در تاریخ اظهار تحریم مشروبات الکلی چند دیدگاه وجود دارد: 1- در مکه و آغاز بعثت اظهار تحریم شده است. (دیدگاه علامه طباطبایی و سید جعفر مرتضی عاملی؛ ر.ک: المیزان, ج 16, ص 163, الصحیح من سیره النبی الاعظم, ج 4, ص 43) 2- قبل از جنگ احد در سال سوم هجرت.(به روایت مندرج در المیزان, ج 6, ص 131 مراجعه کنید.) 3- بعد از جنگ احزاب در سال پنجم هجرت.(به روایت مندرج در المیزان, ج 6, ص 134 مراجعه کنید.) 4- در سال چهارم هجرت.آیت الله سبحانی در فروغ ابدیت چاپ قدیم، ج 2، ص 513 این قول را آورده است 5- در سال ششم هجرت
به نظر می رسد دیدگاه نخست بهترین و درست ترین دیدگاه می باشد.
برای آگاهی بیشتر به مآخذی که آورده شده است مراجعه فرمائید.
گفتنی است خوردن مشروبات الکلی از زمان حضرت آدم(ع) تحریم شده و در هیچ عصری و از سوی هیچ پیامبری مجاز شمرده نشده است و لکن برخی انسانها مصرف می کرده اند همانطور که گناهان دیگر را هم می کردند. بندگان مومن خدا از آن پرهیز کرده اند و گاهی افراد غیر مومن هم آن را برخود تحریم می کردند. در دین اسلام هم خوردن مشروبات الکلی تحریم شده است. برخی اعراب قبل از تحریم, آن را می خوردند ولی در همان زمان هم, دینداران از آن پرهیز می کردند.
به عنوان مثال, قبل از اینکه آیات تحریم شراب الکلی نازل شود, حضرت علی(ع) و عثمان بن مظعون شراب الکلی نمی خوردند و آن را بر خود تحریم کرده بودند. (المیزان, ج 6 ص 133 س 4 چاپ عربی, بیروت, در ضمن بحث روائی آیات 90 تا 93 سوره مائده) برخی صحابه پیامبر قبل از نزول آیات تحریم, شراب الکلی مصرف می کردند و مرتکب اعمال بدی می شدند. (همان, ص 132 س 6)
از عرب جاهلی هم برخی قبل از نزول آیات تحریم, شراب را برخود تحریم کردند مانند عامر بن ظرب عدوانی, قیس بن عامر تمیمی, صفوان بن امیه بن محرث کنانی, عفیف بن معدی کرب کندی و اسلوم یامی. (همان, ص 133) این افراد عمل زنا را هم برخود تحریم کرده بودند, با اینکه کافر بودند. (همان)
مسیحیان خوردن مشروبات الکلی را مجاز می دانند ولی در اصل دین, مشروبات الکلی, مجاز نیست. خداوند متعال دین خود را براساس عقل و تعقل بنا نهاده و مشروبات الکلی, عقل را زایل می کند و وقتی عقل رفت, انسان به هر جنایتی دست می زند و این با دین خدا سازگار نیست و نمی توان گفت در دین مسیحیت, خوردن مشروبات الکلی مجاز است.
منبع و مآخذی که می توان با اعتماد بر آن, حرمت مشروبات الکلی در عصر حضرت عیسی را به دست آورد, روایاتی است که از پیامبر اسلام و امامان معصوم رسیده است. براساس این روایات, شراب الکلی همواره در طول تاریخ در ادیان الهی تحریم شده و در هیچ عصری مجاز شمرده نشده است.
در فروع کافی, ج 6 ص 392, روایات مربوط به مشروبات الکلی را آورده است که نشان می دهد خمر از زمان حضرت آدم تا به حال تحریم شده است. در بابی است با عنوان «ان الخمر لم تزل محرمه, شراب الکلی همواره حرام بوده است» سه روایت ذکر کرده که نشان می دهد که خداوند خمر را در همه ادیان حرام ساخته است و این سه روایت, از نظر محتوا مانند هم هستند. برای مثال به یکی از آنها اشاره می کنیم: خداوند هر پیامبری را که فرستاد آن پیامبر دین خدا را به تدریج برای مردم ارائه می داد و در علم خداوند هم از اول این بود که خمر هم حرام است و پیامبران هم به تدریج این حرام را برای مردم می گفتند و خوردن خمر همواره حرام بود و اگر خداوند همه دین را یک مرتبه برای مردم بیان می کرد, مردم نمی توانستند بپذیرند و در نتیجه هلاک می شدند و دین را رها می کردند. خداوند که به بندگان خود از همه مهربانتر است, به این صورت عمل می کند. (فروع کافی ج 6 ص 395, ح 1, 2, 3)
توجه داشته باشیم که کمتر گناهی پیدا می شود که به اندازه شرب خمر منفور باشد. در فروع کافی از ص 392 تا ص 424 روایات بسیار زیادی آورده است که هر انسان خردمندی می تواند از این روایات بفهمد که این گناه نمی تواند در دین عیسی(ع) مجاز شمرده شود. در این روایات آمده است که: «شرب الخمر مفتاح کل شر؛ خوردن مشروب الکلی کلید هر بدی است. (فروع کافی ج 6 ص 403 ح 9)
امام باقر و امام صادق علیهما السلام فرمودند: «ان الخمر راس کل اثم» مشروب الکلی, سرآغاز هر گناهی است. (همان ص 402 ح 2) در همین روایت آمده است که: «خداوند به هیچ گناهی مانند شرب خمر معصیت نشده است. مشروب خور نماز واجب را ترک می کند و چون عقل ندارد با مادر, خواهر و دختر خود زنا می کند» (همان, ص 403 ح 7) گناهی که این همه منفور است چگونه می تواند در دین عیسی (ع) حلال باشد.
در کتاب وسائل الشیعه, ج 17, ص 221-306 روایات مربوط به خمر را آورده است و اگر بخواهید همه روایات مربوط به خمر را ملاحظه بکنید می توانید به این کتاب مراجعه بکنید. در ص 240, حدیث 12 به این صورت است: دیان بن صلت می گوید: از امام رضا(ع) شنیدم که می فرمود: «ما بعث الله نبیا قط الا بتحریم الخمر ….» خداوند هرگز پیامبری را مبعوث نساخته مگر به تحریم شراب الکلی.
این حدیث هم مانند حدیث فروع کافی, به حرمت شراب درهمه ادیان صراحت دارد.
در تفسیر المیزان ج ششم ص 136 در بحث روائی آیات 90 تا 93 سوره مائده, روایت مربوط به حرمت همیشگی شراب الکلی در طول تاریخ انسان آورده شده است. در تفسیر صافی, ج اول ص 187 در ضمن تفسیر آیه 219 سوره بقره, روایت مربوط به حرمت همیشگی شراب الکلی را آورده است:«ما بعث الله نبیا قط الا و فی علم الله انه اذا اکمل له دینه کان فیه تحریم الخمر و لم یزل الخمر حراما …» خداوند هرگز پیامبری را مبعوث نساخت مگر اینکه در علم خدا مقرر بود که هنگامی که دین آن پیامبر را کامل کرد, در آن تحریم خمر هم خواهد بود و خمر همواره حرام بود. «لم یزل» از افعال ناقصه و به معنای استمرار است و این جمله و جمله پیش از آن به روشنی نشان می دهد که شرب خمر در همه ادیان حرام بوده و انسانها از پیش خود آن را حلال شمرده اند.
به نظر می رسد دیدگاه نخست بهترین و درست ترین دیدگاه می باشد.
برای آگاهی بیشتر به مآخذی که آورده شده است مراجعه فرمائید.
گفتنی است خوردن مشروبات الکلی از زمان حضرت آدم(ع) تحریم شده و در هیچ عصری و از سوی هیچ پیامبری مجاز شمرده نشده است و لکن برخی انسانها مصرف می کرده اند همانطور که گناهان دیگر را هم می کردند. بندگان مومن خدا از آن پرهیز کرده اند و گاهی افراد غیر مومن هم آن را برخود تحریم می کردند. در دین اسلام هم خوردن مشروبات الکلی تحریم شده است. برخی اعراب قبل از تحریم, آن را می خوردند ولی در همان زمان هم, دینداران از آن پرهیز می کردند.
به عنوان مثال, قبل از اینکه آیات تحریم شراب الکلی نازل شود, حضرت علی(ع) و عثمان بن مظعون شراب الکلی نمی خوردند و آن را بر خود تحریم کرده بودند. (المیزان, ج 6 ص 133 س 4 چاپ عربی, بیروت, در ضمن بحث روائی آیات 90 تا 93 سوره مائده) برخی صحابه پیامبر قبل از نزول آیات تحریم, شراب الکلی مصرف می کردند و مرتکب اعمال بدی می شدند. (همان, ص 132 س 6)
از عرب جاهلی هم برخی قبل از نزول آیات تحریم, شراب را برخود تحریم کردند مانند عامر بن ظرب عدوانی, قیس بن عامر تمیمی, صفوان بن امیه بن محرث کنانی, عفیف بن معدی کرب کندی و اسلوم یامی. (همان, ص 133) این افراد عمل زنا را هم برخود تحریم کرده بودند, با اینکه کافر بودند. (همان)
مسیحیان خوردن مشروبات الکلی را مجاز می دانند ولی در اصل دین, مشروبات الکلی, مجاز نیست. خداوند متعال دین خود را براساس عقل و تعقل بنا نهاده و مشروبات الکلی, عقل را زایل می کند و وقتی عقل رفت, انسان به هر جنایتی دست می زند و این با دین خدا سازگار نیست و نمی توان گفت در دین مسیحیت, خوردن مشروبات الکلی مجاز است.
منبع و مآخذی که می توان با اعتماد بر آن, حرمت مشروبات الکلی در عصر حضرت عیسی را به دست آورد, روایاتی است که از پیامبر اسلام و امامان معصوم رسیده است. براساس این روایات, شراب الکلی همواره در طول تاریخ در ادیان الهی تحریم شده و در هیچ عصری مجاز شمرده نشده است.
در فروع کافی, ج 6 ص 392, روایات مربوط به مشروبات الکلی را آورده است که نشان می دهد خمر از زمان حضرت آدم تا به حال تحریم شده است. در بابی است با عنوان «ان الخمر لم تزل محرمه, شراب الکلی همواره حرام بوده است» سه روایت ذکر کرده که نشان می دهد که خداوند خمر را در همه ادیان حرام ساخته است و این سه روایت, از نظر محتوا مانند هم هستند. برای مثال به یکی از آنها اشاره می کنیم: خداوند هر پیامبری را که فرستاد آن پیامبر دین خدا را به تدریج برای مردم ارائه می داد و در علم خداوند هم از اول این بود که خمر هم حرام است و پیامبران هم به تدریج این حرام را برای مردم می گفتند و خوردن خمر همواره حرام بود و اگر خداوند همه دین را یک مرتبه برای مردم بیان می کرد, مردم نمی توانستند بپذیرند و در نتیجه هلاک می شدند و دین را رها می کردند. خداوند که به بندگان خود از همه مهربانتر است, به این صورت عمل می کند. (فروع کافی ج 6 ص 395, ح 1, 2, 3)
توجه داشته باشیم که کمتر گناهی پیدا می شود که به اندازه شرب خمر منفور باشد. در فروع کافی از ص 392 تا ص 424 روایات بسیار زیادی آورده است که هر انسان خردمندی می تواند از این روایات بفهمد که این گناه نمی تواند در دین عیسی(ع) مجاز شمرده شود. در این روایات آمده است که: «شرب الخمر مفتاح کل شر؛ خوردن مشروب الکلی کلید هر بدی است. (فروع کافی ج 6 ص 403 ح 9)
امام باقر و امام صادق علیهما السلام فرمودند: «ان الخمر راس کل اثم» مشروب الکلی, سرآغاز هر گناهی است. (همان ص 402 ح 2) در همین روایت آمده است که: «خداوند به هیچ گناهی مانند شرب خمر معصیت نشده است. مشروب خور نماز واجب را ترک می کند و چون عقل ندارد با مادر, خواهر و دختر خود زنا می کند» (همان, ص 403 ح 7) گناهی که این همه منفور است چگونه می تواند در دین عیسی (ع) حلال باشد.
در کتاب وسائل الشیعه, ج 17, ص 221-306 روایات مربوط به خمر را آورده است و اگر بخواهید همه روایات مربوط به خمر را ملاحظه بکنید می توانید به این کتاب مراجعه بکنید. در ص 240, حدیث 12 به این صورت است: دیان بن صلت می گوید: از امام رضا(ع) شنیدم که می فرمود: «ما بعث الله نبیا قط الا بتحریم الخمر ….» خداوند هرگز پیامبری را مبعوث نساخته مگر به تحریم شراب الکلی.
این حدیث هم مانند حدیث فروع کافی, به حرمت شراب درهمه ادیان صراحت دارد.
در تفسیر المیزان ج ششم ص 136 در بحث روائی آیات 90 تا 93 سوره مائده, روایت مربوط به حرمت همیشگی شراب الکلی در طول تاریخ انسان آورده شده است. در تفسیر صافی, ج اول ص 187 در ضمن تفسیر آیه 219 سوره بقره, روایت مربوط به حرمت همیشگی شراب الکلی را آورده است:«ما بعث الله نبیا قط الا و فی علم الله انه اذا اکمل له دینه کان فیه تحریم الخمر و لم یزل الخمر حراما …» خداوند هرگز پیامبری را مبعوث نساخت مگر اینکه در علم خدا مقرر بود که هنگامی که دین آن پیامبر را کامل کرد, در آن تحریم خمر هم خواهد بود و خمر همواره حرام بود. «لم یزل» از افعال ناقصه و به معنای استمرار است و این جمله و جمله پیش از آن به روشنی نشان می دهد که شرب خمر در همه ادیان حرام بوده و انسانها از پیش خود آن را حلال شمرده اند.