سرمازدگی چگونه ایجاد میشود؟

وقتی بدن در مجاورت سرمای شدید قرار میگیرد رگ های خونی پوست اندام ها منقبض میشوند تا خون کمتری به اندام برسد.

این کار به این منظور صورت میگیرد تا خون بیشتر به احشاء عمقی بدن رفته و از سرما دور شود.

سرد شدن خون بسیار خطرناک است چون در صورت سرد شدن، بسرعت سرما را به همه بدن منتقل میکند.

این کاهش خونرسانی اندام ها در ابتدا مفید است ولی در صورت شدید شدن موجب کم خونی اندام و در نتیجه آسیب سلول های آن میشود.

در صورتی که سرمای شدیدی به اندام برسد آب درون سلول ها یخ میزند و یخ زدن آب سلول موجب ترکیدن آن و مرگ فوری سلول میگردد.

خون در عروق خونی لخته میشود و همین امر خونرسانی به اندام را کاهش میدهد.

هرچه مدت قرار گرفتن در سرما بیشتر میشود احتمال سرمازدگی اندام بیشتر میگردد. وقتی همراه با سرما باد شدید میوزد و یا قرار گرفتن در سرما در ارتفاعات بالا است آثار آن شدیدتر است.
 

سرما زدگی در چه کسانی بیشتر دیده میشود؟

سرمازدگی بیشتر در سربازان، افرادی که در فضای باز کار میکنند، بی خانمان ها و علاقمندان به ورزش های زمستانی دیده میشود.

در کسانی که بیماری های خاص دارند مانند بیماری عروق محیطی و یا در افراد دیابتی احتمال سرمازدگی بیشتر است.

مبتلایان به فنومن رینود هم احتمال ابتلا به سرمازدگی را بیشتر میکند.

در فنومن رینود Raynaud’s phenomenon عروق خونی انگشتان دست و پا منقبض میشوند. بعضی داروها که عروق خونی را منقبض میکنند مانند بعضی داروهای ضد فشار خون و یا داروهای خواب آور میتوانند احتمال بروز سرمازدگی را بیشتر کنند. نیکوتین موجود در سیگار هم میتواند عروق خونی را منقبض کرده و احتمال سرمازدگی را بیشتر کند.
 

سرما زدگی شدت های متفاوتی دارد

سرمازدگی مانند سوختگی برحسب شدت آسیب به درجاتی تقسیم میشود.

شدت آسیب برحسب اینکه سرمازدگی تا چه عمقی به بافت ها آسیب زده متفاوت است.

پوست دو لایه دارد. لایه روی را اپیدرم Epidermis و لایه زیر آن را درم Dermis مینامند.

زیر درم یک لایه چربی است و زیر چربی عضلات و تاندون ها قرار دارند.

سرمازدگی درجه یک فقط اپیدرم یعنی لایه رویی پوست را درگیر میکند.

سرمازدگی درجه دو هم اپیدرم و هم قسمتی از درم را درگیر میکند.

سرمازدگی درجه سه اپیدرم، درم و چربی زیر درم را درگیر میکند.

سرمازدگی درجه چهار بجز لایه های ذکر شده در بالا عضلات و تاندون ها را هم گرفتار میکند.

علائم سرمازدگی چیست؟

اولین علامت سرمازدگی احساس سرما و سفتی در محل مثلا در انگشتان است. بتدریج احساس سوزن سوزن شدن، سوزش و بیحسی ایجاد میشود.

وقتی اندام سرما زده گرم میشود احساس درد و یا شوک الکتریکی و یا ضربان در اندام حس میشود.

در سرمازدگی درجه یک پوست محل در ابتدا سفید و بیحس میشود. گاهی پوست قرمز میشود. بتدریج پوست سفت میشود.

این نوع از سرمازدگی در صورتی که زود درمان شود بطور کامل بهبود میابد.

در سرمازدگی درجه دو پوست قرمز و یا آبی میشود. پوست یخ زده و سفت شده و بتدریج متورم میگردد. پوست تاول میزند.

در سرمازدگی درجه سه پوست سفید یا آبی و سفت میشود. تاول ایجاد شده و خونی میشود. در سرمازدگی درجه چهار پوست ابتدا قرمز و سپس سیاه میشود. 1
 

عوارض سرمازدگی

عوارض سرما زدگی شامل موارد زیر است:

افزایش حساسیت به سرما

افزایش خطر ابتلا به سرما زدگی دوباره

بی حسی طولانی مدت در منطقه آسیب دیده

تعریق بیش از حد (هایپر هیدروز)

تغییر در رنگ پوست

تغییر و یا از بین رفتن ناخن ها

سفتی مفصل (مفاصل سرما زده)

عفونت

کزاز

گانگرن پوسیدگی و مرگ بافت ناشی از قطع جریان خون به منطقه آسیب دیده که می تواند منجر به قطع عضو شود.

هیپوترمی
 

پیشگیری سرمازدگی

از سرما زدگی می توان جلوگیری کرد. در اینجا نکاتی وجود دارد که به شما در حفظ امنیت و گرمای بدن کمک می کند:

در هوای سرد، مرطوب یا باد شدید بیرون رفتن از منزل را محدود کنید.

به پیش بینی هواشناسی و میزان سرما زدگی توجه کنید.

در هوای بسیار سرد و باد، پوست در معرض سرما و باد می تواند در عرض چند دقیقه دچار سرما زدگی شود.

چند لایه لباس گرم بپوشید.

هوا بین لایه های لباس به عنوان عایق در برابر سرما عمل می کند.

برای محافظت در برابر باد، برف و باران، از لباس های بیرونی ضد باد و ضد آب استفاده کنید.

در اسرع وقت لباس های خیس به خصوص دستکش، کلاه و جوراب را عوض کنید.

از کلاه یا هد بند استفاده کنید که گوش هایتان را کاملاً بپوشاند.

لباس های پشمی ضخیم یا ضد باد، بهترین لباس های محافظ را برای محافظت از سرما ایجاد می کنند.

دستکش بپوشید.

دستکش ها محافظت بهتری دارند.

یک جفت نازک از دستکش را که از جنس پارچه ای (مانند پلی پروپیلن) است، زیر یک جفت دستکش ضخیم تر استفاده کنید.

از جوراب مناسب استفاده کنید.

مطمئن باشید که گرم کننده های پا، چکمه‌ های شما خیلی محکم نباشند و جریان خون را محدود نکنند.

مراقب علائم سرما زدگی باشید.

علائم اولیه سرما زدگی شامل پوست قرمز یا کم رنگ و بی حسی می باشد.

اگر متوجه علائم سرما زدگی شدید، به پناهگاه گرم بروید.

وعده های غذایی متعادل بخورید.

انجام این کار حتی قبل از بیرون آمدن در سرما به شما کمک می کند تا گرم باشید.

ورزش می تواند باعث جاری شدن خون در بدن و بویژه پوستتان شود و به شما کمک کند تا گرم بمانید، اما این کار را تا حد خسته شدن انجام ندهید. 2

درمان سرمازدگی

مرحله اول از یخ زدگی، موجب تحریک پوست می شود اما آسیب دائمی ایجاد نمی کند.

شما می توانید فرم های خفیف سرمازدگی را با اقدامات کمک های اولیه، از جمله به آرامی گرم کردن پوست با آب گرم درمان کنید.

سرمازدگی شدید نیاز به معالجه پزشکی دارد با این حال ممکن است به ( پوست، بافت ها، عضلات و استخوان ها ) آسیب برساند و منجر به عوارضی چون عفونت و آسیب عصبی شود.
 
درمان سرمازدگی بسته به شدت سرمازدگی دارد از قرار گرفتن پوست در معرض بیشتر محافظت کنید اگر شما در خارج منزل هستید دست یخ زده را به طرف خود کشیده و آنها را به زیر بغل خود ببرید صورت، بینی یا گوش را با دست دستکش دار خشک پوشش دهید منطقه آسیب دیده را مالش ندهید و هرگز برف را بر روی پوست یخ زده نمالید.
 
از منطقه سرد خارج شوید هنگامی که شما در داخل ساختمان هستید، لباس مرطوب را خارج کنید.

مناطق یخ زده را به تدریج گرم کنید دست یخ زده و یا پاها را در آب گرم ( ( 40 – 42 Cقرار دهید مناطق دیگر را با یک پتوی گرم بپوشانید از حرارت مستقیم مانند اجاق گاز، لامپ گرمادهنده، شومینه و یا صفحه گرما استفاده نکنید چرا که می تواند سبب سوختگی شود.

روی پای یخ زده و یا انگشتان پا در صورت امکان راه نروید زیرا سبب خسارت بیشتر بافت می شود .

اگر پوست با گرم شدن سرخ می شود و یک احساس سوزن سوزن شدن و سوزش وجود دارد نشانه بازگشت گردش خون است اما اگر در طول گرم شدن بی حسی یا درد مداوم باقی بماند و یا اگر تاول ها توسعه یابد باید به دنبال درمان های پزشکی باشید.
 

درمان های پزشکی سرمازدگی

حمام گرم

منطقه آسیب دیده را در حمام آب گرم به مدت 15 تا 30 دقیقه غوطه ور کنید پوست ممکن است نرم و قرمز یا بنفش شود از آنجا که روند گرم کردن می تواند دردناک باشد دکتر شما به احتمال زیاد از داروی ضد درد مخدر استفاده می کند.
 

پانسمان 

هنگامی که پوست شما یخ زده، پزشک از پانسمان ضخیم و یا باند برای محافظت از پوست استفاده می کند اگر استخوان یا عضله درگیر باشد ممکن است بریس یا آتل لازم باشد برای کاهش تورم اندام را بالا ببرید.
 

دبریدمان 

حذف بافت آسیب دیده ( دبریدمان ) به درمان مناسب کمک می کند پوست یخ زده باید عاری از بافت آسیب دیده ، مرده و یا آلوده باشد باید بافت سالم و مرده تشخیص داده شود پزشک ممکن است یک تا سه ماه قبل از خارج کردن بافت آسیب دیده صبر کند.
 

آب درمانی 

می تواند به بهبود و تمیز نگه داشتن پوست و به طور طبیعی از بین بردن بافت های مرده کمک کند.
 

آنتی بیوتیک های خوراکی

اگر پوست به تاول آلوده گرفتار شود ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی تجویز شود.
 

داروهای ترومبولیتیک 

این داروها ، مانند فعال کننده پلاسمینوژن بافتی ( TPA ) به منظور تلاش برای کاهش ضرورت قطع عضو، از طریق ( IV ) وریدی داده می شود این داروها می توانند خونریزی را شدید کنند و معمولا فقط در موقعیت های جدی و ظرف 24 ساعت از قرار گرفتن در معرض سرمازدگی استفاده می شود.
 

جراحی

ممکن است در موارد شدید برای برداشتن بافت مرده و یا در حال فساد، عمل جراحی و یا قطع عضو لازم باشد.
 

درمان با اکسیژن پرفشار 

اکسیژن درمانی پرفشار، شامل تنفس اکسیژن خالص در یک اتاق تحت فشار است. 3

پی نوشت:
1.www.iranorthoped.com
2.www.pezeshket.com
3.www.beytoote.com