حضرت زهرا (علیهاالسّلام) در دفاع از منصب امامت و اهل بیت (علیهم السّلام) سخنان بسیار ارزشمندی دارند که حکایت اتمّ علم ایشان و اکمل معرفتشان نسبت به این مقام والای الهی است.
از ایشان روایات زیر در این باره بیان شده اند:

«وَ نَحنُ وَسیلَتُهُ فِی خَلقِهِ وَ نَحنُ خاصَّتُهُ وَ محلُّ قُدسِهِ وَ نَحنُ حُجَّتُهُ فی غَیِبهِ وَ نَحنُ وَرَثَةُ أنبیَائِهِ؛ (1)

ما اهل بیت رسول خدا، وسیله ی ارتباط خدا با مخلوقات و برگزیدگان خداییم. ما جایگاه پاک خدا و دلیل های روشن او و وارثان پیامبران الهی می باشیم.»

«فَجَعَلَ اللهُ … إِطَاعَتَنا نِظاما لِلمِلَّةِ وَ إمَامَتَنا أمانا لِلفُرقَةِ؛ (2)

خدا اطاعت از ما را رشته ی سامان ملّت و امامت ما را مایه ی ایمنی از تفرقه قرار داده است.»
«أَبَوا هِذِهِ الأمَّةِ مُحَمَّدٌ وَ عَلَی، یُقیمانِ أوَدَّهُم، وَ یُنقِذِانِ مِنَ العَذابِ الدّائِمِ إن أطاعُوهُما وَ یُبیحانِهِمُ النَّعیمَ الدّائم إن وَاقَفُوهُما؛(3)
حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) و علی (علیه السّلام) والدین این امّت هستند؛ چنانچه از آن دو پیروی کنند آنها را از انحرافات دنیوی و عذاب همیشگی آخرت نجات می دهند و از نعمت های متنوّع و وافر بهشتی بهره مندشان می سازند.»

«واعَجَباهُ! أنَسیتُم یَومَ غَدیرٍ خُمٍّ؟
سَمِعتُ رَسُولَ اللهَ یَقُولُ: علیٌّ خَیرٌ مَن أُخَلِّفُهُ فیکُم وَ هُوَ الامامُ وَ الخَلیفَةُ بَعدی وَ سِبطایَ وَ تِسعَةٌ مِن صُلبِ الحُسینِ اِئمَّةُ ابرارٌ، لَئِنِ اتَّبَعتُمُوهُم وَجَدتُمُوهُم هادینَ مَهدیّینَ وَ لَئن خالَفتُمُوهُم لَیَکُونُ الإختِلافُ فیکُم إِلی یَومِ القِیامَةِ؛
قالت: یا ابا عُمَر لَقَ قال رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله و سلم):
مَثَلُ الأمامِ مَثَلُ الکَعبَةِ إذ تُؤتی وَ لا تَأتی أمَا وَ اللهِ لَو تَرَکُوا الحَقَّ عَلی أهلِهِ وَاتَّبَعُوا عِترَةَ نَبیّهِ لَما إختَلَفَ فِی اللهِ إثنانِ وَلَوَرِثَها سَلفٌ عَن سَلَفٍ وَ خَلَفٌ بَعدَ خَلَفٍ حَتّی یَقُومَ قائِمنا التّاسِعُ مِن وُلدِ الحُسینِ وَ لِکن قَدَّمُوا مَن أخَّرَهُ اللهُ و أخَّرُوا مَن قَدَّمَهُ اللهَ، حَتّی إذا ألحَدُوا المَبعُوثَ وَ أو دَعُوهُ الجَدَثَ المجُدوثَ، إختارُوا بِشَهوَتِهِم وَ عَمِلُوا بِآرائِهِم، تَبّاً لَهُم أوَلَم یَسمَعُوا اللهَ یَقُولُ: «وَ رَبُّکَ یَخلُقُ ما یَشاءُ وَ یَختارُ ما کانَ لَهُمُ الخِیَرَةُ»؟ بَل سَمِعُوا وَ لَکِنَّهُم کَما قالَ اللهُ سُبحانَهُ: «فَانَّها لا تَعمَی الاَبصارُ وَلِکَن تَعمَی القُلوبُ الّتی فِی الصُّدُورِ» هیهاتَ بَسَطُوا فِی الدُّنیا آمالَهُم وَ نَسُوا آجالَهُم، فَتَعَساً لَهُم وَ أَضلَّ أعمالَهُم، أعُوذُبِکَ یا رَبِّ مِن الحُورِ بعَدَ الکَور؛(4)

شگفتا و عجبا! آیا روز غدیرخم را فراموش کرده اید؟
خدا را گواه می گیرم از پدرم شنیدم که می فرمود: «علی (علیه السّلام)، بهترین کسی است که در میان جمع شما می گذارم. او امام و خلیفه ی پس از من است. او و دو نوه ام و نُه تن از تبار حسین (علیه السّلام)، امامان ابرار هستند که اگر از آنان پیروی کنید، آنان را هدایت کننده و راه یافته خواهید دید و اگر با آنان مخالفت کنید تا روز قیامت در میان شما اختلاف خواهد بود.
ای ابا عمر! رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «مَثَلِ امام [مَثَل علی] همانند کعبه استکه مردم به سراغ آن می روند؛ نه آنکه کعبه به سراغ مردم بیاید.»
[سپس حضرت زهرا (علیها السّلام) ادامه داد:] آگاه باش! به خدا سوگند! اگر حق را به اهلش واگذار می کردند و از عترت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) اطاعت می نمودند، دو نفر هم [در حکم خداوند] با یکدیگر اختلاف نمی کردند و امامت، همان گونه که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) معرفی فرمود، از علی (علیه السّلام)، تا قائم ما، فرزند نُهم حسین، از جانشینی به جانشینی دیگر به ارث می رسید؛ امّا کسانی [ابوبکر] را مقدّم داشتند؛ در حالی که خدا او را کنار زده بود و کسانی [علی] را کنار زدند؛ در حالی که خدا او را مقدّم داشته بود. نتیجه آن شد که محصول بعثت را انکار کردند و به بدعت ها روی آوردند. آنها هواپرستی را برگزیدند و بر اساس رأی و نظر شخصی عمل کردند. هلاکت و نابودی بر آنان باد! آیا نشنیدند کلام خدا را که فرمود: «پروردگار تو هر چه بخواهد، می آفریند و هر چه بخواهد، برمی گزیند. آنان(در برابر او) اختیاری ندارند.»؟
آری، شنیدند؛ امّا همان گونه که قرآن فرمود: «چشم های ظاهر نابینا نمی شود؛ بلکه دل هایی که در سینه هاست، کور می شود.»
افسوس که آنان آرزوها و هوس های خود را تحقّق بخشیدند و از مرگ و قیامت غافل ماندند! خدا نابودشان گرداند و آنان را در کارهایشان گمراه کند. پروردگارا! به تو پناه می برم از کمی یاران پس از فراوانی آنان.»

«أَنَسیتُم قَولَ رَسُولِ الله (صلی الله عَلیهِ و آله و سلم) یَومَ غَدیرِ خُمٍّ، مَن کُنتُ مَولاهُ فَعلیٌّ مَولاهُ وَ قَولُهُ (صَلَّی اللهُ عَلیِهِ وَ آله و سَلَّمَ)، أنتَ مِنِّی بِمَنزِلَةِ هارُونَ مِن مُوسی؛(5)
آیا فرمایش رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را در روز غدیرخم فراموش کرده اید که فرمود: «هر کس من مولای اویم، علی مولای اوست.» و(آیا فراموش کرده اید) دیگر فرمایش آن حضرت را که فرمود: «تو برای من همانند هارون برای موسی هستی؟»؟
«فَما جَعلَ اللهُ لأَحدٍ بَعدَ غَدیرٍ خُمٍّ مِن حجَّةٍ وَ لا عُذرٍ؛(6)

پس از غدیرخم، خداوند برای هیچ کس عذر و بهانه ای باقی نگذاشته است.»

«إلَیکُم عَنّی فَلا عُذرَ بَعدَ تَعذِیرَکُم وَ لا أمرَ بَعدَ تَقصیرِکُم هَل تَرَکَ أبی یَومَ غَدیرِ خُمٍّ لِأَحَدٍ عُذراً؛ (7)

دور شوید و مرا به حال خود واگذارید. پس از کوتاهی و سهل انگاری، جایی برای عذرخواهی نمانده است. آیا پدرم پس از روز غدیرخم راهی برای عذرتراشی و بی تفاوتی شما باقی گذارده است؟»

«وَ هُوَ الاِمامُ الرَّبّانی وَ الهَیکَلُ النُّورانی، قُطبُ الأقطابِ وَ سُلالَةُ الأَطیابِ النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقطَةُ دائِرَةِ الإمامَةِ وَ أَبُوبُنِیه الحَسَنِ وَ الحُسینِ الذینَ هُما رَیحانَتَی رَسولِ اللهِ سَیّدی شَبابِ أهلِ الجَنَّةِ؛ (8)

علی، امامی ربّانی و الهی و هیکلی نورانی و مرکز توجّه همه ی عارفان و خداپرستان و فرزندی از خاندان پاکان، گوینده ی به حق و روا، جایگاه اصلی و محور امامت و پدر حسن و حسین، دو دسته گل پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و دو بزرگ و سرور جوانان اهل بهشت است.»

«کُلّمَا اَو قَدُوا ناراً لِلحَربِ أَطفَاهَا اللهُ، اَو نَجَمَ قَرنُ الشَّیطانِ، اَو فَغَرَت فَاغِرَةُ مِنَ المُشرِکینَ قَذَفَ أخاهُ فی لَهَواتِها، فَلا یَنکَفِیءُ حَتّی یَطَأ صِماخَها بِاَخمصَهِ وَ یُخمِدُ لَهَبَها بِسیفِهِ مَکُدوداً فی ذاتِ اللهِ، مُجتَهِداً فی اَمرِ الله، قَریباً مِن رَسُولِ الله، سَیداً فی اَولیاءِ اللهِ، مُشمِّراً ناصِحاً مُجِداً کادِحاً، لا تَأخُذُهُ فی اللهِ لَومُةُ لائِمٍ وَ أنتُم فی رَفاهِیَّةٍ مِنَ العَیشِ؛(9)

پس از بعثت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) هرگاه مشرکان، آتش جنگ برافروختند، خدا آن را خاموش کرد و هرگاه شیطان سربرداشت یا مشرکی ندا می داد تا یورش بیاورد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)، علی (علیه السّلام) را در کام سختی ها و شعله ها می انداخت.
و علی (علیه السّلام) بر جای ننشست تا بر سر و مغز مخالفان کوبید و با شمشیر، مشکلات و تهاجمات را از سر راه اسلام برداشت. علی (علیه السّلام) برای خدا این رنج ها را تحمّل نمود و در تحقّق فرمان های الهی تلاش کرد و یار نزدیک پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و بزرگ و سرور دوستان خدا بود.
همواره دامن همّت به کمر زده، نصیحت گر، تلاشگر و کوشا بود و در راه خدا از سرزنشِ کننده ای، بیم به خود راه نداد؛ در آن روزهایی که شما مردم در رفاه و آسایش آرمیده بودید.»

«لکِنَّها أحقادُ بَدرِیَّةٌ وَ تِراتٌ اُحُدِیَّةٌ کانَت عَلیَها قُلُوبِ النَّفاقِ مُکتَمِنَةً لِاِمکانِ الوُشاةِ فَلَمّا اِستَهدَفَ الأمرُ أُرِسلَت عَلَینا شَابِیبُ الآثارِ؛ (10)

این همه کینه توزی ها از جنگ بدر و انتقام جویی ها از جنگ احد است که در دل های منافقان پنهان بود؛ امّا روزی که حکومت را غصب کردند تمام آن کینه ها و حسادت ها را بر ما فرو ریختند.»

«هِیَ وَ اللهِ الغَشیَةُ الَّتی تَأخُذُهُ مِن خَشیَةِ اللهِ؛ (11)

به خدا قسم، این حالت معنوی علی(علیه السّلام) است که از ترس در برابر عظمت پروردگار بر او عارض شده و در عبادت، مدهوش می گردد.»

قالت: «وَالَّذِی إصطَفاکَ وَ إجتَباکَ وَ هَداکَ وَ هدابِکَ الأمَّةَ لا زِلتُ مُقِرَّةً لَهُ ما عِشتُ؛(12)

سوگند به خدایی که برای تو رسالت را انتخاب کرد و (برای هدایت انسان ها) برگزید و تو را هدایت کرد و امّت اسلامی را به وسیله ی تو هدایت نمود، تا زنده ام همواره به ارزش های امام علی (علیه السّلام)، معترف خواهم بود.»

«إِنَّ السَّعیدَ، کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَن أَحَبَ عَلیّاً فی حَیاتِهِ وَ بعَدَ مُوتِهِ؛ (13)

همانا سعادتمند(به معنای) کامل و حقیقی، کسی است که (امام) علی (علیه السّلام) را در دوران زندگی و پس از مرگش دوست داشته است.»

«اِمامَتَنا اَماناً لِلفُرقَةِ وَ الجِهادَ عَزَّاً لِلاِسلام؛ (14)

امامت و رهبری ما عترت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، عامل ایمنی و نجات از تفرقه و جدایی است و جهاد در راه خدا مایه ی عزّت و جاودانگی اسلام است.»

«اِنَّ أَبی (صلی الله علیه و آله و سلم) نَظَرَ اِلی عَلیٍّ وَ قالَ: هذا و شیعتُهُ فی الجَّنةِ؛(15)

روزی پدرم رسول خدا [که درود خدا بر او و خاندان او باد] به علی (علیه السّلام) نگاه کرد و (با اشاره به او) فرمود: «این مرد و پیروان او در بهشتند.»
و در گفتار ارزشمند دیگری به شیعیان حضرت علی (علیه السّلام) بشارت بهشت جاویدان داد و فرمود:

قالَت: «إِنَّ رَسُولِ الله (صلی الله علیه و آله و سلم) قالَ لِعَلِی یا أَبَاالحَسَنِ أمّا اِنَّکَ وَ شیعَتَکَ فی الجَنَّةِ؛ (16)

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به علی (علیه السّلام) فرمود: «ای اباالحسن! همانا تو و پیروان تو در بهشت(موعود) خواهیم بود.»

پی‌نوشت‌ها:

1. شرح ابن ابی الحدید، ج16، ص 201.
2. بخشی از خطبه ی حضرت زهرا(س) در مسجد مدینه است.
3. تفسیر امام حسن عسکری(علیه السّلام)، ص 330؛ بحارالأنوار، ج23، ص 259.
4. بحارالأنوار، ج36، ص 353؛ احقاق الحق، ج21، ص 26.
5. الغدیر، ج1، ص 197.
6. دلائل الامامة، ص 38؛ خصال صدوق، ج1، ص 173.
7. دلائل الامامة، ص 38؛ احتجاج طبرسی، ج1، ص 146.
8. ریاحین الشریعة، ج1، ص 93.
9. معانی الاخبار، ص 354؛ کشف الغمّة، ج2، ص 40.
10. بحارالأنوار، ج43، ص 156؛ مناقب ابن شهر آشوب، ج2، ص 205.
11. امالی شیخ صدوق، ص 79؛ ثواب الاعمال، ص 116.
12. مناقب ابن شهر آشوب، ج3، ص 330؛ کتاب عوامل، ج11، ص 128.
13. ینابیع المودّة، ج1، ص 376.
14. معانی الاخبار، ص 354؛ کشف الغمّة، ج2، ص 40.
15. ینابیع المودّة، ص 40.
16. مجمع الزّوائد، ج10، ص 21؛ ج9، ص 289؛ مفتاح النجاة، ص 61.

منبع مقاله: واحد پژوهش مؤسسه فرهنگی موعود عصر(عج)، (1391)، بدانید من فاطمه هستم، تهران: موعود عصر، چاپ اول