راه علمى

آگاهى و توجه به پيامدهاى ناخوشايند دروغ، شيوه‏اى موثر در درمان اين بيمارى به شمار مى‏رود.
محروميت از هدايت الهى، ناتوانى از چشيدن طعم ايمان، فرو افتادن در گرداب نفاق و كفر، مسخ شدن در روز قيامت، سقوط در آتش دوزخ، دورى از جوانمردى و حيا، بى‏اعتمادى ديگران و ذلت و آثار شوم ديگر، همه و همه از پيامدهايى هستند كه يادآورى مداوم آنها، شخص مبتلا به دروغ را در درمان خويش يارى مى‏كند.
غفلت از پيامدهاى زشت و ناخوشايند رفتارهاى زشت، از مهم‏ترين عوامل گرفتارى انسان به آنها است كه با يادآورى و ذكر مى‏توان آن را برطرف كرد:
و ذكر فان الذكرى تنفع المومنين. [1]و به ياد (مومنان) آور پس همانا به يادآوردن براى مومنان، سودمند است.

راه عملى

يكى از مهم‏ترين روش‏هاى عملى در درمان دروغ آن است كه انسان پيش از آن كه كلمه‏اى را بر زبان بياورد، درباره درستى يا نادرستى آن بينديشد، و به آثار و عواقب آن توجه كند.
امام عسكرى(علیه السلام) مى‏فرمايد:
قلب الاحمق فى‏فمه و فم الحكيم فى‏قلبه؛ [2]قلب انسان احمق در دهانش، و دهان فرد حكيم در قلب او است.
دستور بر گفتار و سخن گفتن بايد از خانه خرد صادر شود، نه آن كه انسان، كلام بدون انديشه را بر زبان جارى سازد و آن گاه از پيامدهاى ناخوشايندش افسوس خورد. چه بسا افرادى كه با سخن نسنجيده، خود را به پرتگاه نابودى انداخته‏اند.
شيوه ديگر در درمان عملى دروغ آن است كه از معاشرت با دوستان دروغگو بپرهيزد؛ چرا كه بسيارى از زشتى‏ها در اثر رفت‏وآمد و همنشينى با انسان‏هاى ناصالح پديد مى‏آيد و به عكس، بسيارى از زيبايى‏هاى اخلاق هم در همنشينى با خوبان و صالحان پديدار مى‏شود.
پسر نوح با بدان بنشست             خاندان نبوتش گم شد
سگ اصحاب كهف روزى چند         پى نيكان گرفت و مردم شد

پي نوشت ها:

[1]. ذاريات (51): 55.
[2]. علامه مجلسى: بحار الانوار، ج 68، ص 312، ح 11.

منبع: اخلاق الهى (آفات زبان ) ج4 ص 125
/خ