان سپاسگزاری کن و به خاطر گرامی داشتن من به آنها پاداش ده و هر سختی که در کودکی برای من تحمل کردند، در حق ایشان رعایت فرما.
8- خدایا! اگر از من اذیت و آزاری به ایشان رسیده یا از من کار ناپسندی مشاهده کرده اند یا از ناحیه من حقی از آنان نابود گشته، پس آن را مایه پاک شدن گناهان آن دو قرار ده و موجب علو درجات و افزونی حسنات ونیکی های آنها گردان؛ ای کسی که سیئات و بدی ها را به چندین برابر به حسنات و نیکی ها تبدیل می کنی!
9- خدایا! اگر در قول و سخن گفتن با من از حد بیرون رفته اند یا در فعل و عملی نسبت به من زیاده روی کرده اند یا حقی از من ضایع نموده اند یا از کار واجب و لازمی در حق من تقصیر و کوتاهی ورزیده اند، حق خود را ایشان بخشیدم و آن را بر آنان دو احساس کردم و از تو می خواهم که پیامد آن را از دوش ایشان برداری؛ چرا که من نسبت به خود، ایشان را در کوتاهی حق مبهم نمی کنم و آنان را در نیکی ورزیدن در حق خویش سهل انگار نمی انگارم و از آنچه نسبت به من متولی انجام دادن آن گشته اند، ای پروردگار من! ناراحت نیستم.
10- چراکه رعایت حق آن دو بر من واجب و لازم تر است و احسان ان دو از قدمت و سابقه بیشتری برخوردار است و منت و نعمت ایشان بر من بیشتر از آن است که از آنان به خاطر عدل تقاص کنم یا با ایشان مقابله به مثل نمایم.
11- ای خدای من! اگر چنین کنم پس چه می شود آن مدت طولانی که به تربیت من مشغول بوده اند؟ و چه می شود رنج های زیادی که در حفظ و حراست از من متحمل گشته اند؟ و چه می شود آن همه تنگ گرفتن بر خویش تا زندگی مرا توسعه ای دهند؟
12- (هیهات) دور باد که پدر و مادرم بتوانند حق خویش را از من به تمامی استیفا کنند و باز ستانند و من نمی توانم حقوقی را که از آن ها بر عهده ام می باشد، تدارک کنم و وظیفه خدمت گزاری به ایشان را به جای آورم.
13- پس بر محمد و آل او درود فرست و مرا یاری کن، ای بهترین کسی که از او یاری خواسته می شود! و مرا چنان مکن که «در آن روز همه بی آن که ظلمی بر آنها روا شود جزای خویش را می بینند» در دسته کسانی قرار گیرم که عاق و لعنت پدر و مادر پشت سر آنهاست.
14- خدایا! بر محمد و آل او و ذریه و نسل او درود فرست، و پدر و مادرم را به بهترین چیزی که پدران و مادران مومنین را به آن اختصاص داده ای، اختصاص ده. ای مهربان ترین مهربانان!
15- خدایا! یاد آن دو را در پی نمازهایم و در هیچ وقت از اوقات شب و در هیچ ساعت از ساعات روزم از ذهنم مبر.
16- خدایا! بر محمد و آل او درود فرست و مرا به خاطر دعایی که برای آن دو می کنم، ببخش و آن دو را به سبب نیکی کردن به من بیامرز، آمرزیدنی حتمی، و به سبب شفاعت من از آن دو از ایشان راضی شو، راضی شدنی مسلم. و آن دو را با کرامت به منازل سلامت براسان.
17- خدایا! اگر آن دو را پیش از من بخشیده ای، پس آن دو را شفیع من قرار ده و اگر من پیش از آن دو بخشیده ای، پس مرا شفیع ایشان بگردان تا به سبب رافت و مهربانی تو در سرای کرامت و محل آمرزش و رحمت تو گرد هم آییم.
18- چرا که تو صاحب فضل عظیم و نعمت دیرینه ای و تو مهربان ترین مهربانانی.
2- خداوندا! به پدر و مادرم کرامت و درود و رحمت از جانب خویش اختصاص ده، ای مهربان ترین مهربانان!
3- خدایا! بر محمد و آل او درود فرست و دانستن آنچه درباره ایشان (پدر و مادر) بر من واجب و لازم است، را به من الهام کن و دانش همه آن کارهای لازم را به تمامی برایم فراهم نما، آن گاه مرا به آنچه الهام کرده ای، به عمل کردن به آن ها وادار و نسبت به آنچه الهام کرده ای، به عمل کردن به ان ها وادار و نسبت به آنچه به من و بصیرت و اگاهی می دهی، توفیق اقدام کردن عطا فرما، تا به کار بستن تمام آنچه به من تعلیم داده ای از من فوت نشود و از خدمتی که به من الهام کرده ای، ارکان بدنم احساس سنگینی ننماید.
4- خدایا بر محمد و آل او درود فرست، همان گونه که ما را به ایشان شرافت بخشیده ای، و بر محمد و آل او درود فرست همان طور که به سبب ایشان حقی از ما بر عهده مردم واجب فرموده ای.
5- خدایا! چنان کن که از هیبت پدر و مادر همانند هیبت سلاطین مستبد هراسان باشم، و به هر دو چونان مادری مهربان نیکی کنم و طاعت و فرمان برداری از آنان و بر نیکی ام نسبت به ایشان را در نظرم از لذت خواب و در چشم خواب آلود شیرین تر و برای عطش سینه ام از شربت گوارا در کام شخص تشنه خنک تر گردان، تا میل و خواسته ی ایشان را بر میل و خواسته خویش مقدم بدارم و رضا و خشنودی آنان را بر رضا و خشنودی خویش ترجیح دهم، و نیکی ایشان را در حق خود هرچند اندک، زیاد بینم و نیکی خویش در حق ایشان را هرچند بسیار اندک شمارم.
6- خدایا! صوت و صدایم را در برابر ایشان پایین آور و کلام و گفتارم را برای ایشان خوشایند فرما، و خلق و خوی مرا برای ایشان نرم نما و قلبم را بر ایشان مهربان و مرا نسبت به آن دو رفیق و شفیق کن.
7- خدایا! به خاطر پرورش من از آنان سپاسگزاری کن و به خاطر گرامی داشتن من به آنها پاداش ده و هر سختی که در کودکی برای من تحمل کردند، در حق ایشان رعایت فرما.
8- خدایا! اگر از من اذیت و آزاری به ایشان رسیده یا از من کار ناپسندی مشاهده کرده اند یا از ناحیه من حقی از آنان نابود گشته، پس آن را مایه پاک شدن گناهان آن دو قرار ده و موجب علو درجات و افزونی حسنات ونیکی های آنها گردان؛ ای کسی که سیئات و بدی ها را به چندین برابر به حسنات و نیکی ها تبدیل می کنی!
9- خدایا! اگر در قول و سخن گفتن با من از حد بیرون رفته اند یا در فعل و عملی نسبت به من زیاده روی کرده اند یا حقی از من ضایع نموده اند یا از کار واجب و لازمی در حق من تقصیر و کوتاهی ورزیده اند، حق خود را ایشان بخشیدم و آن را بر آنان دو احساس کردم و از تو می خواهم که پیامد آن را از دوش ایشان برداری؛ چرا که من نسبت به خود، ایشان را در کوتاهی حق مبهم نمی کنم و آنان را در نیکی ورزیدن در حق خویش سهل انگار نمی انگارم و از آنچه نسبت به من متولی انجام دادن آن گشته اند، ای پروردگار من! ناراحت نیستم.
10- چراکه رعایت حق آن دو بر من واجب و لازم تر است و احسان ان دو از قدمت و سابقه بیشتری برخوردار است و منت و نعمت ایشان بر من بیشتر از آن است که از آنان به خاطر عدل تقاص کنم یا با ایشان مقابله به مثل نمایم.
11- ای خدای من! اگر چنین کنم پس چه می شود آن مدت طولانی که به تربیت من مشغول بوده اند؟ و چه می شود رنج های زیادی که در حفظ و حراست از من متحمل گشته اند؟ و چه می شود آن همه تنگ گرفتن بر خویش تا زندگی مرا توسعه ای دهند؟
12- (هیهات) دور باد که پدر و مادرم بتوانند حق خویش را از من به تمامی استیفا کنند و باز ستانند و من نمی توانم حقوقی را که از آن ها بر عهده ام می باشد، تدارک کنم و وظیفه خدمت گزاری به ایشان را به جای آورم.
13- پس بر محمد و آل او درود فرست و مرا یاری کن، ای بهترین کسی که از او یاری خواسته می شود! و مرا چنان مکن که «در آن روز همه بی آن که ظلمی بر آنها روا شود جزای خویش را می بینند» در دسته کسانی قرار گیرم که عاق و لعنت پدر و مادر پشت سر آنهاست.
14- خدایا! بر محمد و آل او و ذریه و نسل او درود فرست، و پدر و مادرم را به بهترین چیزی که پدران و مادران مومنین را به آن اختصاص داده ای، اختصاص ده. ای مهربان ترین مهربانان!
15- خدایا! یاد آن دو را در پی نمازهایم و در هیچ وقت از اوقات شب و در هیچ ساعت از ساعات روزم از ذهنم مبر.
16- خدایا! بر محمد و آل او درود فرست و مرا به خاطر دعایی که برای آن دو می کنم، ببخش و آن دو را به سبب نیکی کردن به من بیامرز، آمرزیدنی حتمی، و به سبب شفاعت من از آن دو از ایشان راضی شو، راضی شدنی مسلم. و آن دو را با کرامت به منازل سلامت براسان.
17- خدایا! اگر آن دو را پیش از من بخشیده ای، پس آن دو را شفیع من قرار ده و اگر من پیش از آن دو بخشیده ای، پس مرا شفیع ایشان بگردان تا به سبب رافت و مهربانی تو در سرای کرامت و محل آمرزش و رحمت تو گرد هم آییم.
18- چرا که تو صاحب فضل عظیم و نعمت دیرینه ای و تو مهربان ترین مهربانانی.
پینوشت:
1. دعای بیست و چهارم از کتاب صحیفه سجادیه.
منبع: عباس زاده، علیرضا؛ (1388) بوسه بر دست پدر، کاشان، مرسل، چاپ اول.
/ج