سیاست مهار دو جانبه چیست؟

این سیاست «Dual Containment» – که با الهام از « سیاست نفوذ جرج کنان » ( 1946) در قبال شوروی سابق تدوین شده بود – عنوانی است برای سیاست کنترل و سد نفوذ دوجانبه ایران و عراق در دوره کلینتون)۲۰۰۱-۱۹۹۳ (که نخستین بار در مارس 1993، توسط مارتین ایندایک ( طرفدار اسرائیل و وابسته به لابی صهیونیسم ) مسئول امور خارجی در شورای امنیت ملی دولت بیل کلینتون رئیس جمهوری آمریکا مطرح شد و بر پنج پایه قرار دارد :
1. آرایش قوا در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه به نفع آمریکا .
2. پیروی از سیاست مهار ایران وعراق به جای ایجاد تعادل و توازن بین این دو کشور .
3 . عدم اعتقاد به اینکه می توان در ایران از میانه روها علیه تندروها استفاده کرد .
4 . جلوگیری از برقراری مناسبات عادی تجاری و سیاسی ایران با کشورهای دیگر تا ایران رفتار خود را تغییر دهد . یعنی (از نظر حکومت آمریکا و صهیونیسم ) ایران از توسعه سلاح های کشتار جمعی ، شیمیایی و دست یابی به سلاح هسته ای ، از بین بردن مخافان سیاسی در خارج از کشور و سرنگونی حکومت های طرفدار آمریکا دست بر دارد .
5 . الهام از سیاست تحدید نفوذ یا محاصره کمونیسم که پس از جنگ جهانی دوم علیه شوروی سابق اعمال شد .
سیاست فوق پس از طرح و تصویب در شورای امنیت ملی دولت کلینتون ، در آوریل 1994 توسط مقاله‌ای به قلم آنتونی‌لیک در مجله سیاست خارجی به عنوان سیاست رسمی دولت آمریکا منتشر گردید. سیاست مهار دوجانبه که شامل تحریم‌های اقتصادی گوناگونی علیه ایران و عراق می‌شد، هدف اصلی خود را مهار هم‌زمان ایران و عراق از طریق محاصره اقتصادی و تکنولوژیک و تسلط کامل آمریکا بر منطقه استراتژیک خلیج فارس از طریق انزوای بین‌المللی ایران و عراق قرار داده بود. این سیاست که انزوا و تضعیف دو کشور ایران و عراق را مد نظر داشت، درصدد ممانعت ازکنترل منطقه توسط ایران و عراق به سود اسرائیل و کشورهای محافظه‌کار عرب بود.
این جریان، بیانگر سیاست‌های جدیدی بود که بر اساس آن، حدودیت‌های اعمال شده علیه ایران تشدید می‌شد. از این رو اعمال سیاست مهار منجر به تشدید محدودیت‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران گردید. این سیاست تحولات و تاثیرات عمده ای در منطقه بجا گذاشت . از جمله این تحولات، حمله عراق به کویت و به دنبال آن حمله متحدین برای رهاسازی این کشور می باشد. و علی رغم شکست آمریکا در اجرای این سیاست به دلیل پیامدهای اشغال عراق و ناتوانی در کنترل نفوذ روز افزون ایران در منطقه و … ، به نظر می رسد لابی صهیونیسم همچنان برخی از محورهای اصلی این سیاست را در دستور کار خود دارد .
جهت آگاهی بیشتر ر.ک :
1 . ارمعان دموکراسی ، صادق سلیمی بنی ، قم : معارف ، 1383 ، صص 3344-342 .
2 . فرهنگ علوم سیاسی ، علی آقا بخشی ، ص 199 .
3 . تجزیه و تحلیل و ارزیابی سیاست مهار دوجانبه، فصلنامة مطالعات منطقه ای، شماره 12، ص 127.
4 . 27سال تلاش آمریکا براى ناکارآمدى اقتصاد ایران ، مرتضى گلپور، روزنامه ایران، یکشنبه ۱۸ شهریور ۱۳۸۶ .
5 . جنایت سیاسی سامراء و همه مؤلفه های یک طرح اسرائیلی ، خبرگزاری مهر 1384/12/6 .