مقدمه

دعا برگرداننده ي قضا و قدر الهي است حتي اگر آن ، قضاي حتمي باشد.
خدا در قرآن مي فرمايد : ادعوني استجب لكم
بخوانيد مرا ، اجابت مي كنم براي شما.
خداوند در اين آيه شريفه بـه صراحت اعلام مى دارد که هر که مرا بخواند و از من چيزى بطلبد دعايش را مى پذيرم و بـه استجابـت مى رسانم و حاجتش را بـرآورده مى کنم . در دين ما و در بسياري از اديان به دعا توصيه شده. كساني را ديدم كه حتي با توجه به آموزه هاي ديني و كلام خدا در قرآن باز هم به دعا اعتقادي ندارند.

شرايط استجابت دعا

مهمترين شرايط استجابت دعا مصلحت بودن آن است .
چه بسا کسى چيزى را از خدا بـخواهد که بـه مصلحتـش نيست و چون خداى عز و جـل ارحم الراحمين است و به بندگانش لطف دارد قطعا مصلحت بـنده اش را مى خواهد و لذا اگر در حالى که مطلب درخواستى بـه مصلحت سوال کننده نباشد , به اجابت برسد قطعا قبيح است و خداى سبـحان از هر قبيحى منزه است يا اينکه ممکن است مطلب درخواستى غير ممکن باشد يا داراى مفسده اى چه در کوتاه مدت و چه در دراز مدت بـراى درخواست کننده باشد که ما بيشتر بر درگاهش عجز و لابـه کنيم و بـه خاک افتـيم و دعا و نيايش نمائيم و اگر در اين دنيا دعاى ما طبق مصالحى که بسيارى از آنها بر ما پوشيده است به استجابـت نرسد قطعا بر سرمايه آخرتمان افزوده مى شود و اجر و پاداش ما را عندالله زيادتر مى کند. يکى ديگر از شرايط استجابـت دعا اين است که انسان بـه پيمانى که با خدا بسته است وفادار باشد.
پيمان بـا خدا اين است که در بـرابـر احـکـام و اوامرش اطاعـت کـنيم و سـر فـرود آوريم و از دستورهاى الهى سرپيچى ننمائيم در آن صورت اگر درخواستى کرديم بى گمان مورد استجابت قرار مى گيرد .
شخصى از امام صادق عليه السـلام پـرسـيد : خـدا مى فرمايد : ادعونى استـجـب لکم و بـا اين حـال ما هرچـه دعا مى کنيم بـه استجابت نمى رسد ؟ حضرت فرمود : روا نشدن دعاهايتان بـراى اين اسـت که شما بـه عهد و پـيمان خـود بـا خـداوند وفا نمى کنيد . خداوند مى فرمايد: بـه پيمان من وفادار بـاشـيد من هم بـه پـيمانم وفـا مى کنم.
به خدا قسم اگر وفا کنيد خدا نيز وفا مى کند .

شرايط ديگر استجابـت دعا دانستـن جهت و روش دعا کردن است .

در روايتـى که نويسنده کتـاب نورالثقلين نقل کرده راوى از امام صادق عليه السلام مى پـرسد : چرا دعاى ما بـه استـجـابـت نمى رسـد ؟ حـضرت مى فرمايد : بـايد روش دعا کردن را بـياموزيد .
سوال مى کند : روش چيست ؟ مى فرمايد : در آغاز دعا خدا را ستايش مى کنى و نعمتهايش را بـه ياد مى آورى سپـس شکر و سپاس مى کنى و بر پيامبر و اهل بيتش درود مى فرستى سپس گناهانت را يادآور مى شوى و بـه آنها اعتـراف مى کنى و بـه خدا پناه مى برى. اين روش دعا کردن است .

شرط ديگر دعا صلوات است

در روايتـى حارث بـن مغيره از امام صادق عليه السلام نقل مى کند که فرمود : هرگاه خواستى دعا کنى , خدا را ستايش و تمجيد و حمد و تسبـيح و تهليل کن و پس از حمد و ثناى پروردگار بر محمد و آلش صلوات و درود بـفرست , سپس دعاى خود را با خدايت مطرح کن .
امام صـادق عـليه السـلام طى روايت ديگرى مى فرمايد : هر که از خدا چيزى را بـخواهد پـس بـايد در آغاز بـر محمد و آل محمد درود فرستد سپس حاجتش را بيان کند و بعد از آن دوباره با صلوات بر پيامبر و اهل بيتش سخنش را به پايان بـرساند همانا خداى عزوجل کريم تر از آن است که دو طرف دعا را که صلوات مى بـاشد بـپذيرد و خود درخواست را که در وسط قرار دارد رها نمايد .

آخرين شرط استجابت دعا شناخت است که شرط بـسيار دشوارى است .

البته شناخت از شخـصى بـا شخـص ديگر تـفاوت دارد . قطعا شناخـت واقعى نزد پيامبر و خاندان معصومش است و بـس ولى بـهر حال هر کس بـايد تا اندازه اى خدا شناس بـاشد . در کتاب توحيد از امام کاظم عليه السلام روايت شده که فرمود : گروهى از امام صادق عليه السلام پـرسيدند : چرا خدا را مى خوانيم و اجابـتـمان نمى کند ؟ فرمود : زيرا کسى را مى خوانيد که او را نمى شناسيد .

اثر دعا

طى بررسيهای مختلف دعا نه تنها در مواقعى كه افراد براى تقاضاى مشخصى دست به دعا برداشته اند سودمند بوده بلكه زمانى هم كه چيز خاصى طلب نكرده اند، نتيجه داشته است. به واقع مشاهدات حاكى از آن است كه دعاى ساده اى همچون « اى خداوند آنچه اراده توست، شدنى است» ، از لحاظ كمى بسيار اثربخش تر از دعاهاى شخصى و طلب نيازهاى شخصى است. در بسيارى از موارد ظاهراً يك حالت دين باورى و احساسى سرشار از ديندارى و حس همدردى، فريادرسى، نيكوكارى و دلسوزى، زمينه را براى بهبود يافتن انسان فراهم مى سازد.

دعا همراه با عشق

عشق، قدرت افسانه اى دارد. اين توان، آداب و رسوم همگانى، احساس مشترك و تجربيات روزانه را شكل مى دهد عشق، شهوت را از بين مى برد. به نحوى كه سرخ روى شدن و ضربان شديد قلب عاشقان بى دل، گواه اين مدعاست. به طور كلى، همواره انديشه مهر و دوستكامى، عنصرى ارزشمند در شفاى بيماران به شمار مى رفته است. در حقيقت، آمارى كه از ده هزار مرد مبتلا به بيماريهاى قلبى در »مجله پزشكى آمريكا« درج شده حاكى است كسانى كه به آماس گلو دچار بودند و همراهشان را پشتيبان و هواخواه خويش مى پنداشتند، تقريباً 50 درصد از اين بيمارى بهبود يافتند.
اصولاً تمامى شفايافتگانى كه از ايمان كافى برخوردار و به دعا و نيايش معتقدند، در اين نكته اتفاق نظر دارند كه عشق، قدرتى است كه حصول بهبودى را برايشان امكان پذير مى كند. هر چند بين آنها محب و محبوب فاصله باشد، حس همنوايى و صميميت چنان استوار مى شود كه ايشان واقعاً آن را »يكى شدن« با شخص دعا شونده مى انگارند. »اگنس سانفورد« بر اين باور است كه فقط عشق و محبت قادر است شعله شفا را برافروزد.

دعاگويان هرگز نمى خوابند
هميشه دعا كنید!

امروزه، ما دعا را تا حدودى با آگاهى و هوشيارى يكى مى دانيم. چنانچه دعا حتى در موقع خواب، در ضمير ناخودآگاه ما بروز كند، بى معنى به نظر مى آيد و احتمال اين كه ضمير ناخودآگاه ما بهتر از هوشيارمان دعا كند، به آسانى در انديشه جاى نمى گيرد.

دعا، ضامن سلامتى است

دكتر « هربرت بنسون » ، استاد دانشكده هاروارد يكى از اولين پژوهندگان پزشكى بود كه درباره فوايد دعا و نيايش مطالعاتى انجام داد. وى متوجه شد كه در بين مسلمانان، مسيحيان، يهوديان و كاتوليك ها از عبارتهايى چون: »پروردگارا به ما رحم كن« استفاده مى شود. يهوديان درود صلح »شالوم« مى فرستند و پروتستانها غالباً نخستين سطر دعاى آفريدگار را در آغاز »سرود بيست و سوم« بر مى گزينند. استاد يادشده به رابطه ميان اعمال و دعا پى برد. وى به قهرمانان دو پيام داد: هنگام دويدن، بينديشند و مشاهده كرد به اين ترتيب، بدنشان ورزيده تر مى شود. تحقيقات وى نشان داد كه نه تنها دعا براى بدن اثر دارد، بلكه شيوه دعاگويى افراد بشر هم با يكديگر بسيار متفاوت است. انتخاب راهكارى ويژه براى دعا كردن چه بسا مردم را محدود مى كند و نتيجه چيزى جز دست كشيدن از اين عمل نخواهد بود.

دعا بايد آزادانه انجام پذيرد

بيشتر مردم خود را ناچار مى بينند كه دعايشان را با قصد و هدفمندانه بر زبان جارى سازند. ولى پژوهشها نشان مى دهد درخواستى كه آزادانه صورت گيرد نيز مى تواند چاره ساز باشد. در عبارات دعايى همانند: « هر چه آفريدگار بخواهد«، »آنچه تو اراده كرده اى، همان است».
« بگذار چنين باشد كه بهترين مقدرات را تعيين كند».
دعا گزاران خود را به طلب معينى محدود نمى كنند. يا دعاى مبهم و پيچيده نمى كنند. شايد مقصود برخى از اشخاص كه عبارت »بگذر و به خدا واگذار كن« را به كار مى برند، همين باشد. بسيارى از افراد در دعاهاى خويش حالت تسليم و بى دخالتى را تميز مى دهند و از پيامدهايش چنين بهره مند مى گردند.

ملاصدرا می گوید:

خداوند بی نهایت است و لامکان و بی زمان
اما به قدر فهم تو کوچک می شود
و به قدر نیاز تو فرود می آید
و به قدر آرزوی تو گسترده می شود
و به قدر ایمان تو کارگشا می شود
یتیمان را پدر می شود و مادر
محتاجان برادری را برادر می شود
عقیمان را طفل می شود
ناامیدان را امید می شود
گمگشتگان را راه می شود
در تاریکی ماندگان را نور می شود
رزمندگان را شمشیر می شود
پیران را عصا می شود
محتاجان به عشق را عشق می شود
خداوند همه چیز می شود همه کس را…
به شرط اعتقاد
به شرط پاکی دل
به شرط طهارت روح
به شرط پرهیز از معامله با ابلیس
بشویید قلب هایتان را از هر احساس ناروا
و مغزهایتان را از هر اندیشه خلاف
و زبان هایتان را از هر گفتار ناپاک
و دست هایتان را از هر آلودگی در بازار
و بپرهیزید از ناجوانمردی ها، ناراستی ها، نامردمی ها …
چنین کنید تا ببینید چگونه
بر سفره شما با کاسه ای خوراک و تکه ای نان می نشیند
در دکان شما کفه های ترازویتان را میزان می کند
و در کوچه های خلوت شب با شما آواز می خواند
مگر از زندگی چه می خواهید که در خدایی خدا یافت نمی شود؟؟؟
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : AsHkE_sHaBnAm
/خ